3 Ocak 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

j , t İ L İ | Pazarlesi —| 3 u SONKÂNUN Telgraf: Ulus - Ankara 19236 bakabir e - 18 inci yıl - TELEFON No. 5902 şumıîhırğir 1063 xama azı » Müdürü — 1062 İ 5 KURUŞ Idaıfe eRE 1061 ADIMI y 4 Ulus basımevi Çankırı Caddesi: Ankara ANDIMIZDIR a armranm —— Ingiliz edebiyatının şaheserlerinden biri olan “Şekispirden hikâyeler,, i sade ve güzel bir üslübla dilimi- ze çevirmiştir. Yeni senenin en iyi hediyesi: 400 sayfa 1 lira Gazetecilik Gerektiği zaman kendisinden lıca milli hizmetlerden birini klediğimiz ve istediğimiz, va- ife —ve mesuliyetini, umumi enfaatler sırasında muhakeme tiğimiz ve ölçtüğümüz ve adına eteci bah elinize aldığınız gazete, er türlü yazı ve havadisleri ile, eselâ bir yazı işleri müdürü- Beğendiğiniz veya tenkid ettiğiniz her şey onun e- 1_lin_den geçiyor. Şayet bir muhar- ririn kaleminden kaçan bir zem sözüne dikkat etmemişse, mah - f k.eme ve hapislerde sürünecek- tir. Yı!ıud, gazetenizde seneler- denberi güzel tercümelerini o- kuduğunuz bir mMmütercim, fıkra veya yazılarını severek takib et- tiğiniz bir muharrir tasavvur e- diniz. Onu işinden çıkarmak için, koğacağınız hizmetçi kadar bi- le düşünmek zorunda değilsiniz. Baskı makinasının en son işçisi, ondan daha fazla hukuklanmış- o tır. Sahibi olduğum gazeteyi bin- d_en yüz bine çıkardığı zaman bgl_e,_ ona on para zammetmiye- bilirim ve yahud, aldığını fazla bulup, piyasadan daha ucuzunu alabilirim. Mesele münhasıran benim keyif, menfaat ve takdiri- me bağlıdır. Tensik ve tanzim olunmıyan nadir mesleklerden biri, şimdi- lik, bizimkidir. Avukatlar, he- kimler, hepsi müstesna kayıdlar içine alınmıştır. Barodan tardo- lunan bir avukat artık mahke- meye giremez. Vatan hiyaneti yapan bir adam bile, istediği ga- zete vasıtası ile dilediği telkin- lerde bulunabilir. Hulâsa gazete- ciyi ne müsbet, ne menfi, mes- îî:k hükümleri içine almamışız- ır, İşte bunun mahzurlarını dü. ündüğü için İç Bakanlığı geçen sene Basın Birliği kanununu ha- zırlamıştır. Bu kanun Kamutay encümenlerinde tetkik olunmak- tadır. Kanun esaslarına göre, Basın Birliği, lel m mesleğini korumak için.. Falih Rıfkı ATAY gazetecilerle vücud bulacaktır. İmdi iyi gazeteci elde etmek için, onun şartlarını hazırlama- İryız. Basın birliği kanunu, bu bakımdan, her türlü endişelere cevab verir mahiyettedir. Bir.ik kanunu projesinin 2 inci maddesi- ne göre birliğin vazifeleri türk basın men- suplarının müşterek hak ve faydalarını te- min etmek; iş kanunu dışında kalan birlik bi dan basın sat da çalışanlar- la iş veren veya vekili arasında iş akdi e- saslarını tanzim eylemek; bu münasebet- lerden doğan ihtilâflarda taraflardan biri - nin müracaati halinde bu ihtilâfları gider- meye çalışmak; gazetecilik mekteb veya meslek kursları açmak; türk basınını tem- sil etmek; beynelmilel meslek temasları yapmak; meslek haysiyet ve tesanüd duy- gularını kuvvetlendirmek; matbuatı milli maksadlar uğrunda uyanık ve toplu bir hal- de bulundurmaktır. Üçüncü maddeye göre birlik azâları şun- lardır: a - Matbuat k göre beyanna- me imzalıyarak çıkarılan matbua ipleri ile bu matbuaların ve istihbarat ve neşriyat (Sonu 8 inci sayfada) YA İspanyada âsilere karşı yuvasını müdafaa için silâha sarılan br ihtiyar kadın Dizlere kadar batan kar içinde ve sıfırin altinda 12 derecede İngiltere Başvekili B. Çemberlayn İngilterenin 1938 deki dış po_li_tikası Almanya'nın sömürge isteklerine bir hal çaresi bulunacak (Yazısı üçüncü sayfada) Âsilerin Teruel'in şimalindeki ileri hareketlerinin