4 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5
Matbuat hatıraları * Muharriri: Ahmet İhsan * - r Seyrisefain Merkez acsateik Gele Kir başında. — Beyoğin 2362 Şube acentesi: Mahmudiya Hanı elinda anbul 2740 Ayvalık silrat postası . (MERSİN ) vapuru 5 Teşrinsani Galata Karaköy polaçacı fırını iwisalindeki - mahallebicinin üstünde ? ÇA R ELBİSE , debiyatıcedideden sonra FABRİKASI nl Türkçeye dönüş hareketi - Mehmet Emin * Ahmet Hikmet Beyler- Matbuat müdürlü- iinde tebeddül- Tahriri nüfus ve Hamidiye kâğıtları Erkeklere: İngiliz gabardininden Pardesüler Hanımefendilere: |. Beyfendilere: Pardesüler ısı) Spor kostümleri Tantimat devrinden ev- #ki şairlerin oArap ve cemi kültüründen bize ge- 'dikleri yabancı ruhun te- deri, > Edebiyatıcedideye kaddüm Şinasi, ya Paşa ve Kemal Bey #wrine kadar sürmüştü. Bu (bancı «tesirden kurtulup debiyatımıza yeni bir inki- i£ vermek istiyen üstatla- n hepsin& yetiştim. On- in: bir mektep şakirdi görmüştüm .. Kemal eden ten eyin yetiştirdiği Recai za- e Ekrem Beyden edebi- ât dersini mektebi Mülki- pde okudum ve sonra bu himayesinde Edebiyatıcedide, o zümre- İnin kendi gazetemin ağu- unda yetiştiğini gördüm. dayatım böyle şair ve edib- ziz üstadın brimizin en güzideleri ara- Inda geçtiği halde elime alem aldığım ilk günden- leri sade Türkçe yazmağı verim. Buna Arabi ve risi tahsilimin belki de- in olmayışı da sebep olu- lordu. Istıllahlı, çok Arabi te Farisi kelimeli yazı yaz- fanın sarf ve nahvinde hanlış yapmamak için, çok #skidenberi, - ; izafetlerden açar olmuştum. i Acaba ba tai te'enis zim mı, değil mi, diye üşünecek yerde kelimeleri ndi lisanım usulile sıra- hyiverirdim. Servetifünunun pleksiyonuna bakanlar, ve senesinden şimdiye ka- yazdıklarımı gözden irenler, umumi bir has- ık olan. ıstılah parçala- yan münmkün olduğu | adar kaçındığımı görürler. Türk lisanını Türklerin ko- tuğu gibi yarmak cere- İlanının kuruluşu, hele lâtin İlarflerinin kabulü ile ken- imi o kadar bahtiyar bu- | yorum ki; tarif edemem. tik bana hiç bir imu- Üarrir, biç bir edip; hisan | ilmez diyemiyeceki! Eski | maatça lisan bilmek de- k, Arabi ve Farisi sarf ; idelerini bilmek demekti; bir muharrir bu lisanla- n t kitaplarını alı | . vE amir yeni e eler bulup çıkardıkça li yazdıkça, koltuklarını batırdı. Şimdi nasıl, asıl ; ürkçe kelimeleri arıyorsak, sene evveline gelinciye dar muharirler işidilme- ve yanlmamış Arapça Acemce kölimeleri” bu - b çıkarmaktan iftihar du- lardı, Türklük cereyanının ilk pretleri © Servetifünuna, h vik Fikretin zamanında * Mehmet Emin ve Ah- et Hikmet Beylerle gel - | , Mehmet Emin Bey şüirle- Türkçe ve arzu kaide- € bakmıyarak yazıyordu. a, Türk şairi diyorlardı bbir azda eğleniyorlardı. pkat hakikatler hangi va- 8 olursa olsun dünyada naz yürür; Mehmet m Beyim ilk adiminr” Servetilünunda emek geriz &, matbulat Hatıra zin, | | haktan zevk alarak ve tâan'atı burada farzeyleyerek #fahur ederler, sırası düş- İükçe benim Arapça ve A- #emce kaidelerini iyi bik mediğimi yüzüme vururlar- Ü. Ben yabanci bu ikili- larımda teşekkürle yazma- saydım bir büyük kusur etmiş olurdum. * Baş mabeyinciye mahut senedi verip Servetifünu- nun