8 Şubat 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

— Düşünüşler — Kültür Bakanlığımızın orta okul- — kanmızın sayısını, memleketin haki- kâ ihtiyacı seviyesine çıkarmak için tetkiklerde bulunduğunu - biliyoruz. — Parti'nin geçen yıl toplanan Büyük Kurultayında, hükümet orta okul istiyen pek çok dileklerle karşılaş- — muşti. Mebuslar, seçim çevreleri ta- — gafından, daima bu neviden dilekler- sıkıştırıldıkları için Kamutay mu- buna yönelen bir cereyan lunması pek tabiidir. — Memlekette orta okullar sayısı - at hizli hamlelerle yükseltmek arzu- — sunun karşılaştığı iki güçlükten biri “ kredi, diğeri de kadro meselesi oldu- malümdur. Yeni açılacak okulla- kadrolarını dolduracak nisbette iş ve aynı zamanda boşta ele- ın mevcud olmadığı için, bu enge- licllen 'daha ehemiyetli oldu - _M.ıu — Gerçekten, bügünkü — öğretmen 1mız içinde de, artık işe ya- z ve bugünkü ihtiyaçları kar- layamaz hale gelmiş birçok unsur- mevcud olduğunu biliyoruz. Bun- arın bile, kısa bir zaman içinde taze- ve büsüretle bugünkü kad- daha verszli hale konn.asına vaziyet müsait değilken. yeni açıla- cak okullara nereden öğretmen bu - cağı hakikaten düşündürücü bir Bununla beraber, düydüğümüz htiyacın büyüklüğü, bizi, isteğimi - seviyesinde olmasa bile, biran memlekete, - beklediği - orta İları vermeye — sevketmektedir t bunu yaparken bir endişenin ızda yer etmesinin önüne ge- eyiz. Orta okullar gençleri liseler ve liseler de üniversite için ye- llquıde he götürmez bir dıp!nmıkn bulunan iyle dolduğuna şahid imuyız) Ve üniversitele - faza edenleri de vardır. e aynı ismin tir ana kelime- n yapılmış şekillerini de ya- erinde bulabiliyoruz: Van Erzurum Üüi ye börük sa kayıların sadır. Ovalarda buluna: a aşağı yukarı o husüsiyeti Bozkırlardı Okul ihtiyaçımızın artışı karşısında Eğer bugünkü — kul iyerarşisi sistemimizi esas olarak kabul ede sek bu türlü bir muhakemenin çok doğru — tarafları olduğunu — kabüle mecburuz. Ancak, yeni ihtiyaçları - mızı karşılama yoluna giderken, do- ğuracağı mahzurları önliyecek ted birleri almaktan bizi hiç bir şey me nedemez. Bu tedbirlerin başlıcası, bence, üniversiteye giriş şartlarmı değiştir. mektir. Eğer üniversitenin her fa - kültesini, elinde her lise bakaloryası olan gence açık birakmak usülünü terkederek, ancak hususi ve mesleki sıkı bir imtihanla girilir hale koymak mümkün olursa, yeni yetişecek olan daha fazla mikdarda lise mezunları arasında bir tasfiye yapmak imkânı hasıl olacaktır. Bu usul, aynı zaman- da takib edeceği branşta hakikaten eh liyet sahibi bir gencin, herhangi di - ğer branşta pek kuüvvetli olmamak yüzünden, bakalorya peşinde bazan birkaç yılını kaybetmek mahzurunu da önliyecektir. Orta mektebler için de aynı usul kabul edilebilir. Ancak, burada daha sir sistem takib edi- ta mektebten çıkış sırasında; talebe - 'nin göstereceği olgunluk derecesine göre İiseye girmek hakkını veren veya vermiyen iki ayrı diploma usu- İü konulabilir. Bu