6 Temmuz 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

OLUS AE İT VA DIŞ İCMAL arihden bir yaprak Almanya, Kusya ve Fransa ile hârb ak olursa, İngiltere bitaraf kala- mı, kalmıyacak mı? Bügün Almanya'yı da, Frahsa'yı Rusya'yı da en çok alâkadar eden le budur. Rusya ve F ransa, böy - dir vaziyette İngiltere'yi kendi ara- hda görmek isterler, Almanya İn- ere'nin bitaraf kalmasını ister, İn - Bre ise, ne Almanya'ya bitaraf ka- Ülgint vâdetmiştir. Ne de muayyen teahhüdleri dışında Fransa'ya Odım etmek için bağlanmıştır. Har - ,Birip girmemek noktasında serbest İtalya milisleri Hudud'da Bir fransızı ağır suüretle yaraladılar Paris, 5 â.â, « Havas ajansı bildiri- yor: Bir fransiz, dün Fransiz - İtalyan iyt'n .klıdır ki İngiltere Avrupa'da ydiği politika tâbiyesini takib edebi- ;"' Büyük harbdan evelki ler için- “aş 9© vaziyet böyle idi. Fransa ile * eya biribirine bağlanmışlardı. Bir Tb çıktığı takdirde birlikte harb ya- ypaklarını herkes biliyordu. Fakat İn- tere? İşte Almanya için öldüğü ka- Fransa ve Rusya için de büyük çianma bü idi. vi Alman dış politikasınm en esaslı gdefi bu muammayı halletmekteri iba- geti. Bir Avrupa harbı çıktığı takdir- ngitlere'nin takib edeceği siyaset gafında alman hariciyesinin dosyala- porlarla döludur. Büyük harbi doğuran ktriz çikar çık- iz, Almanya gene aynı büyük mese- arşısında kalmıştı! Sırbistan yü- hden bir taraftan Almanya ve Avus- a, diğer taraftan da Rusya ve tansa arasında bir harb çıkacak olur- ciş İngiltere bitaraf kalacak mar kalmı- Hicak mı? Almanya'nın Avusturya - 1 'isıan ihtilâfinı harba kadar sürük- P sürüklememesi, bu sualin ceva- ha bağlı idi. Sefirler raporlarını ya - iyorlar. Hariciye Vekâletinin enlite- Ü en salâhiyetli makamdan öğrenmiye ebbüs etti. Temmuz sonlarına doğ- kardeşi Prens Haynrih, Londra'ya Üdecekti. Kardeşini bu malümatı ,ral beşinci Corç'tan öğrenmiye me - " enl Havssik, 14 saszuzun yirmi al- al Cort'ün ne cevab verdiği bugü. g& kadar tarihin münakaşalı mevzüula « dan birini teşkil etmekte idi. Bazi - , ktralın, bitaraf kalmayı vâdettiği. d bazıları ise, böyle bir vâdde bulun- gdadığını iddia etmektedir. Şu muhak. tir ki, Prens Haynrih, Berlin'e av. nde kıral ile kendisi arasındaki mü. Hlemenin intibamı ikinci Vilhelm'e Watirken, İngiltere'nin bitaraf kalaca. k?nuü altında bulunduğunu söyle. liştir. İkinci Vilhelm, harba girmek nı verirken, kıral Corç'un sözüne vendıii?i © zaman Berlin'de bulu- An Amerika #efiri Bay Cerard'a söy - ç Föral Corç, Prens Haynrih'e bita - arihin 101 vâdetti mi, etmedi mi? İşte bin bu muamması artik bugün gö Porc'u ahidşikenlik ile ittiham eder bir lazı yınm!l:l..nl:mııı üzerine İngilte - ada yecan i Hler, karallarının, verdiği edeü tt “m""“ oldüğünü iddia ettiler. n hususi kâtibi münakaşaya ka « Etı'ı'ı' Beşinci Core'un böyle bit vid- ukttmmadığını söyledi. Şimdi Ho « zollern hanedar S a ' kf" Kut h;l'l'ı:"!wlel'_l direktörü w'_“d'“ söylenen sözler- , Mana çıkmıyacağını is - — Bu işe karılu sözleri söylemiş: itaraf W_ A a hududunda italyan milisleri tarafın- dan ağır sürette