tekrar çıkmağa başla- dıktan sonra 1908 de Meş- rutiydtin ilânına kadar ge- çen yedi senenin vak'ala- Matbont hatıraları arasnda lem geçenlerden sebek eadrinzam Halil Rıfat Pş. rini takip suretile yazmak hatıratımın © okuyucularına zevk vöremiyeceği için en mübim ve meraklı vak'a- ları parça parça yazacağım. Servetifünunun » 1902 de tekrar intişarile beraber ö- lüm döşeğinde hasta olan ibtiyar Halil Rifat Paşa $on nefesini vermişti. Bil- mem kaçıncı defa olarak meşhur küçük Sait paşa sadarete geldi. Sadaretin değişmesi İstanbulda bir büyük değişiklik yapmadı. İstibdat idaresinin karga- şalığı, baba Tahirin Babı- âli yokuşunda, Fehim paşa- nın Beyoğlu ve şehrin her köşesinde kaba ( dayılığı gittikçe artıyordu. Baba Tahirin “Malümat,, isimli Türkçe günlük ve haftalık gerine *Ser- vet, isimli Fransızça gaze- tesi, resmi devlet gazete- sinden çök mühim olmuş- tu; onun matbaası çok iş- lerin bal. ve faslolunduğu yer idi. Devlet işlerinin çoğu hat- ta nişan bile nezaretlerden baba Tabirin matbaasına intikal etmişti. Fehim paşa- nın vurduğu vurduk, kesti. gi kestik idi. - İkisinin de bir alay avenesi vardı; on- ların göründüğü yerlerden köndini- bilenler uzak kaçar olmuştu: Diyebilirim ki Ab- dülhamit devrinin cn. kor- kung şekli Sait paşanın Meşrutiyetten evvelki son Sadareti zamanında kendi- ni göstermişti. li Servetifünunda Edebiya- b cedide muharrirleri tek- mil dağılmıştı; Halit Ziya Bey “Kırık hayatlar, r0- manını yarım bıraktı; sara- ya mensup muhatrirler gö- rünmez oldular. Birçokları da nefyolunmuştu. Hüseyin Cahit Bey uğradığı muha. keme belâsindan sonra çok haklı olarak kendisine baş- bir müracaat surette ka-, Sak 17 de Sirked nihtımından hareketle “Gelibolu, | Çanakkale Küçükkuyu, Edremit, Burhaniye, Aylığı gidecek ve dönüşte mezkör iskeleleri: birlikte Alın. tluğa uğrıyarak gelecekti. Gelibolu için oyalar aksar, yük alınmaz. ve sadık arkadaşımız Mah. mut Sadık, Kudüsteki tah- rirat müdürlüğünden ayr- larak gelmiş olduğu için Servetifünuna çalışkan elini uzattı, Önceleri “ Kadri , imzasile “Fenni müsahebe,, lerini oyazmağa başladı: Ben Jül Vernin roman- larından tercüme eyliyor- düm; sade ziraatten, fenden, nafia işlerinden, tıptan ve yolcu sanayiden bahseder olmuş- | tuk. Matbuat müdüriyeti de bize" sık sık Hicaz şömen- döferi resimlerini veriyordu, basılmasını o emreyliyordu. Matbuat müdürü Hıfzının vefatı, bu aralık vuku bul. | duğu için matbust müdür. lüğüne gelen Kara Kemal bey meşriyatımızın başına bir kara kuş kesilmişti, Meselâ Rus ve Japon mu- harebesinde Çarlığın mağ. İlüp oluşundan sevincimizi hissettirmiye (o bile (Hıfzı merhum müsaade etmedi diye kızarken şimdi Kara Kemâl padişahı ve sarayı alkıştan başka hiç birşey birakmıyordu . Avrupanın Tenmilihtiralarına, keşifleri: ne mütaallik yazılarımıza bile Kara Kemal - *:Sayei atifetvayei hazreti padişas hide, kelimelerini ilâve et“ mektön çekinmiyordu, Mat- baamızda » edebi neşriyat kâmilen durmuştu; resmi dairelerin defterlerini basar olmuştuk. Bunu da Baba Tahirin nüfuzundan ve te- cavüzünden o kurtaramıyor- duk; çünkü Baba Tahir, Mat. baai âmirenin kapatılmış ol- masından istifade ederek tekmil resmi