1 Ağustos 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

DÜNYA HABERLERİ Amerikan bahriyesinin kuveti Donanma dünyanın her hangi bir filosunu yenecek kuveftedir Vaşington, 31 aa. — Reisicümhur Ruzvelt'e verdiği senelik raporda a- I 1-8.1939 ULUS Te | | İ | | | “Beyaz harp,, devam l Tokyo'da İngiliz sefareti önünde nümayişler oldu | ediyor Dançig meselesi etrafındaki ihti- lâfta gerek Polonya ve gerek Al- | Manya iddialarından bir adım geri- | Tememekle beraber, buhran hayli | hafiflemiştir. Şimdi almanlar, Dan - çig'i bir emrivaki ile ele geçirmek niyetinde olmadıklarını söylemek- tedirler. Bununla beraber, Dançig “üzerindeki “haklarının” tanımacağı ve bu şehrin kayıtsız şartsız olarak kendilerine geri verileceğini ümit ediyorlar. | Almanya'nın Dançig'i silâhla al- 4 Mmak kararı hakkındaki haberlere |Mnmanmamak lâzım geldiği gibi, bu | şehri tecavüz yolu ile ele geçirmek- a.a, Matbuat Servisi lerini izah ediyor ve Japonyanın Ameri- kadan ithalâtını sayarak, Amerika tarzı hareketinin aynı zamanda Avrupa, Al - manya ve İtalyaya karşı bir ihtar mana- sına da alınabileceğini söylüyor. İKDAM M CUMHURİYET İstiklâl savaşiyle bugün arasında Nümayişe 150 bin kişi iştirâk etti (Başı 1. inci sayfada) | giliz menfaatlerinin tesirli bir surette müdafaası için en iyi yol seçılmı'ş bulunuyor. İngiliz hariciyesinin poli- tikasında Avrupadakinden daha fazla olarak hâkim olan ticari uıenfaıatler mevzuubahs olduğu zaman, ingilizler | * c e boyun eğmezler. Bununla beraber ja- m":1 L“İA')' ŞOY:; dm::,e KST ponları da her şeyden evel ilgilendi- Ameşık_an 9na;ı ea );.ı - ren cihet budur. Filhakika, japonla - her hangi bir deniz devletinin - filo Yunus Nadi, bu başmakalesinde, İstik- lâl harbinin nasıl müşkülât ve yokluklar içinde başladığını anlattıktan sonra Av- rupanın son istikrarsızIrkları karşısında almıya mecbur olduğ üdafaa ter- tibatı dolayısiyle bu milletin icap edin - ce hukuk ve hududumuzu müdafaa için İkdam imzalı başmakalede, ingiliz - istiklâl harbi hiç b iyen — japon anlı Üai konra Berlla'ne Ros harikalar göstereceğini söylüyor ve Tür- ma hüki leri, japon dipl larianı kiyenin, bugünkü harp ibtimalleri kar- senelerdenberi kendilerini aldattıklarını şısındaki soğukkanlılığını tebarüz ettir- ve yanlış yola sevkettiklerini gördük - dikten sonra vaziyeti şöyle hülâsa edi- lerini söylüyor ve Japonyayı totaliter - yor: “Harp olmasını aslâ istemiyoruz. Totaliterler japonlara ö> I güv ler, Japonların işgali altında bulunan ve Şantung'un merkezi olaq Tsingfu- daki ingiliz aleyhtarı kom'ıte bu şe- hirde oturan ingilizlere bir mektup göndermiştir. Mektupta şöyle denilmektedir. *“10 ağustostan sonra vukua gelecek lerin arasından ayırmak onların blöf | ten vazgeçtiği hakkındaki teminata | da inanmamak lâzımdır. Bazan et- | Tafa nikbinlik ve bazan da bedbinlik | dağıtan bu haberler, “beyaz harp,, | Veya “sinir harbi,, adı verilen müca- | delenin taarruz hamlelerinden iba - | Tettir. Filhakika son bir aydanberi | Berlin'den ve Roma'dan etrafa biri- | birini