10 Mayıs 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

e Ve eeei e Nİ 5 e l0 Musolini (Ruzveli'in favassut çülliçin yaptığı teklifi Kabul etmedi N;Vyor_k. 9 aa. — Nevyork Times ;;ium Roma muhabiri yazıyor : ; ';ut üsolini, Avrupa ihtilâfında ta- ta bulunması için B. Ruzvelt e"şlan yapılmış olan teklifi nazi- : 1: tşrzda ve fakat kati surette ' ıı)şm-..Bu teklif, Amerikan se- Mu. .hl.llıpı tarafından 1 mayıstâ : WSolini'ye tevdi edilmiş olan şah- İ ı*_ı.!ı'ıektı.ıpta münderiç idi. Bu ve- “hususi bir teklif bulunmuyor, *dibir tavassutta bulunulması tel- e ni liyordu. Tavassut teklifinin e- Tp iyle kabulü takdirinde tefer- i iâıiâhiu'e B. Müsolini'ye bildiri- N,ıv,o'g'o" haberi tekzip ediyor iniçek, 9,î—lı — Nevyork Taymis ga- aşington muhabiri, cümhurreisi nır: lâ"an üzerine, Beyaz sarayın; yi Bşnğ,ğ'zmündşr:.lm bir haberi tekzip Ütleşik Art Cümhurreisinin, Romadaki y Merika elçisi Filips vasıtasiyle ü * bir sulh plânı verdiğine dair- Beyaz d iğii ğ";' Ü beri ğer '©sinin Z Vvelti; :[lî erkânr bu haberin tamamen savnu ve hi çbir esasa istinat et- rkovlemektedir. taymis gazetesi, Romadan al- hci haberi neşretmektedir. Bu DAğ y'ihıım"a"' sulh lehinde yeni bir gay- O Slan tepi, İfin, Ruzvelt tarafından va- y © v *c Duçe, nezaketle fakat kati r. Roma ;olim"nı'n bir sözü îyı]dğ—; Ba. — İmparatorluğunu te- n İ ’“m'îu münasebetiyle kendisi- İ 'n!diı ağa gelen halka Musolini ri sö “f'ayı balkonundan şu söz- a y Emiştir: Bn "_ı_ayıı. en parlak zaferin yıl- ,b,.ıecî;ı_r. Yalnız hâdiselerin ihlâl $1 sükütuma alışmalısınız.,, | ' "!llllere—-îovyeller İtaret münasebeleri tler .9 a.a. — Lord Halifax, sov- kabı, ği büyük elçisi B. Maiski'- ÖVyet n €tmiştir. Lordun elçiye son Örünm tasında kâfi derecede vazih lilmeşi Yen bazı noktaların tenvir e- Vdi e, lebini mutazammın bir nota $ olduğu zannedilmektedir. | “'P tephesinde piyade ,J“PÇu faaliyeti oldu Ki B Sina nn 9 mayıs akşam tebli- dş*_"ı_ bu sabahki tebliğde de * Üzere,geniş bir cephe ü- trîl:ıde harekâtı olmuştür. Düş Üz ge y afta püskürtülmüştür. Gün T8boğr 9Sgeslerin garbinde ve Wis- ğu.“ 8 mıntakasında her İki taraf ) giliz aaliyette bülunmuştur. '"ldın A ordusu tayyareleri ta- Yyare n Bün İskoçya'da düşürülen Domxedir. S"Mlefin Muvafakaliyle Ağland. adaları fekrar askerileşti ; I"U( hükümeti de kara Sularını maynladı "_“ inl:î Başı 1. incı sayfada ) KSa şıafı, Sovyet Rusya'dan İs- | kLaaRa lna.kıa olan petrol ihraca- v0 Pi Müştür, Bu ihracat, senede Na baliğ olmakta olup evel- ÜUsya' ı;. ân İtalya'ya sevkedilmekte iktardır. ; e : u"'v:m'aft_an İsveç'te imal olan tiş piyumakıneler de Rusya'da bir İı” Ası bulabilecektir. k S'Okhoı Srasuları maynlardı * Stokh L0 aa — Bahriye nezare- ! "“nl.noh: alklm adalarının harici OB Olandı 5 sveç — karasularının ğ 'îıı. , '_ınîımi bildirmekte ve bu ted- 4, Sini em'k!_tln bitaraflığının ida - ım'kt'-'dir f İçin alındığını kaydey- Geir bömir a G 4 ülesinin âzası henüz edilmedi dd — Bir İsveç gaze- el €den ve İsveç ile Soyv- lnıı;::md' ticari müzakere - 'loı.,.