— 4—VAKIT 21 MAYIS 1931 - Ermenileri rahat GÜNÜN — —— lp NEYE - —İşarerLERİ BŞ (Hatıralar: Arasında bırakınız ! EE Zaro ağa ih t ma — Şe e şe Şahsi menfaatlerini temin Z e ama TSE» Hinsede maruz kalmaktan ziyade | “e ei di e ii Zaro ağn Londradan İstanbula kimse inanmıyor Ankarada neşrettiği bir haset duymaktan korkmalıdır dönmek için Türk konsoloshanesine| - — e — ai Kahirede çıkan ermenice Kosaper ermek başvurmuş: İlk sene — Muavinler —Küçük idarehane —Bir nevi mahfel— |isminde hir gâzete Türkiyedeki ermesi ryan gıyabi Nisbeten serbest - İsmai!Sata İle ile temas - Hasot tezahürleri “— Aman biraz para. günümü gün nilerin bugünkü rahatını o çekemiyor. Aşinam vardı: Safiye Mitat” edeyim. Bir vapur bileti alrverin. Ge ik ” ; Zin | Türkiye ermenilerini dedirgin etmek) © Yüz elli (o senelik adamı bba “> iYi Yazan : Halit Ziya için mütemadiyen neşriyatta bulunu- Kitabını aldığım zaman Yi yeni dünyü ( srkasından. Gk dün 2 Teşebbüsün mukaddemesinde hiçiri irfan, edep ve — o zaman büyük hir) yor. Türk cümhuriyetini saçma sapan okumuş, resmini görmüştüm j ya ağzını (şapırdatarak bir Ji ayalâta kapılmadık. büyük başlıya.lcür'et — siyasiyat mahfeli olmuştu. hücumlarına hedef kılmak ve ermenile| rıca bir hanım arkadaşı mon gibi sıktı, sıktı şimdi o, TaymisiTak küçülmektense küçük başlıyarak| Bu son nokta nazardan gazetenin kenarında sıkılmış bir limon kabuğun.) imkânın müsaadesi nispetinde büyüme) iastirdesi ziyade İstanbulda ve wzak- dan farklı değil! Çürüyor, küfleniyor,!fe Şalışmak kabilinden bir ameli felse larda bir ehemmiyeti mahsusâsi vard Ve bir damla nefes alabilmek için a./feyi yaşımızdan alamasak bile bize Bütün müvesvis ve mütevehhim | na vatan havasını bekliyor. müzahir olan e büyükleri-| resi en ziyade hal'olunmak korkusu. Ç* A mizden almıştı unların arasında|nun etrafında deveran etlen Abdülha Zaro ağayı Amerikalılar aldılar, Mahmut Esat Efendi ile Hayri ün m İlk senelerde tecessüs şebekesinin götürdüler, gezdirdiler, onu kâh dün- vardı ki ne zaman genç kanımızın gu-) sıkı Ağlarını İstanbulun üstüne ger. yanım en güzel kadmile kol kola gör! leyam bizi makul hududun haricine| mekle iktifa ettiğinden vilâyetlerde! dük, kâh dünyanm en lüks salonun-|sevkedecek olsa hayat ilimlerinin iti biraz daha serbestçe teneffüs mümkün da tesadüf ettik. Kâh bir filmin kah:Jdalini bize aşılamakla iktifa etmiye-İdi, Onun içindir ki gazetenin müsved|. ramün: olarak. Fakat dünyanın en ©İ rek, yeni doğan bu gazeteyi kâmilen)datı İstanbul sansörünün günderi güne|intişar etmekte olan Muhadenet refi- rijinal servetini taşıyan adam şimdi) çocukların eline de bırakmıyarak, ka-lartan tazyikma maruz kalmıyarak ya|Kimiz, Kosaper gazetesinin neşriyatına açtır, Susuzdur. Hatta o kadar ki Z3-İlemlerinin ve tecrübelerinin mahsul-İ mektupçunun ya mektubi kalemi mü. |Şiddetle mukabelede bulunmuş, bunun re sallama > mektuplâşması| lerini de getirip bize bahşederlerdi. İmeyyizimin ihmal ve müsamahası in.| üzerine Muhadenetle mahut varakapa- ei Hayri Bey Rusçuklu Hayri imzası zımam eden meşgale kesreti arasında|fe #rasında hararetli bir (o münakaşa zaten matbuat âleminde tanılmıştı.lseri bir nazarile matbaaya verilebilir. başlamıştır. Muhadenet refikimizin son Muharrirlikte ve devlet memuriyetle'| 4. Bu sayededir ki (Hizmet) sonraları) Posta İle gelen nüshasındaki haşmaka- rinde pişkin ve dolgun bir eda alan|istanbul gençliğine de bir nevi vası,|leden bazı kısımlarmı iktibas ediyoruz. rıldığmı, bir mücevher gibi başkaları. üslöbile arasıra, icmali ahval 'namile| tai neşir olmuştu. İlk senelerde bize) Mühadenet başmuharriri diyor ki: nın gözlerinden saklanarak götürüldü! tanılan o başmakaleler yazar, Mahmut|uğrıyanlarm arasında babasınm men. e Yür yüsilesi; taşmak komite. günü düşünürken, Mersin ticaret oda-| Esat Efendi sönmek bilmiyen tederrüs fasından İstanbula avdet eden Söley.|sinin Mısır organı (Halâs yolu) un smın bir raporunu hatırladım. ateşile fransızcada rüsuh peyda etmek!man paşa zade Samiyi, fakirane bir el| vanlı makalemize cevap veriyor. Mu O raporda deniyordu ki “biz ihra-Jiçin terelimie ettiği siyasi bentleri sih:| bise içinde, melâl ve mahzun, gözlük.|terem okuyucularımızı iğrendirmiyece- cat eşyalarımızın Mersin limanından) hatinden emin olmak maksadile evvelâ'lerinin altında daima yaşlarla örtülü)gini bilseydik yeni birçok küfürlerle sonra nereye gittiğini milmeyiz.,, bana bir kere okuduktan sonra matba-jzannedilen dalgın gözlerile; daha za doldurulan o yazıyı sütunlarımıza nak ri ayaklandırmak İstiyen bu hezeyan. name Türkiye ile uzaktan yakmdan a- :İlâkadar olmıyan ve Rusyadan da ko- vulmuş olan Kafkasyalı bir (Oermeni tarafından neşredilmektedir. Kosaper sahibinin Türkiyede dikili taşı olmr- yan ve Türkiyede gözü olan bir yalan cr olduğunu söylemek, onun neşriya. tında takip ettiği hain emelin mahiye- tini meydana koyar. Kahirede türkçe ve arapça olarak kendisini bana metetmişti. Kim bilirdi ki bu hanım, © nün birinde Mesihten büyük kudret göstererek ölüleri #j! tecek, bu âlemi faniye renj gözlerini ebediyen yuman bif”; diye yeniden hayat verece""4. Bundan bir iki sene *& “Subuf,, unu okuduğumuz Sf hanım, ölen kedileri dirilti bunu Darülfünuna yazmıştı” Ben Hanımefendinin olsam bu sırrı bu suretle mezdim; ana bilmem, b gıyabi aşinam, bu | rülfünuna dirilmek ve diri; bususunda bir ders verm temiştir, olabilir ya... Zaro ağanın yabancı komisyoncu»; Jar tarafından Atlantiğin bir kıyısın- dan ötekisine bir kız kaçırır gibi kaçı. İn Allo Allo! fi Türk pamuğu, inciri, üzümü, şusulaya bırakırdı. Böyle etraftan birçok! ra, galiba Hicazdan dönen şair İsmajl|lederdik. Fakat hemen her gtin başma-| busu.. Türk limanlarndan dışarı çık-| tahrir muavinlerini kazanmakla bera.| Sâf8yı, nihayet dinletecek (adamla; | kale olarak Türklere “ayni küfürleri | tı mı zavallı bir Zaro ağadır. Elden 6) ber yazı İşlerinin en büyük kısmı iki.) bulduğundan bahtiyar, birikmiş şiirle.) tekrar ediyor ve bü küfürler arasında| le geçer, fakat onun kârı başkalarının!) mize, Tevfik Nevzatla bâna, kalırdı file uzun mektuplarını, lâübali, bifü. Ramgavar, Hınçak fırkalarına, hiç bir dır. Zaro ağanın yaşını nasıl, Amerikah) Sade gazetenin tahrir işi değil, idare) tur, daima handenak, daima şetaretper