3 Nisan 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

e Aleminde sew Rasyanın milli şairi Puşkin'n ölümünün yüzün- cü yıldönümü dolayısiyle her ge yıpılan ge ikada da güzel bir ki . Bu kitabm 5 yili bir -asında Ameril zel bir kit al u Puşkin'dir. Harvard üniversitesi basımevi, m bir kitabtır ve değeri 4 dolardı ları edebiyat tarihinin, al tın imi ir sayılan iğ eee inde basılmıştır; 470 r, Avrupanın romantik devrine gr era bendi LR değildi. On sekizinci asrın bu m büyük manalar a şiirler yazmış olm kitab! ntof'dan o Çehofa tuhaf ve ekzetik sika kadar ncıları, Eugene Onegin'in ka- rktrin bir çok şeyler borçlanmış- niz in hususi hayatı da yazıla- rı gibi hareketlidir. Şairin daima lara karşı meyil 3-4-1837 BLiYOGRAFYA ra Eski Türk Yazıtları i/ Kurumu yl 15 duyduğu görül tadır. Türk Dil Kurumu tarafınd. Byron'un tesiri an ein iy olan “Eski Türk Yazıtlarr,, e m yaşlığını taşıyan cild, müellifin, bu mew 'bir de dalı ii ğ in ilk Kıs. Bu kızlar, up gitmişlerdir. Puşkin'in bu yazdığı şiirler güzele. eşsizdir. rdi e 'k yazıtları, cedlerimizin tarihini rın türlü edebiyat cereyanları arasında Şek dikkati üzerine a yi e seti pe faydalandığımız doğru şekmemişti Büyük edibin son meğe uğraşan düşmanları onu #rilmiş tek yazılı vesikalardır. Bu Jerde Puşkin edebiyata yeni ve saf bir ere girmiş bulu- le itham etiler. O günkü Rusyada bu | itibarla eski z1, bütün tefer, virlerde n e i 5 Hali müyordu. Rus edebi dilinin bası olan bu şirden sonra gelen aşk | tam am e in media tmm şetkikleriz 25 mesinin malikânesi olan Mihailovske'de Fakat bu gi ve basit bir iş A ia beraber, meden a zünü taşıyan Pogkim ie on e .. .. . jı geçirmiştir. Orada “Çam ğildir. Namık O: 'un bugün ie kisa tezad arze- 113 uncu aşkı idi e Byron tesiri devri ni- r önümüze iyiye tetkiki, uzun der. Sonra Tolstoy ve ere gibi büyük romancrlar, ". hayet bulmuştur. objek- | emek yıllar icab ettirmiş geniş biz rus mmlli şairini gölgede bıra tif ile surette r ve Hay l tahlil ydır. Yal akitlere kadar Rusya en çekmiş ve aşk ile hayatı terennüm et- ğa di hissetmiştir. Ba mek maksadiyle “Bcris Godunov” u üellif, yalnız rimiz i dünyada Puşkin ancak “Boris Go- (o miştir. Şir, bütün e buduy. # yaradılış ile fevkalâde ze yazmıştır ki kendisi bunu en büyük e- | üzerinde muhtelif türkoloğlarm i m “Cog” gibi oj mu. Oo guları ifade ve ol anlayanları Puşkimin e. evvel kiti seri saymaktadır. ve mütalealarını bir suret« barriri olarak tanınmakta idi. Rus inkr- teshir eder. isen güzelliğin bu kadar O yardım etmiştir. ir, Şekspir'i; te gözden geçirmekle aynı âbı üzerine memleketlerinden çıkı gok taşıyan bir kimsenin ger- Bütün hayatımca bir enfant ii tel yeni bir istikamet de ver- | zamanda bizzat kendisi de, anlaşıİman dünyanm her taralıma dağılmış olan e ğ ii ve eşsi; 1 da İâzım- (okalan şairde her zaman çocuk hal mek İst pie Tiyat X mış kalan arın halli ve bazı mülteciler Puşkin'in şürle! tanıt. o dır. in'in on sekizinci asırdan il. (© görülmüştür. Fakat bu zahiri ei Çehof'a kadar bir Gi yanl düzelti