30 - 12 - 1937 NECİB FAZIL'IN YENİ PİYESİ Bir adam yaratmak Edebt anketimiz ©0 Siir Oluyor mu? YABANCI TÜRK SANATINDA TESİRLEF Resim Siper anlayan ve an-| nesilden nesle, ya en millete lamayanm ağzından Sik sik gu keli-| kali, maddi plânda, tekniğin, m ele şiirine yeni bir hava getirmiş olan kıymetli şairi- meleri şi Yabancı tesirler, sart) yelin, kulları dan cia ii ve iz Necib Fazıl Kısakürek, iki sene evvel yazdığı “To- sirleri maddeleri kullanış tarzlarının cen ki piyesiyle temaşa edebiyatı sahasında ilk Orh Veli ih şad muhakkak ki, e ek ahize cemiyetlere devredilmesi vaftakiyetli km maş. Moih Ena e mahe de rman Yeli, Meli Cevdet ve se mektebini,, ve eski eserler müzesi- sizin her şeyden evvel ananey yi i ez bize yeni bir pi rmiştir. “Bir Adı Yaratmak” Okt Ri . .. ni kuran, arkeolog ve âlim "olduğu yani ığını ii önünde tutarsa! diy : a ifat Söylüyor kadar sanatkâr olan Osman Hamdi: | nesi olmayan türk rossamlığınm e yannan ve pek y akında sl Şehir Tiyatro- y yıuy den beri biribirini takip etmiş olan| ha do; ei garb teknik ve icra! bu . l uhsinin vr iraki. e an n Veli, Oktay Rifat ve Melih Cevdet, şiirimizde en ye- | ressam zümrelerimiz, her biri kendi türk ressamlığının - kendisine b a sl baş e, genç edib, i zın en ni cere anı sürrealizmin müdafaasını üzerlerine almış üç (| devrinin temayüllerine uygun olan, | tinad ye e m GE da men maktadır. Bu güzel piyesler bir genç şairimizdir. Bütün sanat hareketlerinde müştereken ha. | garbin ve garb üs ağlarının tesir | şey ola e Sunuyor reket eden ve bir ekol bağlleğiyle çalışan bu üç gencin Gras RL Si Miyektrin ee fee 1 SAH a YY e imiz» samim Me mal a K zi ; peni a bed Husrev, bi- öablar. her üçü namına verilmiş İK, E UR psi ii ala dr ü yen a sr. — iler, İr m ve ini iii Bi orta yerde durur. Ortada- SREV — (Bü: üsbüt, in paklıy arak) > Dünya ölçüsünde bir şiir bşr muvaffak olamadığı geniş kitlenin sırlık pl sanatımızın semayı ile derhal orijinal bir sanat ya kiiere uzun uzun bakar). ez ahali 1†söylüyorlar. Dünyam di i ki üzerinde kurulacaktır. Bu iş| rini de etmek olur. Hocası) mazdı. Çünkü her yeni malzeme ZiUSREV i ve in ann verilen ali ve|belki uzun sürer ove b e tekniğini alan PA yeni bir tekniği, her yeni tekni #aret eder, Tonu zehirli) . Gel, şöyle sekiyor. e masanın örtüsü gibi bir | itibarın gi vE imlölü zev ümmi posalaşmış| man Hamdi bambaşka rüş, bir “vision, gel! Kanapenin kalk EE yey. Onu çekiyorlar. Herşey devrili- — silmez i 1 ariler ünü benimsi ei olan Çalir| zam eder. Ulviye, korku içinde kanepeyi do- onu! ri Mir balileddezler emi iyanimar bunlar teşkil | İbrahim unu, et, son ürk resim tarihind. ( iy içi el do-| yor. Her. r şey nla beraber kayıyor. Di ik y Ş punu, hayet En le ve Jaşır. Kuvveti kesilmiş bir halde kane-| (Geri