27 Haziran 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

—yE Türkiye ve cihan harbi eya nlı devleti cihan harbine girer- ken asıl hedefi Rusya idi Türkiye berhayat “Efendiler ! İstediğiniz gibi rey verinin. Meseleyi etsin reyinize göre hallolmuş © görmektense kanla ını sen damlasma kadar Hiç bir devlet, cihan harbine, Türkiye kadar isteyerek girme- miştir. 19İ4te Osmanlı impara- «torluğu , hemen hemen ihtizor halinde idi. İtalya , deniz kuv- vetini kullanarak , o 1909 da Trablusu istilâ ve ilhak etmiş, bu vilâyetin içerlerinde hedefsiz bir harp devam ediyorken 191 2de| Balkan devletleri | kendilerine tahakküm eden “eski galip ve mütehakkime (karşı kıbçlarını © çekmişlerdi.. Mağlüp © Osmanlı imperatorluğu Londra mushe- desile mühim vilâyetleri ve bir çok adaları teslim etmiş, Osmanlı devletinin ganimetlerini taksim etmek, Balkanlı galipler arasında yeniden kan dökülmesine müncer olmuştu. Fakat Türkiyenin Ru- meli tarafında Romanya, Sırbis- tan ve Yunanistanın harslarını tahrik edecek yahut iddialarını © tatmin edecek zengin mükâfatlar kalmiştı. Osmanlı devletinin o Balkan devletlerinin ihtiras ve intikamın. dan maruz olduğu» tehlikeler gayrikabili ietinap olduğu halde hiç bir şey Osmanlı devletinin di- matından Rusya korkusunu iza- le edemiyordu. Rüsya, Kara- © denizin gerek sahillerinden Ha- zer denizine kadar imtidat eden bin millik hudut ile karadan ve denizden Türkiye ile temas ediyordu. Kırım harbi esasında İngiltere, Fransa ve İtalya (yani Sardinya ) Disreilinin deviinde ve 1878de İagilte- renin müstesna kuvveti, Os manlı devletini harabiden ve İstanbulu isilâdan © kutarmıştı. Balkanlı müttefiklerin bir birine saldırmasından mukaddem gerçi, Bulgarlar garp tarafından İstan- bulun kapılarına doğru yürü “ müşlerdi, fakat şimalden gelecek olan tehlikeye karşı Tür dima- ğında yer eden o hassasiyet, Giğer tehlike hislerine faik, Buna Yemen, Hicaz, Filistin, Suriye, Musul ve Irak Arap- larının — hissetikleri — zilyet inzimam (ediyordu. Kürdistan ahalisi ile vasi bir mıkyasla dağınık olan Ermenilerin hissi yatı aleyhderane idi. Beş altı asırdan beri Osmanlı — devleti ve harp ilin eden, yahut onun esaretinde yaşıyan milletler, gözlerini ölçüsüz bir adavet ve açlıkla, uzun bir zaman kahrım çektikleri nezi halini ki impartorluğa dikmiş lerdi. Hesap saat ve maziyi telâfi günü yaklaşmıştı. Yegâne şüphe, gayretle gerilen Avrupa diplomasi (o ağlarının, (bilhassa İngiliz diplomasisinin kat'i hesabı ne kadar geciktireceği etrafında dönüyordu. Avusturya devletinin insanı tarafından dre © edilemiyecek kuvvetler yüzünden vüku bulan mütemadi inbitat ve özmiklili Osmanlı devletinin muhakkak beklenen inhidamı, şarki ve ce- nubi Avrupanın bütün temelle- rini sarsmıştı. Neticeleri hesap edilmez,Fa- kat mukavemcisüz, şiddetli, vasi we yakın bir tahavvül fırtınası 120 milyon insanın ocağı ve müessesesi üzerinde toplanıyordu. Bu mra ve bu vaziyette Ak “melis” ve zengin manya, Belçika yoluyla Frânsayı istilâ için orduların sevketti. Diğer münazaslar , bu yüksek mücadeleye göre telif edilmişti. Aceba, bu hareketi arz esnasında mütereddi, mütezelzil, ve parasız Osmanlı devletine ne olacaktı? Türkiye, İngilizlerin nazarında tarihte her hangi hükümete ya- pılan en müsait teklife nail ol- muştu. Türkiyeye, münhasıran bitaraflığını muhafaza mukebi- linde bütün arazisinin mutlak temamiyeti temin edilecekti, Bunu ona yalnız dostları