13 Ocak 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Perşembe Çankırı Cağdesi; Ankara 13 L ai . . SONKÂNUN | — Telgraf: Ulus - Ankara çe kı Idı 9 26 'TELEFON * 19 uncu yil * Başmuharrir 1063 Kazanan numaraları sırasiyle No, 3912 Yazı İş, Müdürü — 10682 - ANDIMIZDIRM SrirarA L B KURUŞ DK Ulus basırmevi 8 inci sayfamızda bulacaksınız Piyango Japonlar 5 ingiliz gemisini zabtettiler v SAA L SA 5e DA e D Gle lam Hatay meselesi hakkında Pariste yaptığımız bir anketin neticeleri: Berberlerden, mağazalarda çalışan kızlardan, orta halli ailelerden, | askerlerden tufunuz da meşhur gazetecilere ve profesörlere yarıncıya kadar kimsenin Hatay hakkında sarih malümatı yoktur AŞAĞI YUKARI HEPSİ SORUYORLAR : Çini istilâ eden japon ordusunun tankları Şangliayda bir gösteriş yaparlarken Çang - Kay - Şek mukabil sulh teklifini bğdi_rdi,_ Şanghay, 12 (A.A.) — Beş - ingiliz ——— romörkörünün on iki de mavunanın | Teryerrmmmar japonlar tarafından müsadere edilerek | — — © Uzapon bayrağı çekildiği hareber alın- matı üzerine ingiliz bahriye makama- İtt japon âmirallığı nezdinde şiddetli | protestoda bulunmuştur. Nerede şu Hatay denilen yer? Evvela gazeteler... Paris, (Hususi) — Hatay meselesi İi için Ke Dorsayın (Çual d'Orsay) ne düşündüğünü Fransa ile cereyan &- den siyasi müzakerelerden kestirmek zor değil. Ancak acaba Ke Dorsayın hareket tarzından Fransız halkının ne dere- ceye kadar haberi var ? Yani iki dev- Tet arasında olabilecek daha vahim bir anlaşmazlığı Fransız halkı nasıl karşılıyacaktır. ? Evelâ Fransada halk, memleket matbuatı vasıtasiyle bu işten ne dere- ceye kadar haberdar edilmiştir ? Buna cevab vermek için bugünkü miz'ye GARRPARNHeşiyalı GEĞİRLE bir tahlil yapmamız lâzımdır. Fransız matbuatı, ancak türk gaze- telerinin el birliğiyle seslerini yük- selttiği ve bu işi kati surette ve her şeyi göze alarak halletmeğe karar verdiğimizi cihana ilân ettiği gün Hataydan bahsetmeğe başladı. Bu lâkayıdlığa sebeb nedir? Fran- g12 halkını bundan haberdar etmek için bugüne kadar ne beklediler ? Bugünkü — Fransız matbuatını Üç riz * kısma ayıral ; Birinci kısım, yabancı hükümet merkezlerinin parasını sızdıran, kıral sevgileri bakkında yalan yanlış ser-| güzeştler uyduran, Badera ismindeki bir filmin harb sahnesini - İspanya harbına aid son gelen resimler diye sayfalarına geçiren, Atatürk'ün 'son | resmi” diye tasrih ederek Sivas kon- grel masında çekilmiş bir lîııo;ıı(ı Sasmakta hiç bir mahzur görmeyen fakat bütün bu — münasebetsizliklere tağmen günde her birl asgari bir bir buçuk milyon nusha satan gazeteler. dir. İkinci kısımdaki gazeteler Fransa. nın yüz karası sayılabilecek gazete- leridir, Bunlar, aralarında Şanzelize- deki yedi katlı muazzam idıxzğıımu. rini cenub komşularının parasiyle in-| ya ettirib aristokratlığı da elden br- Takmayan, yeni uyanan memleketler. | den kapı dışarı edilen sermayelerine | yanan, veya yüzde kırk üzerinden ö-| denmeyen faizlerin acısını taşıyan, | ve bu memleketlerden bahsedilirken dişlerini grerrdatan enternasyonal te- fecilerin organı gazetelerdir. Bunla- rın dörtte üçü iki buçuk sene evvel Romaya memleketler peşkeş çeken letin varakpareleridir. Üçüncü grupa gelince : Bunlar .