geri bir koltuğa doğru gidip| ** mer : — Jetmekte ve iyi ile kötüyü imi garb ekiyalarini isik ae Bö-İ diki e ei göt peye ilişir) koltuğun ayaklarına çarpar.) Dünyam e ör elime gibi| den yalnız bunlar ayin üşümüzü ve paleti mizlemek | ecnebi tesirleri, yeni malzemenin HUS i idiyer. Yerine bi k yol|nu bir ademi muvaffakiyet yanabilir istemiş olan özleri, p bu yabancı | gurduğu endişelerden, bu malı Bae değil mi İLİ Sanki | ya geliyor. Nasıl bir dünya, anlatamam rinde istikamet deği; iştiimeneri te|ler. Biz, sabrımızı bu şekilde ii | tesirler örüşü mezcetmek hususu! sul sizmişsiniz gibi bir O korkunuz |(Koleuga çöküverir ) Etimi çımbızla kzn ye m vi zel iin değişmek istimal edenler ortadan silinip süpü-|dür. “Tesir, keyfiyetinin taşıdığı | gayretlerden başka bir şey deği var lif lif koparsınlar, bu dünyayı görme güzelliği kabul eden | rülünceye ve yeni şiir, yeni kay manayı burada uzun uzadıya tarif et-| Bu müşkül gayeye varmak için « (Kimse cevab vermez. Mansur, 2- yeyim. “şiir” mevci ii eğildir. Bize birlikte bütün vi 2 hâkim ş 1 töre senetler, eline Aldiği sabi, yere bakıyor. Nevzat bir Jâf > (Husrev yüzünü avuçlarının. içine |'< ür. hayatı. cemiyetlerin Yarden eyledi alışta lim ki “tesir, , bir gök kere “ana:| âletlerin ananesi nerede & yemiş gibi Husreve eliyle bir #lizi inn dona kalır. Ulviye, bir- karuleşiyle başlayan ve seyzi-cemi |, — Türkiyede şörin istikbali hak-| ne, , bir çok kerede “temâdi,, , yani ug i t len, metanetle ayağa kalkar. Oğluna| Y*tin bünyevi tebeddüllerine muvazi | kında ne düşünüyorsunuz ? devamı anat tari HUSREV — - Daha neler gelecek ba- Zi ır, yanı başında durur. Ne yapa Taluğumda nz v6 Ay OR) — Şiir Türkiye ğı in. | bir Me bir milletin ve irları ii d - | rasında ve asırlar imtida N (aaillaştmaya Şalış- mına EN Husrev birden ellerini yü- | €rin olduğu gibi felsefi ve bedi RE ön A bii e “lev | eden tesirlerden, fakat memleketten tığı bir ee Husrev, dostum | ünden çeker. Annesiyle Nevzada ba. | inanışların da nelere bağlı olduğunu | oem kelimize geni yeni sirayet e, | memlekete, kıtadan kıt USREV — (Gittikçe heyecanına ri hangi esasların dalgalanışiyle inkişaf | 5... Bugüne kad o bir sekil e | dünya haritası üzerinde ime e Ae me e ER Ne Yar Hi reza e iii bur iL şiir yoktu, Müteferrik olmak şartiyle | gibi gerin ii binlerce; ene? liyorsun | tesirlerden müre! yuyor: Bu ke ilmi iş iii e Çok rica ederim, Si değiliz. Biz sadece tarihin bir ülkene Mn el Mim von e Parmakizi bir şeyi sıkmak KYZAZ — Husrevciğim! zaten | Şok defalar pir ve ie buhranı kay-| bile eskimiş bir sanat telâkkisine gö- | sanatı ve cenul Elindeki gazeteyi havaya hall emi sndiyle| misğire gidecektik. değe me si redir. Kıymetlerimizi hep o sakat| leri ve hıristiyan görüşleri birden bırakıverir.) Al