nakzeden haberler yayılmak- | tadır, Dünya efkârıumumiyesi, u- ©| Zun zaman,Dançig'de yapılan aske- Ti hazırlıkla tethiş edildi. Dançig'in ir silâh deposu haline getirildiği Söylendi. Göbels serbest şehre gitti. _Fül'ıten. Çekoslovakya'da Henlein'- n yaptığı gibi, Almanyaya giderek itler ile görüştü. Dançig şehrinin endi mukadderatını eline alarak | Almınyn'ya iltihak etmesi artık bir Sün ve saat 'meselesi gibi görünür- | Sen, ansızın hava değişti. Almanya- hin Dançig meselesini halletmek i- Çin Polonya ile hususi müzakereye ğiriştiği bildirildi. Ertesi gün Mos- ©Ova görüşmelerinin uzayıp gitme- Sinden istifade eden otoriter memle- €t gazeteleri, Almanya'nın Sovyet- lerle anlaşmak üzere bulunduğunu Şaa ettiler. Arkasından İngiltere'- nin Almanya'ya anlaşma teklifi Yaptığı, fakat almanların bu teklifi Ktikrahla reddettikleri söylendi. 3 Şimdi anlıyoruz ki bütün bunlar Sinir harbinin” manevralarından i- tmiş. Almanya'nın Sovyetlerle & şması tamamiyle uydurma bir ı h'krdir. Polonya ile Almanya ara- | "“'lı Dançig üzerinde hiç bir gö- Tüşme yapılmamıştır. İngilterenin M Anlaşma teklifine ince; bunun da r’ş;ü eÜ SÖz vardır: yalan- ; Râa en büyüzğü, içinde küçük bir lerikat olan yalandır.., İşte ingiliz- yalayalama teklifi hakkıdaki ihtiva e; Oyle küçük bir hakikati dir. İnoij,” Püyük yalanlardan biri- rınd Siliz gazetelerinin yazdıkla- &n ve avam kamarasında yapı- an Münakh | SA dan l ğına göre, hâdise şundan ibarettir: Ro- ll'ıa.ny. ile mahut ticaret mukavele- Sini imzalıyan alman iktısat müşa - Viri Wohltat bazı iktısadi işlerin mü- Zakeresi için Londraya gittiği za- Man, harici ticaret nazırı Hudson'- an bir mülâkat istemiş. Bu mülâ- &tta Alman - İngiliz münasebetleri ahis mevzuu olmuş ve Wohltat iki Memleketin anlaşması lüzumundan ahsetmiş. Hudson da İngiltere'nin manya'ya toprak temlik edemiye- Seğini, eski müstemlekelerini geri '_'_"emil'eceğini, Almanya'nın teca- Bi b Te P e "ıuâ Z'ekoslovalıyı'yı bırakmasını Vsiye etmiş. Ve bunları yaptığı ::kdirde İngiltere'nin Almanya'ya, hâdiselerden mesul değiliz. İsterse - niz Çan - Kay - Şek'e yardım etmeğe devam ediniz- Fakat Çan - Kay - Şek- in idaresi altındaki Çine giderseniz daha iyi edersiniz.,, Japon ordusunun vaziyeti Tiyençin, 31 a.a. — Çîff'dtk.î_ japon ordusunun selâhiyettar bir mümessi- li, japon ordusunun ingi.liz ğle.yhtan hareket karşısındaki vaziyetini anla- tarak, kantıni çerçeveden dışarı çık - madığı müddetçe ordunun bu ha'reke_ te karşı tedbirler almıyacağını bildir- miştir. İngiliz - Japon konferansı Tokyo, 31 a.a. — Ingiliz.— japon konferansını müteakip, hariciye neza retinin istihbarat bürosu, aşağıdaki tebliği neşreylemiştir: Japon - İngiliz konferansında bu- günkü heyeti umumiye toplantısında müzakereler Tiyençin'de sulhun ve nizamın idamesi ile alâkadar mesele- ler üzerinde cereyan eylemiştir. Konferans, Tiyençin ingiliz beledi- ye polis şefi B. Dennisi dinlemiş ve bunu müteakip, tetkik edilen mesele- lerle alâkadar bazı noktaları bir tâli komiteye yollamıya karar