“îyı 3 olduğunu bildiren ha- it müza: hariciye nezareti, bu - €cek i *releri ieraya memur e- Ğe';i" henüz tayin edilme- ç: fakat yarın aktedilecek bu komi Te D r D Çörçil Norveç işini anlatıyor Bugünkü harp hava. - kudretine baâlıdır ! Çörçil Norveç'ten İngiliz askerlerinin niçin ve nasıl çekildiğini samimiyetle izah ediyor Londra, 9 aa. — Royter bildiriyor: Dün gece, Avam Kamarasında Nor- veç harekâtı müzakerelerinin sonunda B. Churchili, şu nutku söylemiştir: “— Bizden çok defa, bu harpte niçin ilk teşebbüsleri almadığımız söru- Hava pıritesi..eski ve uzun bir hikâye- dir, Bu hususta giriştiğimiz gayretlerde, muhalefet partileri, son iki sene içinde, mühim yardımlarda bulundular. Fakat ha- kikat şudur ki, hava silâhları müsavatının emniyetimiz için hayati bir ehemiyette ol- masına rağmen, Almanya ile müsavatı te- sise muvaffak olamadık. Pilotlarımızın ve tayyarelerimizin yüksekliğine rağmen, ha- vada adetçe dün mevkide bulunmaklığı - miz, bizi, şimdiye kadar olduğu gibi daha birkaç zaman, daha müsait şerait tesis e- dinciye kadar, birçok güçlüklere, ıstırap - lara ve tehlikelere mahküm edecektir. Fa- kat daha müsait şerait, muhakkak sürette bir gün teessüs eyliyecektir. Hava kudreti üzerine müesses harp Bugünkü harbe geçen harbin şeraitini tatbik etmek bir işe yaramaz. Bugünkü harp, hava kudreti üzerine müessirdir. Öy- le ki havacılık, donanmaların ve orduların harekâtına kati surette tesir eylemiştir. Havacılığın ehemiyetini fazla izam etme- mekle beraber onun hakkını da teslim et- meliyiz. Muhalefet işçi partisi liderlerinden sa- bık bahriye Lordu Bay Alexander, bu - rada B, Çörçil'in sözlerini keserek şu su- ali sormuştur: Skager - Rak harbi — Niçiş Skagerrak'ta düşmanın müna - kale hatlarına hücum etmedik? De:ıizü_ızü gemiler sayesinde Skağerrak'ta hâkim o- labilir ve bu suretle ilk saatten itibaren almanların Oslo ile muvasalalarını kese - bilirdik, B. Çörçil buna çöyle cevap vermişstir: — Bizim karakol uyyıı'—elırimize karşı düşmanın harekete geçireceği "muazzam hava küvetleri, bu u&ulü, kabul. olunamı - yacak derecede tehlikeli bir hale sokabilir- luyor. Bu ilk teşebbüs yokluğu, ciddi bir mahzurdur ve bunun sebebi, ça- bukça ortadan kaldırılabilecek sebeplerden değildir. Zira, son beş sene zar- fında, Almanya ile havada bir muvazene idame etmekte ve yahut bu muva- zeneyi sonradan lehimize çevirmekte muyaffak olamadık. bir ihraç hareketi mevcuttu. Bu son ihraç hareketi, muhakkak ki tehlikeli bir askeri hareket olacaktı. Zira birçok mühim ge- milerimiz, saatlerce, durmadan hava hü- cumlarmına maruz kalacak ve pek muhtemel olarak ağır zayiat verecekti. Gemilerimiz Narvike asker nakline ha- zır. bulunuyordu. Bahriyemizin kabiliyeti şüphe götürmez. O halde 25 nisanda tat- bik mevkiine konulacak olan plânımızı ne- den terkettik? Çünkü, 17 nisanda Namsos ve Andalsnes'te yapılan iki ihraç hareketi muvaffakiyetle neticelenmiş ve denizden düşman hava kuvetlerinin verdireceği ağır zayiata katlanmaktan ise Trondheim'i ka - radan elde etmek daha kolay olacak gibi gözükmüştür. Denizden hücuyn Amirallık dairesi, Trondheim'e deniz- den hücüum etmek için yaptığı teklifi geri almamıştır. Böyle bir hareketin yapılamaz olduğunu hiç bir zaman telâkki” etmemiş - tir. Fakat ordu, düşmanın