olan İngiltere ile Fransa değil düşmanı olan Rusyada tekeffül edecekti. İngiltere ile Fransanın taminatı Türkiyeyi Balkan devletlerinden, bilhassa o Yunanistandan O koru- yacak, Rusyanın teminatı şimal- den korkulan tehlikeyi uzun bir zaman tehir edecekti. İngiltere- nin nüfuzu Arapların isyankâr hareketini vasi mikyasta teskin ve mubakkak surette tehir ederdi. Mütteliklere göre , hiç bir vakıt daha zaif ve vaziyeti bu kadar muhaterak bir devlete bundan daha iyi teklillerde bulunma mışlardır. Fakat manzaranın diğer bir cephesi vardı. Osmanlı evletinin inhitata uğrayan © mevcudiyeti içinde ve Osmanlı siyasetinin sathı altında, insanlardan ve fi- kirlerden müteşekkil müthiş ve bir maksada müteveceih kuv- veler vardı. Birinci Balkan harbi felâketi bu anasırdan, biri müstesna olmak üzre Boğaz için- deki bütün sefaretanelerin hara- ret ve şiddetini farkedemedikleri gizli ve yavaş yanan ve garip bir şiddeti haiz olan bir ateş vücuda getirmişti. 1915 senesinde derin bir vukuf sahibi olan bir Türk şu sözleri yazmıştı: « Bu sırada yeni harbe tekadlüm eden se nelerde Türk milletinin bütün atisi en küçük telerruata kadar, heyetleler tarafından tetkik olun- muştur.» (1) Türk iihadı komitesi (907 de yapılan İngiliz - Rus misakinı, Türkiyenin en kuvetli ve en az menfaaltar muzahiri ve dostu ile eski ve an'anevi düşmanı arasında kat'i bir ittifak say- #muştı. Onun için bunlar, yak- laşmakta olduğuna kani bulun- dukları umumi harpte yardıma nail olak için başka taraflara bakmağa başladılar. İBitmedil Tül Tekde Alp m Türk ve Türkü “hadi mefköreleri 1915 te ilk dele Almanyada tabolunmaştır. Matbaamıza seerler MUHİT 9 uncu nushası çıktı Kapağında Toros dağlardan €nles bir manzara tablosu; için- de Münif Fehimin öç renkli bir toblosu “ (Nedimane hayat) yüzü aşkın resim ve tablo, ya- zıları arasında cazip makale ve hikâyeler vardır. UYANIŞ Uyanışın oluzuncu numaras mündericatla çikimiştr. Okuyucularımıza tav. siye ederiz. Orman ve Av Orman mektebi âlisi mezün- ar cemiyetinin naşretmekte olüuğü bu faydalı mecmuanıp. .1$ ind sayısı mütenevvi mündericailâ intiğar etmiştir. Tavsiye ederiz. | | | Âli İktisat azaları Anadoluda yapacakları tetkik seyahatı için hazırlık Âli iktisat meclisi azaların- dan mürekkep yedi kişilik” bir komisyon dün Haydarpa- şada demiryollar müdüriyeti binasında ilk içtimai yap- mıştır. Bu içtimaa Ziraat ban- Kası müdürü umumi muavini Salâhattin bey riyadet etmiş- tir. Bu komisyon Âli ikdsat meclisi azalarının Anadoluda yapacakları tetkik ( seyahati- nin programını hazırlıyacak- tir. Dünkü içtima ihzari ma hiyette olmuştur. İkinci içü- ma cümartesi günü yapıla caktır. Hayvan borsası Bağırsaklar borsaya alındı. Devairi resmiyenin et satışlarna gelince... Hayvan borsası meclisi dün sabah toplanmıştır. Bu içtimada bağırsakların borsaya alınması kararlaşı- rılmışar. Yalnız şimdilik mü- sit bir salon bulunamadığı içini bu muamelenin tatbiki elyevm inşasına devam edi len et satış salonunun hitamı inşasına tehir edilmiştir. Bun- dan mada veresiye ve bono ile satışlar içinde bir ili matnane hazırlanmıştır. Bun- dan sonra İktisat Vekâletin- den gelen bir tezkere okun- muştur. Bu tezkeröye göre, devairi tesmiyenin ve yapa- cakları et müzayede ve mü- nakasaladan borsa resmi alın- mıyacaktır. Bu muamele gay- rı resmi olürsa resim alıma caktır. Mer iki şekilde de borsu habrdar edilecektir. Borsaya kabul olunan tahvilât