16 Nisan 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9
l lMdarici Haberler | ispanyada cümhuriyet Halk heyecan içinde — Siyasi mahkümler serbest bırakıldı Paris,14.— (A.A.) — ispanyol | bir nümayişçi bugün ölmüştür. akkat hükömeti w M. indalecion M. Prieta M. J #mingoa ve M. Nico'o Dolver- nleketlerine hareket etmiş- İspanyaya hitap eden la Zamora şöyle diyor: İleti selâmlarım. Sizden, için- #i * bulunduğunuz şevk ve heye- © arasında itidal ve vakarınını Yafaza etmenizi isterim. ispan- lüğünü ispat etmelidir. debbir ve ihtiyatkâr olmakta m ediniz. Muvakkat hükü- sizin istediğiniz yolda çalı- tır. Siz, icabedenlerin mes” tutulmalarını istemek hakkına 4 iksiniz. , undan sonra, dahiliye neza- ik önünde birikm ş olan halka | den M. Zamora, hüküme- bütün siyasi mahpusların ser- | bırakılması için telgrafla | ; vermiş olduğunu söylemiştir. | İ Amiral de Rivera ile Dük de krala refakat etmekte danmedildiğine göre, kıral fecir i Kartacenin yakınında kâin bir limanda bir gemiye bi- henüz malün olmıyan bir , * gidecektir. Kralın ailesi leyin hareket edecektir. a Heykeller kırılıyor Aaplün, 14 (A.A) — Cüm- etçilerden mürekkep grup- li; al. San-Jurje'nin bey- | K kırmışlar ve Primo de Ri- <addesindeki kitabeyi söküp a dır. Cümburiyetçiler, Sa- e de Compostelle kili- ) Şayet mutantan milli bir mışlardır. irt, 14 (ALA) — Krahn i *fradından her hangi biri- i, sine halef çöstermek- İk, “dece tahtından ferağat olduğu kaydedilmektedir. Muy ecan durmıyor riyet bayrağı dalgalan- N Olan dahiliye nerareti bi- Meclis halinde toplan- La ai içtima cümburiyetin Tezmiyet sekli vermiştir. | pe binasının önünde top- en kesif halh tabakası İba, münakalâtı imkânsiz İran şt. Nümayişci- Mia ksizın bağırmakta ve Xi bayrakları salıy terennüm O etmek- ;/ ezi k adyaraları düşüyor | Nkap, 14 (A.A) — ispanya- | “o. hadiseler ispanyol | ur derecede sebep olmuştur. Dün dığı zaman bir ingiliz i | Peseta ediyorken akşam İş Sora & Siğil ve sırada ) alam vve ürü, 14 (ALA) — Barsö- sokak ve caddeleri nazırların- | k | ve İmbüriyet bayrakları | hep bir ağızdan mar- Mâ X e, alanı b ile dolup tap tina söyliyen kesif | İda — (AA) —Leom | it çek şehirlerde- Fiyet pi ek Polig araf, an edilmiştir. bdan yaralanan A Kralın feragatından sonra Londra, 15 (A.A) — ispanya- | Mer- | ry Del Val'ın ispanya hariciye | mn Londra sefiri Marki nezaretine istifasını kablo ile bildirdiğine dair verilen haberler bugün ispanya'nın Londra sefa- retbanesinde teyit edilmiştir. Madrit'ten bildirildiğine göre, İ kralın hareketinden evvel saray- da möheyyiç bir manzara hasıl olmuştur. Kral, orada hazır bu- lunanlara “Vicdanım müsterih olarak ayrılıyorum,, demiş ve te- essürünün şiddetinden son söz- İ lerini bitirememiştir. Kraliçe ile çocukları şimendi- ferle irön'a gitmişlerdir. Kraliçe Fransaya gidiyor. Madrit, 15. (A.A) — ispanya | kraliçesi ile kızları bu sabah Fransaya gitmek üzere Madritten ayrılmışlardır. Mahbuslar serbest bırakıldı Barselon, 15 (A.A) — Birkaç bin kişi hapishanenin önünde | toplanarak mevkufların salıveril- mesini istemişlerdir. Hapishane müdürü kan dökülmesine mahal | vermemek için mabbuslari ser- best bırakmağa mecbur olmuştur. Altı mitralyozla ateş | edecek bir tayyare! Nevyork; 14 (A.A) — Herald Tribun gazetesi Nevpersey hü- kümeti dahilinde bulunan Peter- İ borough şehrinde tek satıhlı yeni | bir tayyarenin muvaffakiyetli bir surette tecrübeleri (yapıldığını haber vermektedir. Fokker sisteminde olan ve “bavada uçan bir istihkâm,ı an- dıran bu tayyarenin bir tek ka-" nadı