—— 2-- VAKIT 8 Haziran 1931 — nkü maç | Balkanlarda Demokrasi | Bugünkü | tehlike karşısında... Yugoslavyada diktatörlük var, Romanya ve Bulgaristanda da birer diktatörlük ilânı bekleniyor ! Buralarda siyasi bir fırkanın mu- vaffak Olması için onun mevkli iktidar karacak olan umumi harp, o kadar ye-|da bulunması lâzımdır. Parlâmentolar. ni, siyasi ve iktısadi müşküller çıkardılda muhalif reye nadiren tesadüf olu- ki bunların karşısında demokrasi, emin! nur. Buna rağmen demokrasi halk ara olmaktan uzaktır. Bu noktai nazar, herisında oldukça canlıdır. yerden fazla Avrupanın cenubu garbi| Yunanlılar ile Sırplar arasında w- kısmı hakkında doğrudur. Altmış yet,mumi harp mebadisinde demokrasi ol- miş seneden beri Osmanir devletinin ta'dukça tekâmül etmişti. bilyetinden çıkan bu memleketlerde) | Romanya ile Bulgaristan, istiklâl parlâmento hayatı, ve onun mülâzimijlerini ecnebi müdahalesi ile kazanmış, olan diğer müesseseler, nispeten yeni-|kanunu esasilerini garbi Avrupadan it dir. Yugoslavya iki sene evvel otokra-|hal etmişlerdir. Bu kanunlar, yine ha- siye dönmüş, Romanya ve Bularistan-riçten ithal olunan hükümdarlar tara- da vuku bulan hadiseler, bu memleket-| fından tatbik olunuyordu. lerde demokrasinin yalnız lâfzen ya- Harbi umumi, mevcut olan müva- şıyacağımı göstermeğe başlamıştır. M.izeneyi ihlâl etmiş, ve tekâmiüleü hare Venizelos bile liberal bir adam olmak-İketlere mukabil ihtilâl usulünü getir- Ja beraber son zamanlarda diktatör. miştir. Harpten sonra Sırbistan ve Ro- Tük ile ittiham olunmağa başlamıştır. |manya ufak tefek birer hükümet ol- Demokrasi bu memleketlerin her han|maktan çıkarak ikinci derecede birer gisinde dal budak salmış bir halde dejdevlet oldular. Bulgaristanın milli ih gildir. tiraslarına set çekilmiş, arazisi küçül- müş, fakat muhaceret yüzünden nüfus artmıştı. Yunanistan, hem galip hem (Taymis) ten: Dünyada demokrasiy; selâmete çı- Danimarkalı müsafir- lerimizle Galatasa- ray karşılaşıyor Limanımızda bulunan (Nels- Joel) isimli Danimarka zırhlısı futbol takımile şehir takımları- mızdan biri arasında dostane bir futbol maçı icrası için yapı" lan teşebbüsat ahiren muvaffa- kıyetle (o neticelenmiştir. Yarın akşam üzeri misafir takımla Ga- latasaray bir maç oynıyacaktır- Galatasaray bundan evel yine böyle şehrimize gelen bir ingiliz ve bir isveç gemisi tak:mile kar- şılaşmış ve zaif bir takım çıkar- | dığı için ingilizlere mağlup ol- muş fakat isveç takımını da (0-9) gibi büyük bir farkla yenilmişti, Muhafız Gücü Erzincan, 6 (A.A) — Muhafız SON UYAR | Pr. Pikar büyük tezahüratla karşılanıyor Brüksel , 5 — Profesör Pi- kard son yaptığı muvaffakiyetli suut tecrübesinin masraflarını temin eden ilmi tetkikat cemi- yeline bizzat teşekkür için bu- raya gelmiş ve halk tarafından bararetle alkışlanmıştır. Yollarda kendisini alkışlıyan halk arasından güçlükle geçerek cemiyet binasına giden profesör burada veliaht prens Leopol ile münakalat nazırı ve Belçika- Gücü bisikletçileri