havadaki faiki- yetine rağmen asker ihracının mümkün o- lacağından ciddi surette şüphe ediyordu. Bu şeraitte, genelkurmaylar şefleri ve ikinci şefleri, hücumu, Andalsnes ve Nam- sos'a çıkarılmış olan kıtalarla yapmanın daha az tehlikeli ve daha çok kolay olaca- gı fikrinde mutabık kaldılar. Başvekil ile hükümetin diğer Âzası, eksperlerimizin tavsiyelerini takibe karar verdik. Bu ka- rarın bütün mesuliyetini üzerimize alryo- ruz. Aldığımız haberleri göz önünde tuta- rak müşavirlerimizin hâklı olduğunu zan- nediyorum. Bu husustaki fikrimi değişti- recek hiç bir sebep görmüyorum. Fakat vaziyet, çabucak kötüleşti. Al- manların Oslo'nun Şimalinde ileri hareket- leri, büyük süratle inkişaf etti. Norveçli- ler, dçrbentlerdeki mevzilerini muhafaza kabiliyetini gösteremediler, yollarını ve demiryollarını tahrip etmediler. kuvetlerinin verdireceği zararlar, her hal- de pek az zaman içinde bir deniz felâketi getirecekti. yi Bu sebeple ablukayı denizaltı gemileri- mizle icraya karar verdik. Bu, kullanabi- leceğimiz yegâne usuldü ve bu bahiste, ben, deniz meselelerinde salâhiyettar ma- kamların fikrini takip ettim. Mühim bir- çok gemilerin batması neticesini verebile- cek bir emrin mesuliyetini üzerine almak- la böyle bir mesuliyeti olmadan bir fikir ileri sürmek arâsında büyük bir fark var- dır. Aldığım bu kararda, salâhiyettar de - niz eksperlerinin düşüncelerini takip et- tim ve bunun üzerine, Skagerrak'ta hare- kâtı bir denizaltı harbine inhisar ettirdik. Ablukayı müınküıkolduiu kadar mües- sir bir hale kı “için denizaltı gemil rimize verdiğimiz talimattaki mutat ka- yıtları kaldırdık. Gece veya gündüz, bütün alman gemileri, fırsat düştükçe batırıla - caktı. K Bu, kıymetli bir muvaffakiyet olarak tecelli etti. Yedi veya sekiz bin kişi bo- ğuldu. Oslo fiyordu kıyılarına binlerce ce- set çıktı. Oslo feneri civarmda, bahriyeli- lerimiz, dehşet verici sahnelere şahit 01- dular. Fakat bir devlet için, hâlen mücadele ettiğimiz hükümet gibi totaliter bir hükü- met için yedi veya sekiz bin kişilik kayıp nedir? Natvik B. Çörçil, bundan sonra Narvik muvaf- fakiyetinden bahsederek sözlerine şöyle devam etmiştir: Varspite'in Narvik'e girişi amirallık dairesine büyük bir rahatlık vermiştir. Zi- ra Varspite, burada'ne düşman tarafından konmuş maynlara ne de torpil atmak üze- re dar bir zaviyeye saklanmış torpido muhriplerine rastlamamıştır. Bizden şunu soruyorlar: niçin, daha bi- dayette Bergen'e, Trondheim'e ve diğer limanlara gitmedik? Bunlara niçin gide- cektik? Buralarda bulunan düşman torpi- do muühriplerini tahrip için mi? Fakat bun- ların ekserisi, deniz tayyarelerimiz tara- fından tahrip olunmüuştur. Norveçe en mükemmel bir surette yar- dim etmek vazifemizdi. Bu hususta hiç bir şüphe yoktur. Trondheim'i işgal etmek, norveçlilere en iyi bir surette yardım ey- di. Bu mmtakada karakol vazifesi görmek Nisanm 25 inde veya 26 sında Trond- için mühim kuvetler kullanmak büri - |heim bundaki k külliyetli al- yetinde kalacaktık ve bu karakollara hava |man kuvetleri geleceği tahmin edilebil - di. Diğer taraftan Namsos ve Andalsnes'- teki üslerimizin fasılasız surette mâruz kaldıkları kesif bombardıman, bu küçük balıkçı limanlarına, mühim takviye kuvet- leri ihracına mani olmuştur. Keza bu li- manlara, topçu küveti ve kıtaatı için er- zak çıkarmağa da muvaffak olamadık. 