11 Aralık 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

— 6, — VAKIT 11 Kânunevwvel Yaşamağa bir sebep “Jak Konstan,,dan: M “Vilyam Bürk, evine mağ. mum bir halde girdi. Çıkık alt çeneli beygir suratından adeta sıkıntı akıyordu; iri bağ gözlük. lerinin altında, “miyop, gözleri hüzünle dolu idi. İşin en fenası şu idiki, bu haleti ruhiyenin belli başlı bir sebebi yoktu; bu kendisine ebe- veyninden miras kalmış bir şey- dı. Filhakika *Vilyam, aslen İngilizdi; bu can sıkılma mara- zı dadısının sütü ile beraber bü- tün vücuduna işlemişti. Fakat çu fani dünyaya adım atalıdan, yanı kırk yedi seneden beri ilk defa olarak buhranı bu kadar şiddetle hissediyordu. Ar- tik son gayretinin de kesildiğini an'ıyordu, Bu hali hakkında çocukluk arkadaşı Samuel Havison ile Börüşür ve hayatına hateme çek- mek emelini açikça söylerdi. O- nun hali hazıda yegâne emeli bu dünya ile öteki dünya ara sındaki merhaleyi çabukça, zah metsiz ve garip bir surette ka tetmekti. Meselâ bir sabah Eyfel kulle #inin ikinci katma çıkmış, feza dahilinde iki yüz metelik bir prende atmak imkânını dü,ün- müştü, Evde bir dolabı vardı: hermzi - kiyanusma, kürar, atro- pin, kloroform gibi zehirler top- lamıştı. Diğer cihetten revolver veya iple intiharda havesini uyandırıyor du. *Harrison,, meyusiyetle “Vi yam,ı dinliyor ve sıkı bir man- tık sarfederek, Oarkadaşındaki Devrasteninin âsarını dele uğra- #iyordu. Diyorduki: — Canım, senin gibi bu ciha- nm bütün nimetlerine mazhar olan bir adamına böyle bir geye kalkışması caiz mi? Sıhhatin, kuvvetin & yerinde. Servetinin miktarını bilemiyecek kadar zen- ginsin... Etrafına biraz iyilik et. Vaktin gtçer. mi Avallık edemem... Kime ettim li e icabidladi İğ ya ükle mu RR Dünyay, gez.. gönlün açı B ME. Aktarı hamseyi gezdim.. eni cezbeden bir şey yok.. — Ya kadınlar? ya aşk? Vilyam omuz silkti. Mavi göz- leri daha ziyade hüzünlendi. “Sa- müel, dostumun zaif noktasını bulmuştu.“ Vilyam sın bütün gençliği hissi mesaji giç iştigal edemeden geçmişti. İnsan büyük bir servet elde etmek için rahat etmeden muannidane çalışmalı- dır. İlk zevcesi - dinince dinlene. ekek biçimli ve deve kuşu: kılıklı bir kadındı. Tevrat okur, biraz lakayt gördüğü kocasını tariki hidayete isale çalışırdı. Boş kalan zamanlarında aptal bir bale soktuğu “Jozür, ya tahsis ederdi. Bu kadın öldüğü zaman “Vilyam,m saçları ağar mıştı. Masmafih aşkı elde etmek ümidini hâlâ terketmemişti. .Düblin, li mis “Arabella, yı orada görünce bu ümidinin yerine ge- leceğini sandı. Onun koyu kes- tane saçları, iri siyah gözleri vardı. Mis “Arabella,, muhabbet komedyasını: o kadar güzel oy. nadı ki “Vilyam, 1 kandırmağa muvaffak oldu. “Arabella, küjükten yetim kalmıştı, el işi yaparak geçini- yordu. Milyoner asa tereddüt etmedi. Mis “Arabella, yı ikinci Mistres Bürkes yazdı. Heyhat! ne hüsran! “Arabella, nın yegâ- ne sevdiği şey banknotlardı. Daha bal ayı geçmeden hılkati- ni meydana koyuvermişti. Ondan sonra zevcü zevce