20 Mayıs 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. No: 5319 ADIMIZ, ANDIMIZDIR. 20 MAYIS 1036 ÇARŞAMNA Son haberler ü sayfamızdadır ni ei di “üncü Kezr aa Her yerde 5 kuruş Dün Ankara, Milli Şeft Atatürk'ün, yurdu kurtarmak için Samsun'a çıkışının yıldönümüunü coşkunca kutla MALİYEDE YENİ TEŞKİLAT E Kamutay, Maliye Vekâleti teş- kilâtına aid kanun projesi Tinci görüşmesini yaparak, etti. Cumuriyetin geliri ile murşf— larını ve bunların hesablarını elin- de tutan büyük bir organizmanın modern icablara uydurulmasında- ki zarureti izaha lüzum yoktur. Kaldi ki bu icablar daha 1929 yı- lında neşredilen “devlet memurla- Ti maaşlarının tevhid ve ceıdül_ü kanunu,, ile tesbit edilmiş ve.h_ır çok vekâletlerde kendi teşkilât kanunlarını yapıp Kamutaydan çıkarmışlardı. Maliye Vekı'ıletlîııın bu işte şimdiye kadar gecikmiş ol- masına gelince; bir taraftan bu ve- kâlete taalluk eden vaizfelerin seneler geçlikçe çoğalması ve teş- kilât kamunu için vücud bulması lâzım gelen istikrarın son zaman- lara kadar teessüs edememesi ve diğer taraftan böyle ehemiyetli bir meselenin bir defa da ve top- tan başarılmağa kalkışılması ha- linde karsşılaşılacak güçlükler ve belki de. muvaffakiyetsizlikler göz önüne almarak mevzii mahi- yette bazı tecrübelere girişilmesi favdalı görülmüş ve bu maksadla bi bikleri * Bundan başka, Fransa'dan bir mütehassis getirti- lerek merkez ve vilayetler teşki- lâtı tetkik ettirilmiş ve aynı za- manda başka memleketlerin fi- nans mekanizmaları da mütalaa olunmustur. Bu suretle hazırla - nan proje geçen seneki toplanlısı sonlarına doğru Kamutaya arz edilmiş ise de vaktin darlığı de- layısiyle konuşulması kabil ola- Mamıştır. O azmandan beri bina Ve arazi vergileri de hususi idare- lere devredilmiş, iki umumi mü- _f!“îıliklç birkaç vilayet ve kaza ihdas olunmuş ve bu suretle vazi- yette bir takımı deöisiklikler — vu- ı“_'" gelmistir. Bu bakırmlardandır ki bu gecikmeyi hiç de zararlı gör- memok gerektir. Kamutay büdce ve maliye eh- cümenleriyle umumi — hevetinin Proje üzerinde yapmış oldukları (Sonu 6. ıncı sayfada) g Tt hi Müreftede petrol araşlırmal arı Kuyudan şimdilik yal- YA OKt aız havagazı çıkmakta- dır. Bu gazın nemli ol- Ması ve terkibinde ben- zin bulunması alt taba- £ kalarda petrola rastla- tiacağı ümidini vermek- tedir. Son günlerde, İstanbul gretelerinde, Müreftede yapılan petrol arama son. dajlarının kati olarak müsbet netice verdiği etrafında devamlı neşriyat göze Çarpmakta idi. Bilhassa, bir gazetenin yıızdıg: sondaj kuyusundan günde değe- Ti 40 bin lira olarak tahmin edilen ben- zinin akıp gitmesi hâdisesi etrafında maden tetkik ve arama enstitüsü genel direttörlüğünden malümat rica ettik. (Sonu 6. incı sayfada) rkaç vilayette bazı smama tat- Müceltedeki araştırmada sondaj boru- İdman şenlikleri, sporcularımızın bayramı ve halkevindeki tören dünkü büyük bayramın güzel ve samimi bir ifadesi oldu WT OŞTPTYEL NÇL A Dün, memleketin her tarafında, mek- tepliler, Gençliğin içten gelen bu tezahürüne halk da katıştı. 19 mayıs.. Atatürkün Samsuna, ayak bastığı bu mutlu günün yıldönümü, ulusumuz için hakiki bir bayram oldu. Dün Ankarada, öğleden evel, mektepliler jimnastik şenlikleri yaptı. Binlerce halk, yarış — ala- tında, çocuklarının jimnastik hareket. lerini seyrettiler. Öğleden sonra, spor- sular istasyon yolu üzerindeki meydan- lıkta toplanarak şehir içinde yürüyüş- sporcular bayram' yaptılar. sundan çıkan gaz " 19 mayısın bize verdiği feragat' W, dersi şudur: Biz davâ adamlarıyız. U- yuşuk bedbinliği onun 19 mayısta omuz- Jarından seray apoletlerini söktüğü gi- bi söküp atmnız!..., *m 19 mayıs, türkün damarlarına ta- ze kan, bedenine yeniden can ve davâ- sını kazanmak için pönlüne'inan girdiği gündür... “a> Atatürk kökü insanlığın başında olan şerefli türk tarihinin bir şaheseri- diT .e Dünkü törendeki konuşmalardan Solda; Atatürk anttına çlenkler kon. duktan sonra. Sağda: Dünkü jimnastik şenliklerinde kız ve erkek liselilerimiz. Alttat Ulus meydanmdaki büyük kala- balık - ve-idman şenliklerinden bir gö. rünüş. ler