şekil, bence, orta okulları li - seye girmek hakkını verir veya ver diye iki neve ayırarak, bunlar - dan ikincilerinin içinde yet ğerli elemanların tahsilini ilerletmek imkânları önüne sed çekmekten da- ha doğrudur. Bu suretle, öğretmen kadroları - nn seviyesini yükseltecek yeni ve kuvvetli elemanların yetişmesini bek- lerken, memleketi, bütün mahzur - larını ortadan kaldırarak, yeni okul - larla tehlikesizce cihazlamak müm - kün olacaktır. Her halde, okuma memlekette şuurlaştığı ve her yan dan okul dilekleri yağdığı bir sırada elde mevcud imkânlarla nasıl ve ne şekilde bu ihtiyaca karşılık verilebi - leceği üzerinde uzun boylu düşün- meliyiz. YAŞAR NABİ ihtiyacının Sıvas — Kangal | Dorak — Bursa M Kemalpaşa Göze batan ikinci bir cihet de İe' adlarmm demöze yaklaştıkça Dor, ve çimi almalardı Evvelce de ıuylıdııııı gibi bu; tor'lu isimlerden birinin Amanus alt versanından Kilikyaya birinin de üst versanından Egeye doğru yayıldığını ruz. Toros dağ- larmın adı da onlardandır. Kars taraflarında Torun oğulları yaşar. Fakat cenupta Mardin İlbaylığı- 'nın Midya kazasında yaşıyan Tor- lar çok enteresandır. Şimdi ortodoks mutezilesi Hı- risliyan olan ve aynı zamanda a- rapça da konuşan Midyatlılar asıl adlarının Toran olduğunu bilirler onu iftiharla kullanırlar. Kendite- riyle görüştüğüm — zaman iki dd konuştuklarını söylemişlerdi: A- rabi ve Turan'. Ben bu dili tetki- ke fırsat bulamadım. Fakat / tet kik değeri olduğuna manıyorum. Kelimenin etimolojik analizi şu- dür: a) (2) 6) (9 6)) Torani —ağ H at $ or H an Hiğ 1,2, 3) Agator sını bi ıruz. Yükseklik ve büyük- lügün bir sahipte tekarrürü demek- 4) An —eki anlamı egonun muhitine ve yakın bitişiğine gö vür. 5) İg — eki de manayı tamam- lar ve isimlendirir. Şu halde keli- menin tamamı şu demektir: Tekarrür etmiş bir büyüklüğü, parlaklığı kendinde tamam ve mü- kemmel olarak gösteren tecelli et- tiren kimse. Ve benim tanıdığım Torlar bu vasıfları gerçekten haiz olan ve gösterebilen — insanlardır. Dicle havzasının çöle doğru en son ka- ULUS 8 ŞUBAT 1936 Lumuan 1 Bal İÇ HABERLER İSTANBUL TELEFONLARI İstanbul üniversiles Yaptıracağı hastane pavyonları latanbul, 7 — İstanbul üniversite- si borç alacağı 2,5 milyosi Tiranın e- hemiyetli bir kısmı ile Cerrahpaşa hastanesine 400, Gureba hastanesi- 'ne 300 yataklık birer pavyon yaptı- racaktır. Üniversitenin bu pavyonla- rın yapılmasına yardım için belediye- at müsbet neti Konservatuvar yatı kısmı İstanbul, 7 — İstanbul konservatu. edilecektir. varına bir yatı kısmı ezbahası erdiği talebe İstanbul, 7 — İstanbul mezhahası ataj için Avrupa mezbahalarına bir talebe gönderecktir Hamalların taşıyacağı eşya Sıhat müdürlüğü bir lodan fazla eşya taşı menetmiştir, İstanbul, 7 hamalın 100 Yanlış bir haber Ölçüler ve ayarlar idaresi yar di- rektörünün vekâlet emrine alın- dığı haberi doğru değildir Ölçüler ve ayar idaresi yar direk- törü B. Reşadın, ölçü işlerindeki sui- istimalinden