2 Temmuz 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

'.1940 (0 - "İ$ POLİTİKA bersescecese _y Bik "Monroe kaydesi,, devletleri arasımdaki 1914 NYa'ya dünya muvazene- .hfk devlet” vaziyetini te- gibi, 1939 harbi de Uzak- tik. Pa devletlerine ve hat- he YA ait alâka ve menfa- Ü, Y*si gibi bir netice vere- Pp., “naleyh iki büyük cihan g'“ az fedakârlıkla en çok t Cak olan devlet Japon- a I_Jınk—şırk'tı Japonya- v .ıf. â ve menfaatleri o- n. ÖÇ zümredir: E. Rİı'liğî, Amerika ve Av- Sı"i. Fakat Sovyetler ıi & ve menfaatleri, Av- y *riyle Amerika'nın alâ- 'n:'"llmı. Sovyetler Birli- " Pa devleti olduğu kadar lan da ziyade bir Asya U“'diı-. Sovyetler ittiha- P de *“şark'taki — alâkaları, Vletleriyle Amerika'nın D dez) ” Müstemlekeci devlet j )“.ı'_"lponyı kadar Uzak- Si olan bir devlet ol- Sözüğyeli Çarlık Rusyası, Ka- D'lh .': Baltık denizine çık- , Uzak - şark'ta deniz- n:_: © sahillerde limanlar İnefi Yle “yerli” olan bir a- a &i mümkün değildir. ı;"zl sebeplerle 1920 se- y KN 4 le_neleri arasında ge- lin.hl' bu menfaatlerin Ü'ne * geçmesi tabiidir. Ve Mi g. el çıkan Çankufenk Ü — Yetlere diş geçiremiye- onlara anlatmıştır. h 'i:fşlh Avrupa devletle- l c“nm alâka ve menfa- İ & tasfiye edilebilir. Ve Ş -.ıı“__"Yu'nm bu işle meşgul l..]'f?or. Malümdur ki A- j '.b“:ıuı Filipin adalariy- ..hh da — toplanmaktadır. & muh'o"undı İspanya ile n | "ebe neticesinde el- M ” Filipin adalarmın k*tluerikalılar için gittik- adır. Esasen böyle U- bi Püstemleke sahibi ol- p, Zaâman amerikalıların ları içine girmiş bir xıı% Amerikalılar, isteme- t Tiliptai adalarını; bir arasında buldular. | PErî de ne yapacak- A he "“lyorlnr. Bununla be- M L * tarafından tehdit kh adaların müdafaası , haj _b"' şeref ve haysiyet ha Alır. Fakat daha ne ü k“ Uzak - şark'ta İngil- Cdj Vet halinde kaldıkça K 'İ.ı:.m"l muhafazası Ame- C ae kolaydı. Şimdi ise 4**.:;'m'- Ve esasen Ja - Tak ka'yı Uzak - şark'ta gç kmak işine, bu mın- Sre'yi yıkmakla başla- | b“'?ünkii şartlar altın- y' hgiltere'nin Uzak - koî ettiği alâkaları yık: ı_m'"'_lr. Japonlar, Çin .,"’UYIe işgalleri altı- * Fransa harpten çe- e bHindiçini müstemle- %“!'llmı;lardır. Şimdi k"'h ongkong müstem- 'V"îlq ârekete geçmek üze- kyı. h haberlere göre, in- M u, H T ihtimale karşı ha- DÇi hüf.“â bu müstemleke- Sletm , Msunu Filipin ada- işlerdir. , ı;'f"_! vekili Arita geçen $ 'h:k-" nutukta Japonya- ' â taki hedefini açık tmiştir: Arita, Uzak - “y €gemonyası altına Zak -şark Monroe Vermektedir. Böyle hariçten hiç bir ayat sahası” adını j qu:.'k mımtakasına mü- ç at :cektir. Ve tabili bu- A, Ei* An Japonya mesul o- İ aN “Tupa harbi uzar- | “_i m' Aş"rupu devletleri- İ üna;. “*Ze muvaffak ol - j ı"':dm.'_Eınıeı'ı bu alâka- kimfll ve ticari kombi- k. ;"“"İ_l olmaktan çıkın- h ll,.' t€rinin hikmeti de l..n" Fşkıt Japonya bu İ Yeni *siyle Birleşik A- | _ll,_ı itada kurduğu hâ- 'l“l— Şark'ta tesis etmiş şıı.