13 Eylül 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

ULUS Ziraat bahisleri Bulgar bahçıvanlığı Büyük harbten mağlub çıkan bul- garların bünyeleri, devamlı hükümet değişiklikleri ve parti gürültüleri yü- zünden sarsılmış, mevcudiyetleri bile tehlikeye düşmüştü. Eskidenberi iyi ve gibi meyvaların en güzelleri Bulgaris- tandan gitmektedir. Bulgaristanın üç yıl içinde muhtelif memleketlere gönderdiği meyva ve seh- ze mikdafı bu memleketin çalışma de- r ini göstermeğe kâfidir: çalışkan bir ziraatçi ve bahç, olan bulgar köylüsü kendini tez elden topar- ladı. Bugün bulgarlar, ziraat mahsul- leriyle garb memleketlerinde kendile- rini his olunur derecede tanıtmağa mu- waffak olmuşlardır. Bütün Avrupa piyasalarında Bulga- ristanın çeşidli ziraat mahsullerine, bil- hassa meyva ve sebzelerine karşı gös- terilen istek ve alâka, bulgar köylüsü- nü büyük bir gayrete sevk ve teşvik et- mektedir. Bugün — Bulgaristanda zirai mahsullerin ihracı meselesi, bulgar mil- leti için âdeta milli bir davâ halini al- mıştır. Bulgar istatistiklerine göre, umum bulgar ihracatının yarısını yaş ve ku- ru meyva, sebze ve üzüm teşkil etmek- tedir. Bulgarların Avrupa piyasalarına gönderdikleri imlik meyvalar ara- sında birinci mevkii çilek almaktadır. Çileklerin ihracat merkezi Filibedir. Civar köylerden koparılan çilekler so- ğuk vagonlarla, hattâ son senelerde tay- yarelerle Viyana, Berlin, Prağ, Var- şovaya gönderilmektedir. Bu sayede sabahleyin koparılan çilekler aynı gün- de bu merkezlerde öğle yemeği sofrala— rtına yetiştirilmektedir. Çilek sezonu kırk gün devam eder. Filibe civarındaki köylerde çilek zira- ati o kadar çoğalmıştır ki yalnız Kuta- nık denilen bir köyde 1934 yılında 550 ve Kricim'de 520 bin kilo çilek istihsal edilmiştir. 1934 de Kutanikte istihsal edilen 550 bin kilo yerine bir sene sonra bir milyon, Kricimde de bir milyon iki yüz bin kilo istihsal edilmiştir. Çilekçilik yalnız bu iki köye münhasır olmayıp, Bulgaristanın diğer havalisinde de mil- yonlarca kilo yetiştirilmektedir. Avru- panın hemen her yerine, son yıllarda Avrupa harici memleketlere, hattâ Filis- tine kadar gönderilmektedir. Bugün İngilterenin Londra ve di- ğer büyük şehirlerinde yenilen çilek, üzüm, elma, armut, şeftali, kaysı, erik 934 935 936 Kilo kilo kilo Almanya 132.750 1.627.095 3.902.712 Avusturya — 85200 — 680.340 — 198.172 Lehistan — 212.332 22.460 Çekoslovakya — 10.500 77.457 1936 yılında İngiltere, Almanya, İs- veç, Norveç, Estonya ve Hindistana 650 kilo i gönderilmiştir. Bulgarlar, büber ıhracatmda Avrupa pi- yasasında rakibsiz sayılabilirler. Macar büberleri de tanınmışsa da bulgarların- ki kadar ne bol, ne de güzeldir. 936 yılında vagonla Viyanaya ıspa- nak da göndermişlerdir. Bu gün Bulga- ristan Tuna yolu ile, tayyare ve şimen- diferlerle hemen bütün Avrupanın seb- ze ihtiyacını temine çalışmaktadır. Taze üzüm ihracatı her gün çoğal- maktadır. 