9 Ekim 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SEKiZiNCi SENE No. 2667 Sahip ve Başmuharriri İOAREHANES):. ! karşKinda dairei •alısüsa | Telgraf: İstanbul Cumhuriyet f P o s t a kufusu: N° 2 4 6 f ı : 2236S ? 8 1 r 23236 Tahrir mUdUrü Idare müdürü 22365. Matbaa 20473 u m h u riy et Peşte'de istikbal hazırlıklan IIIIIIIIIIIIIIHHIIIIIIIIIMllıını ...„„„,,., ,„. ,... h CUMA 9 TEŞRİNİEVVEL 1931 ABONE ŞERAfTİ MÜOOET: İTÜRKİYE İÇİNf HAÇİÇ İÇİN j Seneliği 6 Ayhğı : 3 AvJığı 1400 Kr. S 2700 Kr.»| 750 Kr. : 1450 Kr..! 400 KP. : 800 Kr. Nflshası her yerrie • 5 Kurnştur ^ = Türk Yunan dostluğu, Eski sistem Ittifaklara benzer mi? fnmnııiMMiııımıııııımııııııııııııııııııımıiHiHiHiııiMiıııiHiiıııııııınııııııııııiHiıııır lllinilllllnilllllllllltlllllniliniRIIIMIIIIIIIHlllHIIIIIMItlllllınıınHHIIIIIlîmhlllllllllllllllintHHIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlIIHIinilllllllllllllllllHIHIIIIIUIIIIIlinillllllIllllll Ismet Pş. Hz. Pazar Günü Peşte'ye Varıyorlar Atîna: 3 teşrinievvel (Başmuharririmizden) Bugün ayağımın tozu ile yazdığım • istikbal intibalarını nakil ilk mektubumda acele ifadelerle tafsil olunan tezahürleri gör dükten sonra vapurda kendisile konuştuğum ve sözlerinin ilk mühim cümlesini telsiz telgrafla tebliğ ettîğim Hariciye Vekîlimiz Tevfik Rüştü Beye bîr kat daha, beş kat daha hak vermiş oldum. Filhakika müşarünileyh bana Türk Yunan münasebetlerinî, yani samimî Türk • Yunan dostluğunu anlatmak îçin şu cfimle ile söze başlamısti: « Türkiye Başvekilinin Lozan'dan sonra ilk yaptığı bu Avrupa seyahatinde ilk menzilin Atîna olusu geçen sene yapılan bir ziyaretin iadesinden ibaret bir rasime olmaktan daha fazla bir şey olduğunu sarahatIe kaydedebilirsiniz.» Atina'da, bütün bir memleket halkının ayağa kalkmış çırpmıyor gö • rünmesi şeklinde tezahür eden istikbal merasîmî bütün samimiyeti ile yaşanıldıktan sonra bunun her hangi bir ziyaretin iadesinde gösterilebi lecek memnuniyetlerin fevkında bir çey olduğunu tasdik ehnemek ihti mali yoktu. Binaenaleyh Türk Yunan itilâfının âmillerînden biri olan Hariciye Vekilimiz yukanki cüm leyi söylerken yaptığını bilen bir adam sıfatile hareket ediyor, ve iki komsu memleket dostluğunu bizim nazarlarımızda dahi hakikî mahiyetile tecelli ettirmek gayesini takip Bunun neden boyle olduğunu daha ivi anlamakhğımız için Hariciye Vekiliraizin vapurda bana vaki beyanatının mabadini dahi görmekliğimize ihtiyaç vardır. O cihetle müşavünilevhin beyanatının alt tarafını rlahi hakikate tevafukuna bilhassa itina ederek siz karilerime telhis etmelivim. Tevfik Rüştü B. yukarıya kaydettiğim cümleyi berveçhiati îfadelerile takip eylemişti: Filhakika Türkiye ile Yunanistan arasında iki memleketi ihtilâf halinde bulundurabilecek bütün pürüzler daha geçen sene tamamen hallolunmuş idi. M. Venizelos'la M. Mihalakopulos'un Ankara'yı ziya retleri yeni