ız tasfiyesi çok zor ve , "I“— â :lah Sovyet alâka ıkir_ Ü ardır. Sonra Çin'in İ ıî,:““Ya on seneden - . ni k"_'llktudır. Fakat / qç'“'iı. *tin içine dalmış çı- y 'k! M%"'“lkıvemeüni kır- Wi hı.dî Toe kaydası kur- Mti gç Pez, Şu halde Ja- Sitiği Ya harbinden isti- Üs pç, Sibi, ikinci dünya muharebe Her iki taraf Hollânda Çunking, 1 a.a. İngiltere'ye yapılan hava taarruzları Löndra, 1 aa. — Royter bildiriyor: Düşman tayyareleri bu sabah erkenden Galles memleketi üzerinden ve çok yük- sekten uçmuşlar fakat dâfi bataryaları a- teşiyle tardedilmişlerdir. Alman tayyarele- rinin Galles memleketi üzerine yaptığı mü- tevali sabah ziyaretlerinin bu beşincisidir. İngilterenin cenubu garbisinde uzaktan gelen infilâk sesleri işitilmiştir. İskoçyanın şimali şarkisinde tayyare yangın bombealariyle bir mektep yakılmış- tır. Hiç bir infilâk bombası atılmamıştır. İki kiş hafif surette yaralanmıştır. İngil- terenin cenubu garbisi Üzerinde iki defa tayyare sesi işitilmiştir. Bomba atmadık - ları zannedilmektedir. Tayyare dâfi batar- yaları işlemiştir. R ER SA " Bir alman tayyaresi düşürüldü Londra, 1 a.a. — Bu sabah vukua gelen hava hücumları esnasında, İngilterenin şi- mali şarki mıntakasında hir alman bom- bardıman tayyaresi denize düşmüştür. Mü- rettebatı teşkil eden 4 kişi kurtarılmış ve yaralı olan birisi hastaneye kaldırılmıştır. * Londra, 1 aa. — Röyter: Bu akşam İn- gilterenin şimali şarki mıntakası üzerinde, düşman tayyaresi olduğu tahmin edilen bir tayyare görülmüştür. Bu, bugün, bu min- taka üzerinde görülüp tesbit edilen ikinci düşman tayyaresidir. Hava dâfi bataryala- rı derhal harekete geçmiş ve ingiliz avcı tayyareleri düşmanı karşılamak üzere ha- valanmıştır. o 4 lİngiliz tayyarelerinin yaptıkları müuh- telif taarruzlarla İngiltere'ye yapılan hava hücumlarına ait diğer tafsilât resmi teb- tiğter sürtunumuzdadır.)| Paris'teki bankalar yakında açılıyor — Posfa münakalâtı da başlıyor Berlin, 1 aa. — D.N. B. bildiriyor: Paris bankaları, bir kaç güne kadar gi - şelerini açacaklardır. Memurların azlığı dolayısiyle, lât hdut olacaktır. Kıymetli evrak üzerine muamele yapıl - mak niyeti mevcut değildir. Kıymetli ev- rak faizlerinin tediyesi de pek mühtemel o- larak yapılmıyacaktır. Fakat bankalar, ca- ri hesaplar üzerinden tediyat kabul ede - ceklerdir. Paris'teki emniyet sandıkları bugün açıl- mıştır, Fakat yeni eşyanın rehine konulma- &ı kabul edilmemekte, yalnız evelce konul- müş eşyalar, alınan paranın iadesi muka - bilinde sahiplerine verilmektedir. Diğer taraftan posta, telgraf ve telefon idaresi, alman askeri makamlarının muva- fakati ile, Fransa'da mümkün olan azami süratle posta münakalâtına yeniden başla - mayı kararlaştırmıştır. Yugoslav maarif nazırının beyanatı Belgrat; 1. a.a. — Avala ajansı bil- diriyor : ö j Talim ve terbiyenin devlet siyaseti- nin sağlam temeli