936 yılında Avrupaya 155.469 kilo m;a'ğ'ıâ'âp gönderilmiştir. P n ihraç eylediği iki çe- şid üzümden biri, gösterişli ve güzel o- lan Hafız Ali üzümüdür. Bu üzüm ta- mamen bizimdir. Ve Türkiyeden Bul- garistana götürülmüştür. Bulgarlar her şeyi millileştirmek e- melindeirler. Kendilerine en büyük ge- lir temin eden Hafız Ali üzümünün a- dını değiştirmek için teşebbüse giriş- mişler ve bunun için bir isim müsaba- kası da açmışlardır. Bulgaristanın taze, kuru ve ezme e- rikleri de Avrupanın tanınmış makbul meyvalarıdır. 1936 yılında Almanya, İs- viçre, ve ÂAvusturyaya bir buçuk mil- yon kilo erik gönderilmiştir. Elma ih- racı da mühimdir. 936 yılında Alman- yaya kn-k nılyon levalık, beş milyon ki- lo li elma gönderilmiş Mevcud sekenesine kâfi arazisi bu- lunan Bulgaristan, topraklarından bil- hassa bahçıvanlık sahasında azami de- recede istifade ederek memleketlerine hariçten pek çok para getirmektedir- ler. Komşü milleti aynı sahada çalı- şır gönmekle her zaman sevinç duya- rız, $e? T. Kan Nazilli dokuma fabrikası ilk kumaşı çıkardı Programın dokumacılık kısmı gerçekleşmek üzeredir Nazilli, (Hususi) — Şehrimizde ku- rulan basma ve dokuma kombinası ça- lışmağa başlamış ve ilk kumaşı çıkar- mıştır. İlk çıkarılan basma, Avrupa mallarından nefaset ve metanet itibari- le çok üstündür. Bu kümaş, fuarda Sü- mer bank pavyonunda teşhir edilmek üzere İzmire gönderilmiştir. İzmir be- lediyesinden alınan mâlümata göre ilk kumaşımız fuarda büyük bir alâka ve rağbet görmüştür. Basma fabrikamız, beş senelik sa- nayileşme programımızın dokuma en- düstri kısmına dahil bulunan dördüncü devlet fabrikasıdır. Fabrikamız, bilhas- sa yurdun basma ihtiyacını karşılamak üzere kurulmuştur. Kombinada tefer- ruata aid ufak tefek noksanlar bir an e- vel bitirilecek ve fabrika kısa bir za- manda devamlı çalışmasına başlıyacak.. tır, Bu muazzam iş yerinde 29.500 iğ, 768 tezgâh bulunacaktır. Amele yekünu çok kabarık olacak ve iki ekipde çalı- şacak amele mikdarı 2400 ü bulacaktır. Makineleri Sovyet Rusyada yapılmış o- lan ve burada monte edilen fabrikamız, senede iki milyon kilo pamuk harcıya- caktır. Fabrika bu mikdar pamuktan 1.800.000 kilo ağırlığında ve 20 milyon metre uzunluğunda basma dokuyacak- tır. Nazilli fabrikasının çarhlarının dön- mesile, beş senelik endüstri programı- nn dokuma endüstrisi kısmından pa- muklu mensucat kısmı hemen hemen tamamlanmış oluyor. KM y —— Üç yangın Itfaiyemiz üçünü .. de söndürdü mizde iki yangın çıkmıştır. Cumaresi günü de Belvü Palas otelinin garaj kap- lamaları tutuşmuştur, Itfaiyemiz, her üç yangını da vak- tinde müdahalelerle söndürmüş ve ate- şin etrafa sirayetine mani olmuştur. Dr. Rasimin bacası Dün sabah saat dokuz sularında hacı Doğan mahallesinde Dr. Abdul- lah Rasimin Gerçin sokaktaki evinin bacası tutuşmuş ve söndürülmüştür. İtfaiye, yangının bacadaki kurum- lardan ileri geldiğini tesbit etmiştir. Mukaddemde Poryacı mahallesinde Kırgız soka- ğındaki 11 numaralı büyük evin çatı- sından dün birdenbire yangın çıkmış ve 15.30 da haber verilen bu yangın da evin yalnız çatısı ile üst katmın bir kısmı yandığı halde söndürülmüştür. Dar bir sokakta bulunan ev mer- hum Osmana aid ve oldukça büyüktü. Etrafındaki evler yakın ve ahşap ol- duğundan sirayet