hususunda mak hususunda büyük gayretleri gö Oh lan zarif ve ince edasını ne Tols- o şün altında zekâ ile hassasiyet tam bir (oni kendi sarfetmiştir. Bu itibarla Mio rülmüştür, emet uzun miami ha- toy'un çatık çehresi, ne de Dostoyevs- rm ene halinde yaşamıştır. On beş 1 iediğ yatı 10 7 rmiş bu- o ki'nin ümüdsi mukayeseye © yaşında ilk şiirini neşretmiş ve büyü unuyo: sak sene © m ölü- şairlern dahil bulunduğu Arzamas 50s- a ei ar birinci m limata inhisa: etmemiş, hakikaten ço ün yıldönümü olmak dola- yetesine girmiştir. 19 yaşında ise sü an sifedidi . Şair, artı ii istifadeli ve toplu bir küviyet almıştırı| yısiyle düny: ez Yaratmida edeli e çıkan bu eserin anlat. deki kudreti en yüksek noktaya en trajik safhasına giriyordu. Nihayet Müellif, türk yazıtlarının metinleri hareketlere yol açmıştır. Bu hareket- a göre Aleksandr Puşkin, © bulunuy. “yüz on üçüncü aşkı,, nda aradığı “ide ni asli İki yle kitabına almış, bus a Iz erikada da fakir dai) fakat asâleti ie öğünen Rusya o zamanlarda rupa (al kadın” ı bulmuştu. kadın, güzel- imizle okunma yi st J. Simmons yukarıda ismini (oObir ailenin çocuğu olarak 26 mayıs (o tarzında vi hayat yalm için liği, ino mukayese lediğimiz kitabı yazdı. Bu ; 179 Moskovada doğmuştu. Ceddi © uğraşıyor, büyük hâdiselerin arifesin- O edilebilecek bir ra op Ma- ii güzel bir tahkiye ile an- O Radşa, galiba prusyalıdır. Anne ti; e bulunmuyordu. balli. ve sanata talya (Nataşa) N it ü fından da büyük bal rmı biraz, bu fi di. Evlendiler, — pie li doğru da sarfetmek arzusunu duymuş- am . Puşki ri ih» Oo manzum yazmayı ığr uşkin tam bir e tam sahası kk dünya şairleri da et. tan büyük O Petronun m Bu sırala, v7 Le tiği yüksek mevkii vermektedir. özdesi Jı ime m lerle tanışmış v. ns, bu eserinde diyor ki: “E- O dı ki, bu adam, kartacalı bi niba.. e fikirler ve vi bağl üze“ ğer Göte'yi istisna edecek olursak, on Jin yi geldiğni iddia izi — rinde iyi tesirler bırakmıştır. uncu ilk yılında garbi , hayat ilk senelerini tam ra isi ipanın hiç bir şairi şiir dehası ve hi asra uygun bir Gelde g By rek terennüm eden” Sanatını edebi kalite itibaryle Puşkin'i ge » O zamanın, bir çok rus asr! dı. Fakat Pi miştir demek hiç de mübalağa sayı! e ei i Gall olan anasiyl: So olamamıştı; onun iz sene mü Puşkin Rus. nm » etrafında bir çok fransız mülteci- Meşhur “Hürriy: di ral ete neşide” rini vE ça heyecanları il zur çabucal hi bir erimli olmuştur. Bu sırada tamamiyle terke! ekle beraber vaktinin daha çoğunu mensur yemi ana vermiş ve yâz- di leri ki çıplak di- Yi, eski yunan sanat eserlerini andırmış- tır. Fakat, ne yazık ki, kafasındaki hu- BM en ip sat- etrafındakiler! yakından meşgul olanlar: ee bir erüdisyon çalışmas Hüseyin Namık'ı, tarih kitabhane- mizde büyük bir boşluğu dolduran bu y - vardı ki en > Te Puşkin'n e» ozan şair, mi le flirt mi enyef i to ve di k hı iyle gizli a li yapmaktan ordu. Nihayet eserinden dola; yı tebrik ik-ederken,. bize, mun tilmizi olmakla öğündüler. Tols- o du, Bu muhit içinde küçü en — iie radikal hareketlere