yaptılar. Gece, halkevinde bir mü- samere verildi. Jimnastik şenlikleri Sabah dokuzdan — itibaren. otobüsler şehrin türlü semtlerinden yarış alanı- na gelenleri taşımağa başlamışlardı. Mektepliler saat 10 da alanda yerlerini almış bulunuyorlardı. Tribünler ve pis. tin kenarları halkla dölmuştu. Başba- kanımız İsmet İnönü, bakanlarımız, bir çok — saylavlar, — generaller, — kordip - lomatik de jimnastik şenliğini görmiye gelenler arasında idiler. Saat 11 de geçit Tesmi başladı. Sıra- siyle, kız lisesi, kız €nstitüsü, musikt öğretmen okulu, ikinci orta okul, er- kek lisesi, Gazi lisesi, erkek orta oku- lu, sanat okulü, YAPI USta okulu tale- e AA ea deği! Filistinde Öldürülenlerin sayısı beşi buldu '(Yıxuı 3, üncü sayfada) İNGİLTERE YENİ FRANSIZ KABİNESİ KURULMADAN ZECRİ TEDBİRLER HAKKINDA VAZİYET ALMIYACAK (Yazısı 3, üncü sayfada) yeni İspanyol başbakanı grev ve karğaşaya izin vermiyeceğini söyliyor (Yazısı 6, mcı sayfada) SADİOODREOLLTEEECOSCR T linde ayni manada olmı ——— beleri başta öğretmenleri olduğu hal- de, jimnastik kıyafetleriyle, bir geçit resmi yaptılar, Yüzleri tribünlere çev- rilmiş olarak toplanarak İstiklâ! mar- şını söylediler. Bundan sonra, Gazi terbiye enstitü- sü beden terbiyesi öğretmeni B. Vil- dan Aşir şu açılma söylevini verdi: Vildan Aşir'in açılış söylevi * a" B.M_ sl,ll Bakan. lar, Bayanlar, Baylar, Mikteb çağında olan türk çocukları. C. H. P. i pu İdare Heyeti Başkanlı-; İ gından:; ; C. H. Partisi Kamutay Gru- i pu dün öğleden sonra Dr. Cemal Tuncanın bı;lmnlığın-i da toplardı. İ 1 — Dış İşleri Bakamı Ve- ı kili Şükrü Saracoğlu genel si- yasal durum hakhında partiye ; izahat verdi. : 2 — Mahalli idareler ko- : misyonunun hazırladığı rapo- run tetkikine devam edildi © — M - - © ' £ z - :.ğ nn büyük bayramına - katıldığınız için, sizlere onların adıma — teşekkürler ede- rim. Türk çocukları bugün yardun her ta- rafında er- meydanlarında - toplanarak, şenlikler yaparak bu büyük bayramdan duydukları sonsuz şevinci haylırmak is- tiyorlar.... Hakları var, ne kadar sevinseler ye- ridir. Bundan on yedi yıl önce bugün, türk “yatanmım bağrından övünerek çıkardığı en küdretli çocuğu milletin alınyazısını değiştiren savaşın ilk adımını atmıştı.. Bundan on yedi yıl önce bugün, yur- dun en temiz parçasını düşman ayağı çiğnerken © masüni kıyılarından yurdun üzerine çöken karâa talii ışığa, zafere döndüren zavaşın ilk adımını atıyordu... Bundan 17 yıl önce bugün, 19 ma- yis 1919 da hür ve mesud yarının yapı- € Atatürk, İstiklâl savaşının muzaffer kumandanı Gazi, en acı günlerin te. selli güneşi Mustafa Kemal Samsuna ayak basmıştı... 19 mayıs günü kara günlerin tüken. diği tarihtir. Bu tarih koca bir devrin dönüm nok- tasıdır... Bunun manasını çok iyi anlıyan ç- cuklarınız bu günü kendilerine bayram bildiler. Size de bu bayramlarına katıl. dığınız için teşekkür ediyorlar. (Sonu 5. inci sayfada) «Ulus? un Dil Yazıları Güneş-Dil teorisine göre su mefhumlu kelimelerin analizi VIL. Mey May - Mayi Malen Mouiller. Şarap manasına mey, sulu ma- nasına mayi bu tipte kelimeler ol- duğu gibi bugünkü Fars. dilinde yoğurt demek olan Mast' ta o ka- rakterde bir kelimedir. Mıncıklamak dediğimiz zaman “lüzucetli bir şey karıştırıp yoğur- mak (1),, kastetmiş oluruz, " Malamak suya batırmak de. mektir ki Anadolu lehçesinde bu- nu lııılımı.k diye kullanırız. Mala denilen dıvarcı aleti bu ismi; yap- tığı malama işinden dolayı almış- tır. Fars dilinde sıyamak demek olan Maliden fiili de aynı şeyi ifa: de eder. Bü kelimenin alman di. ak üzere ve HB.T.I. Yazan: H. R. TANKUT malen şeklinde yaşadığını görüyo- ruz, Bir yere akıp toplanan suyun ufak boru ve künklerle tevzi edil- diği küçük havuz (2) demek olan maslak kelimesinde de (. * m) nin rolünü görüyoruz. Bu kelime lerin etimolojik analizinden çıka: cak neticelerini kontrol edelim, Em eğ 4 em , Sum — uğeus t üm £. May — ağ-kam-kay -. Mey eğ-Hem-L-ey H. Mayi — ağbam--iğ -. Mast ağ-bam--as -a Mala-mak a?'; -fı am + al İ ağ Mali-den ağ- am Hal 4 iğ Malen” ağam L al 4. j (Sonu 2. inci sayfada) Vaki e- ğ e