vardır. Bu kanadın üstüne töyyare hücum vaziyeti alır al- maz kendi kend ne hareket eden bir kontrol tertibatı vasıtasile hep birden ateş açabilecek su- i i leştirilmiş- lke laköiii hakmmei. | rette altı mitralyöz yerleştirilmiş: tir. Bu tayyare iki kişi alacak ve bir çeyrek tonluk bombalar ta- | şıyabilecek < şekil ve. kuvvette olarak yapılmıştır. Pariste yangın Paris, 14 (A.A) — Clichy ma- i hallesinde bugün akşama doğru gayet şiddelti bir yangın olmuş- tar. Bir benzin deposu tutuşmuş, birçok büyük binalar, erzak am- barları, gümrük dairesi, devlet demiryolları levazım idaresi ya- nıp harap bir hale gelmiştir. Ateşin bir kömür ve odun deposunu da sarması üzerine ci- vardaki ahali evlerini boşaltma- ğa mecbur kalmışlardır. inzıbatı o muhafazaya memur olanları takviye için asker geti- rilmiştir. Saat on dörtte daha başka benzin depolarının da ateş | alması etfaiyenin gayretini ve sarfettiği mesaiyi pek çok güç- leştirmiştir. Paris etfaiye kışlala- rındaki bötün efrat yangın yeri- ne gelmişlerdir. Yangın hâlâ de- vam etmektedir. Zarar ve basar miktarının mil- yonlara baliğ olduğu zannedil- | mektedir. Şimali Amerika ecnebi işçileri kabul etmiyor Boston, 14 —(A.A.) — Hükü | âleminde Yarınki konser İstanbul konservatuarı tara- fından şehir halkı için parasız altı konser tertip edildiğini yaz- mıştık. Birinci konser geçen cu- ma, ikinci konserde geçen pa- zar günü verilmiş ve büyük mu- İ vatfakıyet kazanmıştı. o Geçen | konserlere şehrimizde bulunan i Romen ve Çek seyyahları da çağırılmıştı. Üçüncü konser yarın saat onüç buçukta Tepebaşı ti- yatrosunda verilecektir. Şebr- mize gelmiş olan Yunan darül fünun'uları da bu konsere davet edilmişlerdir. İstanbuldaki resmi ve kususi birçok mekteplerin ta- lebeside bu sira konserlere kı- sım kısım çağırılmaktadırlar. Al- İ ıncı konserin hitamında 3500 talebe bu konserleri dinlemiş İ olacaktır. Muhtelif içtimai teşek- küllere mensup kimseler de grup grup konserlere çağırılmaktadır- lar. Cemal Reşit B. Dünkü gazetelerden biri Hu- dadat Şakir H. min Glorya si- neinasında milletler şarkısını ve “Buğün ayın andördü, isimli törküyü söyliyeceğini, bu tür- künün bestekâr: Cemal Rerit | B.yin gazetemize telefon ederek böyle bir taahhüde girmediğinin yazılmasını o istemiştir. e Cemal da kabül ettiği takdirde kendi- sile birlikte bu şarkıyı lere mahsus parasız bir konser de çalmak fikrindedir. Kambiyo borsasında: Islâhat mevzuu bahs değildir Kambiyo borsasında bazı islâ- hat yapılacağı şeklindeki haber: İ ler üzerine borsa komiser vekili Adil B. demiştir ki: — Paramızın istikrarını temin için alınan tedbirlerin heyeti umumiyesinde, konsörsiyom ve mürakabe faa'iyetinde tam bir | isabet vardır. Bu vaziyet kar- İ şısında 's'âhat mevzuu bahsola- maz. Esasen borsa ve kambiyo musmelâtını kâfi derecede tan- zim eden mevzuatı kanuniye mev cuttur. Bunların tatbikinde ayni teşekküller devam edecektir. Borsa komiser vekili kadir B.in vazifesine nihayet verildiği doğru değildir. Kendisi İ maliye vekâleti tarafından tütün inhisarı mürakipliğine tayin edil Yaban san saanen ANAN EARA AN metin oOAmerikadaki o işsizlerin İ menfaatini korumak için ecnebi işçileri memleket haricine çıkar- mağa matuf siyaseti Bostonda ve Gloncester de kuvvetli bir- muhalefet hareketi uyandırmıştır. | Yeni iskoçyalı iki yüz Gloncester' e kabul lerdir. Nikaraguada isyan Nevyork, 14 (A.A) — Nika- ragua âsilerinin reisi Sandinonun 350 kişi ile birlikte Puertocabe- zas şehrine doğru ilerlemekte olduğu söylenmektedir. Isyan , sahasından kaçıp kur- tulmağa muvaffak olan bir Ame rikalı dükkân ve mağazalara yapılan böcumlar esnasında sivil aha'iden altı kişinin âsiler Lara» fından o öldürülmüş (o olduğunu İ söylemiştir Bahri mutahassıslar Londra, 14 (A.A) — Fransız: Italyan ve İngiliz bahri mutahas sıslar yarın sabah yeniden har ciye nezareti binasında top'ana caklardır. balıkçı edilmemiş- ” 9 — VAKIT 16 NISAN 1931 -— Şatranç meseleleri Hal prensipleri — Alman usulü tahriri Yazan: Muzaffer Muhittip Şatranççılardan © aldığımız (o bazıjteakip hamleyi hesap etmelidir. imektuplarda, Alman usulü tahririni Meselâ iki hamlelik bir meselede izahı ve mes'ele hallinde takip olüna- en kuvvetli ihtimal ile kabul edilen cak usullerin ta i istenilmekte ve!birinci hamleyi oynadıktan sonra ha bazı çok müptedi lerimiz tarafın-İsım aletlerini ve yeri varsa şahini bü- dan da aletlerin hareket usulleri s0 tün hareket ihtimallerile oynamalıdır. İrulmaktadır. Biz baslangıç mahiyetin-, Eğer Ikinci kiş ve mat hamlesine mâ- İdeki makalemizde aletlerin nasıl oyna-İni olmuyorsa mesele halledilmiş de- dıklarını pek kısaca anlatmıştık. Fa. mektir. Kezalik üç hamlelik bir mese kat eserimizin her seyi biletraf ihtiva lede de birinci hamleden sonra en kuv edeceğini vadettiğimiz cihetle şatranç vetli ihtimalle kabul edilen ikinci ham heveslilerinin bu arzularını da yapma-ileyi oynamalı ve hasım aletlerinin bü- ğa karar verdik. tün muhtemel hareketlerini yapmalıdır. Alman usulü tahriri: üçüncü kiş mat hamlesine mâni ol- Soldan itibaren haneler (a, h, e, d,muyorsa mesele halledilmiş olur. g. h) harflerile isimlenir ve her ha X — Bir meselenin en gizli hamlele udi sekiz haneden mürekkep süre ve en faydasız gibi görülen hareket r numaralanır. al,ilere istiani ettiğini unutmamalıdır. 47, a$ gibi. Yani sıra XI — Meselelerde hemen her ale ) yeti-'tin feda edilebileceğini hesaba katmalı öre aşağıdan yukarıyadır. Siyahlar'dır. da bu numaralara tabidir. Meselâ ilk! XIT—Hasım şahımı çok serbest hrra- tertipte siyahların şahı (e 8) dedir. Ve kacak ve açığa düşürecek hamleleri ziri (d &) dedir. Beyazların şahı (e 1) şeyden evvel tetkik ederek ihtimaller. de veziri de (d 1) dedir. Umumiyetle'den çıkarmalıdır. piyadeler üzerlerinde bulundukları a- XII — Mesele halli, çok sakin zama letin ismini değil hanenin ismini (aşır nınıza bırakınız ve canınız sıkıldığı za lar. Meselâ şah piyadesi (e 2) dir. Ve'man bedbin olmamak için. başka zama zir atı piyadesi (b ? r. Aletirde ken'na tehir ediniz. Bundan sonraki makal İdi remizlerinden haşka hane ismini a- elerimizde gerek oyun sonlarında, ge Jlırlar. Meselâ: rekse ortalarda, açışlarda tetkik edece Bir vaziyeti Farnsız tarzı tahririne Zimiz, prensiplerden de mesele halli- igöre ve mukabilinde Alman tahrir tar ne yarayanlar olacaktır. İzma göre tesbit edelim: eği. | “Pcp i Reşit B. Hudadat Şakir Hanım | davetli- | ! Mesele halli, şatrançia en gizli vaziyet) ileri bulmak için çok güzel ve eğlence- li bir çalışma tarzıdır. İyi mesele kak) Beyazlar Fransız o Beyazlar Alman RiD (di) Rai | FsCD İLbsJ) Fbs | (Lb7) Pb7 Siyahlar (Fransız) Siyahlar (Alman) REFR (K13) Rr3 (sir) cr? (Bh3) Ph3 (Ph3J Pa3 irimizde daha basit! şekli ihtiyar ettik, Mesele hallinde tavsiyelerimiz: Mesele, muayyen hamle ile halli matlup vaziy Bu vaziyetin Lİ esnasında gel ini kabul etsek oşekil| jiki oyuncunun kuvvetine göre değişebi | lir yani meselâ bir yanlış oyunla üç| bamlelik bir mat iki hamlede veya bir hamlede olabilir ve yine bir yanlış ©- yunla üç hamlede yapılması kahil olan| mat dört veya bundan fazla hamlelere sebep olabilir. Halbuki mesele, münhasıran bildiri- len hamle adedince hallolunur, ledebilen iyi vaziyetler hazırlıyabilir. İsele hallinde evvelemirde nazarı dikka Abdül. | lara ait olduğu cihetle beyazlar müm- İbarla mese itanzim edilir. Fakat fantezi mesele ya ,İpılmakta ve hazan yine hamle beyazlar İda olmasına rağmen müteakip hamle)! te alınacak prensipler konabilir : I — Meselelerin ekseriya ilk hamle- İsi kiş ile başlamaz. İhamlesi bir kiş ve ikinci İcü hamlesi her hangi bir hazırlık hanı- İlesi olabilir. Fakat kiş İmesele, kaç hamlelikse bir hamlesi hal ledilmis olduğuna göre pek kuvvetli bir mesele halinde değildir. İ OMahaza meseleyi hallederken İmelidir. İsiyahları mat etmesi esasına göre hazır İlanır. Bunun sebebi pek kuvvetli bir? esisa İstinat etmez. İlk hamle Deyaz| taz bir renk telâkki olunur ve bu iti- ler siyahların aleyhine lerde muayyen adet hamle ile siyahla» İrm mat etmesi esasına göre de mesele| Fazla mümarese olmasına rağmen me.) Bazan birinci| veya üçün-| ile başlıyan|i bul İvaziyet, olmıyabilir diye, ihmal edilme) 1) — Mes'ele umumiyetle beyazların |; Mesele halli usulleri nihayet marese yapıla yapıla kendi kendine de tecelli eder. Biz en basit ve en amel! kaidelerini yazdık o teferruata girme- dik. Aletlerin hareketlerini gelecek ma- kalemizde yazacağız. vı Siyahlar ( dale ) K ukart aynidir. Yal-ji Beyazlar (7 ale ) Beyazlar iki hamlede mat eder. Beyazların taşları: Şah, vezir, iki at, kale, iki piyade. Siyahların taşları: Şah, fil, piyade. meselenin sureti balli; | Birinci ikinci üçüncü hamle DER DarP.c DI.TT bi ELİ PT — pi ! V inci Fine oymarsa J D 6 T Kiş PİTTE vat T —n6ED RAT e ormanın ? 0.1419 — ROT TP ne Oy DI CD. ne ovnarsa İtertip olunmaktadır. İTH — En fazla mesele 2, 4, 4 hamle| ilk olanlardır. Ve her mesele, son İkiş mat hamlesi çıkarılmak şartile hal. li matlup hamle adedinden bir noksan dır yani üç hamlelik bir meselenin iki İevvelki ve daha fazla birinci hamlesi en mühimmidir. İİ OIV — Meselelerde mutlaka her ale- İtin vazifesi yoktur. Ekseriya lüzumsuz aletler konur. V — Mat, yalnız şaha matuf hare p e meselede esas alet ke. Jsisi veva yeni bir hazırlama hareketiri olamıyacağına göre evvelemirde hasım snhının nerelere oynıyabileceğinin tes- İbiti Yüzımdır. | Vi — Icabında şahın da bir alet gibi vazife gördüğünü unutmamalıdır. VI — Kendi sahına hasmın şini mümkün kılacak ve mahiyeti itiha/ İrile beş olacak hamlelerini evvelâ tet-| kik edip ihtimallerden tenzil etmeli: dir. ki- | VAN — Hasim şahin oynaması müm- icap kün olan yerlerin futulması ' iş| fedeceğine göre o meselelerde bu İleri görecek aletlerin hareketlerini tet İkik ve bunları da ihtimallerden tenzil “tmelidir. z iş IX — Hasım aletlerinin azami seyrü hareket miktarını tetkik etmeli ve yapi lan birinci hamlenin hazırladığı mat' vaziyetini ihlâl edip etmiyeceğine bak- malıdır. Eğer ihlâl etmiyorsa bu ihti mali en kuvvetlisi telâkki ederek mü ” j Beyazların birinci hamlesi D6CR türk yarısına göre V6GAŞ dir. f(iJ Ayni Ohamleyi hamleyi gösterir. ve iyi ! Piyasada * Rus Tasulyaları, yerli fasulya- lara rekabet edemiyor. Ruslar son zamanlarda mem- leketimize az miktarda fasulya ihracına başlamışlardır. Rus fasulyalarının yerli mal- lara rekabet edemiyeceği anla- glmaktadır. Çünkü yerli fasulya fiyatları çok düşüktür. ince fa» sulyalar toptan okkası 10 kuruşa kadar satılmaktadır. Halbuki Sovyet fasulyaları pa- halı satıldığı gibi piyasada Trağ- bet de bulamamıştır. Bu fasulya- lar iri taneli lezzetsizdir, Kilosu 25 kuruştur. ve