sana 1 (zin verir misin Mi ba buhran, he her defasında,| ceve içerisinde derecelendirmeli- | rine bağlanmış halkalar y: şi 3 mel iel edercesine | YEDİ AR Mi Goğüpü Yet | yiz. Yakılmış felsefelerin diliyle ko- in kseden karşılıklı zl gi- | Bizim neslimizin kımdan 4 za uzaruığ hâklmane, | yermek işin yulum geldiği unutuleda- | aa kadim garb gnakiarn ki edilmiş bir nesil olması bizi, biz Jüm; Düşmanlarımı. tanımak istiyo | elini Zlriyeye kallırazak sismasın | malıır. Dünya ölçüsünde bir SİKİ yiğden başka hiç bir şe dağ 0 et malda ir nokta) son gülecek, olanlizalen 2 eti Tum. Ben senin düşmanınım diyecek | işaret eder. Hüsrev, dalgin, bumarı | bihranı dile ve lara işaret edelim : Tesiri anane ya-| mini hazırlamak vezifesinden alı BAHRİ ak kim var? O ea e zamez ea Bi Di kımı kl ta eserler verebilmekte! a tar. Tesir, asırların evlâdıdır. Ma ladır, El USREV — Gidin! iyi iz, nevt plânde hieleri ri ii sağ sn bain SEE | çek yi odalar. MEŞE AMİR akim sanınaynış İçin de ayni şekilde diy; a emi müfekkirelerin u ki hitab YORİİ” NEVZAT — Müsande et de Mansur 7 bulunmak icab eder. Ya- Dostluk, ö Si Mi a a ugün lan bir şiir ve vermiş olan edebiyatların sıkıcı, bu- yri tabii inhiraftan kurtarı akt naltıcı . tesirinden kurtulabilmek i- sikişelim ve h yakıp kül ediyor, ne bulursa pazarda satıyor. (Tonu ve hareketi Be ? Beni uj İle bir tabuta yat, Mein gün, rkamdan gelecek ii zil ep çe LVİYE —(& Jarıdır. Kefen hırsızı yüz para kazai için çalar. Fakat dost, hep bı | YÜ anında taktığı insanı, en m a faası bir kere daha vi e ei Kefeni dost Bana üç iii ai Sie çor görecek. LVİYE — Oğlum, öldürme beni | mi EV — (annesini duymaz, 0-| sükünet için ide Mansura bakmadan karya sını rı “şairsiz na bakmaz.) Nereye gideyim? ii konuşur.) Mansur Tr, e tat eleyorar alıp nereye kaçayım: Kahat rahat çıl- MAN “Mia mafih biz bunı ün içi n — (Tehalükle.) Karde- iz ugün için, dırmak için neresi var? (Nevzada bir| sim, m İç hiç te hayretle karşılamıyor. Me- adım sokularak.) Sen, haneler im USR selâ fransada doğan sürrealiz; - — Sen bı msun, > e yası: Delilerin arkasından teneke | değil mi Sen:benimi dostu hereketini dada, li mıyan, taş ıyan bir mahalle RAM m Samire Hüner | İcinsinden tek taraflı izahların ortaya ismi biliyor mı HUSREV — Mansur, inanıyo- | $ıKardığı bir sanat ekolü zanneden. NEVZAT ine b derece yumuşak | rum. er O zevke esasen intibak edemi e- Maia) Heci m a Mansurun başı teessürle göğsüne | er ve yeni yürin beşeri ve Âlemşu rim - üörüyarüm iztirab i-| düşer, mül “Kiymetlerine nüfuzdan dalma yorgun, VOörliy ii Cevab m uzak kalacak -imselerdir. “Bü- mi kendinden geçercesi- âleminde.) | 92 nmak aş veda | HUSREV — Kalsın. Ulviye şaşkındır. Nevzat, gayet ira- ek e koluna girer. — (Ulviyeye.) Buyurun Zİ en Gi kn İm yana