istikameti Valdecebro kasabasıdır, cenubta ise frankist kollar Castralbo ka- sabasına yaklaşmaktadır. Hükümetçiler bazı mevzileri aldılar Teruel cephesi, 2 (A.A.) — Havas muhabiri bildiriyor: Fena hava ve kar, kısmen harekâta mâni olmakta devam ediyor. Bununla beraber, cum- (Sonu 3. üncü sayfada) telif bölgelerinde basın odaları açacak, başyazarından satıcısı- na kadar, gazete ile alâkalı her- kesi aza kaydedecek, iş akdi e- saslarımı tanzim edecek, bütün meslek işlerini disiplin altına a- lacaktır. K d teci tarif olunmuş ve bir takım şartlara bağlanmıştır. — Içinde Temyiz Mahkemesi ile Devlet Şürası re- islerinin tayin edecekleri birer daire reisi bulunan haysiyet di- vanı, bir gazeteciyi meslekten çıkarabilir. |Kendisine bu karar- dan sonra ancak Devlet Şürası- na müracaat etmek hakkı veril- miştir. | Basın Birliği, yalnız mes- leki büyük bir takım kötülükle- re karşı müdafaa etmekle kal- mıyacak, gazetecinin menfaat- lerini, meslek istikrarını da ni- zam altına alacaktır. Basın birliği teşekkül ettikten sonra, türk gazeteciliği tarihin- de yeni bir devir başlıyacağına asla şüphe yoktur. Bilhassa bir- Hk kanununun dikkate aldığı gazetecilik mektebi veya kursla- rı, bugünkü kadronun seviyesini yükseltecek, iş unsurları, herhan- gi bir meslek gibi, gazeteciliğe de iyi seviyeli gençlerin emni- yetle heves etmelerini temin e- decektir. Umumi menfaat namına iste- diğimiz iyi gazeteler, ancak iyi Hatayda araplar seçime _iştirak eyeçeklermiş! At * * İttihadı Anasır cemiyetinin toplandığı turizm otelinin kapısı Adana, 2 (Hususi muhabirimizden) — Suriyeden alınan haberlere gö- re İttihadı anasır cemiyeti dün Antakyada Turizm otelinde bir toplantı yapmış ve Hatay'daki arabların iştirak lerine karar ver- miştir. İttihadı anasır cemiyetinin kongresini belediye reisi Etemle, doktor Alber idare etmiştir. Hatay'da zulüm devam etmektedir. Kırıkhan Halkevi, bir firarinin saklandığı bahanesile zabtiyeler tarafından basılmış ve içeride ne varsa hepsi alan talan edilmiştir. Çeteci Koço'nun idaresindeki çapulcular tarafından türk köyleri basılmakta ve soyulmaktad ç Hükümetçiler yeni ve şiddetli bir taarruza geçtiler Saint - Jan - dö Luz, (A.A.) — Buraya gelen haberlere göre Teruel muharebesi bir kar fırtınası altında devam etmektedir. Hararet derecesi sıfırdan aşağı 12 dir. Birçok yerlerde karın yüksekliği bir metreden fazlaya çıkmış, harekâtı ve bilhassa top- çuların harekâtını son derece güçleştirmiştir. Romanyadaki veni kabine hakkında Kral Karol'un söyledikleri Bükreş, 2 (A.A.) — Rador ajansı bildiriyor: Kıral Karol, Veliaht Mihael Baş- vekil Goga, diğer bütün mazırlar ve yüksek devlet memurları huzuriyle, yeni yıl münasebetiyle, Romanya baş metrepolidi tarafından bir ruhani â- yin icra olunmuş ve halk, kiliseye gi- diş ve dönüşte kıralı şiddetle alkış- lamıştır. Kıral, öğle üzeri, sarayın taht sa- lonunda başvekil ve bütün nazırları kabul etmiştir. Başvekil B. Goga, ye- ni sene için- kırala tebrikâtta bulun- muş ve tahta karşı olan derin bağlı- lığını bildirmiştir. Kıral, verdiği cevabta temennilere teşekkür ettikten sonra ezcümle de- miştir ki: “— Hükümetimin, doğru bir hat üzerinde, zamanımızın umumi zihni- yetine doğru müteveccih o'arak hare- ket etmeğe azmeylemiş bulunmasın- dan çok memnunum. —Zamanımızın zihniyeti, evvelâ, milletimizin tarsin ve takviyesini istemektedir. Bu, her- kesi memnun eyliyecektir, zira bu kuvvetlenme hiç kimsenin aleyhine Mmüteveccih değildir. Biz, hayat hakkına malik olan bir milletiz, fakat bu, katiyen diğer mil- letlerin ezilmesi