ya- bancı gibi yaşadılar. *Montenyi,, caddesinde ikâmet ettikleri vasi apartımanda efendinin dairesi ile hanımın dairesi ayrı ayrı idi. *Vilyam,, zevcesini hakir gö- tüyordu; “Arabella,, zevcinden nefret ediyordu. Pariste ikamete başlıyalı ara- larındaki bürudet ziyadele,mişti. “ Vilyam , zevcesinden göre mediği muhabbete bedel tam bir sadakat ta'ep ediyor, ilk şüpheli hareketinde parayı kese ceğini söylüyordu. “ Arbella , nın gurur ve süş ile dolu kuru kalbi için bundan büyük tehdit olamazdı. “Vilyamı; dürtü “Arabel. la; nın “ harekâtını murakabeye memur edilmiş olan bir ajans, birkaç gün evvel vicdansız zev: cenin ihanetini delilleri ile mey- dana koyan bir rapor gönder. mişti, “Vilyam,, zevcesinin yank na gitti; ve tevkalâde souk kan- lıkla hakkında talak davası ika- me ettiğini ve dava görülünciye kadar kendisine heray kilercisi- ne verdiği kadar para yani iki yüz dolar vereceğini bildirdi. Ayni zamanda bütün serveti. nin oğlu “Jozüs, ya kalması için lâzımgelen Otedabiri o alıyordu. “ Vilyam , i intihardan asıl ala- koyan şey intikamını tamamen almak havesi olmuştu. “Haırison,, dostundan müsaa- de istedi. O, “Vilyam, ı havata raptetmek için her mevzua mü- racaat etmiş fakat muvaffak olamamıştı. * Kilerel başı “Matören, yeme- ğin hazır o duğunu haber verdi. “Arabella,, ve “Vilyam, Direk- tuar, tarzında tanzim edilmiş masada karşılıklı oturdular ve her vakitki gibi yemek yemeğe koyuldular. Biri bir gazete diğe- ri bir roman okuyordu ve ikisi de lokmaları çabuk çabuk çiğniyor- lardı. Kilerci, yemişten sonra iki fincan kahve getirdi. Kilerci çıkar çıkmaz “Vilyam, zevcesinin kahve fincannlarını değiştirdiğini farketti, Birdenbire zehir dolabı hatırına geldi. Ora- da bir şişe içindeki atrojinin anla- şılmaz bir tarzda azaldığını far- ketmişti. Dimağında fikirler bir birini şemşek sür'atile takip etti. *Vilyam, okumağa devem etti, Fakat fincanı ağzına götüre- ceği srada birdenbire vazgeçerek 50 bin ia Fe hikâyesi . Hadise çok ç . esrarlı bir . şekil aldı Müddei umumi Kenan Bey izahat veriyor Dünkü nüshamızda polise ya- pılan şöyle bir müracaat hakın da tafsilât vermiştik: Ankaradan geldiğini söyliyen bir adam, karısının 50 bin lira kıymetindeki mücevherleri top- hyarak Mısra kaçtığını iddia etmiş, oraya bir telgraf çekile rek karısının yakalanmasını ve buraya gönderilmesini istemiştir. Polis nöbetçi müdürü bu ada ma verdiği cevapta, kendinin bu hususta salâhiyeti olmadığını, vilâyete veyahut müddei umu miliğe müracaat etmesi lâzım geldiğini, o makamların mücrim- lerin fadesi hususundaki üsullere tevfikan istediğini yapabilecekle- rini bildirmiştir. Bu müracaatı garip ve: esrar- engiz bulduğumuz için dün de tahkikat yaptık. Fakat öğrendik ki bu adam ne vilâyete ne de müddei umumiliğe hiç bir müra caat yapmamıştır, Alâkadarlar hadiseyi çok karı şk ve esrarlı bulmaktadırlar. Kaçtığı iddia olunan kadın bu adamın hakiki karısı mıdır? 