saat 17 de Erzincana geldiler. Halk ve me- murin sporculara büyük bir hüsnü kabul göstermiştir. Sporcuların hepsinin ahvali sıhhiyesi iyidir. Babanca, 6 (A.A) — Devamlı ve şid detli yağmurlardan Muhafız gücü «ts Irları burada kalmağa mecbur olmuş- lardır. Atlılar seyahat (o programının geri kalmaması için yarın Gebzeyi tu- tacalardır. tadırlar. Umumi meclis azasının bana gösterdikleri müzaharet sa- yesinde bu müesseseyi kurmak imkânı hasıl oldu. Büyük eslâfı Bızın büyük bimmetlerle vücude irdil ve harabiye tut- agri mimarı eri neresi ihya etmekle çok mükemmel ve asri bir müessese vücude gel- Pi utkundan sonra Mahiddin B. makasla Kapıdaki kırmızı kurdeleyi kesti ve herkes içeri girdi. Mahiddin B. bizzat her iki kısmı da ayrı ayrı davetlilere “gezdirdi herkes eski bir medre- senin Magi haline cidden hayran kalıyordu ve Muhiddin B. takdirler, tebriklerle karşılanı- yordu. Davetliler limonata ve piskü- itile izaz edildiler. Yurt cidden büyük bir himmetin eseridir. Heyelan. muayenebaneleri, te- davihaneleri çok yeni ve asri bir şekilde yapılmıştır. Aylının dıvarlarına yağlı boya resimler yapılmıştır. Bu arada Ankara, Dumlupınar, Afyonkarahisar, in- önü, Sakarya, Çanakkalenin re- simleri göze çarpmaktadır. Bun- dan başka küçük çocukları eğ- lendirecek resimler ve resimlerin üzerinde büyük şekilde yazılmış yeni harflar vardır. Ortadaki meydanın kenarına çiçekler di- kilmiş, ortasıda çocukların oy- namaları için kum dökülerek oyun sahası haline getirilmiştir. | Medresenin yalnız bir odası eski halinde bırakılmıştır. Muhiddin B. burasını gösterirken: — Bu odayı bilhassa eski balile bıraktık. Aradan seneler geçince bir medresenin nasıl asri bir müessese haline getirildiğinin kolayca bir şekilde (mukayese edilmesi için ziyaretçilere fırsat ve imkân bırakmak istedik, demiştir. Müessesenin sertabibi Zübtü Riza B.dir. Asistanı Dr. Semahat H.dır. Ayrca muta- bassis hekimlerimizden göz dok- toru Nuri Fehmi, kulak doktoru Ahmet Ata, nisaiye doktoru Niyazi Müştak, diştabibi Muhtar mapa beylerde yurda gelip çocukları Muayene ede- ceklerdir. Yorünür hem- şireleri, hasta bakıcıları vardır. Bugünden itibaren yurda çocuk alınmıya başlıyacaktır. Muhiddin beyi vurdun tesisin- de ni himmetten dolayı tebrik ederiz. mağlüp vaziyetini aldı. — <<< Balkanların en kiyasetkâr hüküm. Yeni belediye hududu darları olan birine Karol İle Bulga-| (Belediye hudutlarının değiştirilme- ristan kıralı Ferdinand sahneden kay-İsi hakkındaki şehir meclisi kararınm bolmuşlar, onların yerine gelenler, 8€-| Dahiliye vekâletinde ve vekiller heyetin lefleri gibi memleketin mukadderatını|ce tasdik edildiğini yazmıştık. Bu tasdik idare edememişlerdir. kararı belediyeye bildirilmiştir. Tali. Bundan başka harbi umumiden| matname birkaç güne kadar gelecektir. sonra, erkekler arasında intihap hakkı| Ru talimatnameye göre Kâğrtane, Ali nım teşmili neticesi olarak çiftçi sınİBey, Mecidiye, Kalitarya, Küçükköy, e Şa prima Akbaba, Dereseki, Karakulak, Bahçe