9 Ocak 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

Romanyada : Gazeteleri takip Bükreşten bildirildiğine göre Ro- manya hükümeti Besarabyadaki vazi- yet hakkında bir takım neşriyatta bu- Tunmüuş olan (Universul ve Ordine) ga zeteleri aleyhine adli takibatta bulun- maktadır. Hükümet bu gazetelerin neş riyatı üzerine tahkikata girişmiş ve Besarabyada hiçbir ihtilâlkâr teşkilât! balunmadığma kanaat getirmiştir. Bu! gibi neşriyatm efkârı umumiyeyi teh- getireceği iddia olunuyor. Universul gazetesi hükümetin bu kararına karşı şiddetle itiraz etmekte ve Dimineça ga zetesinin kırk sekiz saat evvel ayni meşriyatta bulunduğu halde onun hak- kmda takibat icra edilmemesinden şi- kâyet etmektedir. Gazetenin iddiasınca Besarabyada komünist anasır çoğal- makta imiş. Yunanistanda ; Pangalosun istidası Son isyan teşebbüsü meselesinde zi- methal olmak töhmetile tevkif edilmiş olan Jeneral Pangalos kefaletle tahli- yesinin İcrası zımnında mahkemeye bir istida vermiş ise de jeneralin bu arzu- su is'af edilmemiştir. M. Venizelos ve Betlen Mösyö Venizelos Belgratta bulundu fu sırada Avala ajansı muhabirine Vi- yana seyahati esnasında Mösyö Kürt- yüs Mösyö Grandi ve Kont o Betlenle karşılaşmıyacağımı temin etmiştir. Bâş vekilin Ankarada Kont Betlen ile gö- rüşmesi bir takım tefsirlere sebebiyet erdiğinden Mösyö Venizelos böyle bir halin tekerrürüne meydan vermiyecek- tir. Yunan Başvekili Yunanistan siya- setinin gayet sarih olduğunu ve Yunan hükümetinin hiç bir ittihadı düveliye girmiyeceğini temin etmiştir. Romaya —— 4 — VAKIT 9 Kânunsani 1931 ederek hükümetin iti viş hagi ri sipariş üzerine düzüne düzüne seyahati için de demiştir ki: (Belgrad) ta yapmış olduğum veçhile burada da bir miktar tevakkuf edeceğim... ——— Japon prensi ANKARA VE ISTANBULDA KİMLER 'TARAFINDAN, NASIL İ sims KARŞILANACAK? Pazar günü şehrimize gelecek olan Japon Prensi Takamatsu Hazretleri" Haber aldığımıza göre Prens Prenses Hazretleri pazar günü 17 de deniz tarikile şehrimize buluancaklardır. Vali Muhittin B. ve Prensin mihman darlığma tayin olunan istimbotla vapüru karşılıyacaklar. Gemiye çıka rak Prensi selâmlıyacaklardır. Prens ve Prenses istimbotla Seyri sefain rıhtımına çıkacak ve Pera Palas otelinde bir müddet istirahat ettikten sonra 18,30 da otelden ayrilacak, Sey risefain rıhtımından istimbotla (Hay darpaşaya geçecek 19,30 da husust tren Je Ankaraya hareket edeceklerdir. Prens ve Prenses pazartesi o günü 1LAT de Ankaraya vasıl olmuş bulu mataklar. Türk ve Japon bayraklarile süslenmiş olan istasyonda hususi me rasimle karşılanacaklardır. : Prens Hazretlerini istasyonda Re saat gelmiş ii Vi “de toplanarak eğlenceli vakitler geçir. * mişlerdir. z çay ter 7 tip etmişler nezih ve kibar bir halde * meşelenerek yılbaşı gecesini: tes'it et- İ mişlerdir. ŞEZ ... ; p Hamiyet, Müzeyyen Hanımlarla f .... MLEKMETTE Er Gelişii“Güzel ©; Sun'i adamlar! arbı tahdide uğraşan dip- lomatlar bu çetin işte muvaffak m gayret kimyagerlere