ı_. sosyalist ve komünistlerin gazeteleri- dir. Onların teranesi de bambaşkadır. Grev, fabrika işgali, parasız tatil, Madrid müdafsaası, bunların bir dü- züye tekrar ettikleri mevzulardır. Gelelim Temps gazetesine : He::ıılylriığrnin bir hikmet oldu. ğuna kendi inanmış olan bu çok ağır başlı gazetenin bazı dulnıerqcn bah- #etmesi için, ya bir ihtilâlin çıkmasını, ya bir idam veya bir zelzelenin bu - ta- lihsiz yeri mahvetmesini, bir su taşma- Sını bekler. Fransız matbuatını teşkil eden bu Yüzlerce gazetenin yazıcıları arasın- da iyi görüşlü ve eline aldığı mevzuu bazan oldukça kuvvetle izah ve tahlil edenler yok değildir, fakat bunlar © (Sonu 6. ıner sayfada) Fransa ıı_ıı_edı Hatay nerede?.. Parislilerden birçoğu değil Hatay meselesinin esasını, Hatay'ın nerede olduğunu bile bilmiyor!... bir silâh sandığını tetkik ediy Fransada yeni suykasdçılar tevkif edildi Bir siyasi cinayetin failleri de bulundu Pariss 12 ÇA.A.) —İç İşler Bakanı B. Marks Dormua dün gazetelere be - yanatta bulunarak geçen eylülde Buas- yer ve Presburg sokaklarında yapılan suykastlara dair yeni deliller elde olun- duğunu ve bunların bizzat suykast fa - illerinden biri tarafından verildiğini söykmişti. (Sonu 8 inci sayfada) Tramvay şirketinin halktan aldığı fazla 1,700,000 lira ile Eminönü meydanı açılacak ıtelli di Bu teşebbüsler neticesinde, hüviye- ti tesbit edilen iki ingilir romorkö- ründen japon bayrağı indirilerek ye- miden ingiliz bayrağı çekilmiştir. Di. Şerlerinin nerede bulunduğu — henüz Yangçe nehrindeki ingiliz gemileri İngiltere ! ra, 12 (ALA.) Kümesinin Vanktse nehri üzerinde ge- milerin serbestçe seyrüseferine Tla- yet edilmesini temin için Tokyo hükü. meti nezdinde teşebbüslerde bulunma- sı muhtemeldir. (Sonu & inci sayfada) Valansiya açıklarında hüviyeti meçhul bir denizaltı gemisi bir Hollanda vapurunu batırmıştır. Tafsilât 3 üncü sayfadadır. Atatürkün Majesle kral Faruka hediyeleri Masır Kıralı Najeste Birtnci Faru- ğun Bayan Safinaz'la evlenme töcen- leri bu ayın yirmisinde Kahirede yapı- Yenicamiin önü genişliyecek :- 557iZz Nafıa Vekâletinin milli hakları şiddetle koruyan dikkati ile geçen yıl, İstanbul tramvay şirketinden, halktan fuzuli olarak al- dığı bir milyon yedi yüz bin liranın istirdadına karar vı stanbulda şehir ve halk ihtiyacına Hükümetçe, bu paranın |: imişti. en uygun bir işe hasredilmesi düşünüldü. Yeni cami avlusiyle Eminönü meydanımın genişletilmesi zaruri olduğu kadar faydalı bulundu. Hükümetçe kararlaşan bu esas, lisin tasdikine arzedilmiştir. Lâ; edilmiştir. Bugün nafıa encüme- nince müzakere edilecektir. İstanbul tramvay - şirketinden bu paranın niçin istirdad edildiğini o- kuyucularımıza kısaca hatırlatacağır. Şirket 1926 yılında yaptığı bir lâfname ile yeni batlar yapmak şar - tiyle bazı menfaatler elde etmişti. Bu itilâfnamedeki