21 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

Göte iliki | TER K # sa 4 — VAKIT 21 Temmüz 1931 GÜNÜN — — —İŞARETLERİ Tanzimat siyaseti ve Almanya Biri sabahleyin gülümsiyerek söy. kedi: “— Almanya nihayet tanzimat siya- setini kabul etti kendini kurtardı. Rah metli Âli ve Fuat Paşalar da o zaman ecanibe menafii maliye temin ederek saltanatı Osmaniyenin tamamiyeti mül kiyesini temin etmişlerdi. Tarih bir tekerrürden ibarettir. Bugün de buh- ran içinde çalkanan Türkiyeyi ayni su retle kurtarmak mümkündür. Bu sözleri osöyliyen adamın nut. kunu dinlerken, gözüm, önümdeki ga zetede iktrsat bütçesi münasebetile me lis müzakeresi hulâsasına ilişti. Gözle- rimle kulaklarım aşağı yukarı ayni şeyleri duyuyor, ayni şeyleri dinliyor: du. Alman nazırlarının beyanatı Paris, 19 (A.A.) — Hariciye ne- zaretinde verilen ziyafet (bittikten sonra M. Brüning ile M. Laval arasın 'da yapılan son mülâkat Fransa ve Almanyanın siyasi ve iktisadi saha- larda müessir bir mesai iştiraki temi ni arzusunda bulunduklarım teyit maksadile neşredecekleri müşterek be ikâmet adamları arasmda kat'i hir an laşma vücuda (Oo gelmesini mümkün kılmıştır, Bu son mükâleme M. Brüninge ba 21 müessir sözler söylemek vesilesi- ni vermiştir. Bu sözler, Alman bış- vekilinin muhatabında da bir makes bulmuştur. M. Brüning O ezcümle şu sözleri söylemiştir: “Ayni dakikada layni sözü söyliyememekliğimiz Fran- siz — Alman münasebatına bir facia teşkil eder. Alman nazırlarının Parise yaptık- ları seyahat zaten evvelce de beklen diği veçhile Almanyaya derhal yar- Bu sözlere Iktısat Vekili Şeret Bey: Lozanda pide ettiğimiz / hürriyet senedini oimzalıyanlara oradan o im- zay kaldırlacak bir firsat ve (İmza vermiyeceğiz. Den başka ne söyliyebilirdi? ... Almanya buhranına ve hâlli netice. sine bakark istikrazdan bahsedenler gırtlaklarına kadar cehalet deryasına dalıyorlar, dımda bulunulması neticesini hasıl Ne tarih O tekerrürdür, ne de Os edememiştir. manlı İmparatorluğunun istikraz $İ/ O Fakat iki hükümetin karşılaşmış ol yaseti Almanyanın bugünkü vaziyeti-'dukları mülâkatı takdir eden Alman dir. Başvekil Bröningi Âli (O Paşaya'nazırları Paristen hiçbir infial duy. benzetmek için hayli saçma bilmek İâ- mıyarak bilâkis daha fazla birşey va Zımdır. pamamış olmalarına Fransız meslek- taşları ile ayni derecede mütessir ola . Almanya ve Türki /rak ve herhalde iki memleket ara, sındaki münasebata arız olan gergin Ya liği gerçekten gevşetmiş (olduklarını müdrik bulunarak ayrılacaklardır. Türkiyeye giren ve hâlâ girmek is- M. Gurtiusun böoyanatı tiyen sermaye Almanyaya giren, Al ».. yânnamenin metni hakkında iki hü | Harici HABERLER| Gözler Londraya çevrildi Paris müzakerelerinden birşey çıkmayınca ... eteleri ne diyor? Alman gazetelörinin mütaldaları e map değil, fakat Avrupa ve hatta o bütün dünya için kat'i bir ehemmiyeti haizi olduğu hususunda bugün her © taraf. tan izhar edilmiş olan derin kana attir M. Brüning bu vesileden İstifa- de ederek bu tarzda izhar edilen bu kanaâtten ve Alman buhranının orta- dan kaldırmak iiçn gösterilen hüsnü niyetten dolayı derin (teşekkürlerini beyan etmiştir. Bu sözlerden sonra OM. Gurtlus Fransız mükülemelerine iştirak etmiş! olanların Alman buhranının önüne iktisadi vaziyetleri en kuvvetli olan hüküemtler için bile pek vahim netice! ler