21 Ekim 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

F7 © —6—VAKTT 21 Teşrinevvel 1931 İstanbul konfe AE TAA (5 inci sayfadan devam ) teşekküle iltihakı kaydile kabul edil. miştir. Ancak kat'i bir karar alın-i ması için tâli komisyon namına bir rapor tanzimi oreis M. Bakkalbaşı ile Muvaffak beye havale edilmiş ve celseye bugün saat dokuzda tekrar toplanılmak üzere nihayet tir. Muhabere ve nakliyat komis- yonunda Muhabere ve münakalât komisye- nunda da Balkan memleketleri posta telgraf meseleleri ile meşgul olmak üzere bir tâli komisyon teşkil edil miş, bundan başka büyük şimendi- fer kumpanyaları ile görüşülerek Balkan memleketlerinin (o menafiine muvafık bir münakale sistemi tesisi. nee çalışılm» e “saslarının tesbit edil: mesi kararls Imıştır. Ayrıca bir senelik turiz. — *naliyetine Anir ha- zırlanan rapor (Ookunarak ittifakla kabul edilmiştir. Dün skşamki ziyafet Dün akşam murahhaslar şerefin şhir namına Tokatlıyan salonlramd. üç yüz kişilik bir ziyafet verilmiştir Ziyafette belediye reisi Muhittin P yliyerek misafirleri se Timlamıs. başmurahhaslar kendisin birer nutukin mukabele etmişlerdir. (Bu husustaki tafsilât kısmı mah-| Susumuzda münderçtir) Bu sabah, bugün Bu sabah konferans komisyonları Yıldız sarayında tekrar to acak- lar, murahhaslar öğleden sonrs Top- kapı eski âsar o müzesini verilmiş. sarayını, gezeceklerdir. 117 da murahhas tarafından ağında bir çay ziyafeti verilecektir. Ru münasebetle yerli| mallardan bir sergi açılacaktır. Yalova tönezzühü Hava müsait olursa yarın şehri- mizdeki misafir gazeteciler tenezzüh| maksadile Yalovaya gideceklerdir. Murahhaslar ne dediler? İstanbul, 20 (A.A) — Heyeti murahhasamız reisi Hasan bey, ikinci Balkan konferansını küşat| ederken söylediği nutukta, mir rahhaslara hoş geldiniz demi konferansı huzurlarile şereflendi ren İsmet Paşaya ve Tevfik Rüş- tü beye ve konferansa kendi sa-| raylarını tahsis buyuran reisicüm- hur Hz. ne minnet ve şükranları- nı arzettikten sonra, altı milet! murahhaslarının ayni arzu etra- rında veayni hüsnüniyetle toplan- malarında ve esasları bir sene ev- vel Atinada atılmış olan itilâf ve samimiyet eserini güzel neticeye vardırmak için çalışmalarındaki! settirdiği dünyanın bugünkü vazi- ulvi ve heyecanlı manzaradan duyduğu derin memnuniyeti ifa- deetmiştir. Hasan bey,birinci Balkan kon- feransından beri sarfedilen mesa- iyi bulâsa ederek, Balkan memle- ketleri arasında tertip olunan mütekabil seyahat ve ziyaretlerle Balkan haftalarının gaye için bü- yük favdalar verdiğini; İstanbul d ahir Balkan turizm kongresi ya- pıldığını söylemiş: “Geçen ilkba- harın müşterek h yeni doğmuş bu gül fidanınm da- ha fazla neşvünümasına yardım “etmiş olduğu söylenebilir.,, De- miştir. v Hasan bey, konferansa mesat- sinde muvaffakıyet temenni ede- rek nutkunu bitirmiştir. Arnavut murahhas heyeti r Mehmet bey Koniçe, söyled nutukta, Arnavut milletinin Bal kan milletleri arasında tam bir müsavat ve adalet esasına müste- nit olmak şartile bir