6 Ekim 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

T k PAZAR . |Büddet içinde, n iş Nüfus sayımına yaklaşıyoruz Falih Rıfkı ATAY Yalnız sayım memurlarını dîiil, bütün vatandaşları vazifeye du:_et eden afişler üzerinde Mı_llı Şef in şu direktifi var: Ne bir ekı_ık! ne bir fazlal 20 ilkteşrinde hepimiz, her türk yuvasının sâhibi, birer meg_ul devlet memuru kesileceğiz. Her tür- lü teferrüatı tesbit eden — sağlam bir nüfus istatistiği, milli ve bey- nelmilel, Türkiye'ye âit bütün me- selelerde başlıca — tetkik esasmı teşkil eder ve böyle bir istatistik, | yüksek — seviyeli —medeni #memleketlerde mümkün olabilir. Cümhuriyet rejimine kadar, Türki- ye dahi, birçok ülkeler gibi, üstün- körü bir tahminler memleketi idi. Taksim edilmek ve ıömürge_le_!tinl- mek gayesi gözde tutulduğu için de, bu tahminlerde, ekseriya, ve kas- den, eksiklik ve kötüye meyledil- miştir. i '!I'ıiî'ırkîye. bugünkü ııühuu_ıle, Av- rupa kıtasının en mütecanis mem- leketlerinin pek nâdir ol_ınlırmdın biri, kalabalığı ile, 5 inci gelmek- tedir. Bizden daha çok nüfuslu memleketler, sırası ile, ;unlır_dm Sovyetler Birliği, Almanya, İngilte- re, İtalya, Fransa! Nüfusumuz eık_ı Baltık ve İskandinavya devletleri- nin (İsveç, Norveç, D_ınmıırln, Fın: andiya, Estonya, Litvanya, Leton: ya| hemen hemen mecmuu , dır. Balkanlarda Bulgaristan ve u- hanistan'ın birlikte nüfusu, türk ıı;ı- 'fusunun üçte ikisini ancak karşılı- Yabilir. Yugoslavya, cıları ile beraber, Ya'nın nüfus farkı 'terir, Şimdiki Romany: :l:ı.ı tabii Türki;;e Iı:hme, | üfusunun farkı var. | | D:îı evelki sayımların ış_l’ıt et- İmiş olduğu ikinci hakikat, nüfus ço> li“l'! nisbetind iki birinciden 1 üyük bir süratle artıyoruz- | kadar azlık gös- a ile aramız- Bulgarıi e, ya birinci, yahut, biri. olduğumuzdur. leke- d.'“ başka Balkanlardan mem ŞA ize: gölmcek yiki milyana 3 türk, lışı beklemektedir. Yü Asıl mühimmi, memleket © Ş t Misinin nüfus nisbetinde lnklşît neı. Mekte olduğudur. Osmanlı sa! lde- inhitat yolu üstünde dg,megeğıı_ Vam eden bir devletti. NPf“' çorili' Makta olsaydı dahi, geri Ve ge ü Yen bir memlekette kuru !de!le;t:r tışının hiç bir ehemiyeti - YOY'U.” Halbuki bizim, kendi maddi, B evi vasıtalarımızla, kendi Ka ö Ve kendi kolumuzla, Türkiye de vuı Suda getirdiğimiz inkişaf, 'y"i gt Muayyen he'rh!l'kl! Heri bir memleketin inkişafı lıek ;; Ayca boy ölçüşebilir. Deme. gü Yalnız toprağı doldurmuyoruz' d“" lâyık clduğu bütün kıyme * varatmakta devam ediyoruz. —— Kilometre başma kesafet hesap yET: * eelefi onda Fakat iklim, bu ımk'î',;kıımm mm bir ü'ı' iye'nin :"“mîçıir. Cenup ÂAm ı._'îupı iklimine daha yaki inde, Arjantin'de Türki (Sonu 3 üncü sayfada) bizden Finlandi- | kadar- | is- | tacirin, di kafamız, | Başvekilimizle Ticaret Vekilinin Hatay'c_laki