50 bin liralık mücevher meselesi uydurma mıdır, değil midir? Bu adam kimdir, hüviyeti nedir? Kadının yakalattırılıp buraya iadesinde gizli bir maksat mı vardır? Bu suallerin cevabı henüz verilememektedir. Hadiseyi kendisinden sorduğu- muz müddel umumi Kenan Bey bir muharri:imize şunları söyle miştir: * — Bize böyle bir müracaat yapılmamıştır. Hadise, gaze'e- nizde yazıldığı gibi ise bir cürüm de teşkil edemiyeceği için iade mücrimin tarikile takibat yap- mıya da kanuni imkân yoktur. O adamın hukuk mahkemesine gitmesi lâzımdır., bir ıhlamur istedi. Bunun üzeri ne zevci ile o vakta kadar alâ- kadar olmıyan “Arabella, nazi kâne fincan aldı, ve kilerciye uzatırken yere düşürerek parça parça etti, Fincanın içindeki kahve balının üzerine döküldü. * Ertesi gün “Samüel Harrison, dostunu ziyarete geld ği zaman onu tamamen değişmiş ve adeta şenleşmiş gördü. Sordu: — Nasıl biraz iyileştin mi? — O kadar iyileştim ki, inti- hardan vaz geçtiğim gibi, talâk davasından da feragat ediyorum. Bana bak! “Arabella, beni ze hirlemek istiyor. Buna muvaffak olmak için ne mümkünse yapa cağına eminim. Aramızda adam akıllı bir cidal açılmış demektir: Bunu düşünmek bana pek tatlı bir zevk veriyor. Kendimi adeta bundan yirmi sene evvel “Semora,, haydutları ile boğazlaştığım zamanda #anıyo- rum. Doğrusunu ister misin? Haya- tıma (o kastedildi o edileli ölmek istememeğe başladım. Ceviren: H. Nurit ilyarderl€ Nasıl zengin oldular? Con Piyerpon Morga? Amerika harp tüfeğine muhtaç Beheri üç buçuk dolara alınan köhne tüfekleri rek 29şer dolara satmakla 1C0,000 dolar kazanıl! Nihayet 1861dâ& Amerikada şimallilerle cenuplular arasında muharebe başladı. İngiliz maliye âlemi ile sıkı münasebatı olan “ Pebodi ,, bankası için parlak bir devir açılmış bulunuyordu. Baba “ Morgan ,, sarrafi mua- melatta scemi olmadığını göste- recek bir mevzu bulmuştu. Bu harpte, gelmiş ve gelecek harp- lerin o bepsinde görüldüğü ve görüleceği | veçhile bir kısım ka- zanırken diğer bir kısım halk kan ağlıyordu. es'iha ve mühim- mat yoktu; bunu tedarik edebi- lecek olmanın büyük bir servet kazanacağı muhakkaktı. Ordulara tedarik olunan mü- him mıktarda mübimmatın cinsi ve fiatı sonraları uzun ibtilâflara sebebiyet vermiş ve bu ibtilâflar mahkemelerde hallü tesviye o'una bilmişti. Bunların arasında bir da * Morgan , mes'elesi vardı Daha doğrusu âranırsa bir * Morgan , meselesi değil bir “Stevens, me- selesi mevcuttu. Cünkü “Con Pi. yerpon Morgan , giriştiği bütün mübim işlerde yaptığı veçhile ile- riye başkasını sürerek kendisi gölgede kalmıştı. Mevzuubahis M. Stevens “Morgan, dan karzen 20,0vU dolar almıştı bu para ile bir Nevyork esliha deposurdan beheri üç buçuk dolara eski sistem ve paslı karabinalar satın aldı. Bun- ları temizletti ve beheri 22 do- lardan “Sen Lui, valsi ceneral “Framon, a sattı, Filhakika o muharebede her ordu kumandanı kendi silâhını kendisi satın almıya mecbur tu tuluyordu. Keyfiyet kârarlaştı. Ancak ce neral “ Preneon ,, un karargâhın- da birçok hileli