düştü, Gazeteler, Meksikada bir kim- yagerin laboratuvarda sun'i pro- toplâzma yapmay muvaffak oldu- ğunu yazıyor. Bu suretle artık insan yapmak mümkün olacak demektir. Bu mühim keşfin meksikada yapılması da şöyle bir tesadüf eseri değildir. Malüm ya Meksi- kada sık sık ihtilâl çıkar, hay- dutluk vakaları olur ve bu yüz- den sürü sürü adam ölür. Bari, bu sun'i adamlarda kalp ve gönül bulunmasa da onlar bizim çektiklerimizi çekmeseler. » Çocuklar!.. On bir yaşında bir Ingiliz ço- cuğu Londrada edebi mecmu- alarda yazı yazıyor. Dokuz ya- şında bir Fransız kopili hatıra- tını kitap halinde neşretti. Bu hadiseler Avrupa gazete- lerini hayretten hayrete düşüyor. Biz buna hayret etmedik. Çün- kü 6 iş, senelerden beridir, biz- de olur. » Bir mektep Istanbulda bir gazetecilik mek- tebi açmak -düşünülüyormuş. Her balde bu mektepte “ne- zahet,, isimli bir ders te okut- mak ve bu dersi yeni gine bâşlıyan gazetelerin muharrirle- rine vermek muvafık olur! İN ş Toplu İğne Tevfik Seryaver Rüsuhi Beylerle Ha- riciye Vekili ve müsteşarı, Deniz müs teşarı spretokoksz umum müdürü bey ler karşılıyacaklar. Bir müfreze asker selâm resmini ifa edecektir. Tevfik Rüştü B. Prens şerefine bir öğ! ve ziyareti iade buyuTacaktır. Velşam saât 20 yi 30 da Reisicümhur Hz. Prens ve Prenses şerefine bir ziyafet! vereceklerdir. Salı günü Marmara köşkünde biri öğle ziyafeti verilecek, akşam da Ja pon sefareti bir ziyafet tertip edecek tir, 14 kânunusani çarşamba günü türk ocağında bir çay verilecek, Prens ak şam üstü İstanbula hareket edecek, Per şembe günü şehrimize gelecek ve Pera Palas oteline inecektir. Prens Hz. 15 ve 16 kânunusanide (şehrimizdeki! müzeleri ve diğer şayanı temaşa yerle ri gezecek, 17 kânünusani saat 9 da Seyrisefain rıhtımından istimbotla ha- reket ve Heybeli deniz Hsesini ziyaret edecektir. Prens Hz. 18 kânunusani saat 10 da Harbiye mektebini ziyaret edecek ayın 19 uncu günü ekspresle Sofyaya gide ie İsletimhur Hz. namma Umumi Kâtip'cektir. | MEMIFEETIE VAKIF Adapazarında Yılbaşı ve Menemen irticaı aleyhinde miting i Adapazarı (VAKIT) — Bu sene yıljde nizamnameleri mucibince vazifeleri başı gecesi burada çok canlı ve samimi|hitam bulan idare heyetinin yerine tek toplanmalarla geçmiştir. Bu cümleden|rar intihap suretile Sulh hâkimi Nec- olmak üzere kazanm muhtelif mahal-İdet, Sipahi oğlu Ratip, Diyarbekirli Telerinde müaşeretin icap ettirdiği w-Joğlu Cemil, Yakubağa oğlu İhsan, Çok > süller dairesinde tanışan aileler evler.Joğlu Sezai Beyler geçirilmiştir. Menemen mürtecilerinin zavallı Ku bilâyım öldürülmesile meydâna getir- dikleri hâdise, her halkçı ve cümhuri- yetçi gençliği müteessir ettiği gibi bu- ra halkını, geneliğini de müteessir et- Muallimler birliği geçen hafta top.) miştir. Cuma günü mektep çocuklarının azmış yeniden müddeti biten idare he.|eks€risi, gençliğin ve halkım iştirakile yetini intihap etmişlerdir. İdare heye.(bi” miting yapılmıştır. Nutuklar söylenerek bu feci hâdise- a i, Sabri, Uğri Doğan, Hilmi Coş.