7 Ocak 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

EE —ı— VARIM. 7 Kânumsani 1930 m———— Kambiyo kararnamesi Şoför olurlarsa!... ger kadar Oo hemlelerini hep cemiyet pencetelerin- den taşıran kadınlık, yeni bir devrsye girmişlir. Bu müjdeyi seyrüsefer başmemurluğuna ve rilen bir istidadan alıyoruz. Mu- ammer Hanım, şoförlük şahadet- namesi almak için imtihan tek- lif etmiş. Gazeteler bundan bah seden yazıar yazdılar, resim'er bastılar. Hanımın beyanatı da var ve büyük bir hakikati de gene bu beyanat içinde buluyo- ruz. Muammer Hanım diyor ki: « Şoförlük mesleğinde yer ve vazife s'ıyorum. Erkeklere beni tercih edecekler! » Hakikatin bundan alâst olmaz, hükmü insanm en evvel aklına eliyor. Fakat hissin bu ilk mlesinden sonra fikir derinle- iyor. İbtimalleri hassas terazi- sine vuruyor, elinde şüphenin feneri kovuk kovuk araştınp duruyor. Bir genç kızm bayata çetin bir cepheden atılışı 'arife- sinde bu güzel hevese soğuk su katmak istemezdim, istemez- dim, sma, inandığım bir heki- kati saklamak da boş bir şey olmıyacak, Kadınlar şoför olurlarsa, halk ikiye aynlacak sanıyorum. Bu iki zümreyi his gurupu, fikir kısmı diye ikiye ayırmak lâzım elöcek. Çok gençler, otomo- ile binerlerken, kadın şoförü tercih edecekler. Bu, muhak- kaktır. Tedbirli o'anlar, yaşlılığın vebmine uğrıyanlar narin bir kadın bileği, en küçük hadiseler karşısında ttriyen kadın yüre- ğle idare edilen bir arabaya binmiyeceklerdir. Kadım şoför, karaların azalma- sna karsıda bir sigorta de- ğildir. Şimdiki kazaların çoğu “erkek” cüretinden doğan birer “felâketse,* Yarın ayni felâket ka- dın telâşından zübura gelecektir. Kadımn şahsi teşebbüsü, İs - tanbulda - yüzde on yanlışlı bir tahmin'e - berberlikte başlamış- tır. Seri, nasırlı bir erkek elinin insan yüzünde bıraktığı tesirle, , yumuşak, gözel kokulu bir kadın avcunun tesiri bir midir ? Elbet hayır ... kayır ama, işte buna rağmen aklı başındakiler hiçbir zaman kadına tıraş olmuvor'ar. Ayna karşısı gibi kadın en çok dalgınlaştıran, kendinden geçiren bir yerde kadın elindeki vsturaya boynumu teslim etmek... İşte ömrümde . yapamıyacağım şey'erden biri de bodur. Kadın şoför de kadın berber gibidir. İkisinde de insan, tehlike ha- va$ına girmişlerin duyduğu kor- ku Ürpermesinin iliklerinde koş- tuğunu bisseder. Onların bamle- lerini görmek hoşumuza gidiyor. Heyecan 'armı beğeniyo'uz; fa- kat şuurları isabetli karar'ar ver- miyor. Ne o'ur faydah teşebbüs- ler peşinde koşsalar, çıkar so- kaklara girmenin yolunu bulsa- lar1.. Seyyan Yarım ası evvelki VAKİT deti serma münasebetile kürk giymek udeta moda hükmüne girmiş olduğundan kürke ma- lik olmıyanların bile kira ie alıp bir, iki gün olsun giy- mekte oldukları gazetelerde rivayet olunuyor. Pariste şiddeti şitaya mu- kavemeten eshabı servet kâ- şanelerini muhafaza ve erbabı fakrü hacet eshabı servetten istiane ile meşguldürler. İ yan ve senei atiyeye Maliye vekâleti mühim bir izahname neşretti Resmi dairele:le