yaralanmıştır. Selâhiyetli mahfillenden bu Husus- tâ aşağtdaki malümat verilmektedir! Hâdise Alp eyaletinde Abriese ya- kın Udine boğazı tivarinda vukua gel- miştir ki, fransız turtistinin haberleri olmadati hududu bir kaç âdım tecavüz etmesi üzerine, italyan milisleri, hiç bir ihtarda bulunmadan, hemen der- hal bunların üzerine ateş açmışlardır. İki fransiız, hemen geri dönmüşlerse de İtalyan milisleri ateşi kestmemiş- lerdir. Bu suretle, Fransızlardan biri- si Paris'te Vojiar sokağında oturan Paris hastanelerinde asistan Döle- tr, bDir kaç kurşunla arkasından ağır surette yaralanmıştır. Vakayı haber alır almaz, Fransız açılmasını amretmiş ve tahkikat, yü- kâarıdaki ilk neticeleri vermiştir. Tahkikat tamamiyle, nihayetlen- dikten sonradır ki Fratisız hükümeti, her halde teesslife şayarı oları bu hâdi- se karşısında hareketini tayin eyliye: .| cektir. Macar naibi Berlin'e gidecek Berlin, 5 a. a, — Naib Hörty, res- mi bir ziyarette bulunmak lizere ihti « mal Berlin'e ağustosta gelecektir. Mu- malleyhe İmredy'nin refakat edeceği söylenmektedir. Nalb Hortty'nin ziya- retini iade etme küzere Hitler'in Ma - caristan'a gideceğine dair dolaşan Ha - berler mevsimsiz addedilmektedir. Hariciye nazareti derhal bir tahkikat DÜNYA HABERLERİ Tokyo, baştanbaşa su altında kaldı! 100.000 ev sellerin hücumuna uğradı 131 ölü 300 den fazla yaralı var! Tokyo, 5 aa. — Domei ajansı Kobden bildiriyor: Bütün şehriri evlerinin hemen hemen tamamımı teşkil eden yüz bin ev, etraftaki bütün irmakların taşmasını intaç eden müthiş yağmür- dan dolayı, su içinde kalmış ve 2100 ev de, bütün barajları yıkan sü- yun tesiriyle tamamiyle mahvolmuştur. Şimdiye kadar 131 — ölü ve 300 den fazla kayıp tesbit edilmiştir. : Yugoslavya'dan gelecek göçmenler Dr.Stoyadinoviç Türkiye ile yapılan müzakereye dair izahat verdi Belgrad, 5 a.a. — Dün Üsküp'te ak- tedilen Vardar eyaleti yugöslav tadi. kal birliğinin bir toplantıst esnasında Başvekil Stoyadinoviç mühim bir nu- tuk söylemiştir. Cenubt Sırbistan'da ki türklerin hiereti hakkında Başve - kil, yugoslav tâbiiyetindeki türklerin hicreti için Tü tiye hükümeti -tte halihasırda”mmtiZâkereler cereyan etti- ğini ve bu Mmüzakerelerin henüz ni- hayet bulmadığını söyledikten sotira Yugöslavya'daki -türk ekalliyetinin pek müstakim Bir utsur olduğunu ve hüklimetin kendisindet tamamiyle memnun bulunduğunu kâaydetmiştir. B. Stoyadinoviç, şu sözleri ilâve et Miştir: “— Esasen gidecek olanlar yaltırz hieret etmek arzusutda bulunat yu- goslavya tâbiiyetindeki tlirklerdir. bir anlaşmaya varmıştir. Sovyet delegesi, hükümeti tarafın- dâan tekit edilmesi kaydiyle mutaba- katini,vermiştir. Karadan kontrolün yeniden tesisi ve son defa müzakere edilen formül üzerinden deniz kontrolünün takvi- yesinin beraber başlaması tekarrür etmiştir. Muharib hakkının tanınması Loüdta, 5 aâ, — Gönüllülerin geti çekilmesi, kontrolün yeniden tesisi ve müuharib hakkının tanınması hak- kında bugün öğleden sonra kabul o- lunan plâti, tasvib için Burgös'a yol- lânmiştır. J Filhakika, sövyet delegesinin pto- jeyi tasvibinden sonta sovyet hükü -« metinin de tasvib eyliyeceği kati te. lâkki ölünmaktadır. ilacağız sözleri telâffuz edilmiştir. Fa ât Doktor Kürta göre, bu sözler on in evelki fıkradan ayrılamaz. Ve hö: ı:.