|yi meydana getirenler ve hâlâ böyle) “küm, Ziya Vehbi Beyler seçilmiştir. | |fikir besliyenler içten gelen bir nef- retle tel'in edilmiştir. Ziya Vehbi * © SPOR Kongrede neler kararlaştı? Beynelmilei temasları umu- mi merkez idare edecek Ankara'da toplanan spor kon- gresi bakkında malümat almaya başladık. Anadolu ajansı'nın bü- tün gençliği alâkadar eden bu meseleye lâzım olduğu ehemmi- yeti vermemesi bize ittihaz edi- len omukarrerattan ancak bir hafta sonra Ankaradan murah- haslar gelmeye başladıktan son- ra baberdar olmamıza imkân bırakıyordu. Gelen murahhaslardan öğren- diğimize göre, mevcut nizamna- menin tadili hakkındaki düşün- celer şu merkezde toplanmak- tadır: Eski nizamnamenin esasatı baki kalmak üzere yalnız umu- mi merkezin beynelmilel. temas- lara ve bütün hesap işlerine ne- Zaret etmesi için maddeler üze- rinde değişiklikler yapılacaktır. Federasyon adedi beşe indirile- cek, sonra kongrenin senede bir defa daha az âza ile toplanması imkânı temin edilecektir. Mek- teplilerin kulüplere girmemeleri için mevzu omemmuiyetin ref'i hakkında Maarif vekâleti nezdin- de yapılan teşebbüsat müsbet netice vermemiştir. Yeni teşek- kül edecek heyetlerde kimlerin bulunacağı henüz bilinmemek- te ise de birinci reisliğe Samsun meb'usu Rana B. in seçilmesi muhakkak gibidi. Federasyonla- rn eski rüesası vazifelerinde kalmak istemedileleri | için teşki- lâtın başma şimdiye kadar bu sabada çalışmamış zevat getiri- decektir. , i Kongre mesaisine devam et- mektedir. Bugünkü mühim maç Fenere kerşi Beşikteş Bugün mevsimin en heyecanlı maçlarından birini daha seyre- deceğiz. Bu maçın şampiyona üzerinde de büyük bir tesiri olması ihtimali vardır. Geçen sene üçüncülüğü kaza- nan Beşiktaş dün de yazdı- ğımız. gibi, Fenerbahçe ile ilk yaptığı o müsabaka (müstesna, şampiyon takıma karşı muvaffa- kiyetli oyunlar oynamıştı. Nite- kim lik maçlarının ikinci dev- resinde 3-3 berabere (o kalmış ve şilt müsabasında 2-1 gibi çok az bir farkla yenilmişti. Bugün Beşiktaş ne yapacak? Galatasaray ve Vefaya karşı Beşiktaş iyi bir oyun göstere- medi. Buna mukabil OFener- bahçe eksik bir kadro ile çıkı- yor; Fikretin ayağı incilmiş, Kad- rinin oynamamak ihlimalı var. Zeki Ankaradan yeni avdet etti, bu itibarla ekzersisi yok. Bütün bunlar Beşiktaş lehine kaydedilecek noktalardır. Bugün Beşiktaş şuurlu hesaplı bir oyun oynarsa Fenerbahçenin Fikretin yokluğu dolayısile sar- sılmış vaziyetinden istifade ede- rek çok iyi, hatta herkesin bir parça hayrete düşürecek bir ne- tice elde edebilir. Fenerbahçeye gelince, geçen sene elde ettiği şampiyonluğu bu sene bir talisizlik eseri kaçır- mak istemiyeceğinden pek tabii olarak çok çalışacaktır. Bu iti- barla bugünkü maç heyecanlı ve gözel oynayacaktır. Beşiktaş Fe- nerbahçeyi mağlup ederse Gala- “Kızıl Gömlek YAZAN : Ömer Rıza Onun bunu istihdaf etmek için £ hakkı var mıdır ? Hadiyenin en büyük kuvveti, bu ba- siretinde idi. Kendisi yirmi seneden fazla devam eden Şam valiliğini beyhu de