Romanyada arazinin çiftçilere İn-İköy belediye hududu haricinde kalacak tikali üzerine liberaller on sene devam! tır, Bundan sonra belediye hududu eden bir oligarşi vücude getirdiler) dahilinde köy bulunmuyacaktır. Bulgaristanda İstanbuliskj devrinde) © Sarıyer, Beykoz, Üsküdar Okayma- çiftçilerin diktatörlüğü askeri bir dar|kamlıklarının kaza itibarile sahaları bej hükümetle shut etmişti. belediye hududu haricine çıkmaktadır. Yugoslavyada Hırvat çiftçi fırka-| Kadıköy, Fatih, Beşiktaş, Adalar ka- sının zuhuru orada diğer fırkalarınizalarının hudutları belediye hüdütfa- birleşmesini intaç etti. rı İle ayıdır. Bu suretle bu memleketlerin | her) mmm manz birinde iktidar mevkiini inhisar altına)kümet muvaffak olmazsa kendisi ya almak istiyen bir fırka veya grup göltekrar fırka sistemine avdet edecek, ya rülüyor. hut kıral Alfonsu tehdit eden vaziyetle Mösyö Venizelos geçenlerde demok |karşılaşacaktır. rasiyi müdafaa eden sözler söylemiş, Romanyada demokrasi makinesi ona göre demokrasinin kusurlarına kar|küflü ve bozuk olmakla beraber iyi kö şt en emniyetli çare siyasilerin vazife.Jtü işliyebilir. Fakat Bulgaristanda ©- lerini Tâyıkı He İfa ve icabında şuhsilnün yıkılmak uzere olduğu anlaşılı menfaatlerini feda ederek iktidar mev-.İyor, kiinden çekilmeleridir. Bulgaristanda hükümet sekiz sene Balkanların ahvaline baktığımız!den beri, demokrat İttikadının elinde. takdirde bu sözlerin hakir olduğunujdir. Bu ittihat yedi sekiz burjuva gru görürüz. bundan müteşekkildir. Yugoslavya, Romanya ve Bulgaris (o Entant ilk günlerinde son derece tanda iktidar mevkiinin uzun seneler) şiddetle hareket ederek çiftçileri tazyik inhisar altına alındığını görürüz, İktiletmiş, fakat son seneler zarfında si- dar mevkiini inhisar altma alanlar,|yasi vaziyeti tabiileştirmeğe muvaffak memleketin diğer fırkalardan istifade) olmuştur. Fakat bu hükümet bir çok etmesine mâni olmuşlardır. hatalar işlemiş ve iktisadi vaziyet yik Yugoslavyada Kıral (o Aleksandr)zünden çok müşkül bir vaziyete düş. fırkaları, parlâmentoyu ve kanunu esa|müştür, siyi bertaraf ederek vaziyeti kurtar- Yakmda Bulgaristanda umumi İn. mak için çalışmış, bu suretle memleke|tihap yapılacaktır. Memleketin bu eski» İti siyasi müeadelelerden korumuş, velhükümetten Okurtulmak £ istediğini Jonun müşküllerle meşrul olmasını te.) gösteren emareler çoktur. Fakat hilkü İmin etmiştir. Fakat kıral oAleksandr)metin çekilmek niyetinde olmadığı an. bütün demokrasi müessesatını tatil etjlaşılıyor. mekle isabet mi etmiştir. Yugoslavya Balkanlarda âdet, intihabatı idare ahalisi, diğer Balkan milletlerinin hepleden hükümetin onu kazanmasıdır. sinden fazla demokrasi ruhu İle meş-| Onun için efkârı amme, hükümet aley- budurlar. İspanyada vukubulan hadise|hinde ise, hükümetin peşinden istifa et- ler, söz hürriyetinin ve sair hürriyet-İmesi lâzımdır. Onun için Mösyö Li. lerin uzun bir müddet tatile uğradık.