anlaşmahu- sulüne ve binnetice bir Balkan fe- derasyonu vücuda getirilmesine hararetli surete taraftar olduğu- nu beyan ettikten sonra demiştir ki: : “Atinada bir şekil vermeğe ve İstanbulda tesbit etmeğe çalıştı) ğimiz bu anlaşma ve onun netice- si olacak olan Balkan federasyo- nu, ağabeylerimiz (o ecnebilerin muzır ve meş'um tesirlerine ka- # lin m idealimiz olan (--—<— ransı dün açıldı Başvekilimizin tarihi mühim nutukları Gayemiz, milletler arasında sulh ve devamlı bir surette mesai iştirakidir Istanbul, 20 (A.A) — Bugün ikinci balkan konferansında he- yeti murahhasa reislerinin nu- tuklarından sonra Başvekil ismet Pş. Hz. şu nutku irat buyurmuş- | ardır; Hanımlar, Efendiler; Türkiyede, sizlere hoş geldiniz diyebilmek O benim için haki bir zevk ve sevinç teşkil eder. Istanbul şehri sizi kabul etmek ve ikinci balkan konferansına, bugün toplanma yeri olmakla fevkalâde babtiyardır. Bundan bir sene evvel, gayesi sulh davasına hizmet etmekten baret olan bir müessesenin teş- ikile ve Balkan milletlerinin silli faaliyetlerine ait muhtelif sahalarda birbirine yaklaşlıra- bilecek çareleri araşlırmak mak- sadile, Yunanistanın güzel ve tarihi merkez'nde ilk defa Ola- rak toplandınız. Bunun, o zaman biraz cessu- rana görülebilecek bir teşebbüs olduğuna şüp've yoktu. - Bunun içindir ki mesainizin devamı bu- | susunda büyük ümit besiemiyen- ler ve gayretlerinizi sır tarihi bir idealizmin tezahürü suretin- de telâkki edenler büyük bir yekün tutuyordu. Bunun sebebi şudur ki, oza- man insanlık aleminin düşünüş tarzında busule gelen tekâmül hakkında doğru bir fikir edini- lememişti. Tarihin bize kusurlu bir surette öğretilmiş olması yü- zünden zihinlerimizde yer tutmuş olan siyasi bırafelerin, maziye ait hatıraların haddinden fazla tesiri altında bulumu'uyordu. Bu, bir hata idi. Bugün, burada ha- zir bulunmanız bu bKatanın elle tutulabilecek derecede o yakın bir delilini teşkil eder. Saiâhiyetlerinizi almış oldu- ğumuz milli teşekküller, millet- ler arasında irtibat prensipinin gün geçtikçe daaba kat'i bir zaruret şeklinde kendisini his- yetinde balkan memleketlerinin birbirine yaklaşmakta, birbirile mütesanit olarak hareket etmek- te büyük menfaatleri bulundu- duğunu tamamile müdrik görünü- yorlar (Alkışlar). Filbakika her milletin komşu- larının zararına olarak kendi menfaalerini korumıya ve kendi saadetini temine çalışabileceği zamanlar çoktan geçmiştir. Man- İ | yasetinin devamlı basıran, dar bir milli botkâm- liktan mülhem gayretler zamanı- mızda ister istemez akim kalmı- ya mahkümdur. iş bukadarla da kalmaz, bu gayretler asıl müte- şebbislerine zarar verir (Alkışlar.) Milletler arasında sulh ve mü- essir suretle mesai işliraki.. işte Türkiye Cumhuriyeti harici bir surette takip ettiği gayeler.. (Alkışlar) Bu mesai işlirakini temin için- dir ki ilk işimiz o Türkiye ile komşuları arasında mevcut muh- | telif mahiyetto meseleleri, kati | ve nihai surette tasfiye etmek olmuştur. Zemini bu suretle te- | mizledikten