27 Eylül 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1
Yarınki sayımızda İstanbul, Ankara ea. Vakıt Yurdu 1d üncü Yıl *Sayı: 4927 Idare yeri Buhrandan kârlımı| giri çıkacağız ? Yoksa zararlı mı? | Şimdiye kadar pörası içi: altını e sas olarak kabul etmiş olan İngiltere: nin birdenbire bu husustaki kanunu ilga etmiş olması bütün Cünya efkâr: umu miyesini işgal eirektedir. Ürgiltere hükümeti parasının beynel.«lei mali âleminde ( kıymetin; düşüren © böyle bir karar, niçin ale oştır?. Makikelen İngilizler severek ve istiyerek mi böy- le bir tedbire müracaat etmişlerdir? Yoksa kat'i bir me'Yuriyet suvacehe- sinde başka türlü tedbir a mağa kân görmedikleri o için mi bu tarda! hareket eylemişlerdir? Bazılarının iddiasma balulırsa İn- giltere hükümeti sw erek ve istiverek paralarını düşürmive karar © vermiş tir. O Bunun sebebi de İngiliz lir sının kıymetçe altına muadil olması Yagiliz mamulâtının beynelmilel piya- sada rekabetine münj olmasıdır. İn- Dün Ankaraya vardılar Ankara, 26 (telefon)— Gazi Hz. refakatlerinde mutat 2ze- vatla saat 3 de teşrif ettiler. istasyonda Müşir Fevzi paşa, vekiller, meb'us'ar, sefirler, bütün hükümet erkânı, mües- seseler ve cemiyetler mümes- silleri tarafından istikbal edil- diler, Şehir, baştan başa bayrak- la donatılmış, halk büyük sevinçle reisini istikbale şitap etmişti. Istasyonda Reisicümhur Hz. ne askeri Kıtaat ve polis müf- rezesi resmi selâmı ifa etmiştir. Tren istiklal: marşının teren ime) giliz lirasının kıymetçe düşmesi İngi-l/ pümleri (arasında istasyona liz ömürlerinin cihan piyasasmda ral) dahil alaıklüir kipleri ile mücadele etmesin. oOimkân verecektir. İngiliz mensucatı ve sair Gazi Hz. trenden indikleri esnada çok beşuş idiler. Ve gelenlerin ellerini sıktılar. mamulâtı cihan pazarlarında mümnsi. li olan eşya ile daha kolayez rekabet edebilecektir. İngiliz fabrikalari bun- dan sonra çalışmağa başlıyarak, İrgil terede adetler; beş milyonu geçmis ©- Tan işsizler iş bulacaktır. Eğer hakikaten İngiltere hükümeti pârasının kıymetini bu maksatla dü- şürmüş İse muayyen bir hat Üzerinde süratle bu sukutun önüne geçmesi de| lâzımdır. Aksi takdirde İngiltere hü- kümetinin bundan sekiz, dokuz sene evel Almanyanın yaptığı gibi enflâs- yon tarikile iflâs ederek İngiltere ban- kalarmda mevduat şeklinde uzun se- nelerdenberi toplanmış olan ecnebi ser m larimi ilem. akmmiyen duma emeli” ne hükmedilecektir. Tabii bunun ne ticesi dünya iktısadiyatımda büyük in- kılâpları mudip olacaktır. Çünkü İn- giltere gibi bir devletin mutantan su» rette enflâsyon iflâsma gitmesi bün- dan sonra Fransa, hatta Amerika gi- bi diğer rengin memleketlerin maliye- lerine de itimadı sarsacaktır. Bununia beraber İngiliz parasının kıymetini kaybetmesi İngiliz emtiası- nın beynelmilel pazarlarda o satışmı arttırmak, İngiliz fabrikalarmdaki iş- sizlere İş bulmak gibi bir faydası ol. sa bile diğer taraftan İngiltere maliye. si için başka türlü zararlar vereceği de şüphesizdir. Bundan sonr İngiliz bankalarına hiç bir memleketten tevdi- at yapılmıyacaktır. Şimdiye kadar nl tın gibi kasalarda saklanan İnçiliz ev- rakı naktiyesi bütün dünyanm dört köşesinden Britanya adasma desteler- Te inde olunacaktır. İngiliz lirasmım sukutu o hadisesi karşısında memleketimizin kâr veya zarar etmesi ihtimallerine gelince: Bu ihtimallerin her ikisi de variddir. İngi liz lirasının düşmesinden dolayı alivrel olarak harice ingiliz lirası ile ma) satmış olan tüccar maalesef zarar ede- cektir. Keralik türk parasının İstik- baline itimat etmiyerek paralarını in- giliz lirasına çevirmiş olanlar da ayni