İstanbul Metkul kıymetler ve Kambiyo borsası ve Osmanlı bankası komiserliğinden: Sabik Osmarilı İmparatorluğu hazine talıvillerinin */, 5 faizle 1928 Konsolide tahvilleri ismi ni alan ve beheri 22 Türk, ve ya 20 İngiliz veyahut 500 Frank itibari kıymetinde 217543 adet tahvil, Maliye ve- kâleti celilesinin iş'arı » üzerine 20 baziran 1929 tarihinden iti- baren İstanbul menkul kıymet- ler ve kambiyo borsası kaydı resmisine kalul edilmiştir. Romen sefareti ilga edildi Rumanya hükümeti hari- tiye bütçesinde yaptığı bazı tensikat meyanında Ankara orta. elçiliğini de ilga etmiş- dir. Bu haber şehrimizde bu- lunan. M. Tilalittiye bildiril miştir. Mumaileyeh yakında Ankraya giderek hükümet erkanma vede edecektir. Rumanya © sefareti | işlefi bir maslahacgüzar tarafından idare edilecektir. Vilâyetin yeni bütçesi Vilâyet daimi “encümeni dün toplanarak Vilâyetin 1929 bütçesini müzakere etmiştir. Önümüzdeki günü fevkalâde toplanacak ölan Umumi Vilâyet meclisi * bu bütçeyi müzakere ede - cek: ve 15 temmuzda da dağılacaklır. Almanlar Sefarethanemizden vergi alıyorlar Berlin belediyesi Berlin sefa: retimize yollari temizleme resmi olarak senede 950 alın mark vergi koymuştur. Mukabelei / bilmisil olarak Türkiyede bulunan Almiönsefa- ret ve konsoloshanelerinden tan- zilat ve tenvirat resmi alınmasına karar verilmiştir , Şimdiye kadar bizde ecnebi selaretane te konsalosanelerinden| vergi alınmadığı için binaların kiymetleri de takdir ve tesbit edilmemişti. Bu vağyet üzerine Alman selaretane ve konsolosanelerinin kiymetleri tahmin edilecek ve bu kıymet üzerinden tanzifat ve tenvirat resğii tarholunacaktır . ——— üne yükseliyor. İngiliz lirası dün 5,5 kuruş arttı İngiliz “rası dün borsada 1008 kuruşta açılmış, 1013,5 kuruşta kapanmıştır. Bu yükselişe, dün İzmir ön kambiyo gelmemesi se- Dep lmtğtir. Kadıköy yünde Büyük ve ve iş bir park “ yapılacak Büyükadadaki cadde için Umumi Belediye meclisi dün “toplanarak encümen- lerden göhdörilen bazı maz- bataları tetkik ve müzake- re etmiştir. Bu arada idare encümenlerinin * müşterek bir mazbatası da okunmuş ve Kadıköyünde büyük, güzel « ve sıhhi “bir park yapılması için Emanete is- timlâk müsadesi verilmiştir. Emanet ibir müddet son- ra Kadılköyünde “park için münasip bir yer; tesbit edecek ve lâzım gelen istimlâkâtta © bulunduktan sonrâ ameliyata başlıyâcak- tır. Dünkü -içtimada. . Büyük adada vapur iskelesi mey- danından içeriye odoğru açılacak cadde için Ayaya- ni kilisesinin istimiâki de konuşulmuş (o ve Emanete bulunan cumartesi |. . bu hususta izin verilmiştir. Gelecek Çarşamba tekrar toplanılacaktır. Yeni pavyon' yapılıyor Cerrahpaşa hâstünesinde “yeni yapıları pevyonun dabilf tesisatı 76 bin liraya bir müteahhide ihale edilmiştir. Tesisat Mer see ikmal edilecek ve bu sw retle hastar eye. 150 yatak ili ve edilmiş bulünacaktır. Emanet ne istiyor ? Şehremayeti tramvay şirketine bir tebligat yapacak ve halen işlemekte glan Sirkeci Edirme- kapı selerlerine ilâveten daha uzun seferler yapılmasım isti- yeçektiğ. Ormancılık tahsil eden bir genç Ormangılık tahsili “için Ak maânyaya gönderilen Mazhar B. tahsilini. "bitirerek o memleketi- mize düslMiştür. Mazhar B. Amöhejmaf* gruplardan bi ritie tavir edilecektir. Uludâğda tetkikat İnegöl orman şirketinin Ulu dağdaki ormapru amaneje ete mek üzre hgimizde bulunanı amenejnan grupu yakında Burn saya gidecekttir. Ticaret odasında Yeni gümrük