siparişler yapıl dığı tabakkuk eylediğinden cene- ral şüphelendi ve eslihanın bedelini tesviyeye nazlandı. Mesele mahkemeye sevkolundu. Hükümet “ Stevens Morgen , ile uzlaşmağa taraftardı. Talep olu- nân paranın nısfını vermiye ama- de idi. Fakat bayiler büyük bir maharet göstererek, senetlerinde mevcut meblağı tamamen almıya muvaffak oldular. Çünkü temyiz mahkemesi mukavalenin kat'i ol. duğunu ve meblâfın tamamen tesviyesi icap eylediğini tahtı karara almıştı. Böylece Stevens ve Morgan “ tüfek dalaveresi , sayesinde 100,000 dolar kazan- İ mış bulunuyorlardı. Genç “Morgan, ın harbin de- vamı müddetince bu “tüfek, işin- den başka neler yaptığı malüm değildi. Adliye nezareti dosyeleri ah'âfa yalnız bu hadiseyi yadigâr olarak bıraktılar. Daha o devirden “Con, un Avrupadaki seyahet ve tetebbü hayatının tesirinde kurtulamadığı tahmin edilebilir. Ancak, o efsane olarak naklettik- leri veçhile hayatı serseriyaneye düşkün bir sefih değildir; opun mazisini düşkün gösterenler, son- raki taalisini daha ziyade büyült. mek için bu yolu tutmuşlardır, Manmafih * Morgan » A i nın cazibesinden kurtü eski âleme sık sik selerlef i yordu. Bu seferlerin birinde , bir aşk macerası geçirdi bir genç kıza âşık olarak © evlendi. Genç kadını iyil” için cenubi Fransa sayü)”. götürdü; fakat kadıncağı” ay sonra vefat etti ve “İ Morgan , Amerikaya 8“ Bu sefer “Morgan, uslanmıştı. Artık Avrupaj” hayali cazibesine veda © şimdi Amerika usulü şıkkınt ratıcı bir sâye girişecei şeyden mukaddem kazan” ne kazanmak, durmadaf şarmak ve ciddi nam âile sahibi olmak icap © Nihayet fevkalâde zenği” olan “Jünyüs Spençer Mo oğlu, ikinci defa olarak * ve “ Nevyork , un mübi adliye memurunun kızını # İhtiyar “Morgan, kıza ” şem bir konak verdi. otuz yaşında olan “ Con / pon Morgan , a terettüp bir tek vazife kalmış bulu du ki o da muazzam birif b rarak adın» ahlâfa yadiği kabilmek keyfiyeti idı, p Yarın: Şömendölerler * Vest, i nasıl oldu? yo Küçük haberl€f Emanet memurları hakkınd”. bir talimamame £ huzırlanmf” Bu talimstnameye nazarda ve saire itibarile açıkta kali” murlatn hakları mahfuz ols GJ Emanet bundan bir # evvel bir etlaiye mütahassl mek İstemiş, fakat muvafisk mıştı. dil Bu teşebbüsün tekrar ei söylenmektedir. Gİ Berberler o mektebi ümit edildiği gibi rağbet miştir. Mektebin şimdilik ön talebesi vardır. (CI Dr. Mazhar Bey aral” yarınki perşembe günü Türko” da bayılma mevzuu hakkın! ii konferans verilecektir. CI Şehremaneti son gö” ölülerin Odefni (o hekkınd4 tedbirler ittihaz: ile meşrnldi vayete nazaran bundan sonrs yen ölüsünü gömdürecek, “ naşını yaktıracak ve külünü z faza ettirecektir. ei — —— Mısır meselesi Togilterenin sabık Mısır lâde komiseri Lort Loyit a8 tarafından Mısıra teklif 9 muahede aleyhinde gide! propagandaya başlamıştı” Lort Loyit irat ettiği b , tukta Mısıra teklif olun?” hedenin Ingiltere için sev” 1d noktai nazardan zararli iy gibi İngilterenin iktisadi #0 gi mına da fena olduğunu yi tir,