2 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

di 4LER'İN NUTKU DI$ HABERLERİMİZ Milli sosyalist partisinin al mu- kadderatına hâkim olduğu günün dör- düncü yıldönümü münasebetiyle Hitler tarafından söylenecek nutuktan sürpriz bekleyenler hayal sukutuna uğramışlar. dır. İki saat süren bu nutkun en büyük sürprizi, fransız başbakanı Blum tara- fından dört beş gün evel söylenen bu nutka hiç temas etmemesi ve Eden'in daha evel söylediği bir nutka da çck mübhem cevablar vermesidir. Halbuki, ingiliz dış bakanının avam kamarasında- ki nutkuna bu 30 ikinci kânun nutkun- da cevab verileceği alman istihbarat a- jansı tarafından bildirilmişti. Nutkun büyük kasmı, dört senelik milli sosyalist rejimi zarfında başarılan işlerin izahına tahsis edilmiştir. Hitler, Almanyanın dört sene evvel. ki vaziyetini hatırlattı. Mağlub, arazisi taksim edilmiş, askersiz, ümidsiz, he- defsiz, iktisadi vaziyeti bozuk. Altı mil- yon işsiz. Böyle kötü bir mirası eline a- lan milli sosyalist partisinin dört sene i- çinde Almanyayı diriltdiğini ve bunu ya- parken de hiç kan akıtmadığını söyledi. Sonra da Almanyaya harb mesuliyetini yükleten Versailles muahedesinin 231 inci maddesini resmen ilga ettiğini bil- dirdi. İç politika üzerinde uzun ve etraflı durduktan sonra dış siyasaya geçen Hit- ler, İngiliz dış bakanına cevab vereceği- ni bildirdi. Milletlerarası münasebetleri- nin tanziminde Almanyanın teşriki me- A ; L ç oıduğu y A &| £ ; E' den tarafından söylenen sözlerin doğru olmadığını iddia etti. Ve alman teşriki mesaisine misal olarak da Lehistan ile yapılan misakı, Avusturya anlaşmasını, İtalya ve Japonya itilâfını gösterdi. Fransa ile Almanya arasında hiç bir ih- tilâf mevcud olmadığını, Al Hollanda ve Belçika arazisini kefalet al- tıma almaya hazır olduğunu ve Yugos- lavya, Macaristan, Bulgaristan ve Por. tekiz ile iyi münasebette bulunduğunu i- lâve etti. Nutku dinleyenler, Blum tarafından Lyons'da söylenen sözlere cevab verile- cek diye iki saat beklediler. Hitler buna yanaşmadı. Yalnız dört senelik iktisadi programın tatbikatından vaz geçmiyece. ğini bildirdi. Bu defa Sovyet Rusya, Hitler'in hü- cum ve taarruzlarına doğrudan doğru- ya hedef olmamıştır. Fakat sovyetlere ve komünizme karşı Almanyanın siyasetin. de en ufak bir inhiraf olmadığını anla- tacak bir çok fıkralar vardır. Eden'e ce- vab verirken, ingiliz dış bakannım, bol- şevizmi merkezi Moskova olan bir dev- let telâkki ettiğini, halbuki kendisince bunun vebadan başka bir şey olmadığını Ih söyledi. Dünya ş için ileri sürdüğü şartların birinde de sovyetlere ve kominterne ima vardır. Hitler dünyanın düzelmesi için dünya efkârını zehirleyen ve milletlerarası as- keri teşkilâtı olan gayri mesül teşekkül- lerin ortadan kaldırılmasını istiyor. Bu şartların biri de milletler cemiye- tinin islahıdır. Fakat senin isla- hı hakkında bur defa başka bir mütalea ileri sürülmektedir: Cemiyet tekâmül kaidesine uyan bir organ haline getiril- meli imiş. Bu hal de evvelce ileri sürülen islâh mazariyelerinden daha vazih bir fikir de- ğil, Sözün kısası şudur ki Hitler'in nut- ku milletlerarası münasebetlerini olduğu yerde bırakıyor. İngiltere ve Fransa, E- den ve Blum'un eserleriyle Almanyaya siyasi ve iktisadi sahada teşriki mesai teklif etmişlerdi. Hitler demek istiyor ki sovyetlerle asla teşriki mesai edemem. Diğer devletlerle de zaten teşriki mesai etmekteyim. Yani Almanya ile münase. betleri bakımından her devlet, nutuktan sonra da olduğu yerde sayıp duruyor A. Ş. ESMER