surette bir kısım servetlerinin olduğu yerde eridiğini göreceklerdir. Fakat bunlara mukabil (o bir kısım tüccar kâr edecektir. Bilhassa kredi ile hariçten mal ithal etmiş olan tüc car — eğer ingiliz Tirası ile borçlu ise- ler — borçlarını daha bugünden yüz- de yirmi nispetinde bir noksan ile üdi- yebileceklerdir. Ayni şekilde Müdafa- ai Milliye, Naifa gibi hariçten (kredi ile mal getirerek ingiliz lirası ile borç lanmış olan hükümet şuabatı da ingi- liz lirasının o sukutu neticesi olarak tediyatlarından epeyce tasarruf yapa” caklardır. Ve her halde memleketimiz harlce karşı ihracatından ziyade itha- lâtı, alacağından ziyade borcu olan Fevzi Paşaya: — Nasılsınız 2.. Diyerek il- tfatta bu'undular. Müteakiben doğruca Çankayayı teşrif et- tiler, Bedia Hanım Atinada günün en mühim kadınıdır Konaısike işlemelerden fevka. iâde bir elbise hediye edildi San'atkâr Bedia Muvahhit H, Yazısı S üncü sayıfamızda — Dün itfaiye müzesi açılmış nümü tes'it edilmiştir. Resmii | lerinden ve bankalar da kambiyo ittaiye müzesi dün açıldı itfaiye müzesinde, eski tulumbaları tetkik ederken göster- mektedir. Yazısı âüncü sayıtam D Pazar 27 Eylül (9 uncu ay) 1931 Borsadavaziyeti e | izmirde incir, üzüm üzerine muâmele azdır Vaziyeti Koç gün içinde | düzeinceği üm KP ediliyor İzmirde akisler Borsada dün 6,700,000 frank- lık muamele yapılmıştır. Konsor- | | Mili? takımımız oöğleden || sonra Bulgar Milli takımile siyomun muamelesi 2,225,000 frank üzerindedir. | Türk” lirası kıymetini muha- faza etmiş, 12,03 — 12,06 frank üzerinden müamele görmüştür. İngiliz lirası perşemi nü Paris Borsasında 97,90 frank iken cuma günü 88,25 e kadar düşmüştür, islerin dün Londra borsasın- | da 93 frankta açılmış ve saat 11 de 97 frank üzerinden mua- mele görmüştür. Ingiliz lirasının bu vaziyet da- hilinde daha ne kadar düşece- ği hakkında kat'i bir tahmin yapılamamaktadır. Liret ve Florin de dün az miktarda düşmüşlerdir. İzmirde akisler Togiliz mali buhranının akisle- ri izmirde de tesirini göstermiş- tir. Bankalar kambiyo muame- lelerini kesmişlerdir. Ingiliz lira- sı almadıkları gibi diğer ecnebi dövizler üzerine de iş yapma- maktadırlar, sasında incir, özüm ia incir, Üzüm ;hracat tacirleri tamamen kambiyo ile iş gördük- Takımımızın Oynıyâcan Sofya sta- dında bir maç Balkaniyat müsabakalarına Bugün Sofyada başlanacak ve Milli futbol takımımız, Bul- gar Milli takımile ilk Balkani- yat maçım yapacaktır. Milli takımımızın . bugün sahaya şu şekilde çıkacağı tahmin edi. liyor: Avni — Burhan, Hüsnü—Sa. lâhattin, Nihat, Mitat — Niya- zi, Müzaffer, Hakkı, Fikret, Rebii. Takımımıza muvaffaki- yet temenni ederiz. kabul etmedi«lerinden, ecnebi paralarını Türk parasına çevi- rememekte ve bu yüzden müba- yan yapamamaktadırlar. Gelen haberlere göre perşem- be günü izmir piyasasında incir ve Üzüm Üzerine biç muamele olmamıştır, islerin bu vaziyeti incir Hanlarının da vaziyetini m aziyetin b. ka e düzeleceği ümit edilnsktedir. > Gandi Ibadet etti, Şarlo Dün feci bir kaza Oldu Yâralılardan birçoğu Maltepe Endâht mere eğe m zabitlerimizdir Dün sabah saat 7,20de Köz- tepede Çukurçeşme önünde feci bir otobüs kazası olmuş ve için- de bulunan 18 yolcudan 14 dü ağır surette yaralanmışlardır. Vak'a şöyle olmuştur; Üsküdar.Kadıkös hattına çalı- (Alt tarafı 2 inci sayıfada) Gandi ile Şarlo Birkaç gün evelki telgraflar meş hur artist Şarlonun Hindistan lideri Gandi İle görüştüğünü haber veriyor. du. Son posta İle gelen Londra gaze telerenin verdiği malümata göre Gan- di ile Şarlenün mülâkatı yarım saat sürmüş, Şarlo mülâkattan sonra Gan- dinin son derece füsunkâr