İyapçef İstifasını hükümete takdim et. tan sonra kolaylıkla iade ve İstirdat|miş ve kıral yeni bir hükümet tesis et edilemiyeceğini göstermiştir. mek için çalışmış ise de muvaffak o- Romanyada da iktidar mevkiinin) lamamıştır. uzun müddet bir fırka tarafından in-| (o İstambuliski çiftçilerinin iktidar hisar altına alınmasının fenalıklarınımevkiine çağrılmıyacakları muhakkak- çekmektedir. tir. Onun için mutedil muhaliflerin Kıral Ferdinand zamanında dahaliş başına getirilmeleri bekleniyor. sonra miyabet devrinde Bratyaho aile- Fakat bu muhalifler iş başına gel- sinin diktatörlüğü orada, mes'ul bir)mek istemediklerinden kıral Borisin siyasi sınıfın yetişmesine mâni olmuş|de diktatörlük yapması muhtemeldir. ve onun için demokrasi makinesi tek-|Kıral Boris diktatörlüğe muhaliftir, nın ileri gelen âlimleri tarafından i Bükreşe giden bir türk heyeti Ada Türkleri Romanya Yaralı aratın kabul edi Romanya kralının, ahalisi yal türklerden olan Adakaleyi #İY8' tiğini vaktile babasının da bir esnasında oturup kahve içtiği bir yi kahvesinde bir müddet istirabsi “al! rek halkım dertlerini o din! Tedi! kendisini hüsnü istikbal eden be | reisi Turhan Bey ile azadan Alİ st Beyi Bükreşe davet ettiğini evel” mıştık, Geçen gün kralın davetine tai rafından mültefitane bir sureti? bul edilmiştir. Kral, adadaki t9 rin terfii için ne tarzda m ileri edilmesi lâzım geleceğini kendi , sormuş, onlar da; “Adayı ziya! lecek olan seyyahlara satılmak © senede bir vagon yaprak tütün, gon kahve, or vagon şeker, « puro cikarası, hin kilo şam; w buna mümasil içki ile bin beş YÜ “ luk emtia ve mamulâtın güm! seli sumundan maaf olarak, adaya i tebrik edilmiştir. Harcırahlar Yeni bir lâyiha hazırlandı Ankara, 7 (Telefon) — Maliye ve-! kâleti memurların harcırahlarıma ait yeni bir kanun lâyihası hazırladı. Ye. ni lâyiha çok mühim esasları ihtiva et. mektedir. Lâyiha Başvekâlete takdim olunmuştur. 931 bütçesi Kat'i netice mecliste anlaşılacak Ankara,7 (Telefon) — Bütçe encii- ni bütçe (hakkında birçok hususta (söylenen ve yazılanlar şim- dilik birer tahminden ibarettir, Kat" neler metlis heyeti umumiyesinde an- laşılacaktır. Memür maaşlarına gelince, hükü- met bu husustaki moktai nazarını büt- çe lâyihasile birlikte meclise (bildir. miştir. Ve bugünlük fikrini değiştir- miş değildir. Kuş palazı Bu hastalığın sürumuna ait lâyiha meclise verildi Ankara, 7 (Telefon) — Kuş palazı sürumunun her memlekette kında Paristeki beynelmilel kon- grede yapılan mukavelenin tas- dikine ait kanun lâyihâsı meclise verildi. Antalyada Birer sıtma yuvası olan ba- taklıkların kurutulmasına Başlandı Antalya, 6 (A.A.) — Antalyanın sıtma ocağı olan Duden bataklığının yeni kanallarla denize (İsalesj bugün merasimle icra edilmiştir. Manavgatm Avlan ve Ilıca batak. lıklarının kurutulması mesaisi de bu hafta içinde bitecektir. m Meriç nehri taştı Edirne, 7(A.A) — Yağan şiddetli yağmurlar Meriç nebrini coşturmuş, yatağından çıkan ne- hir Edirne sahasında haylı tah- ribat yapmıştır. Tuğyan devam ediyor. Muğlada elektrik rar İşletildiği zaman onun çok küflü) Fakat kıral taraftarlarının daha kuy olduğu anlaşılmiştir. vetli olmaları muhtemeldir. Yeni nazırlar pek tecrübeli değiller O hâlde Balkanlarda vaziyet şu- di. Sonra parlimentoda murakabe va.dur: zifesinj ifa edemiyor ve muhalefet bir Yugoslavyada bir diktatör var, Ro iş göremiyordu. manya ile Bulgaristan ayni yolu tut- Kıral Karol demokrasi makinesi.