ıı ümümiyesi, katiyet ifada eden bir ; ıı'ıi:.lınm“nıh ş ::ıııeı. Filhakika kıras aSi el çerslmeeraber KÜÇÜK DIŞ HABERLER X Paris — Bulony - Sür - Sen'de ge ce yarısına doğru çıkan bir yangın ne- ticesinde tiyatro dekörlari imâl eden maratgöz atelyeleri harap ölmüştür. Ateş yandaki iki eve de sgirayet etti « ünci fıkrada da bitaraf lnl'. ğ ıü' W Anlı;ıluı, Prens TERE hkl::hıhlih fıkrasında olduğu gi« ) Re di işine elvereni alarak, gerisini :.h;rmı bırakmış, Fakat acaba bu hi m.ılnın Alıı__n"’yı ve dünyaya Ht dmzım, l_nıilıın tam bir irendi mi? MAT ZLK .l:u münakaşa tarihin karanlık bir asını aydınlatmıştır. Yeni aydıne hat bu hakikat karşısında ingiliz ve mMan devlet adamlarınım bundan :İ; biribirleriyle dâha vazıh konuşa- aha iyi anla: larını temenni et- ökten kenünıi:i'“ıhmıdlk 'i A ğinden bu evlerde oturan kitacilar &- lelacele kaçmışlardır. Yangın — süratle söndürüldüğü İçitt bu evlerde ateşin yaptığı tahribat ehemiyetsizdir. Yan- gi sâat bit buçükta söndürülmüştür. Kimseye bir şey olmamıştır. X Viyana — Völkişer Beobahter ga: zetesi, buğlin bazı gıda maddelerinin azalmasından dolayı endişe etmekte - dir. Bu eksiklik Viyana'da hissedilmiye başlanmıştır. X Roma — Bir Paraguay askeri he- yetihin İtalya'da bulunmast bazı dedi- kodulara yol açmış olduğu için faşist hükümetinin Paraguay'a harb malze - mesi satmak üzere bir kontrat İmza ettiği hakkında dolaşari şayfalar emin A. Ş. ESMER İh AA s LKi S bi Bi aei n li eee 1 ÖD eli < iğlei öt üne | Karışmazlık işinde anlaşma İki tarafa muhariblik hakkı tanılıyor ! Lomdra, 5 aa. — Bugün öğleden sönra toplanan karışmazlık uümümt komitesi, İspanya'da harb eden yabaneı gönüllülerin geri çekilmesi ve konttölün yeniden tesis edilmesi plânı üzerinde tam Diğer taraftan öğrenildiğine göre, Kytö ve Ösaka'ya devamir ve şiddetli yağmurlar yağmıştır. Maamafi hasar burada Kobe'de olduğundan nisbeten daha hafiftir. Dahiliyenazırt amiral Suetesuü, geçen hafta zarfında tesbit edilen ha- sarın 100 milyon yeni bulduğunu bil- dirmektedir. Başka bir eyalette Tökyo, 5 aa. — Kanazava eyaletin « de yeniden vüküu bulan tuğyan netice - sinde 49 kişi ölmüş, 295 ev yiıkilmiş ve 26 köprüyü sulâar götürmüştür. Memleketin garbinda şiddetli yağ- murlar yağdığı ve Kagava eyaletinde birkaç kişinin öldüğü bildirilmekte- dir. Yangise boyunda Japon ilerleyişi Tokyo, 5 a. a. — Amirallık makamı tarafından bildirildiğine göre, japon kıtalarının pazartesi günü saat 18 de Hankeu'da Yangtse üzerindeki Çin ba taryalarını zaptetmiş olduklarını - bil - dirmektedir. Bu batatyalar çinliletin nehrin üzerinde ilk seddi inşâ ettikle- ri mahalde yani Kintiang'un mansabı- na doğru 35 kil elik bir fed bulunmaktadır. Çinlilerin Hankeu'yu müdafaa eden başlıca barajları Kiriki- ang'da bulunmaktadır. İtalyanlara ekmek : Roma, 5 &. â, — Musoölini Agro Pon tino'da buğday harmanlarını açmak ü- zere Aprilia'ya