tehlikesi de vardı. Yangının sebebi henüz' anlaşrlama- mıştır. Polis tahkikat yapmaktadır. Belvü palasta Cumartesi günü saat 21.35 de Bel- vü Palasta yangın olduğu haber veril- dikten üç dakika içinde itfaiye otelin önüne gelmiş bulunuyordu. Ateş otelin çöplerinin atıldığı sandıktan çıkmış ve garajın ahşap kaplamalarını tutuştur- muştu. İtfaiye bu yangını hemen sön- dürmüştür. İtfaiyenin gayreti Ankara itfaiyesinin her zaman ol- duğu gibi bu üç yangını söndürmek hu- susundaki gayreti takdire değer mahi- yettedir. Bunu, yangın yerinde hâdi- seyi tahkik eden arkadaşımız alâkalı- lardan memnuniyetle öğrenmiştir. Öğrendire yasak Kütahya, (Hususit) — Ziraat ve nakliye işlerinde kullanılan sığır hay- vanlarının öğrendire ile sevk ve idare edilmeleri yasak edilmiştir. Bu suretle hayvanların derilerinin sakatlanması.. nın, bir takım hastalıklarla cılızlaşma- sının önüne geçilecektir. Antalya, (Hususi) — Evkaf tarafın dan tesis edilen 600 dönüm genişliğin- deki zeytinlik genişletilmiş ve 5000 dö- nüme çıkarılmıştır. Bu geniş saha ta. mamen temizlenmiş ve beş binden faz- la zeytin fidanı kurtarılmıştır. Zeytin- likte 250 bin aşılanmış ağaç yetiştiri- lecektir. Zeytinliğin sulama işi de mü. tehassıs tarafından etüd edilmektedir. Türk havacılığı ÖOrnek eserlerimiz Paraşüt kulelerimizin eşleri Selânik ve Bükreşte kuruluyor Büyük manevralardan sonra, içinde bulunduğu kalkınma şartları bizi ma- nevralar kadar alâkalandıran Trakya- da bir reportajlar serisi hazırlamak ü- zere dolaşırken Edirne'de General Kâzım Diriği ziyaret etmiştim. Ak saç- ları arasında Kemalizmin inşa ve bayın- dırlık enerjisinin on sekiz yaş fırtınası dolaşan daima genç, daima yapıcı ve da- ima heyecanlı idareci, cumhuriyet Trak- yasında görülmeye ve gezilmeye değer yerleri anlatırken: “Türkkuşuna gitme- yi ihmal etmeyiniz, dedi. Biz hudud boy- larında yeni köyler kurarken 'Türkku- şundaki çocuklarımız da göklerimizin sı- komşulaftımızın dikkatini çeken bu çalış. ma, bize hudud boylarında bir emniyet ve huzur havası getiriyor... * Kurtuluş savaşımın daha ilk günün- de bir kumandan olarak da bu memleke- te hizmet etmiş olan General Diriğin bu sözlerini- İzmir paraşüt kulesinin tam bir aynının Selânik ve Bükreş'te yapıla- cağını haber aldığımız zamanı nasıl ha- tırlamayız? Ege sularından, havaya yük- selmiş bir kartal yuvası olarak görülen bu 47 metre yüksekliğindeki beton inşa, denizaşırı ülkelerde bir örnek olarak be- Bu paraşüt kulesinin, Türkkuşu genç- liği için taşıdığı büyük değer kadar üze- rinde duracağımız bir hususiyeti var- dır: Bu paraşüt kulesi; tipi, inşa tarzı, şekli ve mahiyeti itibariyle yüzde yüz milli'dir ve üzerinde göklerde dolaşmayı öğrenecek olan çocuğumuz kadar bi- zimdir. * Vurk -Hava Kurumu, havacı bir ne- sil yetiştirmek yolunda eserler kurarken, bunların arasında mühim bir mevkii ©- lan paraşüt kulelerini, bir anaiş olarak ele almıştır. Sovyet Rusya, bu hususta bir fikir verebilmek için ahşabtan yapı- lan bir paraşüt kulesi plânı vermiştir. Bugün İzmir'de tamamen bitmiş olan ve Ankaramızda da cumhuriyet hayrı - evvel açılma töreni yapıl o- lan beton paraşüt kulelerimiz, işte bu ahşab kule plânından doğmüştur. Beton paraşüt kulesi, bu katdar bü- yüklükte ve bu kadar modern tesisleri ihtiva ederek, dünyada evvelâ memle- ketimizde yapılmıştır. Havacılık tarih- leri, nesiller” boyunca devam eden memleketlerde bile olmryan bu beton Sonbahar Sararan yapraklardan ve kızılla- şan sarmaşıklardan bahsederek eski usul bir “hazan” yazısı yazmak ni- yetinde değiliz. Zaten Ankara ağaç- larında henüz sararmış yapraklar ve sokaklarda kurumağa yüz tutmuş ga- zeller yoktur. Fakat takvimin yap- rağı üzerinde eylülün yarısına yak- Jaşan tarihe bakarak hükmedebiliyo- ruz ki güz mevsimi gelmiştir. Yaz gelip havalar 1sındıktan son- ra Ankaradan deniz kenarı şehirle- rimize gidenlerin çoğu — evlerinin pencerelerine gazete kâğıdları ger- mişlerdir. Penceresinde kâğıd geri- Hi evlerin boş olduğunu —sezen açık göz bir sabıkalının bir evi soymağa yeltenirken yakayı ele verdiğini de belki unutmamışsınızdır. Şehrimizde sonbaharın geldiğini pencerelerde bütün bir mevsim, çar- mıha gerilen bu gazetelerin soluk ve kavruk yapraklarının birer birer yır- tılarak asıl perdelerin meydana çık- masından da anlarsınız — T. İ. Almanlar ve Golf oyunu Almanlar yürümeyi severler, fa- kat yürümek için yürürler. Onlarda Golf oynamak için yürümek zevk ve heyecanı ilerlememiştir. İngiltere ile İskoçyada 2000, Ame- rikada ise 6500 golf kulüb ve sahası bulunduğu halde Almanyada ancak 42 Golf kulübü vardır. da yaplımakta olan büyük teleskop insanı gözünden 460.000 defa daha i- yi görecektir. Şimdi kendinizi Nev- york şehrinde oturup önünüzdeki cad- delerden birinde bir şeyi görüyor far- zediniz. Bu büyük teleskopla ayni ısındırmak ve alıştırmak a ç dukları için techizatı ve kulüblere gi- yi, aynı berraklıkla tâ San Fran- sisko'dan görebileceksiniz demektir. rerken verilecek duhuliyleri lat mışlardır. Almuıyıda umumi golf sa- Haları da yap başflı ştır, Yelkenli gemiler Dünyanınm bir noktasımda, halâ, es. ki zamanlarda olduğu gibi, uzak ge- ferlere çıkan yelkenli gemiler vardır; yelkenli gemiye binerek uzun ve ağır seyahatler yapmak zevkinin artık el- den kaçmış bir fırsat olduğunu düşü- nerek hayflananlar, bundan istifade edebiliyorlar, leıııdiyıll Gustaf E- rikson'un üç yelkeıılı geıııııl vardır ki Horn bur şarak Avustu- ralyaya kadar seferler yapar. Bun- lardan bir tanesinde üç mevki vardır ve 80 kişi taşır. Astrı i âlimleri bu yeni teles- kop sayesinde 100.000.000 yeni âle- min keşfedileceğini söylüyorlar. Bun- Şapkalarımızın içindeki hararet! Fazla sıcak günlerde biraz ferah- lamak için çoğumuz, şapkalarımızı başımızdan çıkarırız. Şapkanın içi ne kadar sıcaktır, bunu takdir — etmek haylı zordur. Bunu anlayabilmek için bir tecrübe yapılmış, bir adamın ba- şında bulunan şapkanın içine bir ter- mometre konulmuş ve dışarıdaki ha- raret 77 farenayt iken içerideki 90 deıweyı göstermiş, ozlıym dı;ırdıkl 90 di i Bu gemiler, yazın Baltık d de gezmek istiyenleri gezdirirler, Dünyanın en büyük gözü Son zamanlarda Kaliforniyada teknoloji itüsünde 200 inc