tarfe: piyasaya ne derece fe- sir edeceği görüşülüyor Ticaret odası meclisi dün toplanmıştır. Dünkü içtima ilk defa olarak reis vekille» rinden Habip zade Ziya bey riyaset etmiştir. Celse açıldıktan sonra pi- yasanın bu günkü vaziyeti ve yeni gümrük tarifesinin piyasaya ne derece İcrayi tesir etttiği hakkında yapılan tetkik okunmuştur. Bu tetki ke nazaran, ipekli, yünlü menSucat ile itnyat, otomo- bil, buğdav ithaldunda son aylar zarfında yüzde yirmi nisbetinde fazlalık vardır. Pa- muk, kantariye piyasası dur- gundur. Bu raporda yeni gümrük tarifesinin tatbiki ze- manını tüccarların biran evvel öğrenmek istedikleri ziklere- dilmektedir. Oda meclisi, keyfiyetin vekâletten sörülmasına karar vermiştir. Velat eden azadan Hay- dar Muhittin bey için beş dakka celse taöl edilmiş Badehu Hydar Muhitün bey- den inhilâi eden inühap he- yetine Habip zade Ziya, yine merhumdan inbilâl eden ida- re bey'eti szalığına Veli zade Mustafa Faik, Tayyare cemi- yeti azalığına Hüseyin Sabri Şehitlikleri imar cemiyetine acı Mehmet, Kazan komis- yonlarına Necip ve Habip Zade . Ziya, beyler intihap “edilmişlerdir. Nazmi B. Lehistandaki tetkikatını bitirip geldi Bir müddet evvel Polonyada kurulan beynelmilel ziraat ser- gisine bazı tetkikatta bulunmak üzere giden Tütün inlisar ida- resi (A) şubesi müdürü Nazmi B. dün avdet etmiştir. Nezmi B. seyyahatı hakkında kendisile görüşen bir muharti- rimize şu malınatı vermiştir. Pozan şebrinde açılan sergi büyük himmetlerle vücuda gek miş ve her türlü eşya teşhir edilmişti. Biz orada tütüncülük baklında tetkikatta bulunduk. Sergide otların | tütüncülğünü gördük. Bizinile beraber - ser - giye iştirik edenler arasında Avusturya, Macaristan rejisinin memuru mahsuşu da vardı. Orada bulunduğumuz müd- detçe Türklere büyük bir tevec- cüh gösterdiler; Şerefimize ve- rilen bir çok ziyaletlerde vali umumi, şehremini, sergi müdi- ri umumisi bizzat bulundular. Ziyatette Türkiyemizden, Gazi- mizden, inkılâbımızdan hararet le ve muhabbetkirane bir su - retl& bahsettiler. Ben, şehremi - nin bir nutkuma teşekkürü imu- tazammin bir cevap verdim. bnna cevaben de, yaşasın Tür- kiye yaşasın Gazi, yaşasın Mus- tafa, Kemal diye bağırdılar. Ayrlırken bilhassa Şehremini Ankara ve İstanbula selâmet- ler ithaf ve bilhassa gazeteler- le bu muhabbetlerini herkese ilham © etinemizi rica elti. Biz hangi lokanlaya * gitsek orda istiklâl marşımızı çalıyorlar ve mülemadiyen © Alkışhıyörlardı. Oradan işi bir Mtibala döndük, Lehistanda © Türk “ tütârilerin- den İmal edilen Gigâlir çok rağbet. görmekledir. Tütüncü lüğümüzün dtist Avrlpâda pek ümit balıştır..»* Kol ias Müddet umumi, tec- rimini istedi “Londra , otelinin müf- lis o müsteciri o Kofakosun muhakemesine dün ağır ceza mahkemesinde devam olunmuş, müddei umumi Cemil B., o iddianamesini serdederek maznunun “t€- v kalil maddesinden tecrimini talep etmiş, ayni zamanda cezayı azaltacak sebeplerin mevcudiyetine de işaret etmiştir. Muhakeme, müdafaa ya- pılması için kalmıştır. Fehmi Kaya B.in evrakı! Tüccardan Fehmi Kaya B. hakkında yapılan dolan- dırıcılık tahkikatına ait ev- rak dün müddei umumilik- çe dördüncü istintak daire- sine verilmiştir. Maznunun Bulgaristanda © bulunduğu söylenilmektedir. Müstanlik, o alâkadarları dinliyerek tahkikatı tamik edecektir. Adliye müsteşarlığı İstanbul ağır ceza reisi Ferit B. in Devlet şurasına tayin olunan Fuat B. in yerine Adliye