birlikte hidmeti umumiye şirketleri de yerli mal kullanmak mecburiyetindedirler Harice memur gönder'İmiyecek, hariçten mütehassıs getirilmiy cek Maliye vekâleti resmi müesse- sat tarafından kambiyo alımının tanzimine matuf tedbirler hak- kındaki kararname için bir izah- name hazırlamıştır. Kararname- »in istibdaf ettiği gayelerden birisi resmi dairelerin ve devlet ile alâkadar müesseselerin isti- mal edecekleri eşyanın milli mamulât ve müstahsalâttan ol- ması, diğeri de ecnebi mamu- lâttının mübayaa ve istiblâkinin azami derecede tahdit edilme- sidir. Kararname maddelerini de btiva eden bu izahnamenin şa- yanı dikkat gördüğümüz taraf- larını dercediyoruz. Madde 1 —2 kâmunuevvel 1929 tarihinden itibaren Devlet daireleri ve müessesatça gerek doğrudan doğruya ve gerek bilvasıta kambiyo alınmasını icap edecek bilümum taahhüdat ya- pılmıyacaktır. Bu hüküm, bedeli gerek Türk parasile tediye edilerek Türkiyedeki eşhastan mübayaa edilmiş olsun ve gerek doğrudan doğruya memaliki ec- n:biyeden sipariş edilmiş bulun- bütün ecnebi mamulât ve müs“ tahsalâtına şamildir. z Başlanılmış olan bir işin ik- mali için yerli mamulâtı istimali mümkün olmıyan ahvalde bu iş gececek seneye tehir edi ecektir. Madde 2 — Bütün Devlet daireleri ve müesseselerinin ihti- yaçları alehtlak yerli mamulâtın- dan temin ounacaktır Yerli eşyadan maksat: Bütün malzemesi yerli olan ve burada imal edilendir. Bu gibi eşya birinci derecede arana- caktır. Yerli mevaddı iptidaiye- den Türkiyede imal edilen ve içinde biç bir ecnebi malzeme ve işçiliği bulunmıyan meosu- cat ve mamulât gibi, Yukarıdaki izahata göre bir dairenin tefrişi lüzumu (hasıl olunca muşamba yerine kilim veya balı istimali lâzım gelece- ğı gibi Avrupa mamulâtı yerine yerli keresteden yapılmış masa, sandalye ve yerli kumaştan ma- mul perde alınacaktır. Bu su- retle yerlerine yerli maroulâtı istimal ve ikamesi kabil olmı- tehiri de mümkün bulunmıyan ve behe- mehal ecnebi mamulâtından alın- ması İâsmgelen demir, * makine, cam gibi eşyanın veya- | hüt meselâ bir bina inşasında kısmen ecnebi mamulâtı olarak istimali zaruri olan bazı malze- melerin miktarı hesap edilerek bedeli beş bin firaya kadar ise Maliye Vekâletinin muvafakatı ve fazlası için İcra Vekilleri he- yetinin karan alınmak lâzım gelir. Ancak müteferrika, mef- raşat ve sair masârifi idare me- yanında bedeli elli liraya kadar olan ve yerine yerli malı istimal ve ikames: maddeten ve hiç bir suretle mümkün olmıyan ve ka- bili tehir dahi bulunmıyan ih- çivi, | tiyacat için mübayaası zaruri eşya, masrafın taallük (ettiği muhasibi mes'ulün vize ve tas- dikile almabilir ve bunlar bedel- lerile beraber mal kalemlerince bir dvitere müfredatile kaydo- lunarak ber ay nibayetinde müf- redatlı bir cetveli Ma iye vekâ- letine gönderilir, Madde 4-5 — Demiryolları traverslerine ait olup devlet de- miryolları yeniden demir travers taahhüdüne girişmiyecek ve bali inşada bulunan veya tamir edi- lecek traversler