21 Şubat 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

yal « sayı 4354 Cuma 21 2 ime Si )1430 men / Y Atina 20 (Anek.) — Hariciye ©hcümeni dün de M. Venizele- sun Yiyasetinde toplanmıştır. İçtimada hariciye nazırı, siyasi alar reisleri hazır bulunmuş Ve Türk-Yunan itilâfı projesini ik etmiştir. Müzakere pek Uzun sürmüş ve neticede encü- Men hükümete itilâfı teklif etti- ii şekilde akit için salâhiyet iştir. Encümenin bu kararı üzerine riciye (o nezareti dün gece y Ankara Yuran sefirine uzun bir F çekerek iti âfın akti için Socümenin verdiği kararla itilâf «sları bildirilmiştir. Mufassal İalimatı hamil olan M. Fokas ta, ertesi günü ilin Anka- Ya hareket edecektir. Unan sefirine gönderilmekte na talimatta Yunanis'an An- da Türk ve Yunan mütehas- Ar tarafından mübadil ve Kiyri mübadil em'âkle İstsnbul leri ve Garbi Trakya Türk- tihin vaziyeti hakkında karar- Çalımı olan bütün esasları ul ediyor, fakat iki hükümet ie zamda mevcut bötün mesele- m hallini, iki hökümet ara- a ticaret, konsolosluk, ika- pe mukaveleleri, dost'uk misa- diği? teslihatı o babriyenin tat- ki itilâfatın, mübadele iti- € beraber imzalanmasını Şart ğüyor. € iki hükümet münasebatını iti kat'iyede tanzim ve ta Mi An arzusundan mülhem olup İ kağan da ayni fikirde bu- 1. Y a kanidir. | ). adi, alimatta Yunanistanın mü- Unan sefirine gönderilmekte emlâkin tarzı tasfiyesini af emekte Mek anistan bu şartı ileri sür- | mübadele âzasına havale bulunduğu beyan edil- müabedesinin aktini ve bu | Yunan Başvekilinin son >esmi İ zi Hana mü- Ra unanlılar karar verdiler İtilâtnameyi imza edecekler : Fakat ikamet, dostlu bahri tesliha- A tın tahdidi mukavelelerinin de birlikte akti şartile.. mektedir. Tür- kiye bu noktai nazarı (o kabul ettiği takdirde itilâf o mübadil emlâk meselesi müstesna olarak derhal imzala- nacaktır. Yunanistan $ mübadil emlâk meselesinin tas- fiyesi için aylık bir müddet ka- bul etmekte ve bu (müddetin inkizasından sonra (o bitaraf âzaya tevdi edi- lecek olan bu hakemlikten bir mes'uliyet ka- bul etmediğini * ve mübadil em- lâkin tasfiyesi neticesinde bo- rçlu çıkarılmı- eN kani ulunduğunu beyan ve bita raf âzanın hakemiiği esnasında rey sahibi olmaksızın bitaraf arı tenvir için bir Yunan ajanının bulunmasını talep etmektedir. Yunan sefiri talimatı alır almaz i derhal Tevfik Rüştü B. ile siya- si müzakereye girişecektir. | İti- lâf imzu edilirken sureti kat'iye- de halledilmiş olsn mübadele meselesini hiçbir tarafın kurca- lamıyacağı hakkında bir madde konacaktır. Yunan hariciye na- zır bugün Mısıra hareket edi- SELİ Ey e £ Amanullah Han Şehrimize gelip gelmi- yeceğini kayın pederi bilmiyor Dün bir akşam refikimizde Amanu'lah Hanin şehrimize gel- mek (Üzere N hareket etti- ğine dair hu- susi bir tel - graf vardı. “Bir muhar- ririmiz bu hu- susta malü- mat almak üzere Ama - nullah Hanın kayın pederi Mahmut Tar- racaat ve ma“ lümat talep etmiştir. Mahmut z Tarzi Han bu Amanwilah Han hususta bususi ve resmi hiç bir ma ümatı olmadığını mubarriri- mize söylemiş, ve geçenlerde kendisinin Romaya gönderdiği bir mektuba henüz bir cevap almadığım ilâve etmiştir. mızda ilân verilecektir. Bu numaraya 25 şu- batta kur'a çekilecek, ertesi 26 şubat nüsha- VAKJL 0 Ne 0010: BEL edilerek hediyeleri Milli paramızın korunması ıçın Başvekilimiz ve vaziyet Ankara, 20(Telefon)— M.Mec- lisi bugün fevkalâde içtimaların- dan birini yaptı, Başvekil ve bü- tün vekiiler içtimada hazır idiler. Bazı lâyihalar ve bu meyanda Türk-Rus dostluk protokolünün tasdiki kanunu kabul olundu. Sonra kürsiye maliye vekili gelerek: “Hükümet meclise borsa mu- amelâtı hakkında bir lâyiha tak- dim ediyor. Bunun hakkında bugün encümenler reis ve maz- bata muharrirlerinden mürekkep bir encümen tarafından tetkik ve heyeti umumiyede müzakeresi için müstace'iyet kararı verilme- sini rica ederim» dedi. Bu teklif kabul olundu. Celseye nihayet verildi. Encü- mende müzakerat uzun sürdü- ünden ikinci celse ancak 7 de başladı. Lâyiha okundu. Lâyiha