Filistin hakkındaki tahkik raporu ne zaman neşir olunacak ? Londra, 1 (A.A.) — Gazetelerin bil- dirdiğine göre, Filistinde tetkikler yap- tıktan sonra Londraya dönen komisyon, raporunu yakınlarda verecek değildir. Hattâ, Morning Post gazetesine bakılır ise, bu rapor, ancak kıralın taç giyme tö- ren sonra neşredilecektir. İSPANYA İSYANI Cebhelerde sükün var Fakat ufak çarpışmalar eksik olmuyor Salamanka, 1 (A.A.) — Umumi ka- rargâh tarafından neşredilen bir tebliğ, dikkate değer hiç bir askeri harekâtı)n vukubulmadığını ve bundan cebhelerde fena havanın hüküm sürdüğünü haber vermektedil. Bilbao, 1 (A.A.) — Müdafaa komite- sinin resmi tebliğine göre, hükümet kuv- vetleri Marikine bölgesinde bir âsi ko- lunu ve onlara yardıma gelen bir müf- rezeyi dağıtmışlardır. Ecibar ve Elgueta bölgelerinde hükümet mevzilerinde hiç bir hasar yapmayan topçu düellosu ol- muştur. Bir hükümetçi gemi âsiler tarafından yakalandı Londra, 1 (A.A.) — Deyli Telegraf gazetesinin bildirdiğine göre Cebelittarık boğazından geçerek Valensiyaya gitmek üzere bulunan hükümetçi ispanyol Ar- nahan - Mandi gemisi, âsiler tarafından yakalanmıştır. Muhariblerin ailelerine yardım için Avila, 1 (A.A.) — Havas ajansının muhabiri bildiriyor: Muhariblerin ailelerine yardım ser- mayesini kuvvetlendirmek üzere bugün- den itibaren bütün ispanyollardan tütün satışından, tiyatro ve sinemalardan, la- vanta ve saire gibi lüks eşya üzerinden ve kahvelerle otellerde yapılacak fevka- lâde istihlâkten yüzde on nisbetinde munzam bir vergi alınacaktır. KISA DIŞ HABERLER * Nevyork, — Nevyork serbest lima- nı açılmıştır. z * Roma, — Faşist milisleri ihdasının 15 inci yıldönümü burada Musolini'nin de huzuru ile parlak bir tarzda kutlan- mıştır. * Belgrad — Split'de 1500 çimen- to amelesi ücretlerinin artırılmasını ve kollektif mukavele yapılmasını istiyerek grev ilân etmiştir. * Paris — Marsilya ve civarındaki bütün çimento fabrikaları işçileri grev ilân etmişlerdir. Anlaşmazlığın önüne geçmek üzere yapılmakta olan konuş- malar, şimdiye kadar bir netice verme- miştir. * Londra, — Hava bakanlığından bildirildiğine göre, kıral, kardeşi Dük de Gluçester?'i hava mareşallığına ve kendi hususi yaverliğine tayin etmiştir. * Paris, — Fransada Avignon yakı- nındaki Montrö şehrinde söz alan harbi- ye bakanı B. Daladier Fransanın daima “uzatılmış el” siyasetine sadık kalacağı- nı söylemiştir. * Paris, — Maggi süt imalâthanesinin ateşçileri grev ilân etmişlerdir. Bu mü- essesede çalışmakta olan beş bin kişi bu suretle işsiz kalmışlardır. * Paris, — Kasablanka'dan bildirildi- ğine göre Fas'daki otobüs biletçileri grev ilân ettiğinden otobüs seferleri dur- muştur. * Paris, — Ümanite gazetesine göre, komünist partisi genel sekreteri B. Tho- rez İspanyaya hareket etmiştir. * Cenevre, — Milletler cemiyeti kon- seyinin şimdiki reisi olan B. Vellington Koo Paris'e hareket etmiştir. Kendisi Cenevreyi terketmezden önce bir çok zevat ile ve bilhassa Lehistanın milletler cemiyeti nezdindeki delegesi B. Komar- miki ile görüşmüştür. * Vatikan, — Papanın sıhhi vaziye- tinde hafif bir surette, düzelişe meyilli bir tevakkuf vardır. * Tiran, — Seçim sükün içinde cere- yan etmiş ve hükümet namzedleri ka- zanmıştır. * Torino, — Bir teğmen ve iki assu- bayın kumandasında yirmi kişilik bir i- talyan avcı müfrezesinin kar yığınları altında kalarak kayboldukları bildiril- mektedir. Hepsinin ölmüş oldukları sanılmakta- dır. Amerika tuğyanı Açıkta kalanların hali vahimleşiyor Amerikada zaman