fırkaya dahil olmıyan Ermenilere Ak- grup İstismar ettiyse, Türk ihracati sağ de bize aitti, ver edaşile, ekuyor görüyorum. Onun denizden Karadenize kadar uzanan, ronllarnın lezzetini de yabancı gruplar) Bir kâtip tutmağa henüz kâfi ve.l4 derhal dost olduk; tekellüften, res- İran hududuna dâyanan Ermenistan istismar eder. n Z (117), Ermenistanın Istirdadı için taş- » sn saite malik değildik; abone defterleri miyetten ari bir sokulganlık hissi hi- sak bayrağının. alına #oplanmalarını ni yazmak, hatta para alımabildikçelzi ona, onu bize öyle takrip ediyordu! isiyor!! senetlerini tanzim ve mürakabe için!ki yarım saat sonra yekdiğerimize sen r Dünyanın her memleketinde taş hem uşak hem müvezzi vazifesini gö demeğe başladık. nak İekesile rahatsız olmuş Ermenile- ren tek adama nezaret eylmeek hep Gariptir ki İsmail Safanın bütün) rin yeniden taşnaklara âlet olmama- poayyağ li ve ”. iri e e şahsiyetinden taşan bir halisiyet onu|fJarı ancak Ermenilere ait bir mes'ele ya, her ikimiz de sabah derslerini veri derhal teklifsizliğe sevkettiği gibi mu) dir. mek için mektebe gitmeden evvel bu|hatabını da onu taklide davet eder, Bize tanllük eden kısımda Hosa- İhracat eşyalarımız. da böyle tıp.lişleri yoluna koymadan idarehaneden! fakat tarafeyn bu teklifsizliğe rağmen per suallerimize cevap veremiyor, yal kı Zaro ağu gibi iğfalci yabanci ko'layrılmazdık. İlk zamanların maddi! yine onun şahsiyetinden mütereğşih| niz safsataya sapıyor, mugalâtaya ça- misyoncuların elinde memlekete kâr) mükâfat görmiyen bu mesaisi sayesin|bir hürmet dairesinde kalırdı. Bu ha:|lıştyor, küfürbazlığı sığmıyor. Bekli- getirmiyen bir mal halini mhyer. - |dedir ki (Hizmet) kendisine edilen hiz|le onunla sonraları her temasımda| yorduk ki el'an bir çök devletlerin dos. de Tinitet) ie çabuk mereffik pi metleri inkâr Mieirenk bir istikbale dikkat ederdim. yalarmda mevcüt olan ve taşmak ko- masını İstiyorum, Mere ürüne yin İdarehaneye devam edenler yal.) Mitesinin Türk unsuruna karşı irtikâp Sirk 1 i . ödü Idarehane!.. küçük, mülevazı, İ3-İ pız dostlardan ibaret değildi, bunların) ettiği vahşeti bildiren raporlar, fo- çin n y kat güzel, şirin. Kemer altı caddesinde Arasında hasutlar, düşmanlar da var.|tograflara dair müspet izahat, itirafat şeref bir hanın üst katında karşılıklı iki W-İdı, Ben bunu hissederdim, riyakâr) dinliyelim! Her satırı ayrı bir cinayeti “İki buçuk ay kaldığı ve Fas şul|ek Oda ile aralarında daracık ve he-| eömlelerin arkasında yeşilliklerin ma.) gösterten, her cinayeti ayrı ayrı beşe. kia x ığı men bu odaların önünde nihayet bula riyetin yüzünü kızartai katı kalı tanınm ziyaretile müşerref olduğu Pa a y »İ zarlirip perdesine sığınmış bir yılan “ y ik > en katı kalp. aptırı or riste muvaffakıyetler kazanmıştır. - | Dir dehliz. İki masa, sekiz on sandal) z.hri tesirini yapan kelimeler olurdu)li İnsanlar bile tüylerini ürperten ve Yy yı Bu sözler, paralı ilânın birkaç sa.