esasen bugün öğleden grupunda | evvel toplanan fırka müzakere edildiğinden meb'us- larca malümdu. Sonra Başvekilimiz söz alarak kuvvetli bir nutuk irat etti. İsmet Pş. Hz. hulâseten şun- ları söyledi: «Milli paranın kıymetini koru- mak için B. M. Mec'isine bir lâyiha tekdim ediyoruz. Lâyiha- win mevzuuna girmeden evvel kıymetinde müessir olan bütün âmilleri arzetmek isterim. Evvelâ harici borçlar hüsnü niyetle ödenmektedir. Bizi sıkın- tıya sokanlardan bahsederken münhasıran OOsmnlı Odüyunu umumiyesi tediyatını anlamalıdır. Diğer borçlar zaruri tediyeler- dir. Osmanlı düyunu umumiyesi- nin ise iktısadi ve mali bünye- mizdeki tesirleri barizdir. Biz bu nevi borçları Kabulde bey- nelmilel misaller Ve mikyaslar haricine cömert bâreket ettik. Halbuki bugün düyunu umumiye istikba imizi de tehdit istidadını göstermiştir. Düyunu umumiye- nin martın ilk yarısında temasa gelmek kararı da vaziyetimizi izah etmektedir. İkinci mevzua geçiyorum; Milli para üzerinde devlet mübayaatı- pın fazla müessir Olduğu söy- lenmi tir. Kânunuevvel bidayetinde baş- layan bu dikkat ve takip azami dikkatle tatbik olunuyor. 15 kâ- nunusanide hükümetin mübayaatı için 15 milyön liralık bir ihtiyaç tesbit etmiştik. Henüz bir tek liralık mübayaat Yapılmamıştır. Bu, mübayaatımız! talik mahiye- tinde de değildir. Bundan sonra esaslı bi tedbir olarak istibsali arttıracak bir program yapmağa çalışıyoruz, ki hazır gibidir. Fa- kat biliyorsunuz ki bu gibi işler Maliye vekili birer nutuk söyliyerek hakkında izahat verdiler Dün kuvvetli bir nufuk irat eden Başvekil Hz. evvelâ para sarfını istilzam eder. | Biz bunun için yeni sene bütçe- sinden tasarruflarla ancak 10-15 sarfedebiliyoruz. Diğer bir tedbiride devlet bam- milyon lira kasın teşkilinde o görüyorum. | Akanın bir vazısın Aka Gündüz B. neşrettiği ya- nlarindan birinde sski Roma mümessili Cami Beyden bahse- derken, Malta sürgünlerine vaktile B. M. Melisinin para gönderdiğini fakat bu para” vermediğini, sonra da inkâr ettiğini söyli- yerek diyor kiz “ Bu bed- baht, bu iki f defa Türk mil- “4 e) letinin meb'usu Cami olmuş bedbaht, daha bir çok kozlar kırdıktan, nâneler zift- İendikten sonra ne Ankaraya dönüyor, me vatana!.. Hâlâ şa- şarım, Lozan listesi neye yüz ellilik olduda yüz elli birlik olmadı. Makalenin diğer bir yerinde de deniliyor ki: “ Çok arzu ederdim ki, bu bedbaht,vatan kaçkını olmasaydı da beni mahkemeye çektirseydi.» " mütaleaların sonu gelmiştir. Kanaatimiz şudur: Milli müsta- kil bir bankanın tesisidir. Memleket iktisadiyatında fa- ideli ve nâzım rolünü oynayabil- mek için bu tediye bankasının münhasıran milli ve müstakil olması lâzımdır. Bizi tereddütte tannederek (bankaya şu şekil veya bu mahiyetin verilmesile yabancı . iştiraklerin © yardımını düşündüğümüzü zannedenler beyhude ümide kapılmasınlar, bunu bilhassa tekrar ediyorum. ,, Başvekilimiz müteakiben son 4 aydaki ithalâtın azlığına işaret ederek milli paranın gene düştüğünü izah etmiş ve devam- a: «Bu tazyikin manası nedir? Elbette nameşru sebepler vardır. Bunun için sizden salâhiyet isti- yoruz. Şunu da söylemek iste- rim ki en müessir tedbir halkın (Al tarafı düncü sayılamızdadır ) — ——— dan çıkan mesele Cami Bey, bir firari değil- dir, Istanbuldadır | “ Eğer zimmetime para geçirdimse Cümhuriyet adliyesi beni takip etsin !,, diyor Cami B. , yazıldığı gibi, kaçak değildir ve sehrimizde bulun. maktadır. Eski Roma mümessili oObu yazıyı okumuş ve kendisine is- nat edilen suf istimal iddiası- nın, eğer vaki ise, hakkında takibat yapıla- rak © meydana çıkarılması için İstanbul müd- dei umumiliğine hitaben âçık bir il mektup neşret li miştir. Bey Dün bir mu harririmiz Cani Beyi bularak kendisile görüşmüş ve bu hu sustaki mütalcasını sormuştur. Cami B. demiştir ki: — AkaGündüz Bey yazısında Malta sürgünlerine gönderilen parayı benim sui istimal ettiğimi yazıyor. O halde ortada bir cü- rüm var demektir./ Bu cürmün meydana çıkanlması lâzımdır. Onun için müddei umumiliğe açık bir mektupla müracaat et-