zaman basan sellerden 1929 da vukua gelenine aid tayyareden aliınmış Nevyork, 1 (A.A.) — İllinois'in ce- nub taraflarında yağmakta olduğu bil- dirilen kar ve yağmurun Missisipi ve Ohio vadilerinde oturan insanların kay- İ | | bir resim gılarını bir kat daha artırdığı ve soğu- ğun binlerce yurdsuz insan sefaletini büsbütün vahimleştirdiği haber veril- mektedir. İspânyaya kaçırılan tayyare hakkında Fransız Parlementosunda münakaşalara devam olundu Paris, 1 (A.A.) — Saylavlar kurulu- nun cuma günkü celsesinde milli müda- faa hakkında sual takrirleri münakaşala- rının B. Kerillis hava komisyonu tahki- kat komiseri Beranger ve hava bakanı Cot arasında bir anlaşmazlıkla neticelen- diği malümdur. Branger, Limoj'da fo- tografı alınmış olan Döwvuatin tayyaresi- nin alelâde seriye aid olmadığını, çünkü t. h. markalı bulunduğunu kaydetmiştir. Bugün Kot 'a yolladığı bir mektubta, B. Kerillis celse nihayetinde bakanın, yalancı haberi neşri hakkında kendis'ne karşı yapılan takibattan vaz geçtiğini söylemiş olduğunu hatırlatmaktadır. B. Kerillis bakana bu vaziyetinden dolayı teşekkür — etmekte, fakat halk cephesi matbuatı tarafından alınan va- ziyetin kendisini, bunu kabul etmemek mecburiyetinde bıraktığını söylemekte- dir. B. Kerillis, hâdisenin doğru oldu- ğunu tayyarenin şu veya bu seriye aid olduğunun ehemiyetsiz olduğunu ve asıl meselenin bir dövuatin askeri tayyaresinin İspanyaya verilmiş olma- sında olduğunu söylemiştir, Hüsnü niyetini tasdik etmiş olma- sından dolayı bakana teşekkür etmekle beraber B. Kerillis, adliyenin bu işi ta- mamiyle tenvir etmesi hususunda 18- rar etmekte ve masuniyeti #eşriiyesinin kaldırılmasını beklediğini ilâve etmek- dir. Basım İT TTA- BAŞBAKANIN İZAHATI Cumhuriyet'te Yunus Nadi, Hatay anlaşması etrafında Başbakanın Kamu- tayda verdiği beyanatı mevzuu bahse- derek, İsmet İnönü'nün de pek güzel izah ettiği gibi, davâmızı kazanabilmek için evvelâ bütün dünyayı, asla sözleri- mizin haricinde niyetler beslemediğimize inandırmak icap etmiş olduğunu, ve an- cak bu kanaati bütün milletlere verdik. ten sonradır ki cenevrenin lehimizdeki kararına varılmış olduğunu anlatıyor, ve Başbakanın Suriyeliler hakkındaki söz- lerinin komşu memlekette gerekdiği akisleri uyandıracağı ve bu suretle de Türk-Suriye dostluğuna hizmet edeceği ümidini izhar ediyor. Peyamı Sata ua, türkieene suüriyeli- ler ar da mevcut yakınlıklara işaret ederek diyor ki: “Tursiyenin muasır ve medeni zaruüretiere uyarak geçirdiği bü- yük inkilâpiar, cidden kardeş iki mem- leket arasında maziden kıalan ve sonsuz bir istikbale kadar yaşamağa namzed rabıtaları koparmak değil, bilakis kuv. vetlendirecek mertebede türk - milletine siyasi bir rüşd temin etmiştir. Sancak davâsında bir türkzxmuvaffakxiyeti varsa, bu ayni zamanda bir suriye ve arap mu- vaffakiyetidir. Nasıl ki biz suriyenin istiklâlini türkiyenin mensup olduğu üm- et camiası içinde daha emin inkişafına bir rehine telakki ederek buna adeta — milli davâlarımızdan birinin zaferi imiş gibi sevindik.” Son Posta'da Muhittin Birgen de ayni mevzua temas ederek diyor ki: “Türkler Suriyede halen hüküm süren rejimin mahiyetini bildikleri için, son leri neşriyattan ne müteessir oluyorlar, ne de bunlardan dolayı suriyeyi mes'ul tutuyorlar. Suriyenin ne bugünkü hükü- meti, ne de bugünkü matbuatı milli suriyeyi temsil edemez. Suriyelilerle bi- zim ar da geçmiş bir fenalık olma. dığı için bizim onlara karşı gösterdiği- miz dostluk hislerine onların düşman- Lık değil, hattâ az