Hovard Hugues'in muazzam Istanbul Sokakları İstanbul sokakları filminin, Mr- sır, Yunanistan ve Türkiyede alınan harici manzaralarının pro- vası Pariste yapılmış ve çok be- enilmiştir. Pariste bulunan Te- jisör Ertuğrul Muhsin Bey, film için, 1981 Yunanistan güzellik kraliçesini angaje etmiştir. Mis Yunanistan, © filmde bir bar artisti rolü oyn: tr. Bu suretle, film, kiymetli bir ticari unsur daha kazanmış olu- yor. İstanbul sokakları ile birlik- te, Parisstüdyolarında, iki küçük türkçe komedi daha ( çevrilecek- tir. Bundan başka çok (kıymetli genç müsikişinpalasmızdan Ferit Bey de, filmin musiki (tarafını yapmak üzere Parise, öteki ar- 'tistlerle beraber gidecektir. filmi olan “Cehennem Melâike- İeri,, ne nazire olarak M-G-M. “Cehennem dalgıçları,, isimli bir film yapmaktadır. Esere, Amerikanın Bahrı Mu hiti kebir filosu iştirak etmekte» dir, ve kadro haricine çıkarılmış bir kruvazör, havat bombalarla tabrip edilmektedir. Bu sahneler, yeni bir usulle min güzelliğine nazaran bu filim > Sinema Sinemanın icadından beri (o renkli film vücude gelirmek gayesi bütün me raklıları ve bütün mütehassısları meş gul etti. Bu eserin başında bahsetti ğimiz, ve anilin tabir edilen şeffaf boyalarla boyanan filmler (o matlup neticeye ovasıl olmaktan çok uzak- tr. Uzun seneler filmler renksiz o- Yarak o ihzar edildi. Renkli filmin © cazibesini tasav-) yur edenler yorulmadan çalıştılar, ve nihayet bazı neticelere vardı- lar. . Bundan on beş sene evvel Pate firması her ne kadar filmleri birer bi-| zer o boyamak suretile renkli film vü €ude getirdi ise de, bu, çok el emeği tutan, sakat bir işti, Sinemanın dün Yyanm her tarafına (yayılması ile, filme alınmıştır. Yukardaki res- kuvvleti bir eser olacaktır. Teb ..e Kodak, İka, Erneman markaları dar fildm istimal eden bir takım küçük si nema makineleri imal etmektedirler, Bu makinalar Obüyük makinala. rın ayni tertibatını ohaizdirler, fakat daha basit oldukları için herkes tara' fından kullanılabilirler. » Bu makinalarla beraber ayrıca kü, şük kıt'ada developman've projek- siyon xhakinaları da satilmaktadir. Diğer nevi küçük (osinema maki. nası da gazetelerde çalışan fotoğraf muhabirleri için imal edilmiştir. Bu makinalar, bir saat gibi kurulur, ve düğmeye (obasıldığı zaman film kendi kendine harekete geçerek dön. İmeğe başlar. Bu makinalar sayesinde larzu edilen güzel bir poz çekilen film j | |Minnesota'nın bir çiftliğinde, Garbo Oynuyor | Suzan Lenoks Filminde Klark Gable ile Greta Garbo Suzan Lenoks filmi. ni bitirmek üzeredir. Bu filmi patırtı k gürültülü — şerait altında çevirdiği ni evvelki o sayımızda yazmıştım. Su zan Lenoksu önümüzdeki o mevsimde görebilecek miyiz? Şüpheli. Çünkü M. G. M. şirketi yeni sene (o programını, şarkta ekseriyetle bir sene sonra gös“ termektedir. Bu sebepten, (filmleri; iyi oartistlerle oynanmış olmasına jrağmen, bir sene sonra gösterildiği için, ekseriyetle modadan düşmüş © luyor. o Manmafih, bunu dikkatin. den kaçırmıyan İstanbul acente merkeze, Amerikaya yazmış, ber ye ni sene imalâtmın, şarkta da ayni sene içinde gösterilmesi için (o teşeb- büste bulunmuştur. .,.. Suzan Lenoks'un mevzuu şudur: İsveçli bir genç oOkız Amerikanın en) çok buğday yetişen havalisi olan! abus i amcasr tarafından derbiye edilmekte i İdir. Amca, kızı hiç sevmediği biri- i İsile nişanlar, kız. İstemez, sonra Ze kâsı ve güzelliği (sayesinde meşhur) olur, intikam almaya kalkışır. Bu kısaca anlattığımız mevzu için çok güzel dekorlar yapılmıştır. a lelekser (bir film için on dekordan fazla yapılmaz, Suzan Lenoks için tam Ootuzaltı dekor yapılmıştır. Sebebi de, pek sinirleri üzerinde o. lan Garbo'dan (sahici dekorlar İçin- de, eserin havasma tam manasile intr- bak ettirerek, azami istifadeyi temin içindir. OGarbo, hattı Oüstüra üze rinde (geçen sahneleri Katalina ada sına gidip çevirecektir; .... Greta Garbonun karşısında, bu £ İfilmde yeni bir artistle karşılaşaca i J Mis Yunanistan ———— kolay olmuyordu. Meselâ bir te banca — atıldığı zaman evvelâ sesi binlerce pozitif film satmak (o mecbüri'üzerinden almır ve agrandisman ya.İşitiliyor, ve atanın hareketi daha son yetinde olan büyük şirketler teker teker boyama usulünü kabul edemez- lerdi. Netekim de öyle oldu, ve bu gayri tabii boyama usulü terkedile rek renksiz filmler imaline devam e dildi. 1915 senesinde Gaumont doğru dan doğruya renkli olan ve renkli âksettiren tertibatı haiz bir makina yücude getirdi. Bu makina yeşil, sarı, Ye turuncu olmak üzere Uç renkli cam dan üç film çekmekte, ve gene üç renkli cam vasrtası ile bu filmleri i- Tae etmektedir. Üç muhtelif memba. dan gelen üç renk ziya beyaz perdede üst üste birleştikleri (o cihetle filmi renkli olarak göstermektedir. Gomo-| nun icat ettiği bu renkli film makine si renkleri (Otabii güzellikleri ile a- bp o makletmesine rağmen O kullanışı müşkül, ve pahalıdır. Bir metre renkli film elde etmek İçin 3 renkli, 3 metre film istimal et- mek mecburiyeti yüzünden bu maki ma taammüm edemedi. Hulâsa, bu makina ile elde edilen parlak neti- teler, oyukarda izah ettiğimiz sebep-; lerden dolayı bir Mboratuvar muvaf- İakıyeti olarak kalmağa mahkümdur. Kinemakoler ismini taşıyan ve Tenkli bir tek film ile alan ve (gene bir tek film İle meşreden bir Alman İhtirar daha büyük bir muvaffakıyet namzettir. Piyasada gör- düğümüz renkli amerikan (filmleri #ikrettiğimiz (Urban Smith) firması. Min renkli film makinaları ile elde e dilmiştir. Netice (| itibarile (renkli film imalâtı henüz en son tekâmül #afhasma dahil olmamıştır. HEVESKAR MAKİNALARI Sinema heveskürları için, Pate, İpilarak (o gazetede neşredilir. Bu ne. “ makinaların fotograf makinalarına! tefevvukunu şöyle bir misal ile ar. zedelim. Meselâ Reisicimhur — hazretleri trenden (o indiler,. Orada alelâde fo- tograf makineleri ile hazır bulunan f0- toğrafçılar birer resim aldılar. Bu çekilen resimler Reisicümhur hazret İlerinin harekâtın kısmen tesbit etmiş olurlar, Bazılarının klişesi tamamen zayi oldu, Zir? onlar resim alırken re isicümhur hazretlerinin o yanma bir İkimse yaklaştı, ve klişe © başka kim, senin o resmini tesbit etti. ; Halbuki orada bulunan ve küçük akinesini kuran diğer bir bir yerine müte. Bu suretle vücu- İmden arzu edilen | sinema O M fotoğraf muhabiri addit pozlar aldı. de gelen küçük fil 4 İpoz kesilip büyültülmek suretile ga- zetenin o muvaffakıyetli bir fotoğraf! İdercedebilmesi temin edildi demektir. SESLI FİLMLER Birkaç senedenberi ile ee rilen sesli filmler seyirel e Ne de çok kuvvetli bir tesir berakmakta.! dırlar, İ Sesli filmler iki türlüdür. Pirim İcisi sesin gramofon | PIâğM! Se neşredilmesi ile temin edilir. > ik sin doğrudan doğruya filmin ÜZE “kaydi ile temin edilir. Biz burada her iki usulden de bah sedeceğiz. Gramofon plâğı İl gr dilen sesli film en basit olanıdır”. “e aamafih © bunun mahzurlar! e ei değildir. Şimdiye kadar ** ald biribirine uydurmak meselesi © filmde görünüyordu. Bu mahzur bilhassa sinema makinesi ile gramo-; fonun biribirine ayrı bulunmaların-i dan ileri geliyordu. Uzun senelerin mesaisi hu mahzuru halletti, Gramofon plâğınm sürati ile filmin süratini biribirine rapteden hu