hasıl edeceği fikrinde bulundukla- rmı beyan etmiş ve bu fikrin Alman buhranına ve umümiyetle bütün dün. yada hüküm süren buhrana bir niha- yet vermek için Londra konferansın- da kat'i tedbirler alınabileceğine dair İkiymetli bir teminat teşkil ettiği müta- leasında bulunduğunu söylemiştir. Bundan sonra M. Kürtiüs, dün akşım şzeri yapılmış olan müzakereler hahsi- ne geçmiş bu hüsuşta henüz bir tebliği neşredilmemiş olduğunu fakat kendi. İsinin, Fransız meslektaşlarıma karşı doğru görülemiyecek bir harekette bu- lunulmamakla beraber bu müzakereler hakk bazı imalarda bulumabilece- ğini emiş ve demiştir ki: — Fransız ve Alman nazırları ma- li meseleyi kat'i surette halledememiş; lerdir. Fakat, iki memleketin siya si vaziyeti (o hakkında tıpkı Şekerste geçilmesine muvaffak olunamamasının! ği hususunda mümessiller o tamamile; mutabık kalmışlardır. Berlinde ne diyorlar? Berlin, 19 (A.A.) — Nimresmi Kon- ti ajansı, Paris konferansının hita mında neşredilmiş olan tebliğ hakkın da tefsirlerde bulunmaktadır. Mezkür Ajans, öğleden sonra Alman ve Fran- sız nazırları arasında cereyan edecek olan mükâlemelerin Londra konferan. sının muvaffakıyetini (o teshil etmesi arzusunu İzhar eylemektedir. Fransızlar, noktai nazarlarinın ga- lebesini temine muvaffak olmuşlar. dır. Fransızlar Londra konferansın. da büyük bir siyasi münakaşa açılıma! sını İstemiyorlardı. Çünkü bu münn- kaşadan bilistifade Amerikalılar, muh. telif meseleleri ve bilhassa tahdidi tes lihat meselesini ortaya atacaklardı. Berlin siyasi mahafili, müzakere tın iki zamanda fasıla ile icrasında iti raza şayan bir cihet gözrmemektedir. Londra konferansının muvaffakıyeti- ne veya bu muvaffakıyetin tam ve kâ- mil olmasına mâni olâbilecek müşkü- tr izale etmek içn evvelâ Pariste mü- zakeratta bulunulması gayet mantı. kidir. En kat'i mesele, Fransanın ne İdereceye kadar müşahhas siyasi şart- lar ileri süreceğini bilmektir. Şimdiye kadar hükümet bu kabilden | bir şey ifade etmemiş gibidir. Yalnız! mütekabil vaziyetlerini tahdit etmek- le iktifa etmiş olan ve bugün öğleden! sonra da teferruat ile iştigal edecek. tir. Bu sırada bir takım müşkülüt zu hur edeceği bediidir. Fransız gazete- leri bunları daha bu sabahtan itiba- ren haber vermeğe başlamıtşır. Maa- mafih Paristen gelen haberlerde nik- binlik devam etmektedir. Fransızların dahili siyaset nokai nazarından M. Brüning kabinesinin vaziyetini kta'iyen tutunamaz bir hale getirmiş olan bir takım şartlar (ileri sürmenin gayri makul olacağın: git gide daha ziyade anlamış oldukları anlaşılıyor. İki memleket (arasında daha sıkı bir siyasi teşriki mesai arzu i bulunmadığı || Adliye Haberleri | Ziyafet esnasında Arkadaşını vurmakla maznun Ahmöâdin muhakemesine başlandı Dünden itibaren adliye daire- sinde yaz tatili başlamıştır. Ağır ceza mahkemesi tatilden istifade ettiğinden, ağırcezada rü'yet edi- lecek davalardan birine dün nöbetçi mahkemelerden birinci ceza mahkemesi bakmıştır. Bu dava, Yerebatanda Muh- teremefendi sokağında, Talâtı öldürmekle (O maznun Ahmedin davasıdır. Ahmedin oturdu evin bir odasında tertip ettiği ziyafet esnasında bir aralık rakı bitmiş bundan Kavğa çıkmış. O arada Talât vurulmuş, iki bıçak vuru- şu ile ölmüş. Şimdi mahkemede Ahmetden hesap soruluyor. O, kendisinin vurmadığını iddia ediyor. Şahit- lerin çağrılması