Atatürkü dinlerken : Vatan ve hürriyet Yazan : ÂFET Türk tarih kurumu asbaşkanı Osmanlı imparatorluğu devrinde Beşinci Ordunun merkezi Şamdı. Oraya Askeri Akademisinden yüzbaşı çıkmış iki adam sürülmüştü: Bi- ri Mustafa Kemal, diğeri Müfi »» Bunlar Şamda 29 uncu ve 30 uncu Süvari Alaylarında stajiyer idiler. O devirde her sene Havranda binbir mesele icat olunurdu. 1905 te Havran meselesi “Emvali Mağsu- be” (*) adiyle ortaya atılmıştı. Oraya bir ordu gidecekti. Hakikatte böyle bir mesele var mıydı, yok muydu, bunun izahını ve muhakeme- VOT Y LU ADIMIZ, ANDIMIZDIR Akdeniz konferansı bugün toplanıyor Almanya ve İtalya konferansa iştirak etmiyorlar |Kuvarsanede Bir günde İ? 8ton bakır Ankaraya gelen malümata — göre Kuvarshane bakır mıntakasındaki in- şaat tamamiyle bBitlmiş ve havaj hat- lar şebekesi ikmal olunmuştür. sini şimdilik bırakalım. Müfidin Mustafa Kemale müracaati Şamm iki odalı, basit bir evin- de oturan Mustafa Kemale, çok sevdiği kahraman arkadaşı Müfit Mmüracat ediyor: — Haberin var mı, gidiyorlar? Mustafa Kemal soruyor: — Kim? Nereye? — Bizim staj yapmakta oldu- ğumuz alaylar.. — Nasıl olur? Benim bundan haberim yok, ve bu olamaz.. — Gidiyorlar, hem bu akşam.. İki arkadaş atlarına biniyorlar, evvelâ Mustafa Kemalin staj yaptığı 30 uncu süvari alayı kumandanının yanma gidiyorlar. Mustafa Kemal a- lay kumandanmna soruyor. — Alayınız bir vazife almış gidi- yor, Bu alay içinde kumanda etmekte *lduğum bir bölük var; benim de be- Taber gitmekliğim tabii değil mi? Ni- gin bana haber vermediniz ? Kumandanın cevabı ; — Siz bu alayda stajiyersiniz. Ku- manda ettiğiniz bölüğün asıl kuman. danı bölüğün kumandasını — almıştır. Siz erkânıharb zabitisiniz; böyle çe- tin işlere gelemezsiniz. Bon sizin Şam- da kalıp istirahat etmenizi tercih et- tim, Maaşınız verilecektir, merak —et meyiniz. Mustafa Kemalin aldığı bu cevab, pek tabii olarak, n 29 uncu sü- vari alay kumandanından alacağı ce- vabın aynı olacaktı . İki arkadaş, boynu bükük, çıkıyorlar Müfit şu mütaleada bulunuyor : Süvari fırkası kumandanına şikâyet etmek.. — Mustafa Kemal buna lüzum Rgörmüyor: — Müfitciğim, diyor, bunlar o ku- mandanla beraberdirler. Ona müraca- atten bir şey çıkmaz. Ordu kumanda- nına gidelim, Belki ondan da bir şey çıkmaz; fakat hiç değilse şikâyetimi- *i umumileştirmiş oluruz. İki arkadaş mutabık kalıyorlar. Ordu kumandanı müşir Hakkı pa- şadır. Müracat usulsüzdür. İki erkânıharb yüzbaşısı, doğrudan doğruya, müşir Hakkı paşanın resmi Mmakamının kapısına gidiyorlar ve ya- veri vasıtasiyle müşir paşayı görmek istediklerini arzediyorlar. Hiç — vaki ©lmamış bu hareketi müşir paşa çok küstahane telâkki ediyor ve onları ko- vuyor. Sokak ortasında kalmış gibi bir Vaziyette iki arkadaş artık biribiriyle konuşmıyacak kadar mütecssirdir. Niha- yet Mustafa Kemal, Müfide: — Biz de gideriz, diyor. Müfit soruyor : — Nazil ? — Olduğumuz gibi... Yani şimdi atla. runmrza binmiş bulunuyoruz; emirber neferlerimiz de var. Havrana - giden olduğumuz gibi iltihak ede- (Sonu 4. üncü saytada) Ti) Kırşehir Özdeş (21 Tatan edilmiş mallar — £ saylavı Bay Mülit ilkteşrinde evleniyor Şimdi, Kuvarshanede bir günde 8 ton safi bakır istihsal edilmektedir. Şurasını kaydedelim ki bir ton saf bakır piyasada 60 ingiliz lirasıdır. Almanya ile anlaşma Ankara, 9 (A.A.) — Türkiye cum- buriyeti hükümetiyle Almanya arasın- da ticari münasebetleri tanzim eden anlaşma, Berlinde imzalanmıştır. Malüm olduğu üzere, 6 temmuz 1927 de Berlinde başlamış olan müzakere- ler, birisi birikmiş alacakların ayrı bir hesaba nakli mevzuubahs gene kliring yolu ile eritilmesinin tes- ri ve teminine ve diğeri bundan sonra cereyan edecek mübadelelerde mevcud kliring anlaşması esasları dahilinde muvazenenin muhafazasına aid olmak üzere iki safhayı ihtiva ediyordu. Bun- lardan birincileri 3İ temmuz 1927 tari- hinde bir sene müddetle cari protokol halinde bir karara bağlanmış ve derhal tatbik mevkiine konmuştur. Şimdi imzalanan anlaşma ise 19 ma- ? Sonu $ tner sayfada ) Atatürk şamda, Vatan ve Hürriyet şama olmaksızın Partisini kurduğu zaman Tarih Kongresinde Tanınmış - profesörler bulunacak 20 eylülde açılacak Tarih kongresi hazırlıklarına devam ediliyor. Bu müna. sebetle açılacak sergiye iştirak eden bü- tün devlet mücsseseleri — hazırladıkları gralikli tabloları sergi komitesine gön- dermişlerdir. Bunların tanzitmine — baş- lanmıştır. Diğer taraftan geçen yıl dil kurulta- yında olduğu gibi bu yıl da tarih kurul. tayına tanınmış profesörlet iştirak ede- cektir. Tarih sergisine Almanyadan Dorp. feld, Andrea, Hartman, Kühnel, Sarre, Sehaeder, Seheel, Branddein, Avustur- yadan Flor, Hajar, Menhin, Bulgaristandan Filov, Çekoslovakyadan Ripha, Fransadan - Breuil, Delaporte, Massigna, Valliois, İngiltereden Shild, Garstang, Mayer, İsveçten Arne, Pers- son, İsviçreden Dellenlach, Deonna, Pit. tarâ, İtalyadan Possi, Lehistandan Pi- zewopski, Macaristandan Alföldi, Feher,, Zoltan, Romanyadan Niston, Yorga, Yugoslavyadan Bayrokharoviç, Yuna- nistandan Morintos adındaki profesörler geleceklerdir. Kıral Faruk Koppers, Kahire, 8 (A.A.) — Mısır kıralı 8. M. Faruk'un, Yusuf Paşa Zülfikarın ke- rimesi Bayan Sazinaz'la evlenme töre- vinin 21 ilkteşrin tarihinde yapılaca- ğt haber verilmektedir. Akdeniz konferansına iştirak için Pa. risten hep beraber gelen ingiliz dış bakanı B. Eden, Polonya dış bakanı B. Bek ve fransız dtş bakanı B. Delbos Yeni ticari lş_aşbakanımı'z I. KURUŞ 18 inci Yıl No, 5791 Tel : Başmuharrir 1063 Yazı İşleri Müd. 1062 İsmet İnönü Ankara garında kendilerini karşılıyanlar arasında .. İnöonü dün şehrimize döndüler imzalandı Ekonomi ve kültür bakanlarımızda Zonguldaktan ve İzmirden geldiler Başbakanımız İsmet İnönü dün saaat | Bakanı B. Şakir Kesebir, bütün siyasi ve 18.10 da yanlarında Kültür Bakanı Saf- | idari müsteşarlar, generaller, bakanlık- fet Arıkan olduğu halda İzmirden şehri- | lar ileti gelenleri, Ankara Emniyet Di- mize gelmiştir. rektörü, Merkez Kumandanı ve halk ta- tafından karşılanmışlardır. B. Celâl Bayar şehrimizde Kömür havzasında tetkiklerde bulun- mak Üzere Zonguldağa gitmiş olan E- konomi Bakanımız dün Ankaraya dön. müş ve bakanlık ileri gelenleriyle bir. çok dostları tarafından — karşılanmıştır. B. Celâl Bayar Karabükte trenin durak fabrikaları İç İşler Bakanı ve Parti Genel Sek- reteri B. Şükrü Kaya ile Adliye Baka- nı B. Şiikrü Saraçoğlu ve Ankara Vali. si B. Nevzad Tandoğan Başbakanımıza Gazi istasyonunda — “hoş geldiniz,, de. mişlerdir. İnbönü, istasyonda Kamutay Başka- nr B. Abdülhalık Renda, Milli Müdafaa Bakanı Kâzım Özalp, Maliye Bakanı B. Fuad Ağralı, Bayındırlık Bakanı B. Ali Çetinkaya, Ekonomi Bakanı B. Celâl Bayar, Sağlık ve Sosyal Yardım Baka- ni doktor Refik Saydam, Gümrük ve İn. hisarlar Bakanı B. Râna Tarhan, Ziraat zamanında demir ve çelik inşaatını da tetkik etmiştir. B. Menemencioğlu şehrimizde İstanbulda bulunan Dış İşler Bakan- lığı Siyast Müsteşarı B. Numan Mene- mencioğlu dün Ankaraya gelmiştir. Akdeniz korsanlığı İtalya ve Almanya işin karışmazlık komitesine havalesini istiyorlar İtalya Savyetlerin ikinci notasına cevab vermiyecek - Konsey bugün toplanıyor Paris, 9 (Hususi) — Almanya ve İtalya, Akdeniz konferansına da- vet için fransız - ingiliz hükümetleri tarafından yapılan davete cevab. larmı vermişlerdir. Bu iki hükümet, Akdenizdeki korsanlık vakalarının karışmazlık komitesi tarafından gözden geçirilmesi daha doğru olaca. ğını ileri sürerek, Akdeniz konferansı teşebbüsünü iyi karşılamış ol. makla beraber bu konferansa iştirâk etmiyeceklerini bildirmektedirler. ÜND b aa İleri ei V4 D b a aP iğinin son iki n Izmır ln kurtuluşu mekte, Almanya ise, vaktile Doyç- land ve Laypzig zırhlılarına yapı- Büyük gösterilerle kutlandı lan taarruzlar esnasında kendisi ta- ( Yazısı $ inci sayfada) rafından yapılan teşebbüslere dev- letlerin muvafık cevab vermedik- lerini hatırlatmaktadır. Konferans bugün toplanıyor Almanya ve İtalyanm aldıkları bu menfi tavra rağmen, Milletler Cemiye- I (Somu $ incide)