sonra gerek Avru- padaki ve gerek Avrupa bhari- | cindeki bir takım hökümetlerle | yaptığımız gibi, komşularımızla şimdiki karşılıklı münasebetleri- wizi tanzim etmekte olan dost- luk, bitaraflık ve bakem mua- hedeleri yaptık, Fikrimce bu, siyasi sistemin umumüeştirilmesi beynelmilel me sai iştiraki ve anlaşmalar için en sağlam teminat teşkil edecektir. Seyabatim esnasında edindiğim intibalarda bu kanaatimi teyit edecek mahiyettedir. Diğer ta- raftan, demin bahsettiğim bal kanlılar arasında tesanüt ve iyi geçinme benim pazanmda iki esaslı prensip€ İstinat etmelidir: Devletler arasında imutlak müsa- vât prensipi balpan yarım ada- sında yaşıyan milletlerin mefa- alleri arasında uzlaşma .prensipi (Alkışlar). Müsavat tabirinden kastettiğim mana yalnız, daha Ziyade nazari | bir mefbümdan ibaret olan bu- | kuki müsavat değil, fakat bütün devletlerin ayni derecede müs tefit olmaları lâzım gelen fili müsavattır. ( Alkışlar) işte bu içtima münasebetile size ifade etmeyi faydalı gördüğüm bazı mülâhazalar bunlardan ibarettir. Efendiler tahakkuk ettirmek iste- diğimiz mukarrerat eserinin husu- si konferansların tam bir istiklâl dairesinde ( sarfettikleri mesai sayesinde faydalı surette hazır- lanacağına ve (o kolaylaşacağına eminim. işte bu kanaatledir ki, faaliyetinizi alkışlıyor ve vazife- nizin muvaffakıyetle neticelen- mesini çok samimi surette temen- vi ediyorum. (Coşkun ve heye- canlı alkışlar) pılmıyacak kadar basiret sahibi! olsalardı, çoktan tahakkuk etmiş oluyordu. Acaba şimdiki nesil- leronlardan daha mı iyi hareket edecekler? Bu suale cevap ver-| mek cesaretini nefsimde bulamı- yorum. Ancak, ş ucihet bir haki- kattir ki, Osmanlı İmparatorlu- ğundan ayrıldığımız günden beri, hatta düne gelinciye kadar birbi- rimizi boğazlamaktan baska bir şey yapmış deği Birbirimizin! milli varlığına kastetmeğe Kadar| bile ileri gitmişizdir. Osmanlı İmparatorluğu zama» nında Türkler, diğer unsurlardan çok daha ziyade ıslırap çekmiş- lerdir. Türkiyenin bugün, mazi- yiunularak, eski evlâtlıklarına Türk milletine has bir meziyet o- ! lan lütufkârlıkla aguşunu açtığını görmek hakikaten heyecan verici! bir manzara teşkil eder. Affet-| nutmayı bilmek ancak asil ruhla- ra mahsus bir haslettir. Bugün pek çok gençleşmiş ve çok sağlam bir bünye kazanmış olan bu anne, dünkü kızlarını ve bugünkü kız kardeşlerini birlik ve kardeşlik sofrasına davet edi- yor. Bu hal konferansa iştirak eden murahhaslar için bir ikaz ve Balkan devlet adamları için bir ders olmalıdır. Balkan yarımada- sındaki milletlere karşı artık ifa edecek bir taahhüdü bulunmuyan Türkiye, bugün Balkanlar birliği. ni güçleştiren bazı ihtilâfların hallinde mutavassıt yolunu yap- mak gibi, imtiyazlı bir mevkie sa- hip bulunmaktadır. Bulgar başmurahhası M. Yen- koff: Bu içtimaların Balkan mil- letleri için yeni bir devre açacağı kanaatinde bulunduğunu ( söyle- miş ve demiştir ki: Kardeşlik ru- | Kömür mü — Mazot mu ? | Türkiye kömür memleketidir Dünya kömür membaları: Yukardaki