susi bir elektrik motörü icat edildi. Bu sayede sesi ve hareketi biribirine raptetmek imkân: hasıl oldu. Bu müşkülât halledildikten sonra başka bir mesele baş © gösterdi: Bir plâk üzerine bütün filmi sığdırabil- mek meselesi. Derin tetkikat sa yesnde nihayet buda halledildi. ve bu sesli | filmlere mahsus büyü gramofon plâkları imal edildi, Sinemalarda gördüğümüz filmle- i bir kısmı bu nevi sesli filmler. ir, Sesi doğrudan doğruya filmin — ü zerine kaydeden sesli filmler ise ha- kikf sesli filmlerdir. Bu filmler sesi aynen kaydettikle ri gibi projeksiyon (esnasında da sesin (o tabiiliğini son derece muhafaza ederler. Bu filmlerde ses, film aİmırken, filmin kenarında (o bulunan kısma kaydolunur. Bu filmler diğer filmler gibi de velope edildikten sonra kendine mah- sus (o hususi makinalar vasıtasile be- yaz perdeye aksettirilir. Pilm ma- kinadan geçerken (yan tarafındaki ses de İntişar eder, ve bu (suretle tar blilik en ince (o teferrüatına (okadar muhafaza edilmiş olur. Karilere sinema hakkında müc- bisleri çok uğraştırmıştı. Birkaç #99€ İevveline kadar bu müşkülü jevvei alletmek!mel bir malümat vermekten (başka)gösterilirken gız. Clarke Gable isimli olan bu (enne premier) biniciliğe çok merak- Iwirr. Her sabahstüdyoya gitmeden jevvel bir at gezintisi yapmak âdeti- Jdir. Helivudun en güzel atları Clarke Gableyi tanırlar, onu sırtlarında ta- şımışlardır. Clarke Gable bir çök yarışlar kazanmıştır. Bakalım ilk de fa olarak Garbonun karşısında oynı yan bu delikanlı, bu imtihanı da kaza nabilecek mi? ... Son zamanlarda Greta Garbo — bilmem dikkat ettiniz mi? — her fil minde başka başka (jeune (premier) lerle oynuyor. (Anna Christie) de Charles Biekford ile oynamış, ve onu birden bire yükselimişti. Bu sefer de Clarke Gableyi yükseltecek, Ma- amafib, oGable, Garboileilk defa oynıyan bir artist değildir. o Zanne dersem Sevmek £ Hakkı isimli filmin. de, baş taraflarda Garbonun şoförü » Greta Garbo Anna Christie filminde yi rolünü oynuyor, sonradan da intihar kısmından geçerek sese iahavvil € ediyordu. Pek de kisa bir rol olmakla) derler. beraber Gable bunda muvaffak olmuş SİNEMANIN İSTİKBALİ bi Sesli filmin icadından sonra sine- mâ sanayiine çok yeni ufuklar açıl mıştır, İ o Amerikada muvaffakıyetli tecrübe ler sayesinde elde edilen ve doğru dan doğruya ahzedilebilen © renkli filmler sayesinde sesli film daha ca. zibeli bir hale gelmiştir, Sesli ve renkli filmlerin muvaf. fakıyeti eski sessiz ve renksiz film. lere nazaran çok daha parlaktır, Almanyada ve Amerikada müces- sem filmler hakkında yapılan tecriibe ler o muvaffakiyetle neticelenecek o lursa sinemacılık en son methaleyi de katetmiş olacaktır, i Şimdiki sinema ne de olsa rengine, hatta seside rağmen tecessüm etme jden hareket eden bir nevi fotoğraftan başka bir şey değildir. | Mücessem sinema her halde göz. lerimiz için yepyeni bir gıda olmağa mamzettir, * ” Suzan Lenkosu bitirdikten (sonra Garbo ne yapacak? rlendiğine na-| zaran meşhur casus Mata Hariye ait bir eser ile (Kızıl Toz) isimli Somer- set Maurham'ın bir hikâyesinden a namiş başka bir film daha yapacak tır, bir iddiası olmıyan bu küçük kita ba (sesli filmin fenni cihetini bütün tafsilâtı ile kaydetmek maalesef im- kânsızdır. Yalnız sesli film esâsim muhtasaran kaydetmekle iktifa ettik. Malümdur ki her ses havada bir ihtizaz yapar. Sesli film alan maki- nanın mikrofonuna çarpmasından hasıl olan elektrik Oihlizaz: (o ince hatlar halinde filmin kenarlarındaki sesi (okuydetmeğe mahsus kısma ge. çer. Bu gölçe (şeklindeki hatlar film! makinanın hususi bir "