evrakın tab'ını da kendisine hasrettiriyor- du; bü esnada güya tahriri nüfus yapılacaktı, Birkaç milyon tezkerei osmaniye bastınlacaktı; Baba Tahir “bairadei seniye,, bunların tab'ını da kendisine ihale ettirmişti ve tam bu esnada Sait Paşa aidedildi; Konya valiliğinde çok gayret ve himmetleri görülen Avlon- yalı Ferit Paşa sadrazam oldu. Saraya ve padişaha çok yakından mensup bir adam sadarete geldi diye korkar- ken Ferit Paşanın zama - nında iyi nefes almıştık. Alman sefaretle çıkan bir meseleyi kahane ederek Fehim Paşa denilen saray yaveri şakiyi Bursaya sür - dürdü. İstanbul bu Çamlı Bel canisinden kurtuldu : Bir gün de Baba Tahirin tevkif olunduğunu haber aldık. Meğer Baba Tahir bir takım ecnebilere nişan tevcih eyliyor; nişan satı- yozmuş ve mes'ele cesaret ve anarşinin en yüksek ko- medisi olduğu için bu hi- kâye edilmeğe değer iştir. Halil Rifat Paşanın ve Sait Paşanın sadaretinde sütün, sütun nişanlar tevcih olunmak her günkü işi idi. Bu nişanlar gazetelerin res- mi tevcihat sütununda çı- Kardı. “Baba Tahir ecnebi- yrıldı” (lerden bazılarına nişan is- h alini vadeyler; ecnebinin. Her renkte son moda 142 iradan Tibarsn Pardesülertirenrcc) Bej ve tâcivert renklerde 221/2 firadan Hibareti Muşambalaripekii) 1312 Her renkta Beyfendilere: Meşhur Manderberg markali nalan bej. ve İcivert - Pardesüler 24 12 liradan itibaren İngiliz biçiminde İngiliz biçimi firadan Itibaren 1612 liradan tibaren kostümler 1412 liradan itibaren Çocuklara: * Muşambalar 12 liradan itibaren Erkeklere: Muşambalar 8 12 iradan itibaren Tât 3 iradan itibargu Tiftik paltolar 1212 liradan itibaren Muşambalar O 1/2 liradan itibaren Ismarlama kostümler 30 iatlan itibaren Taksitle de muamele yapı'ır. Türkiye palamutçuları | ANONİM , ŞİRKETİNDEN Şirketimizin” 91 riisan ve tesbitine karar ıncı Son bahar alsa ig kadiady iskele üzerimde lokanta, gazino n Aile dans salonu 7 Teşrinsari Perşembe günü akşamı saat İ8 den sabaha kadar devam etmek üzere erildiği cihetle “Ticarer kanununun maddesi mucibince ilân olunur, 1929 tarihinde âkdolunan fevka- ey'eti nmünliye içlimardâi müttefik, sinin tamamen tediye edilmis olarak -200000 “Ti şirket sermaye tenzil Hey'eti idare bir balo tertip edildiğini . muhterem müşte» rilerimize müjdeleriz. Büyük. fedakârlıklarla © müdüriyet 2 güzide caz takımile beraber İstanbulun tanınmış ve yüksek artistlerinil Yu büliye ser- de angaje etmiştir. best olüp umum aileler gelebilir Teşrif * müşterilerimizin altı yaşın- edecek muhterem dan aşağı çocukları getirmemeleri rica olunur. CN 7 Tersi Persembe günü akşamı Aza ismini kendi gazetesinde çıkan resmi sütunlara karış- tarır, > “Babiâlide © divan kaleminde elde eylediği sersemce bir memura hatta beş on kuruş muka- bilinde beratlarını yazdırır, çarşıdan mişanı satın alır ve merasiği mabsüsa ile € i nişanı, verir vö Gla abime doldum muşl Baba Tahirin matba- asında bur işte alâkadar bir yaver zabit ve bir de Ermeni muharrir çalışırmış. Satılan nişanların adedi üç sönede - binlerce “mıktara çıkmışı.. Fakât kimse bu büyük sarsy gazeterisinden şüphelenmezmiş , hususaki Baba (o Tahir (doğrudan doğruya örzeyliyerek arası- ra nişanlar için