demek değildir. Biz, isaadekâr bul dur. Milleti- mizin bu hasletlerini daima nazarı dikkatte tutarak çalışmalısınız.., B. Stoyadinoviçle B. Goga arasında Belgrad, 2 (A.A.) — Başvekil ve bariciye nazırı B. Stoyadinoviç B. Goğa'ya selâmlarına hararetle teşek- kürü mutazammın bir cevab vermiştir. İspanya'da müthiş bir harb oluyor EĞER JAPONLAR SULH İSTEMEKTE SAMİMİ İSE Sulh şartlarını değiştirmelidir! Çang-Kay-Şek'le Alman elçisi arasında görüşme devam ediyor Japonyanın ileri sürdüğü sulh şartlarını reddeden Mareşal Çang - Kay - Şek Şanghay, 2 (A.A.) — Burada teyid olunduğuna göre, )ı.polr lar, şiddetli muharebelerden sonra, Çantung eyaletinde Taian'ı zaptetmişlerdir. Bu arada, Nankin'de japonlar tarafından tesis edilen hükü- met komisyonu Çang - Kay - Şek rejimini reddeylemiş ve halkı japonlarla işbirliği yapmağa davet etmiştir Kongçov'da da japonların hi- mayesinde bir sulhu koruma ko- misyonu tesis olunmuştur. Japonya sulh istiyorsa Hankeu, 2 (A.A.) — Royter mu- habiri bildiriyor: Çang - Kay - Şek"- in japon sulh şartlarını reddetmesine rağmen mareşal ile B. Trautmann a- Fıkra Eksiklerimiz Gazetemizin bir andacı var: Onda Ankara'dan kalkan trenlerin saatleri - ne kadar bir çok faydalı malümatı bu- daki görüş e devam olund labili. Fakat pek nadir bir devlet ni ğu öğrenilmiştir. Resmi Çin mahafi- li, tamamiyle gizli tutulmak istenen müzakerelerin öğrenilmiş ve şartla- rın neşredilmiş olmasından hayrette- dir. Şimdi, resmi mahafil, eğer Ja- ponya samimi surette sulh istiyorsa (Sonu 3. üncü sayfada) Kral Faruk parlâmentoyu tatil etti Kahire, 2 (A.A.) — Kıral bir emir- name ile parlamentoyu bir ay müddet- le tatil etmiştir. Gazetecileri kabul eden yeni başve- kil Muhammed Mahmud Paşa, yeni hükümete karşı mısırlılar ve yabancı- lar tarafından gösterilen hararetli kaşrılamadan — dolayı teşekkürlerini bildirmiş ve parlamentonun bir ay müddetle tatili hakkında demiştir ki: “— Bu keyfiyet, evelce tavsif edil- diği gibi, bir fesih değildir. Bu, bir ta- liktir ve kanunu esasiye tevafuk et- mektedir. Kıral Faruk için Kahire'de nümayişler Kahire, 2 (A.A.) — Ekserisi Azhar üniversitesinden olmak üzere binlerce talebe Abidin meydanında toplanarak kıral Faruk lehinde tezahüratta bu- lunmuştur. merkezi olarak, şehrimizde, hangi ti yatroya gideceğinizi öğrenemezsiniz. Haftada bir defa konser, büyük sanat namına hepsi o kadar! Bizim de artık bir şehir tiyatromuz olacağını haber alıyosuz. Sahnemizin değeri hakkında mübalâga edecek de- ğiliz: Fakat iyi bir tiyatro, işliyen, himaye gören, sırasına göre tenkid ve ya takdir olunan, zaman zaman tasfiye olunan, yeni unsurlar yetiştiren bir sahne olmazsa nasıl teşekkül edebilir? Stadyomsuz spor, sahnesiz tiyatrot İkisinin de mümkün olacağını zannet- meyiniz. Bu bir nüve'dir: Kültür Ba- kanlığımızın mektebi, bu nüveyi bü- yülterek, bizi milli sahneye kavuştu- racaktır. Bir başka büyük zaruret daha var: Ankaramızın 7 ay süren kış mev- siminde hemen hiç musiki sahnesi seyretmiyoruz. Her kış, her biri hiç olmazsa 15 gün oynıyan, hafifli ağır- Ir, bir kaç trup değiştirmeliyiz. Yalnız sanatkârı değil, seyirci de ye- tiştirmek lâzım! Bu truplar hem mek« tebde okuyan sahne namzedleri, bem de seyirciler yığını için mekteb hiz- meti görecektir. Hükümet bu trupla » ra vermiş olduğu tahsisati biletlere kalbederek, her akşam, tiyatroya genç- ler ve mekteblilerden bir ana kalaba - lık yollayabilir. Localarla artan sıra * ları da müşteriler alabilir. 1938 kışının, sevgili -Ankaramızın son küru meyvsim'i olmasını temenni edelim. — Fatay