şeref duygusu ee 7 olan İri bu tetkikin Mi kısımların: da vermen. toy onun şiirlerini ezbere bilir ve — fazla anne annesi ve kendisinin ei bir zaman, alâkasızlık göster Oo karısına fazlaca een Ü'- İ| sini temenni e : bunların çok d alı ler ol” O dadısı olan Arina Rodionev; 2 sevi- Erlik Ey isimli ii yap dekan dü| duğunu iddia eder, dururdu. yordu. Çünkü bu folk- Bu alâkalar dolayısiyle hükümet, ha- ğa mecbur oldu. Düello Havacılık ve Spor vskin'in kendi ülkesi dışmda İYİ o Jor'un (skazki) er res riciye nezaretindeki genç kâtibe şüphe- Ne in zap ve bunda ağır yarala- e mamasının lerinden başlı- O rıyordu ki bunlar, sonra onun li gözlerle bakmağa başlamış ve biraz iki gün sonra öldü. Her ayda biraz daha güzelleşen ve cası, o şiirlerin “dilinden anlamanın O alemi için şah eserlere kayn, sonra kendisine ahttan ayrılması laşan (Havacılık ve Spor) un ği en tur. Puşkin ike: dagin defa ( lüzumu bildirilmişti, Pp" uşkinin ölümü ile Rusyada yük- (188) inci sayısı, en 2: ene okur i Büyük rus Hek insan VAF- — âşık olmuş, oni a i bir sev- tabakanın edebiyattaki hege- | ların bile gi mi ığındaki esrarın Ae m öteki sevgiye sürüklenmişti itabm muharriri, şairi bi o monyası da nihayet bulmuş oluyor. tir, Tü i 1750) kli dik yy şairin cenu! ony iyet uş ir, Türkkuşu'nun Ç ) kliometre| an hayatında büyük meçlmllerle alâ. | Şair, bütün hay, Don Juan KK di i ge © Ondan sonra Belini nin başında bu- tuzdan fazla bri ulm een 7 - yen “İdeal kadr mıştır. Her ne ka- girdiği peşe kimseler ya halkçı bir edebiyat em lü sayıda on beş günün bütün yevski beşeriyetle mücadelenin dar çekingen Şarki idiyse de ken. hakk mad gayet canlı satırlar yazmış. cemiyetini daha baş şka ve daha ame haramlık hareketleri toplanmıştır. Mec bını duyar ve bize nssıl yaşamamız lâ- disi de aşklar ilham etmiştir. Onun çe- zım m ğ öğretmekle uğraşırlardı va gü liken e sev; P Hayali yu döverim bili Simmons! 7 klerin kızı) adındaki bir romanı» de Vinci hal yiye im e e Gen oan veee br uslübla yazılmış, rus şairinin hayatiyle | ti: hediye edecektir. Bu roman, mi Ri ger ci EEİMEN Küri Yıyron'un kusa, kat Wes e cacelerini yukufin iarelamişir. z iş fta sa ee Havacı» İani “Yaramaz kım, Küçük - Bacehemte” ©“ © siri altında kalmıştır i Puşkin'in hayat, muhit ve akibetini | gr. 009 iz terennüm etmeği ders vermeğe tercih Tâ mektebe günlerde bile Byron'un şarka dair yazdığı eser göstere! in muasırı olan Alferd etmiştir. En derin ilkamların heyeca- (o Puşkin yalnız tarafından ğ de- rin tesiri izlerini ta Esila €sİ- de Mussetnin şu sözlerini, kendi mını si ve bir h ve bir rüya (gil, Derşavin ve Zukovski gibi şairler ri”, eçsarây emi ve “Çin; Sözden elrmleyabisir. âlemi yayar an bir insanın tarafınd stesna bir çocuk olara) neler” eserleri şairin okuyucularını ta- yam rd di serin ağdaki yer bula. £ telâkki edilmiştir. Aasabi, muhteris o- © mami, p teshir etmiştir. e Çocuk Haftasının başlangıcıdır. | O rus Mağ karanlığı i- o lan ve hayati infiallerini gizlemeğe li sonra “Eugene O. o monde trop vieux, » bu