20 Mayıs 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL.. No: 5319 ULU 20 MAYIS 1036 ÇARŞAMTA Son haberler ücüncü sayfamızdadır. ” ADIMIZ, ANDIMIZDIR ada Her yerde 5 kuruş Dün Ankarla,k Milli Şel Atatürk'ü'n,’ yurdu kurtarmak için Samsun'a çıkışımın yıldönümüunü coşkunca kutladı MALİYEDE YENİ TEŞKİLAT L Kamutay, Maliye Vekâleti teş- kilâtına aid kanun projesini, - bi- Tinci görüşmesini yaparak, kabul etti. Cumuriyetin geliri ile masraf- larını ve bunların hesablarını elin- de tutan büyük bir organizmanın modern icablara uydurulmasında- ki zarureti izaha lüzum yoktur. Kaldı ki bu icablar daha 1929 yı- lında neşredilen “devlet memurla- rr maaşlarının tevhid ve teadül_ü kanunu,, ile tesbit edilmiş ve bir çok vekâletlerde kendi teşkilât kanunlarını yapıp Kamutaydatn çıkarmışlardı. Maliye Vekâletinin bu işte şimdiye kadar gecikmiş ol- masına gelince; bir taraftan bu ve- kâlete taalluk eden vaizfelerin seneler geçtikçe çoğalması ve teş- kilât kanunu için vücud bulması lâzım gelen istikrarın son zaman- lara kadar teessiis edememesi ve diğer taraftan böyle ehemiyetli bir meselenin bir defa da ve top- tan başarılmağa kalkışılması ha- linde karsılaşılacak güçlükler - ve belki — de. muvaffakiyetsizlikler göz önüne alınarak mevzii mahi- yette bazı tecrübelere girişilmesi favdalı görülmüş ve bu maksadla birkaç vilayette bazı sınama tat- bikleri yapılmıştır. Bundan başka, Fransa'dan bir mütehassis getirti- lerek merkez ve vilayetler teşki- lâtı tetkik ettirilmiş ve aynı Za- manda başka Mmemleketlerin - fi- nans mekanizmaları da mütalaa olunmustur. Bu suretle hazırla - nan proje geçen seneki toplantısı sonlarına doğru Kamutaya arz edilmiş ise de vaktin darlığı do- layısiyle konuşulması kabil ola- mamıştır. O azmandan beri bina ve arazi vergileri de hususi idare- lere devredilmis, iki umumi mü- _fettîşlîklç birkaç vilayet ve kaza ihdas olunmuş ve bu suretle vazi- yette bir takım değisiklikler — vu- lv_vn gelmistir. Bu balıımlardandır ki bu gecikmeyi hiç de zararlı gör- memek gerektir. Kamutay büdce ve maliye eh- cümenleriyle. umumi — hevetinin Proje üzerinde yapmış oldukları (Sonu 6. ıncı sayfada) İdman şenlikleri, sporcularımızın bayramı ve halkevindeki tören dünkü büyük bayramın güzel ve samimi bir ifadesi oldu KETTORAL ÇD LKT LA “.. 19 mayısın bize verdiği feragat' « dersi şudur: Biz davâ adamlarıyız. U- yüşuk bedbinliği onun 19 mayısta omuz- larından saray apoletlerini söktüğü gi- bi söküp atınız!,.,, *... 19 mayıs, türkün damarlarına ta- ze kan, bedenine yeniden -can ve davâ- sını kazanmak için gönlüne'inan girdiği gündür..,, “.. Atatürk kökü insanlığın başında olan şerefli türk tarihinin bir şaheseri- Dünkü törendeki konuşmalardan SETRODEREARAEEE Ş L AEEEBE Solda: Atatürk anıtına çlenkler kon. duktan sonra. Saâğda: Dünkü jimnastik şenliklerinde kız ve erkek Tiselilerimiz. Altta: Ulus meydanmdaki büyük kala- Dün, memleketin her tarafında, mek- tepliler, sporcular bayram' yaptılar. Gençliğin içten gelen bu tezahürüne halk da katıştı. 19 mayıs.. Atatürkün Samsuna, ayak bastığı bu mutlu günün yıldönümü, ulusumuz için hakiki bir bayram oldu. Dün Ankarada, öğleden evel, mektepliler jimnastik şenlikleri yaptı. Binlerce —halk, yarış ala- nında, çocuklarının jimnastik hareket- lerini seyrettiler, Öğleden sonra, spor- cular istasyon yolu üzerindeki meydan- lıkta toplanarak şehir içinde yürüyüş- Müreftede petrol arastırmal arı Kuyudan şimdilik yal- İ aız havagazı çıkmakta- dır. Bu gazın nemli ol- ması ve terkibinde ben- zin bulunması alt taba- : kalarda petrola rastla- nacağı ümidini vermek- — tedir. Son günlerde, İstanbul gzetelerinde, “ Müreftede yapılan petrol arama son. dajlarının kati olarak müsbet netice verdiği etrafında devamlı neşriyat göze | Çarpmakta idi. Bilhassa, bir gazetenin yazdığı sondaj kuyusundan günde değe- ri 40 bin lira olarak tahmin edilen ben- zinin akıp gitmesi hâdisesi etrafında İlîadrn tetkik ve arama enstitüsü genel direktörlüğünden malümat rica ettik. (Sonu 6. ıncı sayfada) Müreftedeki araştırmada - sondaj boru- |: sundan çıkan gaz ler yaptılar. Gece, halkevinde bir mü- samere verildi. Jimnastik şenlikleri Sabah dokuzdan itibaren. otobüsler şehrin türlü semtlerinden yarış alanı- na gelenleri taşımağa başlamışlardı. Mektepliler saat 10 da alanda yerlerini almış bulunuyorlardı. Tribünler ve pis- tin kenarları halkla dolmuştu. Başba- kanımız İsmet İnönü, baka“ıanunz, bir çok — saylavlar, generaller, kordip - lomatik de jimnastik şenliğini görmiye gelenler arasında idiler.. Saat 11 de geçit resmi başladı. Sıra« sıyle, kız İisesi, kız CI"lStitüsü, musiki öğretmen okulu, ikinci orta okul, er- kek lisesi, Gazi lisesi, erkek orta oku- lu, sanat okulu, yap! Usta okulu tale- İ h Filistinde Öldürülenlerin sayısı beşi buldu (Yazısı 3, üncü sayfada) İNGİLTERE YENİ FRANSIZ KABİNESİ KURULMADAN ZECRİ: TEDBİRLER HAKKINDA VAZİYET ALMIYACAK (Yazısı 3. üncü sayfada) yeni İspanyol başbakanı grev ve karğaşaya izin ' vermiyeceğini söyliyor — (Yazısı 6, mmcr sayfada) beleri başta öğretmenleri olduğu hal- de, jimnastik kıyafetleriyle, bir geçit resmi yaptılar, Yüzleri tribünlere çev- rilmiş olarak toplanarak İstiklâl mar- şını söylediler, - Bundan sonra, Gazi terbiye enstitü- sü beden terbiyesi öğretmeni B. Vil- dan Aşir şu açılma söylevini verdi:; Vildan Aşir'in açılış söylevi “— Sayın Başbakan, Sayın Bakan. lar, Bayanlar, Baylar, Mkteb çağında olan türk çocukları. vekeesen Grup toplantısı C. B. Partisi Kamutay Gru- pu İdare Heyeti Başkanlı- gından: C. H, Partisi Kamutay Gru- pu dün öğleden sonra Dr. Cemal Tuncanın - başkanlığın- da toplardı. 1 — Dış İşleri Bakanı Ve- kili Şükrü Saracoğlu genel si- yasol durum hakkında partiye izahat verdi. 2 — Mahalli idareler ko- misyonunun hazırladığı rapo- run tetkikine devam edildi. nın büyük bayramına katıldığınız için, sizlere onların adına teşekkürler ede- rim. Türk çocukları bugün yardun her ta- rafında er meydanlarında - toplanarak, şenlikler yaparak bu büyük bayramdan duydukları sonsuz sevinci haykırmak is- tiyorlar..., Hakları var, ne kadar sevinseler ye- ridir, »»« Bundan on yedi yıl önce bugün, türk vatanmın bağrından övünerek çıkardığı en küdretli çocuğu milletin alınyazısını değiştiren savaşın ilk adımını atmışti.. Bundan on yedi yıl önce bugün, yur- dun en temiz parçasını düşman ayağı çiğnerken o masüm kıyılarından yurdun üzerine çöken karâ talii ışığa, zafere döndüren savaşın ilk adımını atıyordu.., Bundan 17 yıl önce bugün, 19 ma- yıs 1919 da hür ve mesud yarının yapı- cısı Atatürk, İstiklâl savaşının muzaffer kumandanı Gazi, en acı günlerin te. selli güneii Mustafa Kemal S ayak b şti 19 mayıs günü kara günlerin tüken. diği tarihtir. : Bu tarih koca bir devrin dönüm nok- tasıdır.., f Bunun manasını çok iyi anlıyan ço- cuklarımız bu günü kendilerine bayram bildiler. Size de bu bayramlarına katıl- dığınız için teşekkür ediyorlar. (Sonu 5. inci sayfada) «Ulus? un Dil Yazıları Güneş -Dil teorisine göre su mefhumlu kelimelerin analizi ; V. Mey May - Mayi Malen Mouiller. Şarap manasına mey, sulu ma- nasına mayi bu tipte kelimeler ol- duğu gibi bugünkü Fars. dilinde yoğurt demek olan Mast' ta o ka- rakterde bir kelimedir. — Mıncıklamak dediğimiz zaman “luzucetli bir şey karıştırıp yoğur- mak (1),, kastetmiş oluruz. ' Malamak suya batırmak de- mektir ki Anadolu lehçesinde bu- nu bulamak diye kullanırız. Mala denilen dıvarcı aleti bu ismi; yap- tığı malama işinden dolayı almış- tır. Fars dilinde sıvamak demek olan Maliden fiili de ayı de eder. Bu kelimenin linde ayni manada olmı nı şeyi ifa- alman di- ak üzere ve kEB. Telkk Yazan: H. R. TANKUT malen şeklinde yaşadığını görüyo- ruz. Bir yere akıp toplanan suyun ufak boru ve künklerle tevzi edil- diği küçük havuz (2) demek olari ngaslak kelimesinde de CG m) nin rolünü görüyoruz. Bu kelime- lerin etimolojik analizinden çıka- cak neticelerini kontrol edelim, Em eğ - em . Sum — uğHustuüm £. May — ağ-bam-bay 4a Mey eğ - em - ey H Mayi — ağebam - iğ Ha Mast ağ - am - âs -at Mala-mak ağ - am -- al -- ağ Mali-den ağ4- am -- al * iğ Mal-en' ağ Fam--al -. İ (Sonu 2. inci sayfada) Çat e . 'a