12 bin askerin ricati Binaenaleyh kuvetlerimizi ya çekmek, yahut ezici bir üstünlüğe sahip düşmanın ÜNYA HABERLERİ İngiltere'de dokuz sınıf silâh altına alınıyor Londra, 9 a.a, — 19 yaşından 36 ya- şına kadar olan erkeklerin silâh altına çağrılması ihtimaline karşı, kayıt mu- amelesi yapılacağına dair olarak bu- gün kıral tarafından yeni bir beyanna- me imzalanmıştır. Bu yeni beyanname mucibince takriben 9 sınıf silâh altına alınmaktadır ki bu da iki buçuk mil- yon asker demektir. Kayıt muamelesi yaptırmak ve kıtalarına iltihak etmek üzere şimdiye kadar müracaat eden- lerin sayısı iki milyondan fazladır. İngiltere'de casuslar ve sabotaj yapanlar idam olunacak Londra; 9. a.. — Hükümet, memle- ket dahilindeki düşman faaliyetine karşı aşağıdaki tedbirleri ittihaza ka- rar vermiştir : 1— Düşman memleket ahalisinden hapsedilecektir. rılanlar İngiltere'ye döndükleri zaman kontrola tâbi tutulacaklardır. 3— Casusluk ve sabotaj gibi vahim hâdiselerde, idam cezası tatbik edile- cektir. İskoçyada iki alman tayyaresi düşürüldü Londra; 9. a.a. — Hava nezareti teb- liğ ediyor : Bugün öğleye doğru, ingiliz hav_a ordusuna mensup bir harp tayyaresi, İskoçya'nın şark sahili açığında bir düşman tayyaresiyle karşılaşmış ve tayyareyi denize düşürmüştür. Bir alman tayyaresi Fransa'da yere indi Paris; 9. a.a. — Bu sabah bir alman olup da hudut harici çıkarılamıyanlar 2— Düşman bir memleketten çıka- Mi e KA “ir K - .f Yeni Sabah Hazin bir manzara HÜSEYİN CAHİD YALÇIN, “Hazin bir manza- ra,, başlığı altında diyor ki: *“Son devrin en büyük manevi kuvet ve zembe- reklerinden ilki millet bissidir. Bu hi gerek ma- kul ve tabil şekil olan kuvetli bir vatanperverlik sahasında, gerek marazi ve müfrit bir tecellisi olan ü “Chauvinisme,, hüviyeti altında, bü- lekette aşikâr surette derin kökler salmış — olan milliyet hissinin hüküm sürdüğü bir devrede mil- Jet ve vatana karşı yapılacak hiyanetlerin azalma- sma intizar edilmek tabildir. Halbuki bir taraftan vatan ve'millet duyguları kuvet bulurken, diğer ta- raftan vatana biyanetler de akıl almıyacak derece- de ileri gidiyor.” Mubarrir, Hitler'in S0 inci yıldönümü münasebe- tiyle Berlin'de yaprlan büyük bir resmi — geçitten müşabedesini nakletmektedir. Bu büyük törende, Hitler'in bendegâmı koslovakya'yı alı satan hain Hacha'ya ayrılan mevkide, bu adam yüreğine in- meden, toprağını çiğniyen ayakların geçişini al- kışlamıştır. Bunu büyük bir alçaklık olarak taysif eden müharrir diyor ki: “Eğer ellerine geçirebilmiş olsalardı Lehistan cümburreisi de, Norveç kıralı da, Danimarka kı- ralı da Führe köleleri arasında yer alacaklar, Teuton kahramanma gali- arasında, bilmiyenleri işte bu akibet bekliyor.,, Hüseyin Cahid devam ediyor: “Ba çok yakın ve pek hakiki tehdit ve tehlike karşısında akıl ermiyecek marazi hüdise istilâya namzet memleketlerde eçnebi emellerine — hizmet edecek hainlerin bulunmalarıdır. Bu bainlrin bir kısmı doğrudan doğruya alman parasiyle