için alınacak tedbirler ayrica izah edilecektir. Madde 6 — Bu madde me - maliki ecnebiye ite icra kılınacak muhaberâtın mektupla yapılma - sı ve müstacel ve çok zaruri ahvalde de £ telli telgraf yerine Radyo ( telsiz telgraf ) kulla - mılması mecburiyetini natıktır. Madde 7.8 — (A) Hariciye vekâlet.nce ecnebi memleketlerde inbilâl etmiş ve edecek vazife - lere yeniden memur gönderil - miyecektir. (B) Gerek Hariciye ve gerek diğer vekâletler ve müesseseler- ce muvakkateü dahi harice me- mur gönderilemez. Bu hüküm vilâyet ve belediyelerede şamildir. (H) Memleketimizde £ inbilâl etmiş ve edecek ecnebi müta - hassıslar yerine yeniden ecnebi mütahassıs getirilemez. Madde 9 — Bilümum mektep, | müessesat ve şirketlerin idare heyetleri," müfettişler e ve şirket komiserleri bu kanunun hüsnü tatbikine müstemirren çalışacak ve şirket komiserleri bu kanuna muhalif hareket edilmiş olduğu takdirde keyfiyeti derhal mer - ciine bildireceklerdir. Madde 10 — İdarei hususiye- ler dabi diğer devlet devairi gibi yerli mamulât ve müstah - salâtnı Omübayaa ve isti - male mecburdurlar. Binaenaleyh bu kararname hükmüne nazaran belediye ve idarei hususiyeler birinci maddede zikrolunduğu veçhi'e ecnebi mamulâtının is- timalini yani doğrudan doğruya veya bilvasıta kambiyo alımını isii-a » eden herhangi bir ima- lâtı 1930 mayıs gayesine kadar taahhüt edemiyecektir. Teahburu. caiz olmıyan ve ya- pılması zaruri görülen ve ecnebi malı işler mahalli en büyük mül- kiye ve maliye memurları ile şebreminleri veya belediye reis- lerinden mürekkep bir komisyon- ca tetkik ve tesbit olunacak ve bunlardan yerlerine yerli mamu- lâtı ikamesi mümkün olmıyan ecnebi mevaddan herhangi bir işin istilzam ettiği masraf mik - tarı ikinci maddedeki izahat daire- sinde re'sen bir heyet kararile veya maliye vekâletinden istilzan svrebile veya icra vekilleri heye- ti karari:e mübayaa © unacaktır Madde 11 — Sermayelerinde | sa 1220 1443 Güzel gözler CAZİP BAKIŞLARI.. — Müsabakanm birinci devresi — Birinci sayıfadaki artist resimlerıni saklayınız! Sizi sinemalara bağlıyan o ılık bakışlardır. | Bunu düşünerek gazetemiz yeni bir müsabaka açıyor. Bu müsabaka iki kısımdır. Bir müddet bu sütunda güzel gözlü artiğtlerin tam resimlerini göreceksiniz. Bu sayıları saklarsanız hem güzel bir kolleksiyon kazanmış, hem de müsabakanın ikinci devresi için hazırlanmış olursunuz. İkinci devrede burada bu dilberlerin yalnız gözlerini göre“ ceksiniz. O zaman size soracağız: ei ere tanıya bilmek için bu sütunda çikan lamağa başlamalısınız! d gg a e ymm imei devresinde m | — Bu bakışları tanıyabilir misiniz ? | vaffak olabilirsiniz. Kur'aya dahil olup mükâfat kazanı için bütüne güzel gözleri tanımak lâzım olacaktır... devletin iştirak veya öniyen 14 olan veya devlet, belediye ve idarci hususiyelere ait emval ve tesisatı iş'eten şirketler bu ka - rarname hükmüne riayet ede- ceklerdir. Şu halde demiryolları tramvay şirketleri, liman tahmil ve tahliye