vermiştir. Bu tâli komite, heyeti umumiye toplantısını müteakip hemen derhal içtima ederek japon makamları ile in- giliz belediye polisi arasında daha müessir bir işbirliğini temin edebile- cek yeni bir anlaşmanın esaslarını ha- zırlamıya başlamıştır. gxıızl-melelerî h:l:l:ı:â: Pö- ti Jurnal gazetesinde şu satırları ya- zıyor: Şurası müşahede ve tesbit edilebilir ki, müzakere diplomatik realiteler sa- hasına sokulmakla, uzak doğuda bi- zim menfaatlerimizle muvazi olan in- Hapisanede basılan sahte banknoflar Londra, 31 a.a. — Son zamanlarda İngilterenin cenup mıntakalarında 10 şilinlik sahte banka kaimeleri dolaş- makta idi, Yapılan tahkikat neticesin- de bunların Vight adasında kâin Park hurst hapisanesinde basıldığı anlaşıl- mıştır. Sahtekârların cürüm şeriki o- lan iki gardiyan tevkif edilmiştir. Münih'te at yarışları Münih, 31 a.a. — “Goya” ismindeki Fransız atı, Hitlerin 70.000 markla mükâfatlandırdığı, alman at yarışla- sunu mağlup edecek vaziyettedir. Do rın Tiyençin hâdisesinden iştifade ederek temin etmek istedikleri şey, ingilizlerin Çin parasın X etmek suretiyle Çan - Kay - Şek'in harbi finanse etmesine imkân verme- lerinin önüne geçmektir. pkklak LaCh İngiliz siyasetine dair H'fler'e verilen rapor giliz efkârı umumiyesi ve siyı.setı hakkında hazırladıkları raporu Hit z lere tevdi etmişlerdir. Bu dörtkişi baron Worner Von Heimbaden Ba - ron Von Falkenhayn, kont pülkler ve Fritz Von Twardowski'dir. Bu aristokratları İngilterede ika - metleri esnasında ingiliz ricali ve mebusları, bir çok zabitleri ve iş adam ları, arazi sahipleri ve muhafazgkârın sâir illeriyle görüşmüşlerdir. Bunların anketleri resmi bir mahi- yet almamış ve umumi suretle görüş- me şeklinde cereyan etmiştir. Bu gö- rüşmeler esnasında anketçiler alman noktai nazarını izah etmişler ve in- giltere'nin siyaseti hakkında malü - mat almışlardır. Bunlar İngiltereye a lelâde ziyaretçi sıfatiyle gelmişler ise de Hitler'in bu zevatın kanaatle « rine büyük bir ehemiyet atfettiği id - dia edilmektedir. ——— .. Almanya'da Başkumandan kim olacak! Berlin, 31 a.a. — “Havas” Harp şe- fi meselesinin alman askeri mahfille- rinde iki cereyanın doğmasına sebep olduğu anlaşılmaktadır. #REL 4H Bazıları, harp zamanında askeri ve sivil işlerin aynı şahsiyet tarafından idaresi lüzumuna kani bulundukları halde, diğer bazıları da devlet ve or- du idarelerinin muhtelif şeflere ve - rilmesi lüzumuna kanidirler. İhtiyat general Wetzell, “Militar Vachen- blatt” da ikinci tezi müdafaa etmek- tedir. Bu münakaşa; bugünkü ahval için- de herhangi bir akademik veya tama- men teknik bir ihtilâf mahiyetinin dışına çıkmaktadır. Filhakika, devlet nanmamızın taarruz kabiliyetinin ve a müzaheret efradının talim ve terbiyesinin mL'ıka< yase kabul etmiyecek derecede yük - sek olduğuna kaniiz.,, met eden amiral Leahy'nin bir ağus - tosta tekaüde sevkedileceği malüm - dur. . ” müsaade ettiği yeni program Ameri- kanın hayati hudutlarının müdafaa - sına kâfi gelecektir. Londra, 31 aa. — “Deyli Herald| mektedir: gatesinin. bildirdiğine göre alman| “Amerika'nın deniz siyasctımn_ FO aristokrasisine mensup dört kişi in-|mamiyle tedafüi olmasına rağmen Amerikan bahriyesinde 46 sene hiz- Amirale göre, kongrenin tatbikine Amiral raporunda şunları ilâve et - harp zuhurunda donanmamızın düş - manı sahillerimiziden uzakta bulun - durması ve onu mümkün olduğu ka - dar az bir zaman içinde hezimete uğ- ratması lâzımdır. Sulhu muhafaza et- mek imkânı hasıl olmadığı takdirde deniz sevkülceyşimiz taarruzi* olma - lıdır. Amerikan donanması düşman donanmasiyle her yerde çarpışarak 0- nu mağlup etmelidir. Bu işi görebil - mek için bahriyemizin bütün eleman- larının kuvetli ve kâfi miktarda id - manlı olması zaruridir.,, Amiral Leahy, Amerikan donanma sının azami derecede müessir olabil - mesi için üç tavsiyede bulunmakta - dır: 1 — Kongrenin kabul ettiği donan dolara mal olacaktır. manın inkişaf plânının biran evel tat- biki. Bu plânın tahakkuku bir milyar Olursa ve bize yani en hayati alâkalarla bağlı olduğumuz sahalara kadar gelirse ondan korkumuz da yoktur.., VAKİT Amerika'nın beynelmilel vaziyetinde değişiklik Asım Us, bugünkü başmakalesinde, A merikanın Japonya ile akdetmiş olduğu ticaret muahedesinin feshetmesi sebep- lerini araştırarak, amerikalıların iki mem- leket arasında siyasi ve iktisadi mese - lelerin kökünden halledilmesini istedik- lerini, japonların ise- her şeyden evel Çindeki fili vaziyetin kabulünü istedk- politikasına en büyük darbeyi vurduğu- nu izah ediyor. YENİ SABAH — Moskova müzakereleri Hüseyin Cahit Yalçın, bu başmakale- sinde, ingiliz ve rus askeri heyetlerinin teknik ve askeri hususları görüşmek ü- zere Mosk da y kları söyl toplantı münasebetiyle, meselenin artık çok müstacel olmak mahiyetini, hatgi aktüalitesini kaybettiği söylenebileceği- ni, sulh cephesinin âzim ve metaneti yan- ğını söndürmemişse bile mevcut hudut- ları içinde hapsettiğini izah ediyor. LHZ — Dergii :gilen yeni deniz tay - itıda görüren atesrroyer ye denizaltı üslerinin süatle inşası. 3 — Donanma efradının ve bahriye silâhendazları miktarının mühim mik tarda artırılması. Fransa - Amerika Uçuş rekoru Port Vaşington, 31 a.a. — “Ville-de » Saint - Pierre” ismindeki fransız de- niz tayyaresi dün öğleden sonra bu- rada denize inmiştir. Tayyare, Liz- bon ve Horta'daki tevakkuf müddet- leri de dahil olmak üzere Biscarosse Port Vaşington arasındaki mesafeyi 399 saatten biraz fazla bir müddet zar fında katetmek suretiyle Fransa - Amerika rekorunu tesis etmiştir. Uî'f; "müddeti 34 saat 53 dakika ıürmüştu.r. Saat üçe doğru tayyare a- çık denizde Normandiye rastgel- miştir. Bir fransız deniz tayyaresinin ingiliz hük |İngiltere'de tedhişçiler | ŞA İngiltere'de İrlandalı tethişçilerin birçok yerlere bomba attıklarını ve z ümetinin buna karşı ciddi tedbirler aldığını yazmıştık. Yuka- rıdaki resimlerde tethişçilerin bombalarına kurban olan iki bina görülüyor kendi kumpanyasına mensup bir ge- mi ile denizde karşılaşması ilk defa olarak vuku bulmaktadır. Deniz tay- yaresinin yaklaştığından