4 Kasım 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5487 Büşbetke SERGİDE.. F.R. ATAY El işleri ve küçük sanatlar sergisi, 13 üncü yıl dönümünün mesut bir hâdisesi olmuştur. Bu sergi, her kese hükümetin, el işlerini ve küçük san- atları himaye için tedbirler almakta ne kadar haklı olduğunu isbat etti. Yazımızın başında söyleyelim ki bu tedbirler yalnız ekonomi bakı- mından faydalı olacak değildir. Türk zevki hemen hemen bir buçuk asırdan beri hazin bir inhitat geçirmektedir. Tanzimat garbcılığı, türk evini son eşyasma kadar tahrib etti. Şimdi vit- rinlerde gıbta ile seyir ettiğimiz ku- maş, gümüş, tahta ve her türlü eş- yadan evimizde sıkılır olduk.Uzun fa- ciaları ve bozgunları takib eden ye- nileşme hareketlerinde her zaman, böyle bir şuursuzluk devri görü- mektedir. Ankara sergisi bizi bir noktadan teselli etti: yeni el işlerimiz, ser. eski eşleri ayarında değil iseler de, yine dünyanın her tarafında yüz ak- Bğı ile teşhir edebileceğimiz kadar güzeldirler. Büyük bir medeniyet ve sanat ananesinden gelen türk mille- tinin sanatkârları, zevk kalkmmasın- da pek çabuk muvaffak olmuşlardır. Kültür Bakanlığımızın kısa bir müd- detlik himayesinden sonra, türk Bençlerinin vermiş - oldukları tezhib eserlerine ve diğer işlere bakmız. Sonra işleme ve gümüş vitrinlerini seyrediniz. Hepsi evlerinizi sıcak türk hayvasma ne kadar kolaylıkla kavuşturabileceğimizi müjdelemek- tedir. Evet, evlerimizi bu hava ile, türk havasının — sıcağı ile ısıtmak - lâzım. Bir yugoslav, bir romanyalı, bir al. man, bir isviçreli veya bir iskandinav evine girdiğiniz zaman sizi lesiri al- tında bırakan hususiyet, türk evin- de birkaç nesildenberi kaybolmuştur. Bu ev, muhtelif memleketlerden a- kıp gelen, aşağı ihraç çeşidi, bir sürü eşyanın deposu olmuştur. Zevk kon- trolü ve kalite dikkati kalmamıştır. Bu büyük hüznü, en geniş ölçüsün- de, saraylarımızda görüyoruz. Mil- yonlarca altm yiyen bu saraylarn içinde, yalnız bir türk zevkinin de- ğil, herhangi bir zevkin tadabileceği kaç parça vardır? Bir milletin çocukları ilk terbiye- lerini evlerinden ve muhitlerinden alırlar. Ev ve muhiti teşkil eden ne varsa, hepsi bizim zevkimiz ve kültü- yacağımız tesirler bırakıyor. Çirkinlik içinde yalnız iyi bir zevk değil, iyi bir ahlâk dahi tecessüs edemez. Bü- tün bunlar bilinmez şeyler değildir. Tanzimat garbçılığının, belki mazur, fakat sakat anlayışı, gümrük esirliği ile birleşerek, bu memleketin her işi gibi, sanat ve evini de Atatürkün bulduğu hale koydu. Elbette ki mü- zelerimiz örneklerle doludur. Bunlar bize yalnız öğretmiyecekler, şevk ve cesaret de vereceklerdir. Ankarada toplanacak olan kon- greden sonra, el işlerinin ve küçük sanatların himayesi teşkilâtlanırken, her memlekette eski eserlerin yeni ihtiyaçlara nasıl tatbik edilmekte ol- duğunun tetkik edilmesi de lâzımdır. milli zevkimize olduğu kadar garplı âdetlerimize de cevab Verecektir. Ankara sergisi için çalışan bütün Arkadaslarımızı candan tebrik etme- #i vazile biliriz. ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR Bugün gazetemı'; 72 4 SONTEŞRİN 1936 ÇARŞAMBA sayfadır conEm HER YERDE 5 KURUŞ Başbakanımız barafın açılış töreninde söz söylerken Çubuk barajı ve filtre tesisatı fev- kalâde merasimle dün açılmıştır. Başvekil İsmet İnönü'nün riyaset et- tikleri bu merasimde Büyük Mület Meclisi Reisi Abdülhalık ve Bayan Afet ile vekiller, mebuslar, ordu müfettişi or- general Ali Said ve Büyük Erkânıharbi. ye İkinci Reisi Korgeneral Asım Gün- Başbakanımız ; li emekleri geçmiştir. düz, bütün vekâletler ve ordu ileri ge- lenleri hazır bulunmakta idiler, Baat 14,30 da Başvekil İsmet İnönü baraja gelmişler ve akabinde açılma me- rasimine başlarımıştır. İlk olarak Nafra Sular Umum Müdür Muavini mühendis Bay Namık barâjın tarihçesini ve inşa safhalarını, izah et- Bu esere Büyük Başvekil İsm et İnönü hükümeti zamanında 1929 da başlanmış sırasiyle onun nafia