müsteşarlığı na tayin olunacağı söyle - nilmektedir....,.,.,. | Kadriye H. Meselesinde talep ve kararname arasında fark mı var ? Kadriye 1. ve arkadaşlar hakkındaki evrakm İzmir &- ğır ceza mahkemesine veril- diğini dün yazmıştık. Kadriye, annesi » Nadide, hemşiresi Hlamide Jİ. larla kardeşi Nasır, zevci Faik B- ler, avukat Vefik B, Dr. Arapvan Ef, veza kanununun 171 inci maddesi delâletile ağır ceza mahkemesine veril- mişlerdir. Nasır Bin Beyoğlunda Oturduğu — pansiyonun sahi- besi Mm, Fofo, men'i muha- keme karari ulmış, serbest bırakılmıştır. Mevkuf bulunmıyanlardan ressam Ali Riza, Tevfik, Fuat Şemsi, Kemal B. ler İkinci dafa olarak men'i muhakeme kararı almışlardır. İlke tahki- kat neticesinde bütün maz- nunların men'i muakemeleri kararlaştırılmıştır. Bazı haberlere göre, Kad- riye (1 meselesinde İzmir müddei umumiliğinin iddia- namesi ile mütantik karana- mesi arasında fark vardır. Iddia makamı, tesmim ve tasavvur mahiyetinde bir cür- mün mevcudiyetini kabul etmiş, müstantik ise nakıs bir te ü mevcudiyeti kana- Diğer taraftan Kadriye H. meselesinde o müddelumumi- nin maznunlardan bazılarının meni muhakemesini istedi. gine dair İzmirde bir şayin çıktığından bahsedilmektedir. Muhakemeye, İzmir ağır ceza mahkemesinde yakında başlanacaktır. Müstantik Hik- mer ve Nazım B.lerin işleri biriğinden, bu günlerde İs tanbuldaki vazifeleri: “başına döneceklerdir... Üsküdardan Kadıköye Üsküdar - Kadıköy arasında işletilecek olan tramvay hatt ma inşası için Avrupaya ismar- lanan ray, elektrik, alât ve ede- vat yola çıkarılmıştır. Bu mink zeme 5 ağustesta burada bulu- nacak ve bundan iki ay sonra da bu hatta tramvay işlemiye başlıyacaktır. Dr. Nuri F ppemelenle. ak alâkası Y« ser Kadriye H. ii alâkadar olduğu hakkınd bazı rivayetler çıkan bu noktadan hakkında a kikat. yapılan Ferdi Bi” Bulgaristandan © mahfuz€” şehrimize getirildiğini Y8” mıştık. Mumaileyhin veziyeti hak | kında İzmirde Kadriye HK. tahkikatını yapan er l tikliğe müddei umu ! telgraf o çekilmiş, istilâmdi bulunalmuştu. Dün İzmirden gelen ce vapta Ferdi B. in Kadriy? | H. meselesile bir sika görülmediği, hakkında te kif müzekkerösi kesilm ği bildirimiş, mı serbest bırakılmıştır. m e lm j Tabanca ile ate Tahkikatı devam ediy9" Tabanca ile ateş sesi tahkikatına Üsküdi' müstantikliğince dün d olunmuştur. t Tahkikatın son safbs** mütebaki şahitlerin dinle J nilmesile geçmektedir. Bv” lar, uzaktan yakından w seleye dair malümat ! zevattır. Şahitler ari ! Mm. Manniğin ceki ye Kigork B. de vardır. | b! Ferdi B. in Kadri 4 8 bul spor maçı pılmıyor Mınlaka futbol e 28/6/929 cuma günü ai köy sahasında yapılacak futbol muabakaları aşağı)a v zalmaştı. e / Kumkapı. Darüşyafa saat Fatih » Kasımpaşa le (Hakem Necmettin B) © Atlatizim heyetinin ie ; yap” > KM iş Statyumda oynanacağı Süleymaniye - İstanbulspor bakası yapılmayacaktır. Kari mektub Gaip aranıyor wi Bileciğin Yunanlılar tai k dan işgali üzerine kasabii tahliyesi ve ahalinin ba ilticası sırasında polis olan : bamla annemi kaybettim. a Babamın ismi İbrahim önemin Rukiye hanımıdır. dilerini bilenlerin beni dar eimelerini insaniyet ua rica ederim. Emlâk ve gebe e el Tiynire ve Sinemalar Ferah sinemadö Bu akşam komik Bey temsilleri; Ez bale hey'etinin 2 il komedi, dıram, Yani saire, Sinemada Yi 10 kısım. Duhuliye © kuruştur. il ln lk Goz bekimi > Se € Beyoğlu İstiklâl il Foto Spor yanında * apartmanı No. 322" sast 2-6