eğil- ürperti ”) gözleri Bene “Seni iyeler geçer) r ki, hin hiç bir semen kadar büyük ve istikbali HU — (Tatlı ve hüzünlü bir NEVZAT — (Nevzadı korkunç bir | dikkatle dinledikten sonra) Muvaze- i kaybediyorum öyle mi? Bi ım perdeler kalk, muş gib geliyor. Hepinizi başka türlü | ya ini uy USREV anında gömle- ğimi yırtabili ü bilirim, Sili ya unda ağlıyabilrim. (Mansur büsbükün ezilir. nü aye için e döner) İN. ee GE sur, çok fenay! veya kendisine kari yapmaya 3 Ölem dehşet içinde tekrar Hus- ner.) radesi sokmadı. “tepemde başka bir u bir kanat gölgesi gibi, ü- görüyorum, Hepinizden korkuyorum. | eve rade var. Oni Bütün münasebetlerimd pat e Dipsiz bir uçuruma | zerimde duyuyorum. mi elimle tu- ER Erme Ki Anam ki beni | Pl Yakalıyabildiğim bir iki tamıyorum. O böyle Yıllarca ke-| ot tutuyor beni lüyor.| MANSUR — Ne GEM Bil- dil x gibi erime my o bile ba- muş k opr şiar kökleriyle | mem ki ne di eyim? Sana kimse na eskisi gibi görünmüy. iskabez geliyo Diyen ardım edem, dinden başka (Ulviye dehşetle yüzünü avuçlarına | MANSUR — ei imriyen sip ir gömer. Nevzat bir dün-| HUSREV e erinden doğrula- sur endişe ile Husgeve bir iki di yanın en kuvvetli m ll zdee biri- |zak) Mansur! leme gizli tek Dır yaklaşır.) sin. Bu buhranı yeneceksin. ld 1 kimse HUSREV — Muvazenemi kaybedi- | kurtar KR m eminim. bir şey üniyor Bakma kıvranışları- yorum, öyle mi? Muvazene dediğin| HUSREV —. Hiç bir şeye yanmaz-|ma! Bakma ağzımın dikişlerinden &ı- ne? Dünyamı kaybed ir Dünya |dım, bu ii gülünç en dım, zan hırıltılara! Bakma beni çıldırıyor benim için artık o dünya değ tir, sen Sn i- ri ydım, mak mı? a göre değil, Herkes gi olabi İamazsın, İV — Alemin maskarası ol- Erma UR — Gülü rum, İste: e dir şey anlaşılmaz. (Bir ha; aye gibi dimdik, ayakta kalır.) Mans Gokil farkım yok. Üstlinde See 1 gekişiyorum. Genç, ihti- Herk ni sildiği Herkes parmağının u- 1 ” Parmağ. yağı > Kaldırımlar |dürdüm. O benim meğer kurtanım ir |maş, Gti değil, en ahmak t es tımın kurbanı! eserimi ni- çin yazim? Onu öldürmek için mi ? öldürdüm? Eserimi yazdı- seli al kol siz tuk, ez ltuj maya a benz; eli doğ” tarak meçhul birini göst ğım b mi? bir şey ira Geni, ai zi ii vi NE dk dir. Yapıyı temelinden değiştirmek a lâzımdır. Biz; senelerdenberi zevki- el mize, seviyemizc, irademi miş; onları tayin kim ideolojilerin silin bie İz nen kalıplar sına yeni mize hükmet- “İçin o —— atı bize öğretmiş ol- | duğu her ak mi de Öl irili seviyeyi kay- in ni unsul a r, ye söyleyiş tarzları kün olsa da “şiir melerle düşünmek lâz; ratıcı A ec tahdid eden nı bile ncak bu ani vi ya Tisa- iz etmiş, onlara şekil mecburiyetin- | ikatimize irca i inkâr emilir alışkanlıkların riyetindedir. Biz GEN bi ruz inandığımız için, dünyada oldı İbi ea e şiirin İstikba den ümidva: