5 Nisan 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1
Bugün 12 sayıfa Gençlik, Çocuk, Mizah Sayıfaları Dördüncüde Halit Ziya Beyin hatıraları lm — 14 üncü Yıl No. 4755 İdare telefonu: o 2. 4370 Borçlar meselesi ne halde? Ankaradan gelen haberler, a- hiren Paristen avdeti münasebe- tile hariciye vekili Tevfik Rüştü beyi ziyaret eden Fransız sefiri Kontdö Şambrön Hz. lerinin borçlar meselesine temas ettiği- ni. bildirdiler. Fakat bu hususta fazla malümat vermediler. Yalnız Fransız bamillerin açılacak yeni müözakerata Pariste devam edil- mesini istedikleri balde hüküme- tin Ankarayı tercih ettiğinden bahsettiler. Malüm olduğu üzere Düyunu Umumiye meselesi (o doğrudan doğruya Türkiye hükümeti ile üpon bamilleri arasında bal €dilecek bir iştir. Bunun için dir ki vaktile Lozan sulh müza- keratı cereyan ederken bu mese- le bilâbere o halledilmek Müahede mevzuu dairesinde ay- tılmıştı, Yine bunun içindir ki €vvelki sene yeniden Düyunu twwmiye (Omeselesi (meydana şıktığı vakit bizzat Fransız se- iri Hz. bu meselenin Fransa kümeti için siyasi mahiyette Olmadığını resmen ifade etmişti. ihâyet bir aralık Fransız ha- | Millerinin © tazyiki O karşısında Tansa hükümeti harekete geç- Miş, ingiltere, italya ve Alman- Ya hükümetleri nezdinde teşeb- « büsatta bulunarak bu meselede Mürkiyeye - karşı dört devletin Müşterek bir cepbe almalarını ine çalışmış idi. Fakat dedi- “€miz gibi bu iş dainler ile hü- küme arasında halledilecek bir | vi mesele olduğundan Fransız yk kümetinin teşebbüsü (akim almıştı, Porçlar meselesinin mabiyeti w dan ibaret olunca şimdi Fran- Wi sefirinin bu hususta resmi a, üdahalesi mevzuu babso- Dili ni ikrimizce bahsettiğimiz kpPlerden dolayı Fransa sefiri *nt DöjŞembrön Hz. nin doğ- an doğruya borçlar mesele- aday bir müdahalesi muh- üzere se- | değildir. Olsa olsa hükü- n. ile kupon hamillerini yeni- a temasa getirmek için hususi b hamillerin noktai nazarını İH, mete izah etmiş olabilir. illerin noktai nazarını bu izaha tavassut etmek ise malin esasına müdahale de- * değildir. E, İm hayret ettiğimiz nokta | Mi hâmilleri için en makul Salih; eli yol doğrudan doğruya Bing ettar vekillerini Ankaraya Müz, rek evvelce açılmış olan bükg,, selere devam etmek ve | buy Nete bir anlaşma çaresi May ğe çalışmak olduğu halde ta, a müzakere mahalli Ankara yoksa Paris mi olmalı tar- | | Maya 5 mesele çıkararak ve oyarak takım bususi vasıtalar ii beyhude yere uzatıp kate” Fransız hamillerin haki- Mek ç maksadı meseleyi hallet- a Re de sadece uzatmak yi Dz bir şey denemez. Ve ti, Zakere Ankarada değil, Car Yapılsın demekten mak- tarafı 2 inet sayfada) Mehmet Asım İ dır. Biri inhisar idaresinin Esrarengiz ifşaat Hârdingi kârısı nasıl öldürnü? Sabık Amerika reisiclimhu- ru (Harding) 1923 senesinde öldüğü vakit bu ölüm hadisesi içinde gizli ve karanlık bir ta- kım noktalar bulunduğunu gazeteler yazmışlardı. Fakat şmdiye kadar bu noktaların ne olduğu anlaşılamadı. Son zamanlarda (Harding) in zev- cesi afından hususi tahar- riyat işlerinde kullanılan bir (Detektif) bu esrarı ortaya atmış, (Herding) in karısı tarafından zehirlenerek öldü- rüldüğünü ifşa etmiştir. Bü- tün Amerikada ve Avrupada hayretler uyandıran bu ifşa at birkaç güne kadar (Vakıt) sütunlarında tefri Buretile neşredilmeğe başlanacaktır. Tütüncüler dün ofiste toplandılar Ankaraya giden heyet yaptığı teşebbüslerde muvaffak olmuştur Tütün tüccarlarımız iktisat ve maliye vekâletlerinden bazı ricalarda bulunmak üzere Ankaraya giden izmir ve Istans bul tütüncüler bhey'eti işlerini bitirerek mınt'kalarını dönmüş- lerdir. Bu münasebetle dün harici ti- caret ofisinde ( tütüncülerimiz toplanarak heyet azasının verdi- ği izahatı dinlemişler ve son bir | haftalık vaziyeti tetkik etmişler- dir. Aldığımız malümata göre heyet Ankarada ki