haberdar o - lan “Normandi” hafifçe yolundan inhiraf ederek tayyarenin kendisini görebilmesi için bütün ışıklarını yak- mıştır. Aynı şekilde ışıklarını yakan tay- yare de vapurun 50 metre kadar üze - rinden uçmuştur. Ugünkü harp vaziyetinden sulh Yaziyetine dönmek için lâzım gelen taddi yardımda bulunabileceğini Söylemiş. İşte anlaşma teklifi bun - âan ibarettir. Wohltat Almanya'ya feri döner dönmez, alman gazete- tri, İngiltere'nin Almanya'ya an- ı*!lnı teklifi yaptığını, fakat bu klifin reddedildiğini yazmışlardır. '&zı alman gazeteleri de Almanya- h:lı İngiltere ile anlaşmak için ileri '_ll'düğü ilk şartın şarka doğru ge- işlemesine engel olmaktan vazge- filmesinden ibaret olduğunu yaz- akla, Nazi Almanyasının istilâ ve Mhakküm politikasını yeniden te- Ix"'üı ettirmişlerdir. rının en mühimi olan mavi kordelâyı ) şefi olan Hitler'in aynı zamanda al- kazanmıştır. keri ku i manda- 1938 senesinde bu yarışı k; ş ::an ı? hi 'Vetlfnnin' bışhm * ĞA olan “Antonym” isimli Fransız atı Ve i inin bi YA YN Aniçi ea lur. Bu sıfatla kendisinin bir harp ha- ıkmfıı:gı," .I.’_ı-?ch,. ismindeki italyan linde ordunun başına geçerıek harekâ- atı üçüncülüğü kazanmıştır, tı bizzat idare edip etmiyeceği meç- huldür. Fransa turu bitti 17 yaşında bir genç korkunç bir yılanla boğuşlu, sonra öldü İzmir, (Hususi) — Çeşme kazası civarında Ayakiranda mevkiinde çok hazin bir facia olmuş ve bir gencin ö- lümü ile heticelenmiştir. Alınan ma - lümata göre hâdise şöyle olmuştur : Çeşmede, 17 yaşlarında Hüseyin is- minde bir çocuk konuşma için arka - daşı Ali Borazan'ın Bağkalesine git- miş, fakat kalenin damında büyük ve korkunç bir yılanla karşılaşmıştır. Yılanın ağzını açarak korkunç bir şekilde başını kaldırmış olması, Hüse yini korkutmuş ve ürkütmüştür. Genç de, bu vaziyet karşısında, eline geçir- diği bir kama ile yılanın üstüne sal - dırmış ve onu öldürmek istemiştir. Yılan bu mukavemetten daha çok udurarak bütün korkunçluğu ile Hü- seyinin üstüne saldırmıştır. Hüseyin kaçmıya başlamış fakat tekerlenerek bi yere yuvarlanmıştır. Ve bı - ve eşya ve yolcu nakliyatının müte - lind:l’ı'i kama dı!kendî :rü:u;g::ıı:p- madiyen arttığını kaydeylemiştir. lanmi üseyi: yaranı İ e Ş ştır. Hüseyin, bu ağır Bdı:ndBlnS';;ıra sürekli alkışlar ara - tesiriyle ölmügtşlr. Yılı:î gelince, : sını « in'e bir tazim telgrafı| da yetişenler tarafından öldürühnag-' Paris, 31 a.a. — Yirmi gündenberi devam eden Fransa bisiklet turu dün kü pazar günü sona ermiştir. Turu; 132 saat 3 dakika 17 saniye de bitiren Belçikalı Sylvere Maes ka- zanmıştır. Japonya'da akimleştirme e e Demokrat İtalyanlar demokrasi - için çarpışacak bi Demiryolu nakliyatı dün bütün Lyon, 31 aa. — Heriyo “italyan | Sovyetler birliğinde merasimle kut - halk birliği, tarafından iş borsasın- |lanmıştır. Her tarafta müteaddit top- da şerefine tertip edilen tezahüratta | lantılar ve işçi şenlikleri yapılmıştır. bir nutuk irat ederek yakında iki Moskovada “Gorki” kültür ve istira - memleket_ar.aıınd'a bir yakınlık husu- | hat