şirketleri, havagarı, elektrik, su şirketleri, Şirketi Hayriye, Haliç şirketi, belediye mezbahalarını işleten şirketler gibi şirket ve müesseseler gerek mübayaat ve inşaat ve gerekis- tihlâkâtında bu kararname hü- kümlerine riayet edecekleri gibi müstahdemlerine yeknasak elbise giydirmesi mutat olan bu gibi şirketlerle alelümum müesseseler ve bankalar müstahdemin elbi- selerine taalük eden bu karar- namenin maddesindeki hüküm - lerine tabi olacaktır. Her şirket nezdinde bulunan komiserler şir- ket mübayaatının bu kararname abkâmına tevfikım mürakabe edecekler ve bu bapta maliye vekâleline tebliğ edilmek özere mercilerine aylık rapor göndere- ceklerdir. Müessıf bir itıhel Cümburiyet tabrir müdürlerin- den Abidin Daver Beyin oğlu ve Galatasarayın çalışkan tale- belerinden Ferdi Daver gel uzun zamandanberi müptelâ ol- duğu hastalıktan kurtulamıyarak tedavide bulunduğu İtalyan has- tanesinde dün gece vefat etmiş- tir. Cenazesi bugün öğleyin kal- dırılarak O Maçka kabristanma defnedilecektir. Ferdi ihtimamla yetiştirilmek- te olan bir gençti, Vefatı zayi- attandır. Kederdide arkadaşımıza ve onun muhterem ailesine samimi taziyetlerimizi beyan ederiz. “VAKIT,INTAKVIM: Salı 7d Kânunsani 1930 Mıda İsa Güneşin doğuşu: 7,26 Güreşin Batışı : 16,56 Ayım doğuşu : 10,59 Ayın batışı : 23,37 Namaz vekitleri zabah Oği. ikamı Akşam Yal imsak 1656 1834 0840 ŞABAN dan “* Orod. , Bugünkü | hava Have bulala , rün poyrnzder ETME GÜZEL Leblebiciler .. | Beye de bir & etmek niyetinde imi ler. Her halde bu cemiyetin riya" setine “İeb ,, demeden leblebi; an'ıyacak bir zatı, meselâ Felel Beyi getirmek münasip olur. * Kalabalık tramvayda Gi mk bir tramva; bindim. Her af denle iten bunun üzerine düşmek veyahut birinin ayağın! ezmek ibtimallerile üzülüp dı ruyordum. Tam yanı başımd mini mini bir yavrucuk oturu” yordu. O kadar zeki, sevimli bir çocuk ki, kucağında öten duğu * ablasına anlattığı “akil akılı sözler, elile büyük adamı lar gibi yaptığı işaretler boş lediklerini işitmedim. Yalnız bir yerden bahsederken bu sıkışık” hktan muztarip olan yavru : — Ablacığım, diyordu, ne iyi orada tramvay yok | * 20 para a (yep va il köprü iki parçaya bölünecek ve Halicin daha dar iki yerine ko" nulacakmış. Her halde bu köprülerin müruriyesi de ikiye bölünür, yirmişer para olur. o * Kadın şoföre! a Hanım, eskiden erkeklerin idare ettiği aileleri kadın idare etmiye baş“ ladıktan ve hayatta kadının nüfuz ve hükmü M. Müsoliniyi bile kıskandıracak bir dereceyi bulduktan sonra ne diye kadın şoför olmıyacak ve taksili araba” sile kadın, erk k müşteri taşımır yacak?. | Yalnız, siz daha direksiyonu İ elinize almadan erkeklere hücum ettiniz. — Onlar g'bi haşin, sarhoş hilekâr o olmiyacağım! O demek istediniz... Onlar gibi adam çiğnemiyeceğinizi ilân etli Bu da aşağı, yukarı bir haşinlik sayılmaz mı? Sonra çiğnemek: ezmek yalnız erkeklerin işi mİ dir, şoför olmadığı halde | | çoklarımı ezen, çiğniyen kadı” | lar yok mu? | Tuplu izm