vekillerinin devamlı riyle 1936 da Ali Çetnkayanın vekilliğinde bitirilmiştir. Bu müd- det zarfında müsteşar olarak bulunmuş olan Arif Baytının da değer- Eserin bütün masralı devlet hazinesinden ödenmiştir. Projesi ve inşası türk mühendisleri, türk müleahhid ve işçileri tarafından yapılmıştır. Cumhuriyet devrinin bu eserinin kurulmasında fikirleriyle, emekl eriyle, bedenleriyle hizmeti geçen- lerin cümlesine ebedi şükran ve hürmet. AAAAAAAAMA AAA AAA AAA AAA AAA RAAAARARAARARAAA çıihuî: Barajı ve İillre istasyonu dün tarafından merasimle açıldı. KİTABELER Çubuk barajının ortasında yapılan hususi yere ve mermer levhalar üzerine şu iki kitabe yazılmıştir: BU ÇUBUK BENDİ Türk ulusunun ilk Cumhur Reisi KEMAL ATATÜRK devrinde devlet merkesi Ankara nın su ihtiyacını karşılamak üzere kurulm uştur. 1929 - 1936 çalışmala- 1929 — 1936 YARAARANAAN miş ve onu takiben Nafra Vekili B. Ali Çetinkaya İsmot İnönü'ne hitaben şun- ları söylergiştir: *“— Büyük Başbakanım, büyük ide- allerinizden biri olan su davasında bir gafha olarak başarılan Ankara Çubuk barajı ve buna bağlı su tesisatr tamamen bitmiş bulunuyor. Bayındırlık Bakanımız barajın açılış *öreninde söz söylerken Barâjın galetisi methalinin iki yant- na konulmuş olan bu levhalar büyük e serin hatırasını gelecek nesillere dç ya- gatacaktır. Barajın tarafınızdan açılması Nafta ailesi ve türk mühendisleri için büyük bir taltif olacaktır.” (Sonu 8. inci sayfada) Ziraat Bankasının sermayesi 160 milyon lira oluyor Bankaya çok geniş çalışma sahaları temin eden yeni kanun proıe_si.ni, hükümet Kamutaya verdi Üzerinde, çok esaslı tetkikler ya- pılarak hazırlanan ve köy kalkınması- nm temellerinden biri olmak vasıfları. nı taşıyan yeni Ziraat bankası kanununu hükümet, Kamutaya vermiştir. Projenin hazırlanışı, mücib sebebler lâyihasında izah edilmekte ve denil- mektedir ki; iraat bankasını daha çok çiftçi ve köylü ekonomisine yararlı bir hale ye- tirmek ve onu kanun esaslarına — göre kontrol imkânını sağlıyacak şekilde sahiblendirmek gayesile bu lâyiha ha- zırlanmıştır. Bugünkü dar kredi membalarını zi- raatle, ziraf istihsal ile hiç bir alâkası kalmamış bulunanlara, sadece toprak sahibi olmaktan başka bir İçtimat rolü olmryanlara kaptırmamak — kararında yız. Ziraf servet kaynaklarından azamif menfaatin temin edilebilmesi için ziraf işletme sermayesinin çok mühim yeri vardır. İşletme sermayesine dayanmı- yan erazinin iktısadt bakımdan bir de- (Sonu 4. üncü sayfada) Bugün İç sayfalarımızda JKİNCİ SAYFADA: 'Turist celbi için Kamutaya bir ka- nun projesi verildi. — İç haberler, — Dil köşesi. — Düşünüşler. UÜÇÜNCÜ SAYFADA: Yarı Sıyasal: Roosevelt. — Avam kamarası açıldı. — Amerikada de- nizciler grevi genişliyor. — Dış ha- berler. DÖRDÜNCÜ SAYFADA: İspanya ihtilâli. — Amerika seçimi. BEŞİNCİ SAYFADA: Türk siyaseti: B. N. Menemencloğ. Junun konferansı. — Amerika se- çimlerinin muhtelif safhaları, ALTINCI SLYFADA: B. Musolininin Milanodaki nutku. — Tuna üzerinde yenilikler, 'YEDİNCİ SAYFADA: B. Leon Dögrel'le bir görüşme, — Japonyada vejim hareketleri, Mareşal F. Çakmak Bükreşte Dün Köstenceye çıkan genelkurmay rei- simiz, Bükreşte büyük törenle karşılandı ça Maroçal F. Çakmak Köstenceye hareketinde, Hamidiye kruvazörünün güvertesinde Bükreş, 8 (A A.) — Anadolu Ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor: Hamidiye kruvazörü bugün saat 11 de Köstence önüne gelmiş ve limandan içeri girerek rıhtıma yanaşmıştır. Bü- yük Erkânı Harbiye Reisi Mareşal Fevzi Çakmak ile maiyetindeki türk heyeti saat tam 12 de rıhtıma çıkmış ve bu esnada 21 pare top atılmak suüretiy- le selamlanmıştır. Mareçal rıltımda öz- du ve Büyük Erkânr harbiye reisi na« mına mevki kumandanı, hükümet nas mına Köstence Prefesi, belediye Treisi ve liman amirah tarafından istikbal ee dilmiş ve bir askerf kıta da selâm rese mini ifa etmiştir. Mareşal Çakmak ve refakatindeki (Sonu 4, üncü sayfada)