|7€ İçinde on beş yirmi tarih, İügat ve ki hemen bir. türlü saklanamıyarak şenaatleri tesbit edenler yalan mi söy Holepteki husus! muhal tırıdır. Taksimde istiklâl ve zafer abi-|saire kabilinden matbuat âlemine az mutlaka ta: şmak suretile tesliyet bul- lemişlerdi? Acaba (Bu cinayetler, bul — Trablusgarpte yapıldığı desinin karşısında dikili direklerin velçok yakışık alabilecek kitapla bir do- mağa çalışan hasetleri ifşa ederdi. zulümler İsaya tapanlara yakışmaz) İlen katliam dolayısile Suri) Kala lez marie paat ol dereler be maiyena,, Hee Pr erke MA leme kada Sind Dalan e zl Tea a “ e ma) ve! r » i gösteren, halkım parasını develeştire. İtertibata bir hoşluk, bir tuhaflık veri miştil Güneşi balçıkla sıvamağa uğraş- aleyhine tertip edilen nü da rek fil bedenlerini şişmanlatanlar 15- yordu, İki üç harita, yirmi otuz fo- mak beyhude zahmettir?... hare hudut haricine tanbul halkını, türkçe gazetelerle sir- teğrafi, ir ia öl boşluklara rile dalma tesemmüm Bre nihayet Kan ve ateş Türkün fıtratında deİlar aleyhinde bazı tezahürs” ka böyle davet ediyor. daldsünkii Meğer si /havsalasma sığdıramıyacak kadar şi. gli şişin bönltesiniş relemda nil Böle bm ünde ei Fas sultanının kudumile müşerref örtü ei EL ş hezil, | SİNCE bilâihtiyar harice taşan bu mü. taşnakların mayası kanla yoğrulmuş! li vukua gelen mü: lan sirk sahipleri, bununla hakikate rullağimmeti gli er levves hissin ne kadar (o tezahürlerine z olan pi miş resimler. ateşle kurutulmuştur. Eğer bu gün han! kişi ölmüş, on altı kişi şereflenebilirler. Çünkü #irka yakışan a şahit oldum, ve onu her görüşümde nel cerleri, tabancaları | görmüyorsa Mi- nsolofi ie £ aslandan sonra sultan.) O Odalardan bir; hey'eti tahririyeyel 4. iztendim se IŞ 2 İtalyanın Berut kol aaa m diğeri misafirlere mahsus idi; fakat ie 5 Sir rabıtasının cebin saltanat polisi- | megarpteki katlinm haberini" HÜNE genç ve ik rist sahipleri, bir müddettift, ilânlar yaptılar ki onları ok lar heyecandan meraka, i tan heyecana düştüler. - #. Hatta, bu yüzden garif rivayette almış, yürümüş. A. Bu gece kıyamet ke rivayeti. Genç sahiplerin ifadesin* kılırsa bu şayianm yalan” 7” yanlışı vardır. Bu gece kıfğl * kopacak değil, fakat “Alle Zaro ağanın yaşı bir ihracat me- tar gibi memleketten dışarı çıktı. Tıpki incir gibi, üzüm gibi... pamuk gibi, af- dg gibi, fındık gibi. Fakat bugün ih- Yİ mukadder olan şey dünyanm &ni Büyük Şöhretine rağmen dilenmek. tir. Halep mektü i Akvam cemif" Suriyede tetk yıp da başkalarının omuvaffakıyetin kendisi için dert yapan, bu derdin zeh i i i a, İN *. SADRI ETEM |higbir zaman bu tahsis üsulüne rin ç yaa çeki inrken ayni kazaz me | Manik olmasımdadir. ma olduğunu ilân etmiştir. ——— 5 — — yet edilemedi. Misafirler kimlerdi? . Halbuki İstanbulda, o Ankarada.) Trabiusgarbe bir tahkik be7” ET Bütün İzmir, hatin bütün vilâyet de |717 kalmamak için gözlerimi yumup) Sivasta hulâsa Anadolunun her nokta- düşünülmektedir. f Sabık Hidiv meli, Dak ri,petin HEtün vilâyet A€dua edercesine bu zillete düşmeklen)sında komiteci olmıyan ermeniler ya-| “üs eaeğlikğkeğmlz: yeiyiz vi alti A mümkin setimi tahzir eder ve: — Dikkat! der)samakta ve Taşmaklardan kurtuldu Halep hapishanesinde” * Mısır tahtından NE kalem yl e e olanla.) dim: ne zaman insanlık zaafı sende ay|&una binlerce