iradeler de alırdı ll Ferit Paşa Sadrazam o- lunca rütbe nişan tevziin- deki. bolluğa durgunluk gelmişti; Ferit Paşa taltif. lerin önünü kesmişti; hele zammı maaş — kısımlarını durdurmuştu; karihadan gö- İen iradelerin bile çaresini bulup yapmıyordu. o Bu durgunlukta Baba Tahirin gazetesinde çıkan nişanlar nazarı dikkati davet eyle- diğinden sadüret tetkikatta bulunur; Meşrutiyet, sadra* Gi Hakkı Bey ( Hakkı Paşa ) merhumun riyasetinde def” hal kafi bir Komisyon te - şekkül. eyler, Baba Tabirin 396 | | cürmü tesbit olunarak “mün- hasıran hukuku mukaddesei pPadişahiden olan nişan tev- <ibi, ne cür'et ile hukuku şahaneye tecavüz eyliyor diye. arzolunur. Padişah kızar, Baba Tahir tevkif edilerek Adliyeye verilir. Ne büyük tecellidir ki (iğ iki sene evvel bizi sevket- mek istediği cinayet mah- kemesinde ben Baba Tabiri müttehimevkiinde gördüm;|iğ) mahkemesini dinledim ve bu Babiâli yokuşu kah. ramanı, Saray pehlivanı ga- zetecinin on beş sene kü- reğe mahküm — edildiğini seyreyledim. Onun muhar- riri olan Ermeni gazeteci de Tahirle beraber on beş seneye ve yaver Beyle berat memuru Efendi galiba beşer seneye. mahküm ol- dular, © Ahmet İhsan m EN rim Yerebatan Orhan Bey apartımanı. Cumadan maâada dir 79 her : i ; çeoğlu sokağında yeni 24 No. 2 oda ve müştemilân. ssif Istanbul Vilâyeti Defterdarlığı ilânatı > Satlık ee — Beşiktaşta Şenlikdede maballesinin Kö- eli rgir ev satılıktır. Bedeli 4 senede ve 4 müsavi taksitte verilmek şartile tahmin edilen kıymeti 1075 liradır. Müza- yede 9 teşrinsanli 929 tarihine müsadif cumartesi günü sat /4 te defterdarlık yapılacaktır. (1001) İstanbul vilâyetinden: Yol mükellefiyetini nakten İfa edecek olanların ikinci taksit zamanı hulâl etmiş olduğu gibi mükellefiyeti mezkö- ek olanların şehri hal gayesine Ka- müracaatla reyi bedenen İfa eyli dar İstanbul vilâyeti alacakları vesika üzerine yolda çalışmaları lâzım geleceği ve teşrinsanl gayesine kadar Şu suretle bedenen. ilayı mükeileti: yet etmiyeceklerin yüzde elli zammile mükellefiyeti naküyeyi tediyeye kanunen ahkâmı mecbur olacakları gibi bu gibiler hakkında tahsili emval kanunu ahkâmı tatbik ve icra edile ceği beyan olunur. ollar baş mühendisliğine İstanbul İcra reisi Ahmet Refik B. in İnileraveiflâskanunuğgli dinci Cilt sia ilan eserleri ve bükün nazarı olnarak nazari ve emeli İNİ bükümlere ve lüzumle ümeneleri har alan bu eserin her öld İtenbukla İİİ Vakit, Cihan ve İkbal kütüphanelerinde (150) kuruşa satılmaktadır. g5 ga : baş- 3üncü cild “Osmanlı Bankı 0 », 5 faizli, 1918-1324 tarihli istikrazı dahili tahvdâtı hamillerine Teşrinsani 1999 vadeli" ve"94 numaralı kupon Bedel nin, 1 teşrinsani 1920 törihinden (itibaren Osmanlı Bar kasının Galata ve Ankara İdareleri gişelerinde -V€ vilâyı merakizinde bulunan bilumum şubelerinde tediyesine Mi başeret edileceği mezkör tahvilât hamillerine ilân olunur 20 Türk lirası itibari kıymetli oeher tahvil kuponuna m kabil evrakı nakdiye olarak 50 Kuruş tesviye olunacaktır Kaponların numara bordroları ilc birlikte ibraz | teslimi üzerine Osmanlı Bankası tarafından bamillerin berayi tediye Beş gün sonra getirilmesi muktazi bir ma büz verilecektir. gi