bir şahsi- yet olduğunu ve büyük bir adam his- si verdiğini söylemiştir. Gandi, sinemaya giderek Şarloyu görmediği halde Şorloyu o görmekten memnun olacağını söylemiş ve onu ka- bul etmiş, sonra kendisi ibadet eder- ken de Şarloyu yanmda © alıkoymuş- tur, Gandi ibadet ederken onun baş lena mühitlerinden ve İngiltere ami. rallerinden âmiral Silâdenin kız Mis Slâde Hintçe ile esrarengiz ilâhiler te. rennüm etmis, Şarlo bu ilâhileri de. rin bir zevk ile dinlemiştir. Mülâkat Gandinin misafir olarak ikamet eltiği fakirhanede olmuştur. IMülâkatın en mühim mevzuu, Gandi. ve itfaiyenin tesisinin yıl dö- miz merasimde bulunanları nızdadır. —— © bir memleket olduğu için ingiliz lirası) sea — —— nın sukutu heyeti umumiyesi itibarilelpara kazanmış olan birçok kin.selerin;bundan sonra memleketten barice 4€:-Şarlo, Gadiye makine hakkında kârınıİservetlerini muhafaza için İngiliz ban.İvet muhacereti kalarına göndermeleri neticesinde gör/belki de tamamen bertaraf olacaktır. İkika kadar fikirlerini izah etmiştir. Türkiyenin zararından ziyade mucip olacaktır. “Nihayet şimdiye kadar Türkiyedejdukleri zarar herkesin gözünü aça jim makine hakkındaki fikirleri | idi. ne nispeten o aznlncakı' düşündüğünü sormuş, Gandi yirmi da arülfünun bir yekündur ! — 3 üncü sayıfamızda — | Başmuharririmizin seyahat notları:10 (Hopa)dave(Hopa- Borçka) yollarında Hopa Karadenizde Rusyaya hudut olan vilâyetlerimizin yegâne bir ithal ve ihraç iskelesidir. Uzaktan bakılm- ca insan buradaki binaların azlığma hayret eder. Çünkü bir kaza merke- zi olan (Hopa) ancak on beş yirmi bi- nadan İbaret bir yer gibi görünür. Fa- kat hakikatte burası o kadar küçük de- gildir. Binaların çoğu ağaçlıklar, ke- rilar, dağlar (o ve dereler arasında kaybolmuştur. Son tahrirde 13 bin ki sur nüfus (kaydedilmişti. Bu nüfus birkaç sene içinde tevellidat ile bin kadar artmıştır. Birkaç sene eveline gelinciye kadar Hopada ne iskele, me de eşyalari mü- hafaza edecek şekilde gümrük binası yoktu. Halk pek çok müşkülât çeki- yordu. Şimdi sahilde güzel ve mükem mel bir gümrük binası vardır. Birde demirden iskele kurulmuştur. Fakat dalgaların mütemadi sademeleri ile is- kelenin devamlı tamirine lüzum gö- rülmektedir. Hopa limanı ile beraber (o Artvinin Kars ve Erdihanm en büyük ihti yacı (Hopa — Borçka yolunun ©- tomobil oOve kamyon işliyecek bir hale getirilme; idi. Bu ihtiya cr takdireden İsmet Paşa hüküme ti Recep beyin Nafia vekâleti zama nında büyük bir fedakârlık Oyapmış, yanında ilâhilerini dinledi (Lütfen sayfayı çeviriniz) Şarlo Gandinin çok füsunkâr bir şah- siyet olduğunu söylüyor konuşurlarken ? nun yanına oturmuş ve ikisi (birlikte tefekküre dalmışlardır. Şarlo, Gandinin oyanmdan çikti tan sonra mülâkat hakkımda şu sözle- ri söylemiştir: “Gandi ile makine hakkında görüş- tük. Bu mevzuu intibap etmemin se bebi, onun makine aleyhtarı olduğu. nu zannedişimdir. Ben Gandiye de dim ki: — Sizin fikrleriniz, garp fikirleri. nin tamamile gıttıdır. Benim gibi a- damlar şark noktai nazarı ile garp noktaj nazarını telife kadir değildir. er | Bunun üzerine Gandi, kendi fikir. lerini izah etti, Mülâkatımız kısa sür- düğü için onun bütün fikirlerini && kip edemedim ve kavrıyamadım. Ben ona kendi fikirlerimi kahul ettirmek istiyordum. Çünkü makine insanlığın malıdır. Ondan temin ettiğimiz istifa deden mlistağni kalamayız. Ben şar- km moktai nazarmı takdir ediyorum. Gandi de benim teretiman olduğum noktai nazarı, mükemmel bir surette kavramıştır. Gandi, benim tesadüf et- tiğim adamların en büyüklerinden bi- Mehmet Asım Gandi ibadet ederken, Şarlo da o ridir,,