kazanıl- miş sefillerdir. Gazetelerde, her gün muhtelif mem- leketlerde almanlarIn ve almanlara yardım için te- şekkül etmiş yerli “nazi,, gruplarına dair haber- düf ediyoruz. Bir memlekette memnun ve bulunabilir ve bulunması hiç te garip gö- rünmez. Fakat bu muhalefetin ecnebi bir kaynak- tan medet umması ve ecnebi istilâşma Âlet hiz- metini görmeğe kalkması cinayetlerin en müstek- rehidir. Dünyada hiç bir Fül bundan daha alçak ve şeni olamaz.,, . Cümhuriyet Norveç meselesi Avam Kamarasında YUNUS NADİ, bu başlık altında şimal harbine #it mevzuların İngiliz meclisi mucip olduğu is- tizah ve izahları bahis mevzuu ederek diyor ki: “Fakat dikkate lâyıktır ki Avam kamarası mu- haliflerinden hiç biri kükümete niçin Norveç'e git- tiniz diye itiraz etmiyor bilâkis hükümet neden çabuk davranarak daha evel ve daha kuvetli git- mediğinden dolayı şiddetle tenkit ediliyor. Orada muhalefet harbin daha büyük bir faaliyetle sevk (a.a.) Matbuat servisi ve idare olunması ve ber halde zafer neticesinin temin olunması gayesinde hükümetten bile yiddet- li görünen bir azim sahbibi ve binaenaleyh meselâ Norveç vaziyeti gibi hâdiselerde bükümete nisbet- le daha çok, âdeta kabıma sığmıyacak kadar faz- Ja sabırsızdır. Hükümet ise her zaman mucip se- beplerine aif tafsilâtı bütün ananesiyle veremedi tedbirleriyle ayanı hedefe varmak azmindedir. De- mek ki çümlenin maksudu birdir. Yalnız- rivayet muhteliftir.,, Çemberleyn'in meclise itidal ve sükün tavsiye ettiğini ve kendisinden emin insanlar gibi konuş- tuğunu tebarüz ettiren muharrir diyor ki: "Evet, müttefiklerimizce daha çabuk d di rak ve hiç olmazsa daha süratle hareket edilerek Norveç'te hâkim bir vaziyet tutulması elbet çok iyi olurdu. Ba gayet güzel bir tememnidir.,, TAN İngiliz kabinesi imtihan oluyor r ki: T RDE AEk kabi inâ — E Bimler M. ZEKERİYA SERTEL, bu başlık altında di- izah için birçok İngilizler şu tâbiri kullanırları — Çok geç ve çok az, Yasi Çemberleya hülü vem dir, her işte geç kalır ve yaptığını daima az par. ,—!"' “Çemberleyn kabinesi harbi kâfi derecede şide detle idare edemiyor, Başvekil bizzat şiddetli bir barbe taraftar değildir. Teşebbüsü daima düşmana bırakmağı ve müdafaada kalmağı tercih — eder. Halbuki kuvetli azimkâr ve metin ve kararlarında çabuk ve kati bir kabineye ihtiyaç vardır. Har- bi düşman değil biz idare etmeliyiz. Onun için bü- tün partilerin iştirâkiyle kuvetli bir harp kabine- si vücude getirmelidir. Ve artık bu mütereddik, bu yavaş siyasete bir nihayet vermelidir.,; âf İKDAM İ Türkiye sükünetini muhafaza ediyor . h ABİDİN DAVER, bu başlık altında, İngiliz vekilinin son beyanatında “müttefikimiz Türl sükünetini muhafaza ediyor,, deyişini bahis mevs zau ederek diyor ki: ha “Evet, M. Çemberleyn'in, hakkı var, Türl sükünetini muhafaza ediyor. Çünkü Türkiye, cenu- bi Norveç'te yaprlan harbin cereyamı üzerinde ta- mamiyle tâli bir mahiyeti olan harekâtta mütte- fiklerin uğradıkları muvaffakiyetsizliğin — hakikt kıymet ve manasını ölçmeyi bilmiştir. Ona mü- balağalı bir ehemiyet atfetmemiştir. — Norveç'teki İngiliz - Fransız kuvetlerinin geri alındığı gün- denberi, bu sütunlarda izah ettiğimiz