dolayı, vekâlet emrine a- hakkında bir İstanbul gazete- sinde çıkan haberin aslı olmadığı il- gili makam tarafından — temin edil- şmna gelmediğinden dolayı meydana çıktığı zannolunmaktadır. İstanbulda birkaç fabrikanın dam- gasız ölçü çıkardıkları hakkında İs- tanbul e de mübalegalıdır. her yerinde olduğu gil da yapılan umu yoklama sır sında, bir iki bozuk ayarlı ölçüye rast- danmıştır. Bununla beraber ekonomi kanlığı, müfettişleri vasıtasiyle bu işi eraslı surette tetkik ettirmektedir. Gazlardan korunma dersi Kültür bakanlığı, bütün orta o kul ve liselerde gaz ve gazdan ko. runma dereleri verilmesini kararlaş- in gereken malze- me, önümüzdeki mali yıl büdeesin den sağlanacaktır. Bu zamana kadar dersler nazari olacaktır. Bakanlık bu dersi verecek öğret- menler için yaz tatilinde bir kurs açmağı düşünmektedir. yalıklarında yaşıyan bu “Dori” ço- cuklarında (Birakisefal) alpinle- rin bütün teşrihi vasıflarını görür- hıristiyan olmaları ve dağ- ları kendilerini muhitin tesirleri den korumuş ve tarihi tiplerini e sirgemiştir. “Toran” ve “Torâni” kelimes 'ne bir de Şamın “Hermon” da; yakınlarında tesadüf ederiz. Kl sik devirlerin — “Dor” kasabası “Hermon” dağının eteğinde idi. “Dor” un harabelerinde yaşıyan “Dor” hılar tıpkı Medyat ve bütün Akdeniz dorileri gibi üzümcüdür- ler. O havalide “Tora” suyu ve “Tora” üzümü büyük bir şöhret sahibidir. Yine klâsik devirlerde mıntakasının cenubunda mıntakadan çıkıp denize di bir nehirin adı “Darak” elâm lık (Soııı var) B. İlhami Pamirin tetkikleri Etibank Genel direkirü B. likami Nüfin Pai kikatta bulun ganiye hareket ede /denler üzerinde tet- k üzere, bugün Er- linacak ozlardan ver Bazı mahaller gazozlar le vergisinden istima ettirmekte ol dukları anlaşılmıştır. Finans bakan: lığr bu mevzuda ilgililere bir tamim yaparak muamele vergisinden hariç bırakılmış gazozların vergilerinin der hal tarhedilmesini ve verginin 1934 mali yılı başlangıcından itibaren a- ranmasını bildirmiştir İran halılarnda Eildinrt bülteninde gördüğümüze göre, dost ve komşu İran bükümeti halı ihracatı üzerinde inhisar tesis et. . İnhisar şirketi pek yakında kurulacaktır. Menemen sütle gönderi Bandırma hattı üzerinde, menden İstanbula süt taşınma işinin daha çabuk yapılabilmes için, hu- susi süt vagonlarının ekisprese takı ması, devlet demiryolları idar: rafından, işletme direktörlüğüne em- Mene- B. Ömer Celalin maaşı İstanbul üniversitesi hukuk fak tesi maliye ve istatistik kürsüsü pro. fesörlüğüne tayin edilen B. Ömer Ce- lâlin mesleki ihtisası dolayısiyle ma- aşı 70 İiraya çıkarılmıştır. Gümrük tayinleri Kilis gümrük direktörü -B. Faik maası ile tetkik direktörlüğü, tetkilr murlarından B. Neşet terfian Kili gümrük - direktörlüğüne, bakanlıl levazım direktörlüğü tahakkuk me- murlarından B. Naci terfian Haydar- paşa gümrük ihtiyat tayin edilmişlerdi memurluğuna Mısıra sattığımız meyvalar Musırda, İskenderiyede bulunan aret odasının tesbit ve tan- zim ettiği 1934 