şükürler etmektedir! Ma|ve müebbet kürek mah mukabilinde rin hopek, ni çirkin hissi tevlit ederse onu boğa- e emel Me ve a han 0 isi v “ müsaade ğ unu pel YOr, iyorlar ve — vazgeçmiş İl heye ye ee < a e gi *““İ bundan dolayıdır ki ermeniliğin halâ! söylenitmektedir. Sabık Hidiv Abbas Hilmi mA © a mi İkârı görünmek ve eski cinayetlerini; * in dl tahtından feragati mukabilinde Mısır! de fransızca ve rumca müteaddit er. d >. a unutturmak İstiyorlar, Fakat niçin ak- beenii MEZE Ne Ke Seriye hükümetin kendisine bir maaş bağ:jrakı havadis var iken yilâyetin eri. “er. vesküt geçmek için ka.(1! başında olan ermeniler bu güzel ma-| ki. seyahatine çıkmıştır. lamağa karar verdiği (Taymis) in) del resmiyesinden başka türkçe hiçbir i zi e ln ki e Şi KALİ ağlara inlek Rmeyarlsr?! İder sml haziranda “EMİ verdiği malümattan anlaşılmaktadır. | şeyler yoktu. Birinel defa olarak gay. '*M!me hâkim olamıy Çünkü birçok ermenileri ol dalar komisyonu", "fl (Taymis) in Cenevre muhabiri ta.iri resmi bir gâzelenin intişarına her. Halit Ziya: Üşşaklzade| uimünden kurtaran Türke dil urt|0'em mandalar kom MN halinde bildirecektir. Mi A | rafından verilen malümata göre Mısır Kes ne ENA müstesna > büdise nal -— ———— —— — ——— — manın ne büyük sankörlük oldnğunu Md er di | hükümeti sabık hidive otuz bin mısır zarile bakıldı. Sonra, ne olursa olsün, | Küçük Haberler | inkâr edemiyorlar? Çünkü taşnak k : izahat y maaşibir gazete, memurların, müteneffizle. e z 2 Ri Mösyö Panso ayrıca lirasına baliğ olan senevi bir - bağlamıştır. Bu maaş her ay (2500) mulrin, hele mülhakat eşvaf ve memuri. 4 Sahte bilet — Pedrot isminde sır lirası olarak verilecek ve maaşlanininin dost ittihaz olunmağa lâyık ad-| bir şahs bir teyyere pirangosu biletini mitesinin bir kolera gibi Türke, Erme-| gi... niye lecavüzata başlamasından evvel)... bir güna tevkifat yapılmıyacaktır. Mısr siyasetile iştigal etmiyecek vejtiyenlerin İse dedecekleri bir kuvvetti. Fikir ve ka.| tahrif ederek bir bayiden (45) lira almış, Mısır hidivi bünun mukabilindellem işlerine uzaktan yakından münte.| mesele mevdana çıkarak sahtekâr yaka- Mısır tahtı hakkında herhangi bir id.) iyenlerin ise (Hizmet) idarehanesine dinda bulunmıyarak şimdiki mısır kı.ltabil bir içtimagâhı oluyordu. ralmı meşru kira! tanıyacaktır. Hidivin her sene alacağı (o paralki bu küçük idarehane İzmirin bir ge (800,000) türk lirasından fazladır. (Hizmet) idarehanesi.| İsnmıştır. * Jozefin Beyker — Siyah deni yıldım fezefin Bekerin bu vaz şarkta Mübalâğa etmeksizin denilebilir! bir seyshat yapacağı ve hu arada İsme bula da geleceği söylenmektedir. temiz, pürüzsüz bulunduğunu ve Tür-|vasrta bulan bir taşmak > Türk - Ermeni münasebatının ne kadar) geçirmek üzere kan VE m R he İkün hain olmıyan dostuna, arkadaşına, | ibemşerisine karşı ne derece yüksek ve inecip hislerle mütehassis olduğunu in'rı bulandırarak balık * İkâra mecalleri yoktur. Halbuki Avru- kat Türk artık kanımı ipanm, Amerikanm en şık otellerinde, yarduna el uzattırmıy9 Jen kibar villâlarında en sefih hayat/nat devri yeçtil en yüksek fazilet, e» “ pi ninin sırtından geçinebilmi b