geçirmemiş, burada medeniyet âle mile çok yakmdan temas etmekle ve medeniyet âlemile sıkı fıkı münasebet- ler tesis etmekle büyük bir tecrübe ka zanmıştı. Onun zeka, tecrübe, siyasi ma haret, halk ruhiyatına vukuf, hazımları nrikram ederek onları birer birer kazan mak, düşmanlarını mümkün mertebe azaltmağa çalışmak, düşmanlar için- de vicdanları satm almabilecek olanla rı satm almak, lütüf ve mürvetle yo la gelecek olanları bu yoldan elde et- mek, adamlarını yormadan, askerle rini yıpratmadan kullanmak, onların kuvevtlerini zerre kadar zanfa uğrat- mamak için bin biritina (göstermek Muaviyenin mümtaz olduğu belli başlı vasıflardı. Bunlara, onun bütün Şam halkını memnun ettiğini de ilâve e- dersek, onun yirmi senelik idaresi es nasmda Şam halkın methi veya yük seldiğini , zenginleştiğini, refah ve emniyet içinde yaşadığını ilâve eder- sek o vakit Muaviyeyi hakiki siyasi ile görürüz. Muhakkak ki Muaviye dünya ada- mıydı, siyaset adamıydı, hem de kuv vetli, liyakatli, zeki fiyaset âdamı, Dinsiz değildi. Bilakis dindar dır fakat her şeyden fazla siyasi bir lider, dinevi bi rehberdi, onun din- darlığı aleyhinde söz söylemeğe mahal yoktu. Kendisi, Hazreti (peygamber İüzerine yetişmiş, onunislim davasına bir zararı dokunmamıştı. Kendisi ger çi biraz geç müslüman olmuştu. Fa- kat bunu da tabii görmek o Tâzımdı. Kendisi Ebusüfyanın oğlu idi. Ebu- süfyan ise, peygambere muhalif olan cephenin mümessili ve Kureyşin en İleri gelen adamı idi. O devrin en bü yük menfaatlerini, en köyu muhafas zakârlıklarını, en köklü imtiyazlarını aile temsil ediyordu. Bu ailenin bir- denbire bütün mazi ve an'anesini, bü- tün imtiyazlarını ve hukukunu, bütün itikat ve kanaatlerini bırakması müm- kün mü idi? Muhakkak ki Oen büyük İmukavemet onun tarafından gelecek» ti. Bunu tabii görmemek doğru olur. Fakat mukavemetlerin fayda yermiye ceği anda Ebusüfyan da, babası da müslüman olmuşlar;; Muaviye, Haz reti peygambere kâtiplik etmiş, onun emrettiği birçok vazifeleri ifa etmiş, her iste zekâsile ve kudretile temayüz etmişti. Dahasonra Muaviye fütuat hareke- tine iştirak ederek bilhasa Şam ku- mandanları arasında bulunmuş, bira- deri yezit öldükten sonra kumandanlı- ğı almış, ve Hazreti Ömer tarafımdan oraya vali nasboluhmuştu. Ömer dev- rinde on seneye yakın Şam valiliğini ifa etti. Muaviye, Osman devrinde de bir o kadar ayni yerde hizmet etmiş, kazandığı muvaffakıyetlerle, gösterdi ği yararlıklarla, ahaliyi memnun et- mek hususunda kazandığı şöhretle te- mayüz etmişti, € : Bir tarafta bu adam görülüyordu. Onun maksadı, bütün (devleti ele tasaray, Fenerbahçenin seneler- denberi inhisara aldıkları şampi- yonluk için onlar derecesinde tehlikeli bir namzet olduğunu isbat edecek Fenerbahçe galip gelirse şampiyonluk yolunda Ga- latasaraya yetişecektir. Oyunu şimdiye kadar bitarafı ve dürüstliğile sporculara kendi- sini sevdirmiş olan Niyazi Bey idare edecektir. Beşiktaş - Fenerbahçe maçın- dan evvel — İstanbulspor - Süley- maniye, Anadolu - Beykoz