yılına aid bir istatis- tikte, memleketimizden Mısıra ithal 'edilen meyvaların mikdarı da göste- rilmektedi Ehemiyetli ihracat mad. bulunan bazı mikdarda ihraç edildiğini gösteren rakamları olduğu gibi alıyoruz. Bu mallar ” üzerinde, bize rakib olan, bir memleketin tica- ret odası tarafından gösterilmesi iti. barile, bu rakamlar oldukça dikkate değer: Elma: 11.100 Mesir lirası değerin- de 1140 ton, Armut: 600 Mısır lirası değerinde 30 ton, Kaysı ve şeftali değerinde 15 ton. arasında 350 Musır lirası ilmini yayma kurumundan: lalkevi konferansları sırasında İAnkara Halkevinde hazırladığı konferansların —| b Bugün (8-2-936) saat 15 de İstanbul hukuk fakültesi profesörlerinden B. Ali Fuat Verecektir. Meozu “İş kanız Ü aunun sosyal ve hakuli ba- İakımdan strüktürü” dir. ve ma Kültür bakanlığı meı rine getirilmesini ilgililere Üniversite ve yüksek ihtisas okul- latı mezunları orta tedrisat öğret- meni olmak istedikleri zaman, orta o- kul ve liselere, bir sene için stajyer öğretmen olarak tayin edilmektedir. der. Bir yıl sonunda okul direktörleri, a kabi- liyet ve ehliyetlerini öğretmen mec- stajyerlerin öğretmenliğe lislerinden alacakları kararla, kültür bakanlığına yazmakta: derin ayrıca türkçe, de muvaffak olmaları lâzımdır. Böy- lece geçirilen staj müddeti memurin dar. Stajyer- ve felseteden kanunundaki namzedlik devresi sa- yılmaktadır. Böyle olduğu halde, bazı okul di- yektörlüklerinin staj — müddetleri “dolduranlar hakkında - düşüncelerini bildirmediklerini ve ni icablarm yerine getirilmesi için, zi gelen tedbirleri almıştır. Bundan başka stajyerlik, memu- rin kanunundaki namzedlik devresi ler hâkkında da namzedler için mev- zuubaha hükümlerin tatbik edilmesi Okul kitabhanelerini zen- ginleştirmek için akanlığı, orta mekdep.ye iselere bi injimtdikleri kitahların terbit edile rek gönderilmesini bildirmiştir. Milletlerarası kümes hayvanları , kongresi Bu yıl içinde, 24 temmuzdan 2 Ağustos tarihine kadar Leipzizde bir U, gü toplar milletlerarası kümes hayvanı Boluda yeniden bir teprem oldu - hasar yok Bolu, 7 (A.A.) — Dün sabah olduğu gibi bu sabah gene saat dördü, beş geçe kısa aralıkla ce- nuptan şimale doğru üç yer sarsın- ğ oldu. Bunlardan birisi oldukça VEra eee çe çi tur. Kızılayın yardımları Zile, 7 (A.A.) — Geçen yıl bü. yük selden evleri tamamen yıkı- lan yoksullar için kızılay tarafın- dan yeniden yaptırılan altı bina- nin inşaatı bitmiş ve evler felâket görenlere teslim edilmiştir. Politika Zorlu bir kahveci Ötey gün kahvesinde müşteri - fatiyle oturmakta olan ankaralı ber- ber Abdulaha kahveci Hihni dışarı çıkmasını. söylemiş ve çıkmayınca yumrukla başından hafifçe yarala. maştır. Suçlu Hilmi yakalanmıştır. Acemi bisikletçi İki gün önce Zeki adında bi sikletle Müdafaai hukuk — <: den geçerken Hamide çarpmış ve ba- yından hafifçe yaralanmasına “ sebeb 'elmüştür; “Acemi bisikletçi bakkında ti başlanmıştır. Okullarda bulunan kütüphar zenginleyirmeğe aNĞK