olduğunu tebarüz ettiren yeni maarif nazırı B _Boroc - hetz başlıca şunu beyan etmiştir : —— “ Gençliğin milli ve manevi terbi - yesi, umumi siyasetimizin esas hedef- leridir. Bütün kültür müesseselerimiz ve ta- lim ve terbiye âmillerimiz ve bütün maarif ordumuz ahlâkt ve terbiyevi rönesans için yapılan büyük hamlede seferber olmalıdır. Estonya - Letonya paktı iptal edildi Reval; 1. aa. — D. N. B. ajansı bil- diriyor : Estonya ve Letonya hükümetleri iki memleket arasındaki ittifakı 1 tem - muz 1940 dan itibaren iptal eden bir anlaşma akdetmişlerdir. Hükümetin teklifi üzerine reisicümhur, Estonya, Litvanya ve Letonya arasındaki iş bir- liği muahedesinin iptâlinin zarurt ol- duğunu kabul etmiştir. Harficiye nazı- rına diğer iki hükümet nezdinde ya - pılması lâzım gelen teşebbüsleri yap - mak hususunda mezuniyet verilmiştir. Monroe kaydası kurabileceği bugün d::]k menfaatler te- — “zak - şark'ta bir 127 henüz çok şüphelidir. A, Ş. ESMER M DÜNYA HABERLERİ Orta Çin'de yakında başlıyacak ta hazırlanıyor ve Fransa müstemlekelerinde Japonya Statükoyu bozmak istemiyor — Çekyay ajansı bildiriyor: Orta Çin'de, Çin cephe- hesi önümüzdeki askeri harekât için iki taraftan hazırlanmaktadır. Askeri sözcüye nazaran geçen haf- tadanberi bu cephede ehemiyetli hiç bir değişiklik vuku bulmamıtşır. Han ırmağının batısındaki muhtelif nok- talarda bulunan japon kıtaları Cinli- ler tarafından sıkı bir nezaret altında bulundurulmaktadır. Çin kuvetleri ta- rafından bu bölgede zaman zaman el- de edilen muvaffakiyetler düşmanı müstahkem hatlarda hareketsiz bı - rakmıştır. Yangtze'nin cenubunda çinliler Nanşang istikametinde ilerlemekte ve Çin tayyareleri de Vuşang ile Yoçeu arasındaki japon agrnizonları üzerine baskınlar yapmaktadır. Cenuptaki Çin kıtaları düşmanın Kovlon yakınındaki tazyıkına şiddet- le mukavemet göstermektedir. Japon- ların Şansi'nin batı şimalinde Sarı nehri geçmek için yaptıkları iki te- şebbüs tardedilmiştir. Düşmanın Nanning'in batı cenubu istikame'tinde ilerliyen öncüleri Hin- diçini sahiline 120 kilometre mesafe- de kâin bir noktada imha edilmişler- dir. Düşmanın bombardıman tayyarele - ri Çungking şehri üzerinde biribirini takip eden dalgalar halinde uçmuşlar. dır. Tayyareler hücumlarını bilhassa Şa-Ping-Pa üniversite mahallesi üze- rinde teksif etmişlerdir. Üniversite, pavyonları ve laboratuvarlariyle bir - likte tahrip edilmiştir. Mesut bir te- sadüfle talebe tâtilde olduğu için in- sanca zayiat yoktur. Bir japon tayya- resi düşürülmüş, diğer birkaç tayyare hasara uğratılmıştır. Japonlar bir şehri zaptettiler Tokyo, 1 a.a. — Nanking'de japon menbalarından Domei ajansına gelen haberlere göre, ileri japon kıtaları, Kvangsi eyaletinin cenubu garbisinde kâin mühim bir şehir olan Lungçov'a bugün öğleden sonra girmişlerdir. Lungçov, Hindiçini hududuna takri- ben otuz kilometre mesafededir. Kadın ve çocuklar Hong - Kong'dan ayrılıyor _Londra, 1 aa. — Vazifeleri dolayı- siyle kalmağa mecbur olmıyan ingiliz kadı_n ve çocukları bugün Hongkongu tahliye etmeğe başlamışlardır. Bu tahliye keyfiyeti, Hongkong ma ka_matmın mahalli müdafaası için al- dığı tedbirler meyanındadır, Londra'da söylendiğine göre, bu k_ısmî tahliye sâdece ihtiyati bir ted- bırğen ibaret olup Hong-kong'un ia- şesiyle de alâkadar bulunmaktadır. Japonya statükoyu bozmıyacak Tokyo;1. aa. —“ Royter ” ; Bir japon hariciye nezareti sözcüsü, gazeteciler toplantısında kadın ve ço- cukların Hongkong'tan tahliye edile- rek Singapor'a nakledilmelerinin se - beh!ini anlıyamadığını bildirmiş ve ha- riciye nazırı B. Arita'nın 15 nisanda yaptığı beyanata tevfikan Japonya'nın şarki Hollanda Hindistanında ve fran- sız Hindiçinisinde statükoyu muhafa- za etmek istediğini ilâve etmiştir. Çin'e yapılan nakliyat mürakabesi Tokyo; 1. a.a. — General Nishihara- nın riyasetindeki japon müfettişlerin- .den mürekkep bir grup dün tayyare ile Hanoi'ye gelmiştir. Müfettişler ya- kında fransız makamlarının yardımiy- le Hindiçini'den Çin'e doğru yapılan nakliyatı mürakabe edeceklerdir. Bir Amerika vapuru geri döndü Hongkong; 1. a.a. — Dün sabah Ma- nila'ya hareket eden President Coolid- ge vapuru hiç beklenmedik bir tarzda Hongkong'a avdet etmiştir. Zannedil- diğine göre, vapur amerikan tebaala - rını nakletmek üzere Vaşington'dan aldığı bir emir üzerine dönmüştür. Fa- kat Amerika konsolosluğu vapurun av- det sebeplerini bilmemektedir. Singopur'da ihtiyat tedbirleri Singapur, 1 a.a. — Royter bildiri - yor: Neşredilen bir resmi tebliğe gö- re, Uzakşark'taki üumumi vaziyet do- layısiyle, Singapur'un müdafaa vazi- yetinin daha ziyade iyileştirilmesi i- çin tedbirler alınmıştır. Malezya'nın müdafaa plânları bitirilmek üzeredir. Mamafih, bu tedbirler, Malezya için yakın bir tehlike mevcut olduğuna dair bir işaret gibi telâkki olunma- malıdır. Mevzuubahs olan tedbirler, Ş ” Trakya oyunlarının 15 inci yıldönümü kgıllandı B. Metaksas Elen hükümetinin vaziyetini anlaflı Atina, 1 a.a, — Atina ajansı bildiriyor: 'Trakya oyunlarının 15 inci yıldönümü ve Drama'da şehrin kurtuluş senei devriyesi- ni tesit için yapılan şenlikler münasebetiy- le gazeteler, Trakya ve Makedonya'nın ve kıraliyetin diğer bütün vilâyetlerinin, vü - cut ve ruhları takviye için aralarında gay- retlerini bir misli arttırmakta -olduklarını işaret etmektedir. Bu münasebetle bütün gazeteler, Trakyanın tamamen ve saf Elen olan evsafını tebarüz ettirerek, bugünkü milli hükümetin, yeni vilâyetleri kıymet - lendirmek ve daha iyi idare etmek için sarfettiği gayretleri hatırlatıyor. Bu gaze- teler, Trakya ahalisinin sevinçlerine ve hamlelerine elen milletinin iştirak ettiğini, milli hisleriyle bir olduğu elen milletinin kendilerini kardeşçe selâmladığını ve bu - Bgün dün olduğu gibi, ruhlarına, arzularına ve yenilmez vatanperverane azimlerine ya- kın kaldığını tebarüz ettirmektedir. Milli kooperatifler federasyonunun ikin- ci heyeti umumiyesinin açılış resminde söylediği bir nutukta başvekil B. Metak - sas, mukâaddes elen ananesinin binlerce se- neden beri bekçisi bulunan köy halkına milletin minnetlerini bildirmiştir. B. Metaksas sözlerini şöyle bitirmiştir: “— Bugün etrafımızda kopmuş olan ka- sırganın içinde şunu beyan etmek isterim ki, her icabettiği zaman, Yunanistanın köy ahalisi, kendi ve çocuklarının kanını yunan ordusunun bulunduğu bütün harp sahnele- rinde dökmüştür. Birleş'k Amerika donanması Honolulu'ya döndü Amerika donanması Honolulu'ya avdet ede- tek Lahaina açıklarına demirlemiştir. Donanmanın başkumandanı amiral Richar- dson, geçen — hafta donanmanın ani bir surette hareket etmiş olmasının, haber ve- rilmeksizin harekete geqilerek yapılmış o- lan bir manevradan ibaret bulunduğunu be- yan etmiştir. Bu kabil manevralar esna - sında telsiz telgraf istimal edilmemesinin mutat olduğunu da ilâve eylemiştir. Bu se- bepledir ki, donanmanın bu hareketi do - layısiyle yayılmış olan asılsız haberler tekzip edilmemiştir. Bazı emarelere nazaran donanmanın Ha- vai'de il ini ldir Beşinci kola karşı tedbirler Yeni Orleans, 1 a.a. — Royter bildiriyor: Beşinci kola karşı alıman fevkalâde ted- birler bugün meriyete girmiştir. Büyük Yeni Orleans limanı hususi müsaadesi ol - mıyan halka kapatılmıştır. Bugün 50 mu - hafız limanda vazife almıştır. Resmi mahafilin beyanatına nazaran be - şinci kola mensup kimselerin ve sabotaj ya panların ziyanı o kadar fazla olmuştur ki limanı kaptamak bir zarüret halini almış - tır, Bundan başka tüccar ve sair gemilerin resmini çekmek te menedilmiştir. Küçük gemiler doklardan 200 ayak uzakta duracak lardır. İran'da dokuz aylık ithalât kontenjanı Tahran, 1 a.a., — Pars ajansı bildiriyor: Ticaret nezareti önümüzdeki dokuz ay için ithalât kontenjanlarını tesbit etmiş- tir. Bu kontenjanlar yekünu geçen senekin- den 480 milyon riyal fazlasiyle 484.620.000 riyale baliğ olmaktadır, İran'da yaz mevsimi konferansları başladı Tahran, 1 a.a. — Pers ajansı bildiriyor: Yaz mevsimi konferansları dün Şemi - ran'da başvekilin huzuriyle başlamıştır. Maarif Nezareti tumumi müdürlerinden Nasır, içtimai hayat ve yurtseverlik hak- kında bir konferans vermiştir. yalnız halen lüzumlu normal askeri ihtiyat tedbirleridir. Japon ordusu askeri vaziyetten İngiltereyi haberdar etmiyecek Tokyo; 1. a.a. — Kantondan Domei ajansına gelen bir telgrafa göre, cenu- bi Çin'de bulunan japon ordusu bir be- yanname neşrederek ingiliz - çin hu- dudundaki askeri harekâtın terakki - yatından İngiltere'yi haberdar etmek- le kendini mükellef görmediğini bil - dirmiştir. Beyannamede iddia ediliyor ki, bü- yük Britanya evelce japonlar tarafın- dan verilen malümatı çinlilere bildir- mekle japon stratejisini ifşa etmiştir. dd Honolulu, 1 aa. — Dün gece Birleşik |* İSTANBUL Cümhuriyet Harp mesuliyetleri YUNUS NADİ, bu başlık altında di - yor ki: “Geçen umumi harbin mesuliyetleri cümlenin üzerinde ittifak edeceği bazı hakikatler şeklile belirmemiş olarak bit- mez tükenmez münakaşalar halinde dü- ne kadar devam ettikten sonra yeni har- bin mesuliyetlerini araştırmıya başlıryan devletlere şaşıyoruz. Korkulur ki her tarafın kendi keyfine göre tayin olunmuş olacak bu mesuliyetler şimdiden müs - takbel yeni harplerin tohumlarını ek - miş olmasın.” Muharrir, bugünkü harbe Versay sul- hunun sebep olduğunu, Almanya'nın bü- tün gayret ve faaliyetini bu hacaletten kurtulmıya sarfettiğini izah ettikten son- ra Hitler'in: — Versay bir hatâ idi, super Versay daha büyük bir hatâ olacaktır, sözünü tekrarladıktan sonra diyor ki: “Filhakika bütün mesele yeni bir niza- mın sürekli sulhunu beklemek ve aramak peşinde muztarip olan Avrupa'ya o kı - tayı dolduran bütün milletleri memnun ve müsterih kılacak yeni hayat şartları verebilmekten ibarettir, yoksa adına sulh denilen yeni muahedeler akdolunur fakat, yeni harplerin ardı gelmiş olamaz. Zaferleri tesis etmekte silâhların oyna - dığı rol sadece talihi daima değişen bir vasıtalıktan başka bir şey değildir. İnti- kam hislerinin patlatacağı —müstakbel yanardağlar hakkında bize malümat ve teminat verebilecek hiç bir kâhin yok - tur.” . — Avrupa kıtasının müuvazenesi daha fazla bozulan bir âlem haline girdiğine işaret eden muharrir, iyi sulh yapmanın iyi harp yapmaktan üstün bir marifet ol- duğunu tebarüz ettirerek diyor ki: “Avrupa kargaşalığının devamından memnun olan bazı memleketler bulundu- ğunu farzedebiliriz. Ezcümle böylelikle Uzak şarkta istediği gibi at oynatacağı- nı göre Japonya bu görüş tarzınım bile ne büyük bir gaflet olduğu neden teba - rüz ettirilmesin ki günün birinde, hattâ yakın bir gelecekte donanmasına indiri- lecek muvaffak bir darbe ile Japonya dahi tuzla buza dönebilir.” Bozulan muvazenenin fecaatini teba - rüz ettiren muharrir diyor ki: “Avrupa kıtası hesabına dünkü ve bu- günkü harplerin mesuliyetini aramaktan ziyade yarınki harplerin önüne geçilmek lâzımgelen bir zamanda yaşıyoruz. Bu hakikatleri anlamamak mesuliyetlerin en ağırını teşkil edecektir.” Yeni Sabah İki emperyalizm karşısında HÜSEYİN CAHİT YALÇIN, bu baş- lrk altında, İtalya, Almanya ve Rusya gibi, Fransa ve İngiltere'nin de emper - yalist olduklarını kaydediyor ve iki zümre arasında, küçük devletlerin em- niyetleri bakımından mukayeseler ya - pıyor. Muharrir diyor ki: “1914 - 18 harbi, Avrupa'daki kuvet - ler in bozulması icesini verdi. Galip gelen fransız ve ingiliz dev- letleri bilhassa rus çarlığının da inhilâ- linden sonra bir müddet için Avrupa po- litikasında hâkim bir vaîiyene bulundu- lar. Sulh muahedeleriyle Avrupa'da ye- ni bir vaziyet buldular. Demek oluyor ki, Avrupa'da fransız ve ingiliz nüfuzu galebe çalacak olursa küçük devletlerin başına ne geleceği tec- rübe ile görülmüştür.” Büyük harpten sonra Avrupa harita - sınımn aldığı şekli gözden geçiren mu - harrir galip devletlerin toprak kazanmak maksadiyle hareket etmediklerini teba - rüz ettirdikten sonra diyor ki: “İngiltere ve Fransa emperyalizm si- yasetini Avrupa'nın gayri kıtalarında tatbik etmişlerdir. Avrupa'da milli hu- dutlara malik hükümetler üzerinde isti - 1â emelini bırakmışlardır. Fransa - İn - giltere hariçteki —imparatorlukları ile tok ve tamamen meşbu bir hale geldik - leri için ellerindekini muhafazadan başka bir düşündükleri kalmamıştır.” Sözü Almanya'nın ve İtalya'nın vazi - yetine getiren muharrir diyor ki: “Fakat Almanya ve İtalya'nın daha doğrusu sadece Almanya'nın tahakkü - mü ihtimali küçük devletleri bütün bü - tün başka bir istikbal ile karşılaştırır. Almanya ile İtalya kendi kullandıkları tâbir ile “aç milletler” dir. Ve ekmek kavgasına girişmişlerdir. Bu ekmeği de şimdilik büyüklerden değil küçüklerin sırtından kazanmak azmindedirler. İn - giltere'ye denizler senin olsun karaları orta Avrupayı, cenubu şarki —Avrupa'yı bize bırak demişler ve İngiltere razı ol- madığı için onun aleyhine harekete geç- mişlerdir.” Küçük devletleer hayat hakkı tanımı- yan yeni felsefenin bir isnat değil, biz- zat nasyonal sosyalizm zimamdarlarının ortaya attıkları bir prensip olduğunu söyliyen muharrir diyor ki: “Onun içindir ki şu dakikada işgal al- tında bulunan ve henüz serbest olan kü- çük devletlerin bütün ümitleri İngilte - re'nin galebesinde ve Avrupa muvaze - tekrar üsündedir.” TAN Akdeniz harbi ve Ankara muahedesi altında SADR'I ERTEM, bu başlık Gazeteleri a. a. Matbuat Servisi büyük harp sonu Avrupasının af bünyesini tahlil ettikten ve harbi doğ- “guran sebepleri tebarüz ettirdikten sone ra, sözü Türkiye'nin vaziyetine getire « rek diyor ki: “Türkiye cümhuriyeti teşekkülü tari « hinden beri diplomasi faaliyetini, mem « leketin inşa ve inkişaf hamlesini takvi « ye için bir mesnet telâkki etmiştir. Bu- nun için cümhuriyet Türkiyesinin hari » ci münasebetleri, bu münasebetleri tesis eden akidleri Türkiyeyi sulh ve istiklâl havası içinde yaşatmak gayesini güt. müştür.” Dostlukların ve itilâfların sulhu ko » rumak gayesiyle yapıldığını söyliyen muharrir diyor ki: k “Cümhuriyet Türkiyesi üçüzlü mua « hedeyi imza ederken herhangi bir harp ihtimalini ve bu harbin neticelerini de- rin derin hesaba katmış ve muahedenin ddelerini ve bu maddeler kadar huku- ki kıymeti haiz olan protokolları ilâve etmeyi faydalı bulmuştur. Nitekim An- kara muahedesine ilâve edilen iki numa- ralr protokol, sarih bir surette Türkiye cümhuriyeti ile Sovyet Rusya arasında harbe sebep olacak ve ihtilâfı mucip o'la- cak hareketler hakkında hükümleri ihti- va etmektedir.” 