den ,dai. > Şi roranı, N.A. çinde neşenin, güneş ışığının hasretini ekle şair, yüzden i negin” is nı yaz: Tefrika ..o: 19 in çekingen a en yerime otu! rini za- “ipi de A bir rüy ir rüya görmüştüm. Güzel e sw aradan epey zaman geçti. Ben, de » man yanıma gelir ve derdi ki: “Bunu al, öte- vaplar giymiştim. Kalabalık bir e: dizi miştim ki: “Şark arktır, garb garb; ve bU kini alma.,, Bu söze itaat eder ve mükâfatını miş duruyorduk. Karşımızda bir sırainsan ikisi asla birleşmiyecektir.,, Bunu örür ve arkalarında Birce kalabalık vardı. Ya - te haklıidim. nie İyi sene geçti. On Bir noel dergisinde dört kişi bir arada, nımdaki adamın karnı manzarayı iyice gör- sonra bütün takımı hareketler © Li ile tom Rikshaw,, isimli bir hikâye meme engel oluyordu. Sonra bu adam, ba- Si ve şark inkişaf 27 trk. Bunun bazı tarafları zayıftı, bir. na: azdığım bir takım hikâyelerde yüzü“ çok yerleri kötü idi ve mevzudan dışarı çık- — Sizinle birkaç kelime Eokulmak isti-' nü a kadar teknik yanlışlar. yap” | mıştı. Fakat bu ,bel Hi eşinle gibi düşün yorum, dedi. Öte e hatırlamıyorum. mışımdır. Bereket versin ki den g ve 2 e olunda yaptığım ilik ciddi teşebbüs ol. Rüyanm öte tarafmı 0l Yaimdığun ve tanımadığım o dosilarıma vi yi * Bu la ii Bi ai makinistler gazetelere yazı yazı iye e beş, altı hafta sonra rens dü ida balanin sıralarda geliğ — bir azan; Çeviren iş ım, Cengel kitablarımı, Kim'i, Puck Gal, büyük harbda ölenlerin “ ai ö- ye rin ebe eli şu IRudyard Kipling Nurettin ARTAM tekini yazarken hep yanımda bulun- lü, nün hâtırasını kutlamak için nW yi ği AŞAN ra z Hiz kane gönüle hikâyesi “Yayıcıl: dei Pier Dair tanları Twu$tur. O zaman, anımdan uzaklaşma- * ter Albey'e bir a koyacaktı. Ben de harb Ni $ Si Bü ie tefelâenı mot ii Yi Ti iğ ri a am diye dilkkat eder dururdum. Aramızdaki mezarları komisyonunda azâ idim. Merasim anla! iğ araf ke etiyi olüril yazıp bi ED ür seraları e za Konturatın bir maddesi benim, Napoleon'un günü siyahlar giymiştim. Biz bir tarafa di- b ee pe ayl ti. Bir gö nd > ibi zi ik, ki 2 dr. aa : ö in dişçisi” manlar, onlarda öteki insanlar gibidirler, ii asteni. ii ei Ş Ri v a e Die b in dişimi göstermek üzere bir ame: a vi “Fakat o hazır bulununca om 1 m z ne gitmiştim. Dişçinin bekleme asma Sa öm rain al a, ikkat ediniz. Seytanın” Bez sum gibi geliyor, dedim. Yanı ağa bir Bizi epi iin ora a yale “Onun ciddi veyahud me » Simi SÖZE “e itaat ediniz. vibe me engel ll Biraz sonra törende bu- altı yiahie e Sy Ka dan e tan€* dev. 'unacaktır.,, e lunan © bu adamı yanıma ge kayan Hali du. Bunlar: aade e işimin mi Birçok çimi yl Çe ve ilmi du- ve te m e sathi bir saietie temas hali- ti ki e okumada başladım. O? mlarma erek, bazen iste ne iz pim cbur kalı nin bun- Sizinle bi e kelime yaar iste iğ hikây X görmiye ey miyerek ek başka adlar verir i lardan bahtiyâ aç hüküm ve netice çr- rim; ; demesin mi? Bunun da öte tarafını u- yerin “tap ti pi « Benimki, ben bir takım ia fikirler için. karması beklenebi nuttum. Bu nasıl olediiş da böyle olmüştu? (Sa