teşebbüsle- rinde muvaffak olmuş, tütün pi- yasasındaki buhranı kaldıracak ve Türk tüccarının yüzünü gül dürecek neticeler temin etmiş- tir. Hey'et azasından bir zat dün bir muharririmize şu izahatı vermiştir. Türk tütün tüccarinin için- de bulunduğu bugünkü müşkül vaziyete başlıca iki sebep var- | lâyi- | kile alım yapmaması diğeride bankalarda merhun bu'unaü tü- tünlerin satılamamasıdır. Bunlar dan maada milli ve ecnebi ban- kaların tüccare kredi açmaması da buhranı artıran âmillerdendir. | Biz iktisat ve maliye vekâlet lerinden bu hususların teminiri rica etlik. 4,5 milyon lira kimet tutan merbun tütünlerin satıla- rak bedelinin 2,5 senede ö- | denmesi idarenin müstahsi ve | tüccar elinden vasi ve muntazam | mubayaada bulunmaması; .ban- kalarda kredi küşadı için maliye vekâletinden vaid aldik. Maliye vekâleti mesele mühim ve müstacel olduğu için keyfi- yeti heyeti vekileye bildirmiştir. Meselenin heyeti vekilenin ya- rinki (bugünkü) içtimadaında PAZAR | Beyin üzerine görüşülmesi mubtemeldir. 5 NISAN “(4 üncü ay ) 1931 Tahrir telefonu; gag 23 Nisan Memleketin her tarafında Çocuk Bayramı 2. 4371 Sayısı 5 Kuruş Bir hadise Avrupanın en büyük ik- ie İri Mİ Bir işçi Haliç işletme âmirini vurdu Bazı kadınlar da şirket önünde toplanarak nüma- viş vaptılar Haliç şirketi işletme âmiri Ce- lâl Bey dün sabah bir taarruza maruz kalmış, işinden çıkarılan bir memur tarafından ehemmi- yetli surette yaralanmıştır. Al dığımız malümata göre hadise şu suretle olmuştur: Celâl Bey dün sabah saat se- kiz buçukta vapurdan Ayvansa- ray iskelesine çıkmış, idareye doğru yürürken önüne birdenbi- re, eskiden şirket hizmetinde bulunan Çerkes Sait Aptullah Ef. çıkmıştır. onbeş senelik memurdur. müddet evel yapılan tensikatta açığa çıkarılmış ve evelki gün idareye gelerek ikramiyesini al- mıştır . Söylendiğine göre Celâl Bey asabi bir Sait Efendiye pe istediğini sor- muş, Sait Efendi de on beş se- nelik memur olduğunu, kendi- sinden daha sonra alınmış kim- selerin çıkarılmayıp ta kendisinin çıkarılmasının doğru olmadığını söylemiştir. Bu arada Celâl Beyin verdiği | | covaplar Sait Efendinin hiddeti- | ve hemen | ni ziyadeleştirmiş sustalı çakısın çekerek Celâl atılmış, dört ye- rinden yaralamıştır. Carih etraf- tan yetişenler tarafından yaka- lanmış, mecruh Celâl Bey bir otomobille Balat Musevi hasta- hanesine kaldırılmıştır. | işten çıkarılanların aileleri namına | Dün vak'adan sönra işten çı- karılan memurların aileleri de şirket binasına gelerek kocaları- | nın tekrar işe alınmalarını iste- | mişlerdir. Bunlara şirketin zarar ettiği için kocalarının vazifeleri- ne nihayet verildiği, şirketin vâ- ziyeti düzeltilince çıkarılanların tekrar işe alınmalarının çaresine bakılacağı söylenmiş, bina önün- de toplanan kadınlar dağılaış- l lardır. Himmet zadeninraporu Rapordaki iddialardan bazı- ları doğru. Ankara, 4 (Vakıt) — Himmet zadenin Düyanu Umumiye mu- kavelenamesinde bata olduğu hakkında verdiği rapurların tet- kikine devam edilmektedir. Haber aldığımıza göre rapor- daki iddialardardan bazı- larınm doğru olduğu edilmiştir. Daktilo Hanımlara Şampiyonluk müsa- bakamıza hazırlanınız Gazetemiz yakında O geçen sene olduğu gibi 1931 senesi daktilo şampiyonluk müs kasını yapacaktkır. Bum bakamıza girmek istiyen ha- nımlara şimdiden haber veri- yoruz. Bu müsabaka birinel- si hem makine kazanacak hemi büyük ticaret müesseselerin. den birinde çalışması temin e dilecektir. Müsabakaya daha epeyce vakit var. Zaman kay betmeden calışmıya başlama- lıdırlar. Sait EF. şirkette | Bir | tavırla önüne çıkan | meşgul etmekte devam ediyor. Reisicümlur Hin denborgun bütün salâhiyetlerini kullanarak Al- manya içindeki mufrit anasır ile mücadeleye gi- rişmesi ikinci de- redede kalmak- tadır. Çönkü iki devlet arasında- ki gümrük itti- hadı meselesi , son senelerin en mühim beynel- milel meselesi- dir. Bu mesele | hem beynelmi- lel siyaset, hem beynelmilel ik- Almanya - Avusturya metlerinin gümrük ittihadı selesi, bütün Avrupayı ciddiyetle hükü- me- Alman Reisicümhuru Hindenborg Almanya-Avusturya güm- rük ittihadı siyasi bir ma- hiyet alırsa Avrupada ye- ni bloklar teşekkül ede- cektir. Şimdiden Fransa ve küçük itilâf devletleri büyük bir telâş için- dedirler. i tısadi ve siyasi meselesi güç değildir. iki devlet arasında bu şekilde bir ittihat Almanya ile Avusturyanın sanayi noktai nazarından bir- leşmelerinden fazla bir ehem- miyeti haizdir. Çünkü bu ha- reket (onların mütekabilen bir birini (takviye etmeleri ve mü- tekabilen * te- vessü etmeleri demektir. Diğer taraftan bu iktisadi itti- hat, Almanya- nın *siyasi nüfu- zunu ve askeri kudretini arttı- racaktır. Bun- dan dolayı F- ransa hükümeti bu teşebbüsü ehemmiyeti haizdir. Bunun o sebeplerini anlamak tısat noktai nazarından büyük | İ mış, M. Briyan bu ittihat aley- müthiş bir aleyhtarlıkla karşıla- (Lütfen sayfayı çeviriniz) sarremerera mene ssasasasma serum esme sanmam Karadeniz Akdenize iki noktadan Fevzi Pş. hattı Göksu üzerinde tesbit | Filtos hattı çay kenarından geçiyor Irmak — Çankırı Filyos hattı ile İ Fevzi Paşa — Malatya — Diyarbekir hatlarını hükümetimiz namına inşa et- İmekte bulunan İsveç — Danimarka grupu bu iki hattaki son iyete ait İmalümat ve ka tır. Bu kitabın işaret ettiğine göre bu iki mühim hat üzerinde faaliyet çok i- lerlemiş çcenup hattında, ray ferşi. yatı Malatyaya, Şimal hattındada Çankırıya vasıl olacak derecede iler. İlemiştir. Bu suretle yapılacak işin nıs fından fazlası bitirilmiş bulunmakta. Jdır. kteristik resimler ile dolu güzel basılmış bir kitap çıkarmış) bağlanıyor Şimal hattı Çankiırıva ' cenup hattı Malatyaya vâsıi O Yapılan kuamlar kilometre itibarile şudur; Fevzi Paşa — Malatya: 255, Fil yos — Balıkısık: 72, Irmak — Çankı- rı: 104 cem'an 429 kilometre, Bundan maada metmuu ( (150) ki- İometre tutan 7 kısım da inşaat bitir. miş gibidir. Bu iki hattın bütün uzunluğu (850) kilometre olduğundan faaliyet sonu- na yarıdan ziyade yaklaşmış bulunmak tadır. Hükümetle grup arasmda 927 de yapılan mukavele mucibince bu iki hat 934 senesinde bitirilmiş bulunacak ve hatlarm ikmalile Karadeniz Akdenize biri Samsun diğeri Ereyli olmak üze re iki noktadan bağlanmış olacaktır. Fevzi Paşa hattı da Adanayı Diyarbe- kire bağlamış olmaktadır. Bu iki hattın geçtiği (arazide çok sarp mevkiler vardır. Şimal hattına en mürtefi noktası (1240) cenup hattı. nm en yüksek noktası (1400) metre rakı mını taşımaktadır. Hatlarda kullanılan amele 5 bin ile 18500 arasında tahavvül etmekte dir. Grup, kitabın sonunda söy di yer: “İskandinavyalı bir grupun Tür. kiyede bu vüsat ve ehemmiyette hir mukavelenameyi mevkii tatbika koy- muş olması şimdiye kadar ilk defn va- kidir. Maziye bu ircat nazarın bahşet- mekte olduğu vesileden bilistifade hem Türk hükümeti ve Devlet Demir. yolları ve limanları umumi idaresi er- kânı, hem de kendilerile münase! bulunduğumuz makamatı resmiye cani bindengrupumuz mühendisi ve .memu- runinine ibzaledilen muamelei teveccüh kârane mukabil edayi sükranı bir va- zife biliriz. Münnsebatı mütekabelenin mülhem olduğu fikri itimat ve samimiyet, ban- lardan bu güne kadar istihsal edilen güzel neticeler hem deruhte edilen iş- lerin takarrür etmiş programa (göre Türkiye Cümhuriyetinin menafiine te- vafuk edecek bir şekilde hem de mem. leketin müdiranı umurun kıyaset ve basiretini ispat edecek bir tarzda' ba- şarılaca; bizleri kat'iyen o ümitrar etmekte, — Mütekâitlerin işleri Ankara ( Vakıt ) Dahiliye ves kâletince yapılan tamimden sonra mütekaitlerin işlerinde (o büyük bir «rat görülmüştür. Vekâlet mütekaitlerin işlerini süratiç ikmal etmek kararındadır.