gelmiştir. Duçe, çıplak göğde ile bir harman makinesinin üs - tüne çıkarak muvaffakiyetle kazanılan buğday harbmin bu sene bütün ital - yanlara ekmek temin ettiğini söyle- miştir, General Miaja diyor ki : -" Mmüdafaa Miaja demiştir ki: -getirmiştir. Düşmanın kuüvetli tazyikine tağ- men âskerlerimiz toprağı karış karış müdafaa etmektedirler. Düşman ağır âğır ilerlemekte ve yabaneı kuvetler Ağır zayiata uğramaktadırlar. Valans havalisi Madrid'i taklit etmeğe ha- zırlanmaktadır. Mağlüb olmak iste- miyen bir milletle mücadele etmek güçtür. Fesatgıların İşgalindeki ha - Valide otorite yabanoıların elindedir. Bunun için mücadeleye sonuna İkadar devam edeceğiz. Biz memleketimizin ispanyollar tarafından idare edilme « sini istiyoruz. Sön muharebeye kadar bir harb ne kazanılmış ne de kaybe- dilmiş addedilebilir. Son muharebe ise cumhuriyetçilerih lehinde netite- lenecektir. Cumhuriyetçiler mukavemet ediyorlar Barselon, 5 aa. — Milit müdafaa nezâreti tebliğ ediyot: Şark cephe- sinin bütün mittakalatında şiddetli t©uhatebeler cereyatı etmektedir. Ku- vetlerimiz — düşmanın — hücumlarına şiddetle mukavemet etmektedir. Barselon bömbardimanı Barselon, $ aa. —a Gece - yaftisina bit menbadan tekzib edilmektedir. döğru Franko küvetlerine —mensuj “Toprağı karış kârış ,, ediyoruz ,, Madrid, 5 a.a. — Şark cephesindeki harekât hakkında general “— Mücadele büyük bir şiddetle devam etmektedir. Düşman bu mintakaya mühim kuvetler ve çok mikdarda harb malzemesi tayyareler Barselon'un şimalindeki mahalleleri ve San Andrian'ı bormbar: diman etmişlerdir. Ön ölü ve ön ya- ralt vardır. Dün sabah Gava'nın böms bardımanı neticesinde 23 kişi ölmüş ve baztları ağır ölmak üzere 40 kişi kadar yaralanmıştır. Frankocuülarin tebliği Ümümti karargâhtan tebliğ edili - yort Terüel cephesinde kitaatimız buğgün tenüb istikametinde yedi kilo: metre ilerlemiştir. Kastellon cephesindeki küvetleri « miz ilerlemeğe devam etmektedir. Beki mıntakasında birkaç mevzi işğal edilmiştir. aei Maden kuyusunda feci bir kaza oldu Prâğ, 5 â.a, « Dün Mörâvska * Os- traya tivâarında kâir İndvig madeh ktis yüsüüün 5S00 mettre derinliğinde — bir çöküntü olmuş ve galerilerden bazıla- rı tıkarımıştır, Sekiz  İnai Sokollar kongEsinde B. Beneş'in nufku Çekoslovakya bütün milletlerle sulh içinde çalışmak istiyor t Çekoslovakya Cumhur Reisi B. Beneş Prağg, 5 aa. — Bökollar kongresinin ikinci günü çekoslovak, rus, yügoslav ve bulgar sokollariyle slâv olmıyan memleketlerden gelen atletler, Prag şatosunu ziyaret etmişler ve Beneş'e tazimlerini arzetmişlerdir. Çeköslovakya sokolları cemiyeti re- isi bir nutuk söyliyerek sokol hareke- tinin cumhuriyete ve önün demokra- tik teşekkülüne sadakatini teyit et- miştir. Benes, etrafında nazırlar ve birçok diplomatlar olduğu hâlde Şşu cevabı vermiştir ! ; Çeköslovakya, bütün komşularr ve bütün milletlerle sulh içinde yaşamak ve onlarla dostane işbirliği etmek İis - tiyor. Biz devletimizin muhtelif un - sürlâriyle sadakat, sükünet ve mântik dairesinde işbirliği etmek istiyoruz. Beneş, Çekosloyakya sokollarının mümessillerine bir