için, muhakeme kalmıştır. Avukatların Avrupa seyahati Yaz tatilinden istifade etmek özere,dün bazı avukatlar Avrupa seyahatine çıkmışlardır. Bazıla- rının da bugün hareket etmesi muhtemeldir. Belediyede: Beykoz buzsuzluktan şikâyet etti Beykozda ve Boğaziçinin bazı yerlerinde öğleden sonra buz koz kaymakam- lığı tarafından belediyeye şikâyet edilmiştir. Fabrika ihtiyaca kâfi derecede buz çıkardığı için bu- ralara buz yetiştirilememesinin manyada iş gören ecnebi sermayesin den çok farklıdır. Türkiyeye giren sermaye yerli (o fabrikayı kapıyan. yerli tezgâhı söken, imtiyaz peşinde koşan ÜeifEt sermayesi Idi.. Bize geleni sermaye Türkiyede san'atı yıkan serma ye idi. Halbuki Almanyaya giren ser- maye, Almanyada san'at yapan ser- mayedir. Almanya ecnebi sermayesile işliyen bir atelyedir. Fabrika yerli, işçi yerli, mütehos- ms yerli, hatta iptidai maddenin pek Paris, 20 (A.A.) — Alman hariciye, yapıldığı gibi dostça anlaşmağa çalış| nazırı M. Von Gurtius Alman ve €©İmakta devam etmişlerdir. Neşredile- nebi gazetelerini nezdine kabul et-|cek olan ve ana hatları hakkında şim- miş, Alman mazırlarının Paris s6Y0- |diden uyuşulmuş bulunan resmi tebliğ! hatini hazıflamış olan müzakerelerin| fer'i meselelere © temas etmiyecek, An bir tarihçesini yapmış, Fransız ma“|çak Fransız milletinin Alman nazırlari zırlarile görüşme fikrinin müsait DİK) rına göstermiş oldukları dostane kü- zemin bulduğunu ve £ semerelerinilpyi suretini ve yapilan samimi mükâ- vermiş olduğunu kaydetmiştir. lemeleri kaydettikten sonra (yeni bir M. Kurtlus,. Londra konferansı 8 | esas üzerinde Fransa ile Almanya ara- çılmadan evvel Alman o mazırlarınm| sında geniş bir anlaşma teminine ça- Fransayı resmen temsil eden devletlyoldığı kanaatinde o bulunduğumuzu adamlarile açık ve dostça konuşmağı| bildirecektir. Siyasi meselelerden öy- luzumlu addettiklerini (o söyledikten | şe bir surette bahsedilmiştir ki Fransız! edilmektedir. Ve bu teşriki mesai bun! sebebi tahkik edilecektir. Bele- dan evelki bütün mükâlemelerde mev-! di il 12 Taği ka ein. Pi, slim) e len akal ne lerin neticesi olacak olan Oo müşterek; mine Alman tebliğinde, bunun 50 bin liralık he Ek için bir ifade bul Eimehte Belediye Kambiyo müsaadesi i dir. Bu tebliğin şimdiden “hâzırlan- > 1 makta olduğu söylenmektedir. verilmediği için bu müsaadeye lüzum gösteren ihtiyaçlarını te- Pariste ne diyorlar? z K Ş Paris, 20 (A.A.) — Umumiyetle ga-| min edemiyordu. Dahiliye vekâ- zeteler Pariste Fransız — Alman na-| leti yeniden 50 bin liralık kam- arları arasında vuku bulan mülâkat- biyo alınması için müsaade ver- © ,goğu yerli. İsonra Pariste yapılan mükâlemeler.i Dünyanın ötesinden (oberisindeniğ. Fransa ve Almanyayı o alâkadar Almanyaya giden sermaye Almanyaya! eden bütün meselelerin, dünya sulhu kapitülâsyon değil kâr getiren serma-|na ye Avrupa hükümetleri arasında yedir. mesal iştirakine ait işlerin gözden çe Bize gelen sermaye kapitülâsyon|çirilmiş olduğunu beyan etmiştir. getiren, kâr götüren sermayedir. M. Kurtlus; sözüne (devamla bu İki memlekti, iki coğrafya ve ikti mükâlemelerde umumi bir hadisenin sat cihazı itibarile iyice tanımak lâ-İbir safahsmı teşkil eden Alman buh- zımdır. Yarı müstemleke olan, büyük s8- nayi memleketi olmıyan (yerlerde sermaye sadece müstemleke bayrağı” dır. len tedbirlerdende