9 Ekim 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Ti CARET VE İKTİSAT HAYATI Borsalarda | faaliyet isterlin dün istanbul borsasında 807 kuruşta kapandı Paristen gelen son haberler Nevyok borsasının çok sağlam- leğına istinaden Paris borsasında hakiki bir genişlik hasıl olduğu- nu bildirmektedir. Esbama müş- teri çoktur. Yükseliş mikdarı yüzde 10 dur. Borsanın umumi seyri daha sakindir. Fakat fiat- lar düşmemiştir. Ecnebi esbamı- nm vaziyeti daha iyidir. ingiliz lirası 98,50 fırankta kapanmıştır. Londra borsasında Frank 98,3-4, Dolâr 3,875 ola- rak tescil edilmiştir. Devlet es- bamı bir az düşmüştür. Newyork borsasında Piyasada ( niğbinlik (vardır, Mühim satışlar olmuştur. Fiatlar | Nevyorktan birçaç puvan düş- müştür, Esham yükselmektedir. Nevyorktan Garantıy türust Fransaya 22,500,000 altın dolâr göndermiştir. Borsamızda ingiliz lirası döu 802,25 de açılmış, 807,50 de kapanmış ve 1600 sterling satılmıştır. Fransız frangı 12,06 da açılmış ve ayni fiatta (kapanmıştır. 4,990,000 franklık muamele olmuştur. Dolâr İ 47,68 de açılmış, 47,50 de ka- Liret 9,28,63 de “Ecnebi devletlerle lerimiz dostane olmakta mektedir. Yuvarlak masa konferan sin bir İtlifla ümit olunmaktadır. Geçen şu birkaç hafta (zarfında milletim halâ endişe uyandırmakta olan iktisadi ve mali bir Obuhrana karşı koymak mecburiyetinde Tunmuştur. Bu istisna! « mahiyetteki. vak'a: Yara (o ve huhrann çare bulmak için mazırlar tarafından nun müzaheretile alınan tedbirler in giliz o cemaatinin zı o fedakürlıklara katlanmasını lüzum (O göstermektedir. in tarihinde (o evvelce de birçek defalar görülmüş olduğu! veçhile (her vatandaşın milli Tefa.! hın yeniden (avdetini temine elinden geldiği Okadar çalışacağından emin bulunuyorum... Kıralın nutkundan sonra bugün- kü vaziyetin düzelmesine çare olmak üzere (bu yakınlarda tanzim edil. miş olan (kanun lâyihnlarını tasvip münasebet. devam et-i etmiş olduğunu (sarih surette beyan! etmiştir. İngiliz amelesi komünistlik mi, istiyor ? Londra, 7 (A. A.)— Amele fırka- sınm ( Şerburgda toplanan senelik konferansmda (bir tehyic havası es mektedir. . Konferansın bugünkü sa İ! umumi intihsabat için o plânlar hazırlıyan - bir harp meclisini an. dırmakta idi. Konferans (o vaktile ziraat nazır Tığı yapmış olan müsyö (o Redison ta ralından — teklif edilen karar sure- dini ittifakla kabul etmistir. Mösyö Rddison bu karar suretin. umumi mürakabeye tâbi olmak ile - bütün hususi emlâk ve art- ümümün mâlı olması lâzım- İdiğini obeyan etmiştir. İşsizlerin nümayişi Mançester, 7 (A. A.) — İşsizler ta- lan (yapılan bir nümayiş za- ile işsizler arasmda bir arbede ile o neticelenmiştir. bu işsizlere ellerindeki hücum etmişlerdir. Birkaç! hafif surette & yaralanmıştır. lar arasında birde polis . © Birçok kimseler tevkif o- & | Yeni bir fırka Londra, 7 (A. n ha di — neticeleneceği! bur! | kası mon İle yirmi beş meb'ns parlâmento' -| | ka; il ü hör ferdinin Şe) yıt ve şart ileri sürmeksizin mış, 9,25,69 da kapanmıştır. Ticaret borsasında Buğday fiatlarının düşmesi üzerine varidatı azalan zahire borsası maaşlarde tenkihat yap- mış, bir kısım maddelerin de borsaya alınmasına karar ver- mişti. Bu karar zeytin yağı ta- cirlerinin itirazına sebep olmuş- tur, Meseleyi şimdi ticaret odası tetkik etmektedir. Fiatlara gelince : Bu hafta için- de buğday 4,25-5,10 kuruş, arpa 4,20-4,35, fındık içi 90, tiftik 60 kuruştan muamele gör- müştür. Bari sergisinden mektup Bari sergisi komiserliğinden ihracat ofisine gelen bir mek- tupta Türk pavyonunun iyi bir tesir bıraktığı kaydedilmektedir ve her zaman iştirak temenni olunmaktadır. Izmir dütün piyasası izmir, 8 (Vakıt)— iki gün ev- vel açılan tütün piyasasında sa- tışlar bütün hararetile (devam eimektedir, Fiyatlar 100-159 ku- ruş arasındadır. Kumpanyalar ha- rekete geçtiler. Kazalardan ge- len haberlere göre satış oralarda İ da hararetlidir. kası meb'us ve meb'us nâmzetlerin- den elli kadar kimsenin bugün yeni bir teşkilât o vücude (getirdikleri bildirilmiştir. - Bu “teşkilât “azası amele fırkasının o resm! namzetleri- me karşı milli amele fırkası — azası sıfatı ile namzetliklerini okoymak niyetinde (o bulunmaktadırlar. Liberal meb'usları Londra, 7 (A. A.) Liberal fir. Miderlerinden Sör John Si- intihabat münâsebetile (neşrettikleri beyanna- iz Hasici Pariste ingiliz hariciye nazı- rının temasları hak- kında bir tebliğ neşredildi Paris, 7 (A.A) — Lord ftendingin M. Briyan, M. Flandin ve M, Rollin ile yaptığı mülâkatlar hakkında neş redilen tebliğ şudur: “Açık ve dostane bir surette vuku bulan fikir tetisi umumi vaziyete ta- allak etmiştir. Bu vaziyet iki mille- tin karşılıklı menfaatleri nazarı iti- bara almmak suretile” en geniş bir rüyet vaziyetinden tetkik edilmiştir. Mükâlemeye perşenbe günüde de- vam edilecektir. Paris, 7 (A.A) — M. Briyan Lord Reading ile refikasının şerefine hari coiye nezaretinde bir öğle ziyafeti ver miştir. Ziyafetlen sonra yapılan mü- kâlemeler biter bitmez M. Leval ile M. Flandin bü mulâkattan çok mem-; nun kaldıklarını beya o metmişlerdir. Lord Reading saat 15,10 da M. Dummer tarafından kabul edilecek- tir, Sulhcu kadınlar Roma, 7 (A.A) — Peroüse'dan Me- ssagere gazetesine bildirildiğine göre beynelmilel Cemiyeti Akvama müza- Reret hirliği meclisi, mesaisini ikmal etmiştir. Meclis muhtelif hükümetle- re tahdidi teslihat konferansına İşti- rak etmek üzere kadın mufahhaslar. dan mürekkep birer heyet tayin etme lerinin teklifine müteallik hir takrir kabul etmiştir. — Meclis, 1952 senesinde o Pariste! toplanacak olan birlik umumi mecli- &inin ruznamesini tanzim ile iştigal edecektir. İm meta) Masonluk —— Hususi İzmir müakhirimizder: İzmirde son günlerin en mühim hadiselerindeh . biri eski adliye ve kili Mahmut Esat beyin Anadolu gas mede mösyö Mâkdenalda hiçbir zahir olduklarını, hükümetin tuttu ğu yolda (evvelden tasarlanmış basi zı mali düşüncelerin (tesirile —tev. kif edilmemesi lâzımgeldiğini beyan etmişler, ove az çok geniş bir mik. yasta gümrük tarifesi usulüne müra. caat mecburiyeti hâsıl olacağı zün- nında (o bulunduklarmı © kaydetmiş i lerdir. mü.) zetesinde (o masonlara yaplığı hü- cumdur. Mahmut Esat bey Türk inkılâbı atlr makalelerinin , birinin sonunda: (MU bir tehlike halini o almağa başlıyan o masonluğu: > türk milleti bir gün elbette kökünden sökecek- tir) demiştir. Bu neşriyata üzerine bazı mason- lar cevap vermişler ve kendisini ma-) sonluğu tetkik etmemekle ittiham ey- Kısa Haberler Berezliya elçisi vilâyette — Berezilyanın fevkalâde elçisi M. Brsndao dün vali muavini Fazlı Beyi ziyaret et | miştir. Bu ziyaret, iki memleket arasındaki cari münasebetin temini İle alâkadardır. Darülfünun divanı — Pızar günü bir toplann yaparak birikmiş bazı mese- leleri intaç edecektir. Hubuk fskültesi müderrisler meclisi de pâzar günü toplanıcıktır Gazetecilik mektebi — Darül- fünunda tesisi düşünülmüş gazetecilik mektebi hakkında cetkikata devam edil- | mektedir. Muhtelit mahkemelerde — Türk - Yanan mahkemesi reisi VI Bört mezunen bulunduğu memleketinden av- det ermiştir. 15 Teşrinievvel perşembe günü ilk celse yapı'acak, 14 davaya ba- kılacaktır. İngiliz mahkemesi çalışmaktadır. Rasim All Bey — Tip Fakültesi müderrisliğinden çıkarılan Rasim Ali Bey Şurayı devlete müracaat için Ankaraya gitmiştir. Maarif vekâleti bu kararı heniz tasdik etmediğinden kendisi elvevm mas- şın #lmsktndir. Yangın Dün gece saat on bir kararlarında Beyoğlunda Galatasaray polis mer-i kezi karşısındaki Yeniçarşıda üçüncü! apartımanın en üst katında yangin çıkmış ve apartrmanın bü katı tama-i men yandığı halde söndürülmüştür. Zabıta yangınm sebebi hakkında lemişlerdir. Bugünlerde o İzmirdeki (o mason locaları küşat eğilecek ve © bilhassa Mahmut Esat beyt o Yaptığı hücum- Tar bazı içtimalara mevzu teşkil. ey- hiyecektir. Mahmut Esat B. in de Selçuktan İz! #'re avdetinde £ yeri hücumlar yap. marı ihtimali — varit görülmektedir. Mahmut Esat bey bazı dostlarına lâ- tife olarak (o Selçuklaki (Karaburun) namındaki büyük bir çoban köpeğini göstererek masonlara beş yüz Karaburun ile hücum edese- gim. demiştir, Mahmut Esat Beyin bu Vâtifesi İz mirde derhal şayi olmustur. Yeni beyanat İzmir, (Vakıt) — Sahık adliye ve:| kili Mahmut Esat bey (o (Hürriyet) gazetesine yeni beyanatta bulunarak; masonluktan bahsetmekte ve *Türk| milletini İkiye ayıran (o bu tehlikenin; kökünden sökülüp atılacağında şüp- he yoktur... demektedir. | Yakın ihtilâller? a — Mahmut Esat Beyin makalesi | Mahmut Esat Beyin dünkü posta ile gelen (Anadolu) refikimizde (Ya- km ihtilâller) (oserleshası o altında yeni bir makalesi çıkmıştır. Mahmut Esat bey, umum! ser- vetin, hakkın (icaplarına daha uy- gun, bugünkünden daha âdilâne bir | Son Telgraf Haberleri Parlamentolar konferansı Murahhasımızın hararetli bir nutku ile kapandı Bükreş, (A.A) — Beynelmilel parlamentolar birliği konferansı dün mesaisine nihayet vermiştir. Konferansın bitam celsesinde Türkiye baş murahhası Reşit Saffet B. söylediği hararetli bir nutkunda ikinci içtimamı yakında İstanbulda aktedecek olan balkan konferansının ehemmiyetini ve parlamentolar konferansı ile olan noktai nazar mutabakatını tebarüz ettirmiş, şark sulhunun temel taşı olarak telâkki edebilecek olan itilâfnameyi Atinada akteden ismet Pş. ve M. Venizelosa arzı tazimat eylemiş, asır- lardanberi Türklerle bayat ve samimiyet iştiraki olan Romen milletinin konferansa karşı gösterdiği fevkalâde büsnü kabul üzerinde israr eylemiştir. ( Atinada Üçüncü Gün Elefsi tarikatı İki bin beşyüz senelik bir sütüna ayağımı dayadım — Ser verip sır vermiyen Elefsi papaslarının esrarını dü- şünürken— Salamis Selâminin rumcası olacak | Atnada üçüncü günü. Yunan başi vekili ve hariciye nazırınm Ankaraya! geldikleri zaman imzaladıkları dost. luk, ticaret ve mütekabilen teslihatın tahdidi muahedenamelerinin bu sa bah Yunan hariciye nezareti binasın- da iki taraf başvekil ve hariciye nazır ları, sefirler ve hariciye nezaretleri siyasi işler umum müdürleri huzurun da teati olunduğunu telgraf haberle. rinde okudunuz. Şu halde bundan hie bahsetmiyerek size Atinadan o©tomo- bille bir saat mesafede olan “Elef- sis” kasabasına yaptığımı; #iyareti| anlatayım. Telgraflar bu ziyareti de! kısaca haber verdiler, fakat öğle ye ekler yehidk igin” girdimi? Ki hea. banın ve orava gidip gelmek İcin Yol. da geçen saatlerin anlatılmağa değer tatlı intibaları vardır. Elefsis dün gittiğimiz Maraton ve Kifisyatın aksi istikametinde, şehrin başka bir tarafında ve ötekilere naza| ran Atinadan daha uzaktadır Bir müddet şehrin içinde gidiliyor şehirden çıktıktan sonra da, fasrlalı mesafelerde bir iki köy geçiliyor, yer yer çıplak, meskün, veya sdacce çam lık araziden veya zeytinlikler arasın- dan geçiliyor. Bir müddet sahilder bir aralık da sun'i bir gölün kenarın- dan gidiliyor. Yol, her tarafta olduğu gib, tama; men asfalttır. Elefsis kasabasının — bes altı bin nüfusu varmış, kendisine göre bir çar| şısı kendisine göre oldükça munta.| zam evleri vardır. Burayı Ziyaretin; iki mühim sebebi vardır: 1 — Eski Yunanistanın meşhur Elefsis mabedi harabeleri buradadır. Mabedin bakayası müntazını bir di- var içine nlınmış, tepenin üstüne de İ buradaki hafriyatta çıkarılan eski es yayı ve asari atikayi teshir etmek ü- zere bir küçük müze yapılmış. Dağın büyük yalçın ve yekpare tasları mün tazam oyularak yapılmış olan genişi merdivenlerden buraya çıkarılıyor. Şurada bir sütun parçası, şurada bir surefte ( tevzii zarüreti ümümi servetin ozeki. çalışma, sermaye plânlarının daha (haklı! dağıtılması © için de iktısadi faati- ! yetlere devletin o müdahale etmesi icap ettiğini söylemekte . ve makale- sine şu cümlelerle nihayet vermekte-) dir: “Demokrasinin kendisi değil, sis temleri (o eskimiştir. Bunları yeki leştirmek mecburiyetindedir. — Bi zim O gördüğümüz yakm İhtilâl, de- mokrasiyi komünizme, faşizme tes lim etmiyecektir. o Onu, ne olduğunu biraz da yukarda (söylediğimiz vel dün de yazdığımız (gibi bugünün zaturetlerine (o uygun © yeni iklısa- di, siyasi (o sistemlerle zırhlraycak- tır. o Komünizm, bu zırha çarpacı.k. Faşizm bu zırh üzerinde parçalana- caktır. olduğunu. temel, şurada bir kemer bakiyesi. Burada eski Yunan mimarisinin bütün hatlarını (otaşiyan ve o giindi yerlerde müthiş bir ölü sükünu içinde uzanan taşların dili var: Bu samit hitabet, ziyaretçilere meşhut “Elefsi. sin esrarı” nı İfşa ediyor. İsanm © doğduğundan beş yüz sene evvelki (oYunanislan- da salikleri osayımzgizli oObir mezhep olarak uzun müddel yaşıyan “Elefsis tarikatı” nın ne olduğu ha lâ bilinmiyormuş. Yunan hariciye ve kâleti matbuat müdür muavinlerin- den M. Moskopulos Elefsis farikati icin Nİ le mason'ufa <( benziyen bir şeydi,'m Kolan Şu ki Kotu bir yol değildi!” diyor. Bilinen şu ki Elefsis papasları bi- zim bektaşı babaları gibi ser verir, sır vermezlermiş! Elefsisin mensup larmdan kim onun esrarın: haricilere çiğlere, ham ervaha haber verecek © Tursa cezalandırılır, hiç olmazsa ko- ğulur, uzaklaştırılırmış. Tepenin üstünde ayağımı iki bin beş yüz senelik bir sütunun Üzerine da- yadım, Elefsisin esrarını önümde ma vi suları dalgalanan Salamis körfe- zinin ta bu yabancıya kadar yükselip gelen ve saçlarımı uçuran rüzgârına sordum, £ bana karışık ve tehditkâr i bir uğultu ile cevap verdi: Kim bilir belki bu rüzgâr tecessii- sümü bile (cezalandırmak istiyen bir mazinin ruhunu taşıyordu! Elefsisin tarihi kıymeti - yanında sinai ehemmiyeti de ( ziyaretiçlerin buraya gelmesine bir başkı sebep (eş kil ediyor. Burada muhtelif çimento sabun ve saire (fabrikaları var. O- nun içindir ki Yunan sanayi erbabin. dan mühim kimselerin sayfizeleri de burada. Yemeği, bir sabun fabrikatörü © lan Elefsis belediye reisinin evinde yedik ve ismini bizim Fransızlardan alarak Salamin dediğimiz, Yunanlıla- rın Salamis şeklinde telaffuz ettikle ri körfezin kıvrılıp bükülen sahilleri ni seyrettik. Uzun müddet İstanbulda bulunan ve hâlâ da İstanbuldaki neşriyatı ta- kip etmekte olduğu anlaşılan bir Yu nanlı misafir, (Salâmis) in Türkçe iştikakını araştırdı. Falih Rıfkı bey: — Buraja ilk defa gelen memle keti beğenmiş, “Selâm sana” ' demiş olacak,. Dedi, bir başkası:“Sana selâm ve beni buraya kavuşturan Allaha amin demiş, selâm ve amin hirleşince Sa lamin olmuş. Diye' ilâve etti, Necmettin bey tamamladı: — Canım buraya İlk gelen bizim Selâmi İzzetmiş.. Bu Salamis, Selâ- minin Rumcası olacak! R.A, Sadık