menfaatlerden bi- ti de tramvay ücretlerine yapılan nlardır. Şirket senelerce bu para- opladığı halde kendine düşen İş leri yapmamıştı. Nihayet Nafıa Ve- kâletinin teklifiyle itilâfname hükü- metçe feshedildi. Ve Devlet Şürası İstanbul — halkından tahsil edilen L.700.000 liranın da şirketten geri â- ltmmasına karar verdi. Şüra'nın kara- rı, usullerine göre katileşti. Para tak- sitlerle geri alınmağa ve taksitle: Cumhuriyet Merkez Bankasına yatı rılmağa başladı. İstanbulda çıkan — arkadaşlarımız, bu pâaranın kime verilmesi, başka ta- birle nereye sarfedilmesi üzetrinde çok yazılar yazdılar ve anketler yap- tılar, Nafıa Vekâleti, Büyük Meclise ve- rilen lâyihayı izah ederken bu mev- zudaki hâk ve adalet icabımı şöyle ifade etmiştir: “Sahibi belli olmryan berhangi bir malın devlet hazinesine a dün dahiliye ı:ncıiıwnin:üııkcre ve aynen kabul lâyiha halinde mec- e devri varid olmakla beraber İstanbul | tır. şebrinde yeni yollar açılmak ve tcam- vay yapılmak üzere aynı şehir halkı- nn vermiş olduğu paraları © şehrin şiddetle muhtaç bülunduğu İşlere ya- ni âmme menfaatine hâdim. olacak hizmetlere tahsis, hem yukarda arzo- lunan prensipe muvafık hem de türk İstanbulun iymar ve tezyini gibi ih- tiyaca hak ve adalote uygun olacak- N aA N — .8 -. .” .-.-.-.-...—..m Avrupa ve Asya gibi dünyanın iltisak ve biribirlerine ge- | suliyet aldıklarının farkrada değildir- gid noktası olan İstanbul şehrinin; | Jer. Eğer hakikaten herşey, sömürge İ- tanzim hususunda, emsali medeni şe-| daresi adamlarının hususi maritetleri birlere kıyasen bugünkü hali harabi-| özerinde oynuyorsa, Fransanın müte- sine Atatürk rejiminin ve cumhuri-| madi itibar kayıplarına niçin şaşma- yet idaresinin lâkayd kalmıyacağı ta- | lr? - Fatay bildir. Coğrafi vaziyetine ve tabii gü-| (Sonu 8 inci sayfada) yeler göndermektedirler. Bolu mebu- su Bay Cevad Abbas Gürer Atatürkün bediyelerini götürmeğe memur edil « miştir. Haber aldığımıza göre Bay Cevad Abbas, cuma günkü Toros ekieppresi le şehrimizden hareket edecektir. |Fıkra Zaruri neticeler Meşhurdur: 1918 sulh könferansın da Büyük Britanya — başmurahhası Loyd Coro “Kilikya” ile “Silezya” ya- | hut “Galiçya” yı biribirinden” ayırd Vetmiyecek kadar, coğrafya düşkünü i- | di. Böyle muralhasların nasıl bir Av |rupa cizamı kunmuş olduklarını görü- | yorsunuz. Bir politika adamının dedi- Vği gibi, “Harb dört yılda bitti; Fakat mütareke on dokuz senedenberi devam ediyor!” | Bugün başyazı sütunlarımıza koydu- gumuz Hatay anketini okurken, frat- saz vatandaşının kayıtsızlık ve bilgisit- liğine hayret edeceksiniz. Halbuki ha- kikat odur ki Hatay, Türkiye » Fransâ münasebetleri bakımından bayati bir davddır. Kendi vatandaşlarını bu kadar gaf- lette brrakanlar, gazeteler ve politika- | cılar, yalnız memleketleri ile Türkiye | arasında değil, Milletler cemiyeti ta- âki büyük | /ii üzerinde dahi ne kadaz ağır bir me- DÜZELTME — Dünkü fıkrada “Fransa- da boyun pek uzamış olmasıdır,, cümiesim- deki “pek” "bile" olacaktı, AAA |