parkında yapılan miting bilhassa le geleceğini ümit ettiğini söylemiş- | parlak olmuş ve mitinge 300 bin kişi tir, iştirak etmiştir. Akşam üzeri parkın “İtalyan halk birliği,, umum? sekre Yeşil tiyatrosunda 20 bin demiryolu teri Romano Coechı de bir nutuk söy- |işçisinin iştirakiyle yapılan toplantı- liyerek geçen eylülde 100.000 muha- | da münakalât komiseri iki saat süren kı cir italyanın Fransa için çarpışmağa | bir nutuk söyliyerek demiryolu tec - hazır bulunduklarını ilân ettiklerini | hizatının kuvetli modern lokomotif - hatırlatmış ve harp zuhurunda ital - İler sayesinde süratle inkişaf ettiğini yan demokratlarının Fransa ve de- mokrasi için çarpışacaklarını çünkü bu suretle hakiki italyan dâvasını da müdafaa etmiş olacaklarını söylemiş- tir. Tokyo, 31 aa. — Domei ajansının öğrendiğine göre, içtimat yardım ne - zareti, diyet meclisinin önümüzdeki içtimama bir akimleştirme kanunu projesi tevdi edecek ve bu kanun pro İesi mucibince irsi surette sakat olan- lar veya mütereddi bulunanlar mec buri surette akimleştirilecektir, —— İsviçre'de kulüp adedi Bern, 31 a.a. — İsviçre futbol fede- Tasyonunun neşrettiği bir rapora gö- re, İsviçre'de ceman, 1050 ekibi ve 76.300 âzası olan 631 kulüp — vardır. Son yıl 200 ü hariçte olmak Üüzere 25,400 maç yapılmıştır- Sovyef demiryolu nakliyat günü törenle kutlandı Moskova , 31 a.a. — Tas ajansı bil- bz Yukarıda da söylediğimiz gibi, Ütün bunlar, efkârmumumiyeyi şa - tmak için alman ve italyan pro- Ağanda teşkilâtlarının birer ma- yavrasından ibarettir. Almanların * italyanların şöyle ve böyle yapa- klarına dair Berlin'den ve Roma'. 3n verilen haberlere aslâ itimat et- P“Mek lâzımdır. Bugünkü politika ı.'?ıhnm müsbet ve beynelmilel va- “Yet üzerine en çok müessir olacak hâdisesi, demokrat devletler :!Mleıiniu her gün daha ziyade ku- y ı:;'üımekle olmasıdır. Bu cepheyi 'Akkiı eden devletlerden her birinin .ıırî hazırlıkları tamamlanmıştır. Selânik fuarı Selânik, 31 aa. — Yunanistanla dost bütün devletler, biribiri /ardın - dan eylülde açılacak olan €nternasyo nal Selânik fuarına iştirak edecekle- rini bildirmektedir. ——— — —— Avrupa'daki vaziyetini takviye et- miştir. İşte yakın ve hattâ uzak is- tikbalde politik hâdiselere istikamet verecek olan âmiller bunlardır, Bu- nun için Berlin'den ve Roma'dan gelen bazan heyecan verici, ve ba- zan da yatıştırıcı ve uyuşturucu ha- devletler arasındaki tesanüt sağ-| berlere ehemiyet verinemek hu si- » laşmaktadır. Sovyetler bu cephe-| nir harbinin en iyi müdafaa tedbiri- İştirâk etmek üzeredirler, İngil -| dir, * Japonya ile anlaştıktan sonra İzmir Kızılay reisi öldü İzmir, 31 (Telefonla) — Şehrimi- zin sevilen ve mâruf şahsiyetlerin - den Kızılay reisi Dr. Cevdet Fuat bu- gün ölmüştür. İzmir'de bir cinayet İzmir, 31 (Telefonla) — Bu gece hapisane önünde sandalyacı Mustafa $ sarhoşluk yüzünden dökmeci Mehme- di bıçaklıyarak öldürdü, İzmir'de yangın İzmir, 31 (Telefonla) — İki çeşme- likte komisyoncu Ali Haydar'ın evin- den çıkan yangında üÇ ev yanmış ve A.S. ESMER