bir devir açtı. Bu dostluk devri bir senelik hayatında iki komsu mületin arzulanna ve iki memleke tin menfaatlerine ne kadar muvafık olduğunu tatbikat sahasında filen de göstermiştir. «Işte bu sebebe mebnidir ki bu Atina ziyareti Başvekilimize Türk milletinin mütekabil selâm ve mu habbetini Yunanistan'a götürmeğe fırsat verirken ayni zamanda iki komşu memleketin artık tecrübe ile de kat'î mahiyet almış dostluklannın bütün dünya nazarında filen teyit ve ilânını da ifade etmiş oluyor.» Tevfik Rüstü Beye Türk Yunan dostluğunun Balkan'Iardaki mevkiini, mevcut ve muhtemel tesirlerini sormuş, kendilerinden şimdi iki komşu memleket arasında bu kadar pürüzsüz olarak tahakkuk eden dostluğun yavaş yavaş diğer Balkan memleketlerine doğru ytyılması memul ve muntazır olup olmadığını öğrenmek istemiştim. Tevfik Rüştü Bey Balkan'Iardaki diğer memleketlerle olan münasebetîerin de asla fena bir cereyanda olmadığını ve ezcümle komşumuz Bulgaristan'la memleketimiz arasında dahi hemen hemen hallolunmamış hiç bir mes'ele kal mamış bulunduğunu kaydettikten sonra sözlerine şöyle devam etti: « Kuvvetleşen Türk Yunan dostluğu ve mevcut Türk • Bulgar dostluğu Balkan'ları ve sulhu sevenler îçm bütün Balkan'larda takarrür ve taammümü arzu edîlen daha u mumî bir anlaşma gayesini kolaylaştırıcı merhalelerdir. Şimdîki muvaffakiyetli neticeler, gayeye varmak için müracaat olunacak amelî ve müsbet usulü de göstermiş oluyor. «Her halde şüphesiz Avrupa'da sulhu ve anlaşmağı da teshil ve tekmil edecek olan bütün Bal Matbuat Kongresinde Bir teşekkür,^r teessür!. Matbuat Cemiyeti Konkresi dün toplanarak yeni idare heyetini intihap etti Kongre Tarık B.e teşek kür, Ahmet Ihsan Beye de teessür beyan etti! tstanbul Matbuat Cemiyeti dün senelik kongresini aktetmiştir. Kongre riyasetine Agâh B. intihap olunmuş, reis Hakkı Tarık B. senelik icraat hakkında izahat vermiş, bur> dan sonra bir senelik bütçe tetkik v^ tasdik edilmiştir. Bu sırada geçen sene zarfında aramızdan ayrılan merhum Rüştü Beyin ruhunu taziz maksadile beş da kika sükut edilmesi teklif olunmuş, bu teklif muvafık görülmüştür. Hesap encümeni raporunun kıraat ^ I.IIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIMIIIIIII Ismet Pğ. Rz. Attna meVusan meclistndekt tarîht tahne emastnda îradı nutkediyorlar ısmez r§. HZ. Attna mevusan mecıtstnaeıa tartnı İki gazetîci meb'us Servetıfunun sahibı Ahmet Ihsan B. Vakıt Müduru Hakkı Tank B. fsmet Pş. Hz. mühim Beyanatta bulundu «Ege», seyahatine devam ediyor, Ismet Pş. M. Venizelos'a bir telgraf çekti llltlllllllllllfllflllllHII,,,,! Istanbul'a Gazi'nin teşekkürü Reisicumhur Hz. nin ve Fevzi Pş. nın telgrafları [Kurtaluş bayramı münasebetlle fehir namına çekilen telgraflara cevaben, Belediye Reisi Mahittin Beye Reisicumhur Hz. ile Erkânı Harbiyei Umumiye Reisi Miişîr Fevzi Pş. Hz. inden atidehi telgraf lar gelmis • fir:] tstanbul'un kurtuluş gününün yıldönümünü tes'it ederken muhteVem halk taraf ından hakkımda ibraz buyurulan asilâne duygulardan çok mütehassis oldum. Aziz İstanbuPIulara teşekkür ve hürmetlerimin ib Iâğını rica ederim efendim. GAZİ M. KEMAL tstanbul'un kurtuluşunun yıldönümü münasebetîle şahsım ve büyük ordu hakkında izhar buyurulan yüksek hissiyata bütün silâh arkadaşlarım namına teşekkür ederim efendim. B Er. Har. R. MÜSİR FEVZİ ve kabulünden sonra azanın teklifleri konuşulmuş, kabul edilmiştir. Içtimada Darülfünunda bir gazetecilik mektebi açılması hakkmdaki (Lutfen sahifeyi çeviriniz) Alâka uyandıran bir dava Çoiak Hayri ve Manav Sabri Ef.lerin muhakemelerine dün baslandı Çoiak Hayri ve manav Sabri Efendilerin muhakemelerine dün sabah A • ' ğırceza mahkemesinde baş • lanmıştır. Bun lar, Çoiak Hayri Efendinin Sultanahmet'te ki evinde bir gece eğlencesi esnasında Sük rü çavuş isminde birini öldürmek, Sabahat 4 Çoiak Hayri ve manav Sabri Efendüer mahkemed» Iktisat Vekili Avrupa'dan geliyor Fıtıktan ameliyat olan Mustafa Seref B. iyileşti Ankara 8 ,r (Telefonla) Buraya gelen malumata göre Avrupa'da fıtıktan ame Hyat olan tk tisat Vekilİ Mustafa Şeref Bey iyilesmiş tir. Bir haft*ya kadar An kara'ya döne Mustafa Şeref Bey cektir. Mustafa Seref Beyin 17 teşrinievelde burada toplanacak Ticaret Odaları kongresine riyaset edebileceği tahmin olunmaktadır. Atina ziyaretinin son intîbalarından: Ismet Ps. ile M. Venizelos'un tedaı tsmet Pş. Hz. ini hâmil olan (Ege) vapuru Aderyatik denizinde seya 1111 hatine devam etmektedir. Vapurun (Mabadı 5ıncı saıfede) IMIIIIIM Hanımı yaralamak ve ayni zamanda birbirlerini de cerhetmek madde sinden maznun bulunmaktadırlar. Dünkü muhakeme celsesi çok ka labalık olmuştur. Bu hâdise ile u zaktan, yakından alâkadar olanlar mahkeme salonunu doldurmuşlar dır. Evvelâ yedi sekiz sahife kadar tutan müstantik kararnamesi, zabıt varakaları, morğ raporları okunmuş, badehu Çoiak Hayri Efendi makamı riyaset tarafından isticvap edilmiştir. Maznun, makamı ri?asetin sual lerine cevaben şunları söylemistir: Hâdise akşamı biz Sirkeci'de gazinoda oturuyorduk. Sabri Efendi bana sigara göndermis, ben kabul etmedim. Çiinkü evvelce aramızda bir mes'ele gecmişti. Gazino kapandıktan sonra biz çalgıcıları da alarak bizim eve geldik, eğlenmeğe başla dık. Bir müddet sonra manav Sabri de, yanında bir arkadası ile beraber buraya geldi. Tabiî, gelen misafire «git!» diyemezdim. «Buyurun» dedim. Sabri bir müddet oturduktan sonra arkadaşile küfürler etmeğe başladılar. Bir arahk rakı şişesini kırdı, sonra meze tabaklarını parçalamağa başladı. Ben, yaptığı işin doğru olmadığını, eğlenceyi bozmamasını söyledim. Bana da küfür ediyordu. Kendisini yatırmak üzere yukarıdan yatak getirtmek istiyordum. Maznun sözlerinin burasma geldiği vakit, Müddeiumumî ayağa kalkarak: Maznun Hayri Efendi