İmak üzeredirler. Yalnız Yunanistanda nin küflü olmasma rağmen onu işlet|başta Tibersi bir devlet adamı bulundu mek istedi. Ve fırkalara mensup olmıiğundan orada demokrasi nispeten € yan bir hükümet getirdi. Bu yeni hü-'min bir vaziyettedir. Muğla,6 (A.A) — Elektrik fabrikasının tâmamlanma mera- simi bugün yapılmıştır. Tütün ihisari kanunu Ankara, 7 (Telefon) — Millet Meclisinin oyarınki o içtimaımda tütün inbisari kanununun bir maddesirin tadili Ohakkındaki lâyiba müzakere edilecektir. .İlerini tayin ve tesbit eden talimat! meni 931 bütçesini tetkik ediyor. Ye- | 1m fikir Ye) yur " ue? bir heyet ayırdıkları © mütalealar ileri sürülmekte, encüme|, yi, (kooperatif) de teşkil eti nin masraf kısmında bazı (tenkihati... yapacağı söylenmektedir. Fakat bu ma yalnız bir şekilde istibzarı hak- (yanimarka sefiri tarafından ve alelümüm adalı türklerin N ten ve vergiden istisna edilmeliiğiN müsaade olunmasını rica et " Ada türklerinin ancak ; : suretle lettez “ertarılabileceklerini öf lerdir, Kral, bu samimi maruzatı alâ dinledi. .a sonra arzularının men kabul edildiğini kendilerine miş ve müteakiben buna dair ol8f”) deyi imzalamıştır. Romen Maliye nezareti, aday# cek olan ziyare'-ilerin bu mi | ne “Iklarımı yazılarında çıkarabi yi hazırlamış ve “Wadarlara etmiştir. Vadının en kısa bir zamands kate ink 'âp « “iğini gören (Adi türkleri krala heyecanla teşekki arı çekmişler, azmi zamani nim umuma teşmilini temi! Danimarka | Limanımıza gelen misafir Jİ nimarka krovezöründe dün” resmi kabul y. ıştır. ği on yedide vali Merdin ve, | tanbul meb'usu AbdülhakHar” ve diğer bazı zevat ör krovazöre gitmişler. D güğertede geminin mızıkasi rafından selâm havasile ka mışlardır. Saat 20 ye kadaf dans edilmiş, . büfeden içilmiştir. Dün öğle R i i i firlere bir öğle ziyafeti veril tir. Misafirler bugün Taksi abideye çelenk koyacaklar öğleden sonra Heybeliad Bahriye mektebimize gid lerdir. Kuponsuz Piyankomuz Piyankomuza ait mus ralar guzetemizin başi Enn sağ tarafında | Me redilmeğe (başlanmıştır On beş gün devam edecek lan bu numaralı nüshaları zı muhafaza edenler mi i kâmıza iştirak etmiş oli lar ve çekilecek bir pi kazanan numaralar tesbit * fl ilân edilecektir. al Birinciye 40, ikinciye üçüncüye 10 lira ve yüzlere İİ kariimize de muhtelif kayi te hediyeler kazandırmesk | lan bu yeni piyonkomuzda “İl İarea kupon toplamak ve kei | ra bunları matbaaya geti İl rek değiştirmek gibi zahmf” lerin hiç biri yoktur. ark Numâralarımızı birik! ia niz. Kizar Münderecatımızin çok'uğu © Deli Filozof tefrikamız. neşred ür. Okuyuğulurımızdan özür dile”