izahattan anlaşılacağı veçhile Türkiyede mevcut kömürün | mecmuu en mühim madenler nâzarı itibara almdığı takdirde şu Mikiami baliğ olmaktadır: | Ton Ereğli kömür havzasin- 2,000,000,000 daki Bitumen kömürü Erzurum Olu-Kenlı şu havalisinde Erzurnm ağzı açık havalisinde200.0004000 Yekün 2,219 dönvada mevcut büyük kömür mükayese edersek Türkiyedeki kömürün İstiskar edilmiye- cek bir miktarda öl ül 12.000.000 Ba miktarı menbalarile 1922 sene- sindeki is- alât ton zarp | Müz. Amerika Kanada Almanya | slovakya İngiltere 3836,557 1.234.269 423.356 212214 180,532 60, 1 3 11.000. 20868000 Türkiye 2212 400 000 Türkiye kömürlerini inkişaf ettir. mek için neler yapmalıyız? 1. Kömür ocaklarında, kömür'in ko- laylıkla istihsali için birçek mihaniki tesisat yapmaklığımız lâzımdır. Artık el ve kazma ile değil belki makine lerle kömürü gayet ucuz bir surette istihsal © eder ve ucuz satarsak kö- mürümüz hem memlekctimizde vel hem hariçte rağbet bulur. Ocak dahi. linde © vagonetler, ocaklardan yuka- rı çekmek için asansörler, vinçler; elektrik motörlerile mü-harrik delme makineleri, yıkama makineleri elek- ler, tünellerdeki.. sulurım. çıkarılması! İçin Mmotör pomplar kullanmalı've; bunları elektrik omotörlerile tahrik eimeliyiz. Ocaklaramızı böyle fenni te- sisatla teçhiz edersek istihsalâtımız| gok yükselecektir. | Elektrik kudretinin kömür ocak. Tarımda bugün oynadığı büyük rol şu misal ile pek güzel anlaşılabilir: Memleketimizde bizim ile kömür/ yolumuzu açık dü; lememizi, şimdiye kadar bizi bi- ribirimizden ayırmış olan mâni- İ leri ortadan kaldırarak bu şerefli âtiye doğru yol almamızı hepimiz! için temenni ederim.,, Yugoslavya murahhası M. Ve- libor Yoniç Balkan birliği Yugos- lav milli grubunun mesaisinden bahsetmiş ve birliğe matuf faali- yetin kolay olmadığını, bugüne kadar Balkan milletlerini ayıran mazinin hâlâ tesirini muhafaza etmekte olduğunu, Balkanlar ha- ricinde bir Balkan birliğine mun- rız kuvvetler bulunduğunu söyle- miş, Balkan milletlerinin teşeb- büş edilen işte muvaffakıyet arzu ettikleri takdirde geniş ve müte- kabil müsamaha göstermeleri lâ- zım geldiğini ilâve etmiştir. Badehu Yunan başmurahhası M. Papanastasyo demiştir ki: ü —Burada, Bu Balkan milletle") ri potasının içindedir ki eski kin| ve ihtilâflarımızı daha derin bir surette gömmüş olacağız. Ara) mızda henüz bazı ihtilâflar vars| dır. Fakat bunlar halledilebile- cektir. Balkan yarımadasında fi- lân veya falan milletin tefevvuk! ve hâkimiyet temin etmesi fikri! bugün tahakkuku mümkün olmı- yan bir hayalden ibarettir. Romanya başmurahhası M, Co- <io Pop demiştir ki: — Dün düşmanımız olan mil- İetle bugün yeni bir hayatın teme- ini atmak üzere bulunuyoruz. Bu yeni zihniyetin yol alması iki se-! nelik bir zamana sığmıştır. Bundan sonra dünyanın muh- telif taraflarından gelen muvaf-| fakıyet temennisini havi Mig mek güzel bir şeydir. Fakat, u- hu ile müteharrik olmamızı, elele, lar okunmuştur. Miili Hi di ME ln si iie i | Bugünkü ve yarınki