bayrak tevdi etmiş ve sokollar da bu münasebetle cuümhü- riyete sadık kâalacaklarına dait yemin etmişlerdir. Öğleden sonra Mazatik stadında şenliklere devam edilmiştir, Yapılan jiranastik talimlerinde 150.000 - kişi hazır bul . Tâlimlerin son da âtletler müuazsami bİr “Fratisa” ke- limesi teşkil etmişlerdir. Statta bir al- kiş tüfant kopmuş ve İransiz* marşı çalınmiştir. Yuğgoslu vve romön heyetleri Prağ, Sa.a. — Sokollar bayramına iştirak etmek üzere 660 yugoslav ve romen askeri buraya gelmiş ve muaz- zam tezahüratla karşılanmıştır. Hehlayn partisiyle müzakere Prağ, 5 a.ar — B. Hodza bugün öğ - leden sontra Henlayn pârtisi delegele- rini kabül etmiştir. —— Avam kamarasında Londra'da yapılan Kredi anlaşmaları kabul edildi Londra, 5 a.a. — Avam Kamarasın- da ingiliz - türk mali itilâfını müda- faa eden John Simon, ezöümle son se- neler zarfında türk siyasetinde görü- len temayüllerin, siyast bakımdan, bu itilâfnamenin ihtiva ettiği teklifleri ve bilhassa İngiltere'den satın alınan silâh bedelİlerinin peşinen tediye e- dilmemesi keyfiyetini muhik göster- diğihni söylemiştir. , John Simon İtigiltere hükümetinin, bu itilâfin İngilterenin echebi mem - leketlerle iktısadi münasebetlerini İn- kişaf ettİrmeğe mâtüf bir siyasetİn başlangıcından başka bir şey addedli- memesini arzu ettiğini kâydetmiştir. Bu beyanatı takib eden müzakere - ler esnasında söz alan hatibler, Tür- kiye'ye kredi açılmasını müsait Bir ağiîde karşilamışlar ve ingiliz ticare- tinin Balkânlârda kaybettiği Vaziyeti tekrarf elde etmesi için hükümetin e- nerjik bir şekilde faaliyete geçmesi lü dan bahsetmişlerdir. toprak âltıtıda kalmışğtır. Bunlardan beşi hâfifçe yaralanmış olduklatı hal - de kurtarılmışlardır. Diğerletinin —de İ * anletadir. Yü ASA A İ Kanun, ikinci okunuşunda feye ko- nulmadan kabul edilmiştir. Avam Kamaârası bundan sonra in- giliz - türk klering anlaşmasını tâdil TÜRKİYE BASINI Eski ve yeni ölçüler TAN'da B. Ahmed Emin Yalman yukardaki baş yazısında ezcümle diyor kit “ Hatay işi ilk ortaya çıktığı zaman bütün harici âlem aynı hükmü verdi: * Türkiye kuvetlendi, toprak iştihala- rı uyanmıya başladı. Artık üstü kâpa- h bir türk emperyalizmi baş göstermiş bulunuyor.” Böyle düşünenler mazurdu. Eski â- Iıştıkları ölçülere göre başka türlü dü- şünmeleri bekl di. Fakat haki - kat bundan çok uzaktı. Çünkü dünya siyaseti, cihan harbı gibi bir tecrübe - den ders alamıyarak eski yollara sü- rüklenirken, Atatürk Türkiyesi yepye- ai ölçüler kurmuştur. İşte, bu ölçüler, yabancı memleket- |lere yab gelmiştir. Bizim yaptıklı rımızı eski alıştıkları ölçülere vurmuş- , lar ve yanlış neticelere varmışlardır.. İ Emperyalizm, bizim gideceğimiz yol değil, geride bıraktığımız, kaçtığı- , muz yoldur. Eski yollarda dolaşırken ağır bedeller ödiyerek dersler aldık. *ı—r'ı' lh.w' dez ,l_ : şeyden evel mevhum birf şan ve deb « | debe bulunduğunu ve böyle hayaller |arkasında koşan milletlerin bunu ba « 'gan yurtlarının varlığı ile ödediklerini | öğrendik. Hatay meselesinde türk milletinin albirliğiyle yaptığı mücadelenin başlı- ta hedefi