boyun- kinin 108 daeoeye yıılııeldıgı kıy(ledıL miştir. Halbuki dışarıda hararet 78 dere- ce iken bir motörün üst kapağı ancak 98 derece sıcaklık gösterir. paraşüt kulelerini, Atatürk evi, Türk Hava Kurumu, pilot mektebi ve saire binaların mimarı olan B. Bedri Tamay yapmıştır. Bu büyük inşaların en ufak kısımları bile beliren bir ihtiyacı kar- şılarken milli mimart zevkimizin gü- zel bir örneği olmak vasıflarını taşıyor. lar. Bu itibarladır ki, paraşüt kuleleri- mizin inşasında kullanılan bütün mal- kulelerde esaslı bir yeri olan kulenin üst katındaki konsolların askeri fabri- kalarımızda yapılmış olması, bu tarz paraşüt küulesi inşasının ne kadar bi- zim olduğunu anlatan güzel bir misal. dir. * İzmir fuarı, paraşüt kulemizin bu enternasyonal değerini belirten bir ve- sile olmuştur. Ecnebi turistler, paraşüt kulemizin eşsiz mimari değerini ve ken di benzerleri içinde üzerinde durulma- ya değer bir varlık olduğunu ifade et- mektedirler. Romen hava kulübü, türk hava kurumuna müracaat ederek kule- nin plânını istemiştir. Yunanistan da Selânik'te aynı paraşüt kulesini inşa ettirecektir. Daha üç yaşının içinde olan türk havacılığının milli zevk ve tekniğe da- yanarak enternasyonal değerde bir in- şa eseri vermesi; muvaffakıyetten muü- vaffakıyete koşan havacılığımızın bizi sevindiren bir başarısıdır, İnönü hava- cılık kampındaki çalışmaların en ve- rimli ve entersan safhaya girdiği şu günlerde, bütün Türkkuşu şubelerinde baş döndüren bir faaliyet devam eder- ken, havacılığımız için yepyeni bir mevzu olan paraşüit kulelerinin de a- çılması ile huzurumuz artıyor. Bulut- lar arasını, toprak üzeri kadar bize dost yapacak olan bu kartal yuvalarından her birini, hava tehlikesini yok eden birer koruyucu eser halinde selâmlıyo- W Tuğ, Balıkesirde bir kız kaçırma Balıkesir, (Hususi) — Kabaklı kö- yünde bir kız kaçırma hâdisesi olmuş & puk oğlu Mehmet ve kardeşi Ahmet zoi la 15 yaşında ve Zehra edında bir kızı kaçırmışlardır. Suçlular yakalanmışlar- dır, Eli bıçaklı çocuklar Balıkesir, (Hususi) — Gövemli ve küçük bostancı köylerinde her biri 17 yaşında olan iki çocuk iki yaralama hâ. disesi yapmışlardır. Yaralamaların se- bebi kavgadır. Çocuklar yakalanmışlar.. - dir. Konya avcılarının bayramı Konya, (Hususi) — Avcılar birli- ği bir av bayramı yapmağı kararlaştır- mış, ve zengin bir program hazırlamış- tır. Bayram Beyşehirde kutlanacak- tır. Konyada et sarfiyatı Konya, (Hususi) — Ağustos ayı İ- çinde Konyada 69 sığır, 157 dana 443 koyun, 64 kuzu, 19 kıl keçi, 252 oğlak kesilmiştir. Köyleri aydınlatacak köylü çocukları Kütahya, (Hususi) — Köy öğret. meni, Köy inşaatçısı, demirci, köy kâ- tibi, kooperatifçi ve tahsilli çiftçi ye- tiştirmek maksadiyle kültür bakanlığ! tarafından Eskişehirin Mahmudiye kö yünde okullar açılmıştır. Bu mekteble- re girecek talebelerin yiyecekleri gel- dikleri köylerinden gönderilecek ve di- ğer ihtiyaçları okullarca sağlanacak- tır. Vilâyetimiz bu ders yılı için ilk 0- kulu bitiren köylü çocuklarının istidat- lr olanlarından 21 talebe gönderecek- tir. Bu talebeler yafında seçilecektir.