gibi, Nor- veç müttefiklerin eline geçseydi elbette iyi olur. du, fakat, bunun aksi vaki olması, harbi alman lara kazandıracak mühim bir hâdise değildir. Ve Norveç'in gafleti, bu neticeyi hazırlamıştır.., Muharrir elli ay vüren büyük harbin 46 ayın- da alman muzafferiyeti devam ettiği halde dört ayıla almanlı harap olduğunu. kaydederek min> kalesini bitirmektedir. tayyaresi, Cher depar na '-" İ bir iniş yapmıştır. İçinde bulunan dört kişi tayyareyi tutuşturmuşlardır. Bun- lar köylüler tarafından yakalanıp as- keri makamlara teslim edilmişlerdir. ** Londra, 9 a.a. — Hava işleri nezare- ti, bugün öğleden biraz sonra bir in- giliz avcı tayyaresinin İskoçya'nın şi- malişarki sahilinde bir alman bombar- dıman tayyaresini denize düşürmüş olduğun neşrettiği bir tebliğ ile bil- dirmiştir. lüyorlar, Hakikatte yalnız iki zırhlı hafif hasara uğramıştır. A Hd G Balıkçı gemilerinin tahribi Almanların izam etmedikleri yegâne ha- berler, balıkçı gemilerimizin tahribine da- ir olanlardır. Cenubi Norveçi terketmek hususundaki kararımız, almanların söylediklerinden büsbütün başka sebeplerle ittihaz edilmiş- tir. Her an zuhuru muhtemel daha büyük h k Üzere hava ku- eline terk k zarüreti kendisi mişti. Bir fırkadan daha az olan bu 12 bin askerin ricati, büyük bir cüretle yapıl- Mmıştır ve şunu da ilâve edeyim ki büyük bir talihimiz varmış. « Denizden doğrudan doğruya — taarruza geçerek Trondheim'i zaptetmek fikrinde ıstar etseydik, hâdisat lehimize döner miydi? Ben, gemilerimizin, Trondheim'e asker çıkarabileceğini daima tahmin ef— i göster- |t kar vetlerimizi tüketmemeye gayret etmeli - yiz. Eğer, İsveç Noörveçin yardımına koş - muüş ve mühtelif tayyare — istasyonlarını hava kuvetlerimizin emrine bırakmış ol- saydı, vaziyet büsbütün başka türlü olur - du. İsveç hükümetinin icraatı, daha baş - ka memleketler gibi, Britanya hükümetini tenkitten ibaret kalmiştır. Narvik hakkında hiç bir haber verme- yeceğim, Yalnız şu kadar söyliyeceğim ki, oraya takviye kıtaatı göndermek husu - daki şartlar ve vesait değişmiş değil - miştim. Mütehassıslar böyle bir teşebbü bunun me- suliyetini üzerime memnuniyetle alırdım. Fakat 25 nisanda Trondheim'i veya ha- rabelerini ele geçirseydik, müstevliyi püs- kürtmek için Trondheim cenubunda kâfi bir ordu toplıyabilecek miydik? Bu cephe- de, 25, 30 bin kişi tahşit etmeğe muvaffak olsaydık — ki düşmanın hava kuveti ba- kımından bu hayli şüpheli idi — bu kuvet- ler vaktinde yetişemiyecekler ve vaktinde topçu kuvetinin, hava müdafaa malzemesi- nin yardımından istifade edemiyeceklerdi. Fevkalâde mükemmel mevzilerinde ta- ir. Alexander'in başka bir sualine cevaben Çörçil müttefiklerin Narvikte bir tayya - re karargâhına sahip olmaları icabettiğini söylemiş ve almanların, ingiliz deniz za - yiatı hakkındaki iddialarına şöyle devam etmiştir * Almanlar 28 kruvazörün kısmen batırıl- ğını, kısmen hasara ” uğratıldığını iddia iyorlar. Halbuki hasara uğrıyan, bir kru vazörden ve hava dafi bataryasiyle müceh- hez diğer bir kruvazörden ibarettir. On almana mukabil bir ingiliz On almana mukabil yalnız bir ingiliz ölmüştür. Hitler, Danimarkayı ve Norveçi istilâ etmekle, İskandinavyanın büyük bir kıs - hassun etmiş olan lar tarafınd .73- pılacak taarruzların muazzam gsikletine, zannetmiyorum bizim kuvetlerimiz muka- vemet gösterecek kabiliyette olsunlar. Hiç şüphe yok ki, Oslo'daki alman üs - ları, Trondheim'de ve yahut bu mıntaka - daki diğer ihraç noktalarında elde edebile- sü ve şimal istikametindeki muvasala hat- | | mını, kıtlık içinde bulunan nazi impara — torluğuna iltihaka zorlamış bulunuyor. < Norveç koridoru artık mevcut olmadı - ğına göre, kontrolümüzü daha fazla geniş- letmemekte bir sebep göremiyoruz, giliz - fransız deniz ticareti, şimdi tinyanın dördüncü derecede filosu olan Norveç filosuna güvenebilir. Mühim miktarda Danimarka ticaret ge- i iz altına aldık. Cenubi Norveç merkezinde 120 bin al - man, hareket icrasına başlamış bulunu - yordu. Norveçe fasılâsız sürette takviye kıtaatı göndermek imkânına malik bu - lunduğumuza rağmen, orada, bizim için en küçük “nihaft muvaffakiyet ihtimali mevcut J iyo - rum. Zira, Oslo üssünün almanların elin- de onlara bir üstünlük vermek lemek olacaktı. Benim düşüncelerim, da - ima Narvik'e müteveccih bulunmuştur. Narvikte kati ehemiyette bazı neticeler 'aAlmamızı mümkün kılacak bazı izler var gibidir. İhraç hareketleri Hazırladığımız plânda, biri Namtos'a, e e_ içtimamnda diğeri Andalsnes'e olmak üzer iki ihraç hareketi ve bir de düşmanın ele geçirdiği inin muhtemel bu - Tmiştir. Trondheim fiyorduna doğrudan — doğruy ee ST | te idi. 4 Norveçin Hitler tarafından istilâsı, si - yasi ve sevkülceyşi büyük bir hata oldu- Bu hakkındaki sözlerimde, çok tenkit e - dilen bu sözlerde israr ediyorum. Karışık can sıkıcı den kendimi yorgun hissettiğim vakitte, bu yorgunluğumu gidermek üzere alman rady verdiği —habi 1 dinlerim. Bunların ihtiva ettiği büyük — yalanları kumaktan sonsuz bir zevk duyarım. Me- tA * sanlar 11 zirkliyi kismen batırdir- » hesara üğrottıklarım söy - dük olü herkângi & misini hi münakaşa kabul etmez bir ü!tünlşlktedir. 120 bin asker ay Müttefikler 800 bin ton gemi kaybetmiş lıe.ler de, yakalanan gemiler ve yeni inşa edilenler şimdiden bu rakamın dörtte üçü- ne baliğ olmuştur. , Dahili ihtilâflar ortadan : kalkmalı Çörçil, sözlerini şöyle bitirmiştir : Temenni edelim ki dahili ihtilâflar or - !îg_dş_n kalksın, şahsi kavgalar - unutulsun, bütün enerjiler arttırılsın, milletin bütün kabiliyeti ve kuveti, mücadele uğrunda, bir tek gayret halinde bir araya topl: Geçen harp esnasında, hiç bir zaman bugünkü kadar tehlikeye maruz kalmadık. Bütün bu leleri, noksan müzakere ne- gı.ceıınde ve aceleye gelen bir rey fle de- ğil, münasip zamanrı intihap ederek işi da- ha ciddi ve parlâmentonun vekarma da- ha yakışık alır bir tarzda karşılryarak mü- ıî'leı_ etmesini, meclisten ehemiyetle rica *derim, Çörcilin nutkündan sonra talik takriri srilmiş ve Avam Kamarası, 200 muhalif sye karşı 281 reyle içtimalarını talik et- mistir « Fransız kabinesi dün foplandı “Londra radyosu bildiriyor: Kabinede değişiklik olması muhakkak (Başı 1. inci sayfada) niyetinde oldukları söylenmektedir. Eğer B. Çemberleyn, kabinede bir de- Fransız kabinesi bu sabah 2 saat 50 dakika süren bir toplantı