budur. Biz bu işte hâklarımı« zı köruma küdretimiz bakımından bü- tün dünya karşısinda çetin bir imtihah geçirdik. Atatürk'ün rehberliği, hükü- metin uyanık siyaseti, milletin birliği sayesinde bu imtihatıdan her vakitki gibi açık alınla çıktık. Hatay türklerini mukadderatlarina hâkim tutmak ve Hatay'da türk kül « türünün bakasını temin etmek te bi« zim için hayati bir gaye idi, Mukadde- ratlarını muvakkat bir zaman içih ya « b a bir türk kitlesinin köle hâline indirilmesine ra - zı olamazdık.” ARTIK SEVİNEBİLİRİZ KURUN'da B. Asım Us “Artık e vinebiliriz” başliklı baş yazısımda Ha- tay'a askerimizin girmesinden bâhset- mekte ve demektedir ki : “Hatay türklerini kurtarmak Büyük Önder Atatürk'ün millete karşı verdi: ği bir söz idiş bu söz mutlaka yerinc gelecekti ,ve işte nihayet geldi. Hatay ülkesi onun büyük eserlerinden biri ©» larak tarihte kendine lâyık kii al « dı. Artık bügünden itibaren Hatay türkleri kurtulmuştur. Çünkü Atatür- k'ün kahraman evlâtlarının himayesi « Hatay meselesinin vardığı netice, Türkiye ve Fransâ için bir siyâsi mu « vaffakiyet olduğu kadar milletler ara: sı sulhunun da güzel bir zaferidir. C Muvaffakiyet ile bu zaferin yaraticıs olan Atatürk'e karşı minnet ve şük « artık rahat ve huzur içinde ve kurtu * luş bayramı yapan Hatay türkleti ile birlikte bayram edebileceğini söyliye « biliriz.” “ATATÜRK SADE MUVAFFAK OLUR” SON POSTA'da B. Muhiddin Bir« gen, “Atatürk sade muvaffak olur” başlığiyle yazdığı yazısında Hatay i« şiride hükümetin isticâl etmeden elde ettiği bi müvaffakiyetin tarihçesini yapmakta ve yazısına şöyle devat et mektedir: “Bu güzel muzafferiyet karşısında şunu da unutmiyalımı: Zafer, bir tas raftan bütün milletin muazzam enerji- sinin ve durmıyan hamlelerinin bir ne- ticesi ise onun kumandanı dâ bermütad Atatürk'tür! Milletinin kudretlerine inanan, ©- nun kendi arkasırıdan, her zamarı, her dâvanın sonuna kadar bütün kütlesile yürüyeceğinden emin olan Atatürk, Hâatay işlerinin sulh içinde matlub ne- ticeye vardırılması için takibi iöab e - dehn yolu bizzat seçti ve bu yolda yü- rüyen kârvanın kumandasını bizzat ele aldı. İstirahatinden ve hattâ sıhatinden fedakârlık ötmek lâzim geldiği zaman bile en küçük tereddüdü göstermedi; geceli ve gündüzlü Hatay işi ile meş- gul oldu ve pek iyi biliyoruz ki en kü- çük teferruata kadar her şeyi gördü, tedkik etti, ölçtü ve tarttı. “Atatürk, sade muzaffer olur!” sözü bir hakikat- tir. Bu hakikatin, istisnası dahi olmi - yan bir kaide ve bir düstur kuvetiyle bir kere daha tecelli ettiğini gördük. Bu, bize ferah, neşe ve heyecan verir, Bunun için, bu parlak muzafferiyetin neşe ve heyecan günündt onun adını anmmamız ve yüksek huzurunda sevgi ile, hürmetle ve şevk ile başımızı açma- muız lâzımdir.” Maraş'ta şiddetli yağmurlar Maraş, 5 a. a. — Dün saat 3 de baş- İryan şiddetli bir yağmur Aksu köy köprüsünde fırtina halinde: görülmüş ise de bir mühendis barakasının çatı - sınr sökmekten başka bir zarar verme- miştir. Civarda bir çok yerlere yıldırım eden katarnameyi kabul etmiştir. * düşmüş ise de zayiat yapmamıştır.