kar- şılaşacaklardır. Hemen hemen aynı zevkle seyredileceği bu dört takım hemen hemen aynı kuvvette olduklarından maçların alaka ile reyredileceği tahmin ika geyler düşünmeğe başi İlehinde görmüştü. Ahval isti — 111 i | geçirmek ve onun mukadderatmi etmekti. Onun bunu İstihdaf için bir hakkı var mıydı? Ne vardı; nede yoktu. şeraiti onda bu hırsı (uyandır Ömer ve Osman devirlerinde iktifa eden Muaviye, Ali d mek o devrin ahval ve şeraitini # ceğini anlamış ve ona göre ğ almıştı, Bir tarafı deniz, bir tarafı düşman, ve diğer tarafları torluk Hazreti Aliye ait olan ile muhat olan Muaviye buydu. Ona mukabil kim vardı? Hi Ali! Bu büyük ve tarihi bir sims lâm tarihine çocukluğundanberi mış islâmiyeti, Hazreti Resulün * sinde telâkki etmiş. Bütün öm miyetin alemdarı ve rehberi ile te geçirmiş Mısırda, sözde oni raber bulunmuş, bildiğini o renmiş ve ilmile fazlile, faziyet vasile, kahramanlık ve feğ yüksek ahlâkile tanmmış ve görmüş bir zattı. İslâmiyeti doğduğu gündenberi > meffüs eden ve yaşıyan, onu İYİ yan ve iyi anlatmıya muktedir Hazreti Aliyi her itibar İle dam, temiz adam, iyi adamdı. © nız büyük bir siyasi değildi. ortalık o kadar karışmış, ihti o kadar körüklenmiş çişler © mudilleşmişti ki onu ancak bü; siyasi anlıyabilirdi. Meselâ orti manın katili olarak tanılan bir bulunuyordu. Ali, bunlara değildi. Bunları sevmezdi, telkin ederdi. Fakat bir çi Tüp kurtulamamıştı. Halbuki imanın katlini müteakip Me zaklaşmış, Mekke, Basra, ve Ki merkezleri harekete davet etmiş yi tilleri tedibe kalmış olsaydı mu muvaffak olur ve herkes ona isb# derdi. Bu suretle fitne okökül! istisal edilmiş; tefrika dalbudak madan zaval bulmuş olurdu. Halbuki Ali, bu işi sonraya İt. Bu bir siyasi hata idi. Yahut İreti Ali, Talhave Zübeyr gibi mı İve nüfuslu zevatlan İstifade fonları Küfe ve Basra gibi merki i göndermiş ve onların hemen toplıyarak imdadına koşmalarını miş olsaydı, anyi neticeye varr” Hazreti Alinin bu katilleri | mahvetmemesi, onların her > ona müşkülât çıkarmalarmı, . her da harbe sürüklemelerini, icabmd* kârı eleyhine çevirmelerini, - İdi herkesi onun lehinde kıyam etti: ni intaç etmiştir. Bu yüzden Hi Ali, kendi vaziyetine hâkim o tı. Kenüi davasma İstediği gibi met edememiş, hatta bu yüzden 25 ra kendi taraftarlarına. en acı 8” lerde ve en şiddetli omuv bulunmuştur. Tarih ve edebiyat kitapları bu nutuklarından birçoklarını mışlır N Bütün bunlara rağmen Hazreti “ en güzide hasletleri haiz olan bif idi. Kendisi fitne ve teşevrüş sakin bir devirde gelmiş olsaydi devri nur ve irfan devri olurdu. 78 Karşı karsıya askeri hazırlık bulunan iki taraf bunlardı. Faki lâhazaya değer diğer bir nokta lardan her birinin Kureyşten rafı temsil o etmesi idi, Muavij) anda Emeviler kolunu, Ali, Hi kolunu temsil ediyordu. Os ! linden dolayı Emevilerin - kıyam © si gayet tabii idi. Fakat karş ta bir Hlaşiminin bulunması, fitı e kat teşdit edecek © mahiyete JdL kü böyle bir ihtilaf, bütün yeni “ deyi ikiye ayırabilirdi. 4) 5) (Bit