4 Muharrir, sözü harbin Akdenize inti- kaline getirerek diyor ki: “Harbin başladığı ve İtalya'nın harbe iştir”k ettiği günden beri Türkiye siya! beddül ar iştir. Ancak kendimi: ve dünyanım her tarafı için sulh temenni ederken, en büyük garantinin kuüvetli ole mak olduğunu, kendi kuvetine güvenen- lerin istiklâl ve sulhlarını koruyabile « ceklerini ve uyanıklığın milletlerde en azami ,haddine kadar çıkarılmasının zâ- rurf olduğunu bir kere daha hatırlatmı « ya lüzüum görmüyoruz.” VAKİT Balkanlarda endişeli vaziyet ASIM US, bu başlık altında diyor kit “Besarabya ile şimali Bukovina'yı i$ş- gal etmekle Sovyetlerin Tuna havzas da ve Balkanlardaki lleri tatmin edilmiş oluyor mu? Moskova'dan gelen bazı haberler bu suale müsbet su- rette cevap vermiye müsaittir. Fakat Berlin başta olduğu halde diğer bazı kaynaklar Romanya tarafından tam bir mutavaatla kabul edilen rus talebinin bundan sonra daha geniş emellere doğru yürümek için bir başlangıç olduğunu hissettirecek haberler neşrinde ısrar e « diyor.” ü Berlin ve Roma'nın Peşte'de yaptıkla. F rr teşebbüslere rağmen macar ve bul « gar efkârı umumiyelerinin tahrik edil « mesine işaret eden muharrir diyor ki: Transilvanya ve Dobrica meseleleri bu şekilde süngüler arasında münakaşa edildikçe Tuna havzasiyle Balkanlarda harp filen patlamamış olsa bile artık sulhtan bahsetmek mânasız olmaz mı?.” Suriye veya Lübnan işgal edilirse (Başı 1 inci sayfada) işgale teşebbüs ederlerse fransız öre dusunun böyle bir teşebbüse mukave- met etmiyeceğini kasteylememekte- dir. Mamafi, her nerede olursa olsun bu hususta hâlâ kalabilecek şüpheleri teskin maksadiyle, ingiliz hükümeti beyan eder ki ingiliz hükümeti, ne Su- riye veya Lübnan'ın herhangi bir düş. man devleti tarafından işgal edilmesi- ni, ne bu arazinin Yakın-şarkta ingi- liz hükümetinin müdafaasını teahhüt ettiği memleketlere hücum için üs hizmeti görmel&rini, nihayet ne de bu arazinin 'bu memleketler için bir teh- like halini alabilecek keşmekeşe düş- mesini kabul edemez. İngiliz hüküme- ti, bu gibi ahvalde, kendi menfaati i- çin lüzumlu telâkki edeceği her türlü tedbirleri almak hakkını muhafaza ey- ler. Bu deklarasyon mucibince ingi- liz hükümetinin muhtemel olarak yap- mak mecburiyetinde kalabileceği ha- reket, halen fransız mandası altında bulünan arazinin müstakbel statüsüne hiç bir halel getirmiyecektir. İtalyadaki İngiliz sefaret erkânı döndü Glaşkov: 1. aa. —" Royter ” : İtalya'daki ingiliz setareti konso - losluk memurlariyle çazetecilerini ve ailelerini getirmekte olan Monarch of B_ern_:ıuda vapuru dün Glaskov'a gel - miştir. Sofya; 1. a.a. — Mısıı'dan gelen bir çok italyanlar dün Sofya garından ge- çerek İtalya'ya gitmişlerdir. Cricinu istasyonunda Bulgaristan kıraliçesi Johnna'nın hususi vagonu trene bağlanmıştır. Batırılan İtalyan torpito muhribi Roma; 1 aa, — İtalyan resmi tâiliii. üssüne dönmiyen Espero destroyerinin zi- yamı kabul ve tuııhn e!m*udir. * oe £ zi ''| Me YN G # TME A > y Ee — £.