bahsedildiğini dünkü ve bugünkü mülâkatların bil hassa iki nevi mesele etrafında cere yan ettiğini bu meselelerden birinin Alman buhranma çare olacak tedbir leri aramak , ikinelsinin Fransız — Alman mesai İştirakini yeni bir esa sa istinat ettirmek yolunu bulmaktan ibaret olduğunu anlatmıştır. M. Kurtius, Fransız — Alman na xzıflarının umumi içtima! hakkında dün öğleden sonra neşredilen tebliğa- ta temas ederek demiştir ki: Bu sabah her taraftan Alman buh ranını ve daha umumi bir (tabirle Avrupa buhrünını bugünkü hadisat ve şeraite göre ortadan kaldırmak b aşan, dil, renk, zevk kalelerinin üstün- çin elden gelen her şeyi yapmak hu- den bir kartal gibi süzülerek kanatla- susunda kat'i bir arzu gösterilmiştir. rmın dokunacağı oyere kadar o uçan) Paristeki mükâlemelere iştirak eden bir hakimiyet var. Siyasi hudutları, mümessillerin hepsi Avrupa buhranı: kaleleri bir hiçe sayan bu haklmiyet)n ve bilhassa Alman buhranını yen- Almanyanm değil, sermayenin hakimi mek için alâkadar bütün © milletlerin yetidir. müşterek gayretleri ile (çalışmak lâ Bulaç sün kanda vaha dayağı <> eelAl kanakleda. Valim elektrik süvarilerle dolaşan bu hakimi) a iii inn ör yetin bize vereceği dersler vardır: | |, çare ve tedbirleri bu sabah bütün ço eye makineleşmi:| e «(erruatile tesbite muvaffak olara: yen ve beynelmilel pazarlar için mal dık. Böyle olmakla berâber teati edi. anarlar" Jap iner ancak hoyrat bö len noktkai nazarların filiyat saha- tüccar gibi girer. İptidai maddeyi), isal ve tatbiki hakkındaki mü- ucuz satın alan fabrika malını paha“ zakerelerin Londra konferansına nak: ... Alınacak ders Berlinde düşen markın sesini İs tanbulun en kuytu sokağında, mar kın deve kuşu mu, öküz mü olduğunu kestiremiyen ihtiyar kadının - dilinde; duyduk. Hindenburgu halâ Mazüride Çar ordularmı tepelemekle meşxul kayse- rin kumandanı sanan mısir fellâhının hayret nidasında işittik. Siyasi hudutları, tabii manlaları uya satan, dışarıya çıkacak faizi Çolline karar verilmiştir. Bence en mü galtan teşekküller demektir. him olan cihet Fransa ile Almanya- Yani düpe düz müstemlekeci! nin bir arada çalışmalarının o yalnız SADRİ ETEM İFransız — Alman münasebetleri için — Alman münasebatında, Şekers mü- kâlemelerine hâkim olan zihmiyet da- iresinde yeni bir devrin başlamış oldu- ğu söylenebilir. Matbuata verilen tebliğ Paris, 19 (A,A.) — Saat 22 de baş vekâlet dairesine avdet eden M, Laval matbunta aşağıdaki tebliği vermiştir: Alman başvekili geçenlerde bir tel- ranma çare bulmak için lüzum görü-| graf çekerek iki memleket arasındaki) teessüf etmektedir. münasebetlerin ıslahına beraberce ça- lışmak çarelerini aramak maksadile Fransa hükümeti ile doğrudan doğru- ya temasta bulunmak arzusunu izhar etmiş idi. Hükümet reisi, hemen o ce "vap vererek böyle bir mülâkatı mem- İnuniyetle derpiş etmekte bulunduğu İnu ve bu mülâkatın Almanyanın mali ve iktisadi vaziyeti üzerinde tesir ic ra etmiş olan vukuat ve akisleri diğer memleketlerde hissedilen mezkür va- riyet dolayısile tam zamanı olduğunu bildirmiştir. Binnetice, iki memleket mümessil- leri 18 ve 19 temmuz 1931 tarihinde Pariste toplanmışlardır. Mümessiller, bu mülâkatın ehemmiyeti (o hususunda mutabık kalmışlar ve itimat esasma müstenit bir teşriki mesainin mukadde mesine alâmet olması lüzumunu tas- dik etmişlerdir. Alman