şimdiye kadar muhtelif ve yekdiğerini tut mıyan ifadeler vermiştir. Buradaki ifadesi de diğer ifadelerine benze memektedir. Bu sözlerin aynen zapta geçmesi kabil olmıyor. Esasen vaktimiz de vardır. Muhakemeyi müsaît bir güne talik edelim dedi. Bu talep üzerine Hayri Efendi • nin isticvabına müteakip celsede de» vam edilmek üzere muhakeme 22 teşrinievvele talik edilmiştir. llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll I IIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII llllllllllllllllllllllllllllllllllllllll UlllllltlltltllMIIIIIIIMIIMIlıniltfl'ltlltllllllMlltlMIIIİHIMIİiniinillflllllinillllllllllllllllllHIMIIIflHMIIIIIIllllftllllllltllitinilllfltlllllUiniUMIIItlllHI kan anlaşması hepimizin bir an evvel tahakkukunu is tediğimiz hedef olmakla beraber bu neticenin husulüne intizaren Türk ve Yunan devletlerinin dostlukları ar tık sarsılmaz temel üzerine kurulmus bir vakıadır. Hâdiselerin cereyanı ne olursa olsun iki komşu memleket daima bir tarafta bulunacaklar, yani onIar daima sulh ve anlaşmağa taraftar olacaklardır, ve eğer sayet ellerinde olmıyan esbaptan dolayı daha ağır hâdiseler muvacehesinde bulunurlarsa her ikisi bitaraf kalacak lardır.» Buraya kadarki notlarımla Hariciye Vekilimizin izahatını dikkatli bir sadakatle telhis ve ifade etmiş oluyorum. Onları ayrıca tefsir ve tenvire ise ihtiyaç yok olduğu kanaatinde bulunuyorum. Filhakika Türk Yunan dostluğunda münakkidî hiç bir mahiyet olmayıp bilâkis bu dostluk diğer Balkan memleketlerini de şamil olacak daha umumî bir anlas mayı kendisine gaye ittihaz eylemiş bulunuyor. Mevcut Türk Bulgar dostluğu dahi bu anlaşmanın geniş lemek yolunda istidadma ilâve olunabilecek bir sahadır. Balkan'larda şimdiden kendi aralarındaki mes'e lelerini halletmiş böyle komşu memleketler vardır. Bu usulün tatbikı ile anlaşma sahasım tamim etmenin pekâlâ mümkün olduğu meydandadır. Buna sulh fikrinin terakkisinde bulunmuş modern bir usul denilebi lir, ki onun açık söyliyelim eski sistem ıttifaklara benzer tarafı yoktur. O kadar ki adı sadece dostluk olan bu yeni rabıta iyiliklere hâdim olabildiği kadar çahşmağı kend.isi için zevkli bir vazife bilecek, fakat fenalıklara mâni olamadığı yerlerde de sarih ve kat'î bir bitaraf Iık ihtiyarile iktifa edecektir. Bu Tolstoy'un nayat düstıiru gibi yalnız muhabbetten kuvvet çıkarmak istiyen bir usuldür. Sevdiremedikle rimize karşı kin gütmeğe dahi lüzum görmüyoruz. Dün geceki yanğın Dün gece saat 22,20 de Beyoğlu'nda Yeniçarşı'da mobilyacı Mihal'ın dört katlı apartımanından yangın çıkmıstır. Hâdise maha!I:n& itfaiye dört dakika sonra yetişmiş, ateş binanın birinci ve ikinci katları yandığı halde saat 12 ye üç kala söndürülmüştür. Babü. (1483 1530) ^ YUNUS NAD1 Hindistan . . . ve Hint Tahtelbahır tejrıkamızın resımıerınden Bir Alman tahtelbahri denizde bir Fransız posta vapurunu tevkif ediyor