ihtiyacımızı tamamil€ tatmin edecek madenlerimiz var | Yazan : Elektrik mühendisi Hasan Halet DE İ piyasasında rekabet eden sail maden ocaklarında muhtelif ; yat için (300,000) beygir kuvvetini lektrik motörleri, ocakların arzın kısımlarında, asansörlerin ha tecdidi o hava, lâyaj ve elekler kullanılmaktadır. Tahtelarz ocaklgf” da lokomtifler, tulumbalar ve pol tif makineler için (900,000) beygif kuvvetinde elektrik motörleri kullar nılmaktadır. Yani ocaklarda 1,7004 beygir kuvvetinde elektrik motörle! kömürü gayet ucuz çikarmıya hizi ediyorlar. İngilteredeki maden oca larının yüzde (70) i elektrik motörl€ rile teçhiz edilmiştir. ği Fransada umumi harp esnasın! harp sahasındaki kömür ocakları valisinde (40,000) kilovatlık yepyeni bir elektrik santralı inşa edilmiş v€ ocaklar elektrik motörlerile teçhiz # dilmişti. Amerikada ve Avrupanın diğer kö mür memleketlerinde elektrik motöf” Veri, kömürü ucuza mal etmektedir. 2. Ocaklarımızda istihsal ettiğimi” kömürleri saha ile indirmek için birçö” dar hatlı şimendiferler ve hayat hat lar tesis etmek ve Zonguldak *€ Ereyli ve sair münasip mahallerde Ji“ manlar yapmak lâzımdır. # 3. Kömür ocakları Ereyli şirke tinden başka bugün birçok #üçük © cak sahipleri tarafından işletilmeki#” dir. Bunlar bir araya toplanarsX kuvvetli gruplar teşkil etmeli ve hükö” metimizin müzaheretile mühim #8” mayeler koyarak faaliyetlerini fenni” en son terakkiyatına göre yapmali * dırlar, 4. İstihsal ettiğimiz kömürü, een” bi kömürünün memleketimize gi HEKİME Ytme ber, bül metil ire suretle himaye ve tercih “etmeliği”” Gazetelerde okuduğumuz kok mün# kasalarında Türk kounu tercih et “© meli ve kokumuz kifayet etmiyorÜl icap ederse kok yerine taş kömürüğ yakacak tesisat kullanarak yine Kö : mürümüzü kullanmalıyız. i 5. Elyevm yapılmak$a olan Filyofü « Ankara demiryolunda, kömürüm”” zün nakli için hususi ve newz tarife. tatbik edilmeli ve şu suretle bilhass# mahrukattan pek ziyade sekmtı çeke. Anadolunun merkezine ucuz kömüt sevkedebilmek çarelerin; temin etme liyiz. ; 6. Kömürümüzü her yerde, evler mizde, fabrikalarımızda, mektepleri © mizde ve elektrik santrallerimir! kullanmak için neşriyatta bulanms ve güzel ormanlarımızı harap edeli manga! kömürleri ve odun keseceği imf yerde maden kömürünü en sıhhi vir surette kullanacak em asri sobalaf” kazanları memleketimizde vücude tirmeye veya celbetmeye çalışmalıy” Velhasıl senede beş milyon ton mürü gayet ucuz istihsal edersek her. ; memleketimizi doyurmuş olur, ve de ecnebi Timanlarma ihracatta bül nuruz bu süretle memleketimize de ie akal senede yirmi milyon lira kâr kalmış olur. | i Hasan Hald PYakıtı Abone şartları: 25140 12 Aylık Dahilde 150 400 750 (400 Kurut Haricte — O 800 1450 2700 - | | ün gortinremızi Resmi Hususi Satın 10 Kş (o 125066 Santim v. v» Küçük ilân şartlarımız: a mam r 9 3 4 1410Deteii M0 80 68 75 o 100 Kureş A — Abonelerimizin her üç ayi” hı için bir defa meceanendir. B —4 sötm geçen ilanların fazis #atını için 5 kuruş zarmoli