sempati ile mukabele etmeleri için bile bir sebep yoktur. Biz bunu çok iyi biliriz ve ne olursa olsun — bir gün gelip resmi süriyenin ballı 0 da suriye riyesile birleşerek türkiyeye karşı dost- — Tuli yümkyişleri Yağdada B RRU İDEAL ÇAĞLIYOR , Vi Cumhuriyet'te Abidin Daver, Ak- şam'da Fazıl Ahmet Aykaç, Hatay zafe- rinin bütün memlekette bir milli bay- İ Ü HB < SON DAKİKA Hatay anlaşması dolayısiyle B. Eden Avam kamarasında beyanatta bulundu Londra, 1 (A.A.) — Avam kamarasında bir suale cevab veren B. Eden “İs- kenderun ihtilafı hal şeklinin tamamiyle m emnuniyetbahş,, göründüğünü söylemiş ve şu sözleri ilâve etmiştir: “— Bu tarzı hal, her iki taraf devlet adamları tarafından gösterilen dürbin- lik ve bilgi, ve bir anlaşmaya varılması için hiçbir çalışmayı ihmal etmemiş olan raportör Sandler'in enerji ve meharetinin bir neticesidir. Meselenin çok müşkül mahiyeti nazarı itibara alınırsa Milletler Cemiyeti hi- mayesi ve bu cemiyet nizamnamesi mefküresi altında her iki kabul göreceği bir hal çaresi bulunmuş o lması cesaret verici bir hâdisedir.,, Suriye makamları ve halkının vaziyetin den endişe duyup duyulmaması lâzım gel- diği hakkındaki bir suale cevab veren B. Eden demiştir ki: “— Bunun hakkında hiç bir malümata sahib değilim. Bu devirde elde ettiğimiz hal çarelerinde daima endişe uyandıracak cihetler mevcuddur.” « Muvazi merkez » suçluları idam edildiler Leni'nin karısının tevkif edildiği, üçüncü muhakemenin nisanda başlayacağını bildiriyor Moskova, 1 (A.A,) — Son muhakemede mahküm olan idam edildiği resmen blidirilmektedir. Paris, 1 (A.A.) — Havas Ajansı bildiriyor: Lenin'in karısı Rupskaya'nın tev- kifi haberini teyit eden Paris - Soir gazetesi, Troçkistlerin üçüncü muhakemesi- nin nisanda başlıyacağını haber vermektedir. Uzak şarktaki İngiliz deniz, kara ve hava kuvvetlerinin manevrası başladı Londra, 1 (A.A.) — Singapurdan bildiriliyor: Uzak Şarktaki ingiliz deniz ve hava kuvvetlerinin toplu manevraları bugün başlamıştır. Bu manevralar- dan maksat, Singapur üssünün yeni müdafaa tertibatının denenmesidir. Hücum eden taraf, uzak şarkta demirli bulunan 23 harb gemisine maliktir. girmiştir, Johore sultanının kuvvetleri de ingiliz üssünün manevralarına iştirak etmektedir, Singapur şehri, müdafaa vaziyetine tarafın da şayanı 13 kişinin bugün kara, ram hey mana ve şumulü tebarüz ettiriyorlar. Bütün türkiyenin yeniden çağladığını, ve bir ideal ateşin yeniden yurdu baştan başa sardığını anlatıyorlar. B. Kaballero Kortes meclisinde iti- mat reyi aldıktan sonra beyanatta bnlundu Valence, 1 (A.A.) — Kortes mec- lisinde aldığı itimad reyinden sonra B. Kaballero demiştir ki: “— Hükümet, prensip itibariyle gö- nüllülerin kontrolunu kabul etmiş, fa- kat bu kontrolun yalnız âsi tarafa mün« hasır kalması, kaydını ileri sürmüştür. Hükümet bundan başka, her hüküme- tin kendisine lâzım olan silahları satın almak hususundaki sarih hakkını mu- hafaza edecektir..,, B. Kaballero şu sözleri ilâve etm'ş« tira “— Harici havanın lehimize olarak değişmekte olduğunu sizlere tebşir et- mekle bahtiyarım. Hiç kimse hattâ âsi- lere mütemayil olanlar bile muzal feri- yetimizden şüphe etmemektedir. Ve bu muzafferiyetin bir an evel elde edil- mesi elzemdir.,, K B. Litvinof Varşovada Varşova, 1 (A.A.) — B. Litvinof Ce- nevreden buraya gelmiştir. Sovyet dış komiseri öğle yemeğini sovyet elçiliğin- de yemiştir. Kendisinin yanında sovyet- lerin Varşova elçisi B. Davetian ile Ber- lin elçisi B. Suriç bulunmakta idi. ka Ç İ Kü iş .'. ” :