bâşvekili, ranm muhtelif safhaları o hakkında izahat ve tenviratta bulunmuştur. Bu buhranın vahametini kabul ve teslim eden Fransız murahhasları, ba- zı mali teminat itas ıve siyasi sükünu temine hadim bir takım tedbilrler itti hazı kaydile beynelmilel bir kadroi İdahilinde mali bir teşriki mesaide bu- İlanmağa müsait olacak şeraitin, o İm- "kün dairesinde ihdası arzusunda bu lunmak istediklerini bilhassa ehemmi yetle beyan etmişlerdir. Kredi ve iti madın bir sükün ve emniyet muhiti s* hilinde yeniden teessüs edebilmesi İçi? mesailerini tevhit etmeleri lâzım geldi İmemleketin muztari pbulunduğu beh, Tarım Fransada umulan müspet netice. leri vermemekle beraber ruhi ve mane-| vi büyük bir kıymeti haiz oldukları ve bu mülâkatların Londra konferan- sında ümit edilen neticeleri vereceği mütaleasında bulunmaktadır. Gazete ler hüsnü niyetini tasdik ettikleri O M. Brüningin mali meselelere nit müza- kereleri kolaylaştıracağı o muhakkak bulunan teminatı vermemiş olmasına Sırf mali meselelerin aneak Lond- ra konferansında müzakere (edilmesi hakkında M. Laval tarafından veri len kararı mevzuu bahseden Obütün gazeteler sermaye sahiplerinin — düş müş oldukları korku ve telâşm ancak bunlara siyasi ve mülki nizam Ye in- tizamın muhafaza edileceğine dair te- minat verilmekle ortadan kaldırılaca- ğı zannında bulunmaktadır. Echo de Paris gazetesi oyalnız Fransa hükümetinin ödünç para ver» meği ve kredi açmağı tekeffüle hazır olduğunu yazdıktan sonra Pariste ka- leme alınan plânın Alman nazırlarına hoş görünmiyecek bazı şartları (o havi olabileceğini beyan etmektedir. Herkes Londraya gidiyor? Paris, 19 (A.A.) — Saat 15 da Pa- risten ayrılacak olan M. Henderson müsesna olmak üzere Londra könfe- ransina iştirak edecek olan bütün mu- rahhaslar Londraya yarın hareket €- deceklerdir. Fransız heyeti mürahha.. sasının kimlerden mürekkep (edeceği bugün resmen taayyün edecektir. İ Alman mali buhranının izmir- deki tesiri İzmir, 20 (A.A.) — Almanyanın geçirmekt eolduğu mali huhranın Iz İ miştir. Belediye bu para ile benzin ve nakil vasıtalarının lüzumlu ihtiyaçlarını alacaktır. Ekmek 20 para daha indi Belediye narh komisiynu dün toplanmış, ekmek ve francala fiatlarından 20 şer para indire- rek ekmeğe 8, francalaya 13 ukruş narh konmuştur. Kadınlar Birliğinde Kadınlar birliği: idare heyeti ve köylere gidecek heyetler dün birlik binasında toplanarak se- yahat hakkında bazı kararlar vermişlerdir. içtimaa davet edi- len bazı doktorlar gelmediği için heyetlerin hareket günü yarın tesbit edilecektir. Kıbrısta Türk mekfepleri 1931 senesinde Kıbrısta tedri- sata devam eden 990 mektep- ten 268 zinin Türk mektebi ve 1404 hocadan da 343 ünün Türk muallimi olduğu anlaşılmıştır. ENE 00 18 BR 0000 GERBERA müşkül bir vaziyete düşmesinden baş- kr bir tesiri görülmemiştir. Piyasada hiç bir tahavvül yoktur. Doyçe Or- yant Bankda parası olanlar bankaya müracaat ederek mevduatlarını iste mekte ve yüzde yirmiden 40 ve bir #- ralık 50 ye kadar çıkan bir nispet Üze- rinden paralarını almaktadırlar. Banka şimdiye kadar 633.60 lira sahiplerine iade etmiştir. Bankaya tevdint yekünu 1.800.009 lira olup ban- kanım piyasadaki parası İse 2 milyon mirde yalnız hir Alman < bankasımınllirayı mütecavizdir. KANSIZLIK >: re Chlorose ln ek ran te eller SIROP DESCHLENS, PARIS ii rn