tetkiklerine ait resimler Başvekilimiz Dr. Refik Saydamın, beraberinde ret dolayısiyle bütün Hatay bir bayram havası içinde yaşamaktadır. Yukarda sağdaki resim, İskenderunda bir genç kızı Başvekilimize bir buket sunarken, soldaki re- sim Başvekilimiz ve Ticaret Vekilimiz Adanadan geçerken, aşağıdaki resim de Başvekilimiz Dört - yolda halk tarafından alkışlanırken çekilmiştir. Ticaret Vekili B. Nazmi Topçuoğlu da bulunduğu halde Hataya giderek Milli Şefin selâm ve sevgile- tini Hatay halkına bildirdiğini ve bu yurt köşe- sindeki vatandaşlarımızın heyecanlı tezahürleri a- rasında muhtelif şehirleri ziyaret ederek tetkikler- de bulunduğunu yazmıştık. Başvekilimiz Dr. Refik Saydam sırasiyle An- takya, İskenderün, Reyhaniye ve Kırıkhanı ziya- ret ettikten sonra Soğukoluğa gitmiştir. Bu ziya - İplik_ve dokuma üâzami fiyatlarının tesbitinden sonra Fiyatlara riayet etmiyen ve mal saklıyan tacirler hakkında takibat yapılacak Ticaret Vekâletinden tebliğ edil - miştir : a ğatanifaturı fiyatları tesbiti dola - yısiyle İsanbul matbuatında okunan bazı haberler dolayısiyle efkğrı. umu- miyemizin tenvirine lüzum görülmüş- bütün yaban- tu; _ Alınan kararların manifatura nda tereddüdü mucip olduğu söylenmekte ise de, bu kırarlar.._l_ıu: ne yapması İlâzım geldiğini göstermekte ve bu suretle vuzuh te « i ektedir. mı;ıd;mu:fih. tatbikata dair tereddüt e- dilen noktalar varsa, vekâlete rn_üta - caatta bulunacak olanların tenvir e - dilmesi tabiidir. 2— Fabrikatörlerin pamuk iplik'— lerini saklıyarak satmadıkları ve bir kısmının da paketi 1 - 1,50 lira fazlaya sattıkları söylenmektedir. Şimdiye 3“' dar İktisat ve Ticaret vekâletlerine bu yolda bir şikâyet veya ıhbîr gel - memiştir. Alâkadar teşkglâta luıuı_nlu talimat verilmiş olup, fiyatlara tTia - yet etmiyen veya malını saklıyanlar bulunduğu takdirde haklarında derhal kanuni takibat yapılacaktır. 3 — Tesbit edilen kâr yüzdelerine nazaran ithalâtın duracağ_ı da yaz_ıl- tadır. İthalât ve ciro ile kâr nis- k : : ben arasındaki münasebet tabiatiy- betleri 'le vekâletçe de malüm olup, bunun gi- tleri (p bi mü!âhaıalan.n hepsi yüzde tesbi - tinde nazarı itibare alınmıştır. _K.eza. bugünkü- dış ticaret şartları — içinde amuklu mensucat ışhalatının yüksek kâr bırakılmasına mütevakkıf olup ol- madıği üzerinde de durulmuştur. neir N Ş Çi i, hele hayat sahası nazariyele ın yani dört buçuk puvanın ka - t Üa tmiş- | rısin ni : buçi Pa z ;:.l'zn sonra, deı'-'.rı-ınıd k:î:fı sat- | zanç Y.ergısın; Rl':îlıığcıağ: t;;îlı:n;âr_ k esafet hesa_gılü_'"f ’dî edilecek cak yüzde Aşlgea aT SAĞT SDY tapıesahayı değil, istir eee P D | Yüzde 9 kâr ter ae O - eeet kze nti reğk ge AM i olarak verildi « laabn.k"muk lanmzel_lf- labilse, rısinin kazanç v'ergıs ONY taı 3 Valöviçre kadar meskün (o an ği iddiasi yere e eladan SERDA kataanm Hötü HDN Cbu Jsında, KARNIYA Gilir, lîr. akat. iklima, ba imk ha;kî- Iı:a:as):nı bankaya yatıran kim- < 4 Ş hal- tzde 3 ilâ yüzde 6 faiz aldığı âîym:nifaturıcıyı bırakıl_an kâ_rın bundan aşaği olduğu ifadesine gelin - ce, senede bir kere yüzde 3 faiz almak ile bir sene içinde her ciroda yüzde üç almak arasındaki fark herkesçe ma- lâmdur. Bu nokta süzerinde yanılmı - ya imkân yoktur. Efkârı umumiyemizi bu kabil ha - berler ve mütalealar hakkında ikaz ederiz. Vekâlet yukarda yazılı neviden ol - mamak şartiyle ileri sürülecek müta- leaları her zamanki gibi dinlemiye ve hüsnüniyetli tacirlerle bu mevzuları müştereken tetkik etmiye hazırdır. Ancak, alınmış olan kararlara ria - yette, tekâsül gösterilmesine müsa - maha edilmiyecektir, (a.a.) Maarif Vekili gitti Maarif Vekilimiz B. Hasan - Âli Yücel dün akşam Ankara'dan hareket etmiş ve garda Vekâlet ileri gelenleriyle dostları tarafından uğurlanmıştır. Yüzde dokuz kâr nisbetinin ya- | : Tass ajansına göre İNGİLTERE VE AMERİKA ANLAŞTILAR (Atlas denizini İngiltere, Pasifiği Amerika himaye edecek , Londra, 5 aa. — Tass Ajansı bildi- riyor : Deyli Meyl gazetesinin Nevyork muhabirinin haber verdiğine göre B. Huli, İngilterenin Amerika büyük el - çisi Lord Lotham ve Avusturalya se- firi B. Casey arasında Pasifikte müş- terek bir âhenkle hareket edilmesi RAakkında cereyan eden mülzakereler bir ingiliz - amerikan anlaşmasiyle nihayet bulmuştur. Reisicümhur intihabının neticeleri (Sonu 3 üncü sayfada) Hava harplerinde İNGİLİZ ve ALMAN ZAYİATI Berlin ; E;ndra’da birer tebliğ neşredildi Berlin, 5 a.a, — DNB. ajansı bildiriyor: İngiltere'ye karşı yapılan hava hücumla- rınm şiddetlenmeğe başladığı tarih olan ğ ikinci haf danberi 2.400 in- giliz tayyaresi düşürülmüştür. 12 ilâ 18 a- ğustos zarfında en büyük muvaffakiyet el- de edilerek 640 tayyare düşürülmüş bulun- maktadır. Bu haftadan sonra fazla muvaf- fakiyet noktainazarından 2 ilâ 8 eylül haf- tası gelir ki bu müddet zarfında düşürü- len tayyare yekâünu 441 1 bulmuştur. Muharebelerin en büyük şiddetle cere- yan etmiş oldukları 7, 15 ve 27 eylül gün- leri düşman 274 tayyare zayi etmiştir. Al- manlar ise 107 tayyare kaybeylemişlerdir. #İngilizlerin verdikleri rakamlar Londra, 5$ a.a, — Resmi alman ajansının, (Sonu 3. üncü sayfada) Ulus Basımevi İ HĞA dir a ta Çankırr Caddesi, Ankara İktısadi yürüyüş 6 Telgrafı ULUS Ankara mecmuasının 20 inci sayısı çıktı AA Prof. Şükrü Bâban, Prof. Muhlis Ete TELEFON a Namık Zeki i i — , Şevket Raşit, Prof. Suphi I. TEŞRIN Bllm“xh;:;'ı: :;;: Nuri, Samed Ağaoğlu, Vedat Nedim, 1940 Yazı: İş Müdürü 1144 z Aslan Tufan, Selim Cavit, Akil Gün.. Müe";'l'd 1062 Nazmi Topçuoğlundan istediklerimiz L B KURUŞ ;Idı::. şle İyemi ADIMI y 4 AN