yapmıştır. Görüşmelerin mevzuunu Londra'da A- gişiklik yapmayı kabul ederse, yeni nazır- ları intihapla iktifa etmektense, kırala ka- binenin Müşterek istifasını vermeyi tercih vam Kamarasının yaptığı müzakereler teşkil etmiştir. Kabine salı günü tek- rar toplanarak harbin sevk ve idaresi etrafında müzakereler yapacaktır. Bu müzakerelerin fransız parlâmentosu- nun 16 mayısta yapacağı celsede de akis bulacağı tahmin edilmektedir. Tuna komisyonu Galastfa foplanıyor Bükreş, 9 a.a. — Avrupa arası Tuna komisyonu, 20 mayısta Galats'da top- lanacaktır. Bu toplantıya, Ingiltere, Fransa, Romanya, İtalya ve Alman- ya delegeleri iştirâk edecektir. Top- etmesi ldir. Çünkü bu suretle ka- binede cezri tâdilât yapılması daha kolay olacaktır. İşçi partisinin senelik konferansı salı Ü 1 ktır. Ve e iştirâk meselesinin, bu konferansta birinci dera - cede rol oynıyacağı şüphesizdir. İşçi me- buslar, Çemberleyn'in riyasetinde teşekküll edecek bir kabineye girmekten İmtina et- mektedirler. Çemberleyn'in geniş bir itimat kabinesi teşekkülüne imkân vermek için çekilmefe mecbur kalması mühtemel görillüyor. Ku- vetleri istihsal için çalışılması umumen istenildiğinden, işçi mebusların kabineye iştirâki birinci plânda yer alan bir mesele haline gelmiştir,. kşam gazetelerinin fikirleri Avam kamarası mesaisi devam eder- ken, öğleden sonra çıkan gazetelerin ilk tabıları intişar etmiştir. Bu gazetelerin sütunları, dün avam ka- marasında verilen reylerin neticelerine ait mütalealarla doludur. Liberal bir güzete olan Star gazetesi- nin siyast muhabiri “başvekilin istifa et- Macar Hariciye nezaretinin tekzip elliği bir şayia Budapeste, 9 a.a. — Belgrad'da çı- kan Politika gazetesi ,Budapeşte mu- habirine atfen, evelki gün, Almani - ya'nın Macaristan'dan alman asker - lerinin geçmesine müsaade talep et- miş olduğunu yazmıştır. Macaristan hariciye nezareti, bu şayialarla alâka- dar olarak dün akşam macar basınına verdiği bir tebliğde, bu şayiaların ta- mamiyle asılsız olduğunu ve bünların sebebini fena niyetli manevralarda a- ramak lâzım geldiğini bildirmekte - dir. lantı ru inde, Tuna B a :l;si htemeldir,, başlığı altında diyor rında seyrisefain hakkında eksperle-| — Çemberleyn'in, dün al mağneyi rin raporlarının tetkiki lesi var- etten sonra kab vaziyeti- FB ni görüşmek üzere bügün kıral tarafından kabul edilmesi muhtemeldir. Filhakika 81 reylik ekseriyet, hükümet taraftarlarının pek çok olduğu avam kamarası gibi bir” mecliste o kadar ufak bir şeydir ki, başve- kilin istifa etmesi lâzımdır. Muhbir, bu iatifanın, başvekille kabi - ne arkadaşları araşında yapılacak istişa - reler için zaruri zaman olan birkaç gün sonraya bıira ld İ lave ediyor. Evening Nevsa diyor ki: £ “Muhakkak olan bir şey varsa: hükü - metin kredisi, gerek avam kamarasında gerek intihap dair&lerinde sarsılmıştır.,, Altı Alman nakliye gemisi torpillendi Londra, 9 aa. — Amirallık, kafile halinde seyahat eden altı alman iaşe gemisinin ingiliz denizaltıları tarafın- dan torpillendiğini bil.dirmektedir. Hııki.kî Stil Mobilya, Avize, Kumaş ve Biblo arıyorsanız lütfen bir kere DEKORASYON Mağazasıma müracaat ediniz. İSTANBUL Gazeteleri İ üü