BDl1MrMIZDIR Adres; İst, Ankara caddesi No. 149 â - 4 * İngiltere İstihbarat Nazırı B. Duff Cooper B. Duff (odper'in bir nufku İngiltere bütün kaynaklarını seferber etti Dominyonlar on binlerce pilot gönderecekler Londra, $ aa. — Britanya İmparator - luğunun harp gayretlerinde yapmış oldu- ğu yardımları tanıtmak için verilecek o - lan bir konferans serisini açarak, istihba- rat nazırı B. Duff Cooper, şu sözleri söy- lemiştir: “— Büyük Britanya'nın tecrid edilmiş (Sonu 3 üncü sayfada) Brenner'deki* görüşmenin akisleri Berlin, l—on; Roma ve Nevyork mahtfilleri ne diyorlar ? Berlin, 5 a.& — Yarr resm? bir menbasr dan bildiriliyor? Dünkü Brenner görüşe mesi ile"alâkadar olarak Berlin siyast mahs fillerinde, resm? tebliğin, iki memleketi alâkadar eden bütün meselelerin mutat fls kir teatisi çerçevesi içinde tetkik olume duğu hakkındaki müşahadeleri tebarliz ete tirmektedir. Eğer resmt tebfiğ, görüşülen meselelerim ne olduğunu sarahatla bildirmiyorsa, şu keyfiyet hatırlanmalıdır ki, B. Von Ribe betrop'un Roma'da B. Musolini ve kont (Sonu 5. inci sayfada) İktısat Vekilimizin Gireson'daki tetkikleri Giresun, 5 aa. — İktisat Vekili Hüsnü Çakır dün şehrimize gelmiş ve vâli Muhtar Akmanla komutanlar, Parti reisi devair rüesa ve müdürani tarafından karşılanmıştır. İktisat ve « kili vâli tarafından şereflerine vâli konağında verilen öğle — ziyafetinde bulunmuş yemekten sonra memle « ketin iktisat durumu hakkında alâ « kadarlardan izahat almışlar bazı de « vair de gezildikten sonra Orduya gite mek Üzere şehrimizden ayrılmışlar « dır. XI. inci Balkan oyunları dün İstanbul'da başladı Atletlerimiz üç birincilik, dört ikincilik ve iki üçüncülük kazandılar İstanbul, 5 a.a. — On birinci Balkan oyunlarına bugün Kadıköyünde Fenerbahçe stadında başlandı. 5000 den fazla bir seyirci kalabalığının önünde başlıyan bu müsabakalar, organizasyon komitesinin dikkatli mesaisi sayesinde, bundan evel yapılanlardan daha muntazam ve daha güzel oldu. | Müsabakayı takip eden güzide ka- labalık arasında, şeref tribününde yer alan vâli ve belediye reisi Dr. Lütfi Kırdar, Beden terbiyesi genel direk « törü General Cemil Taner, mebuslar, vilâyet ve genel direktörlük erkânı göze çarpıyordu. 'Tam saat 15 te geçit resmi başladı. En önde yürüyen izciler, balkan at - letizm konfederasyonuna dahil mil - letlerin bayraklarını taşıyorlardı. Bu bayraklar arasında, on birinci balkan (Sonu 3 üncü sayfada) İnhisar'lar Ve'sili Balıkesir'de Şalıkesîr. 5 a.a. — İnhisarlar Vekili Rşıf Karadeniz dün Büursadan şehri - mize gelmiş ve vilâyet hududunda vâ- ;ımız tarafından karşılarmıştır. Ra - ıf Karadeniz şerefine dün akşam bir ziyafet verilmiştir. İnhisarlar vekili tetkiklerde bulunmak üzere bugün Sın dırgıya gidecektir, M e bam anamp B N tEellenğe ua Ö