29 Ocak 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

SAYIFA & — Tarihi âbidelerimizi koruyalım Arşiv ilmi nedir? Tarih ilmi bakımından yazılı ve- sikaların önemi büyüktür. Yazılı ve- sikalar üç grupta toplanmaktadır (Kitabeler), (Kitaplar), (Kağıt ve- “ sikalar)dır beler arkeoloji kitaplar kütüphanelerde, kâğıt vesi- kalar da (arşiv daire) lerinde toplan- mmaktadır. Bu üç tarihi vesikaların top- “dandığı hazinelerdeki eserleri, doğru sir surette tarih ilmi usülleriyle a: in, bir çok hususi ili yardımcı bilgiler müzelerinde, pa: , 4 — heraldik, 5 — sigillograf- — ya,6 — bibliyografi, 7 — diplom — #iloloji 9 — kronoloji 10 — mi nomismatik — <3 — folklor 14 — etnografya 15 — etnoloji 16 — antropoloji 17 — pre- historik 18 — sosyoloji 19 — coğrat “ya 20 — istatistik 21 — jeoloji 22 — sosyoloji 23 — arı çin eski vesikaları incelemekte ve bü- bir sabırla araştırmaktadır. Bu (tarih fakül- esi) de 9 ilkkânun 1936 perşembe cü- Atatürkün huzurlariyle Ankar bilgilerin vesikaları da müzeler- lerde arşiv dairelerin. “yetişmesi lüzımdır. Bu ilim- 've mevzuları bilindikten (tarih usulleri) ve (ta- “diğer ilimlerin de usullerine ait bilgi- d ;ı.ı_ yazacağım! (hazinci evrak) adı ver Fakat eski hazinei evrak- kâğıt de- poları mahiyetinde idi. Bu günkü ma- muahedeler, beratlar, fermanlar, tuğ: ralar, emirnameler, “talimatnameler, ticari #rdlar. Bütün bakanlıkların — arşiv için mütehassiz — komisyonlar — tarafından ayrılmış bütün devlet “muamelâtına n konduğu Devlete ait en önemli (kayıtlar) arşive geçmelidir, her hükümet daire- vrak, bir yan- gn neticesi mahvolabilir. Bunun için bu mühim 'şiv dairelerine incelemek içir kezde ve bir daire içinde tasni Mniş oluran, aranıldığı zaman da kolay bulunur, tarihçiler de arşiv dairelerin de kolayca çalışırlar. Osmanlı devrinde hazinei evraka çok önem vermişler, bütün evrakı muntazam ve sağlam torbalar içinde, bugüne kadar saklamışlardır. Bugün tahminen Türkiyede (2.000.000) kilo- vesikalar mevcuttur. Bundan bir kaç yıl önce bu tarihi vesikaların kıymetini bilmiyenler, mukavva yapılmak üzere Bulgaristana, bu değeri milyonlarla ölçülemiyen vesikaları sattılar. Denk, denk giden bu vesikaları duyan dünya Bulgaristana doldular. Ve vesikaları kapışmağa - başladılar. Ni- hayet hükümet bu yolsuz ticareti ha- ber alarak, Bulgaristandan bir kısım evrakı getirtmeye muvaffak oldu. Bu- 'nun üzerine 1935 yılında, Vekiller He- yeti bir arşiv dairesinin yapılmasına karar verdi. Bir de kıymetli evrakın, arşive geçmesi hakkında talimatname ak, bütün bakanlıklara - gön- âlimleri Arşiv bili toplamaktadır: sivleri üç kısımda 1 — Ayle arşivi 2 — Yurd arşir 3 — Devlet arşivi. 1 — (Ayle arşivi): buna ev de denilmektedir. Bu arşivler husu: sidir. Kıralların ve aristokrat aylelerin, keni bütün yazılı vesikalarını topladıkları evrak mahzenleridir. Eski türk padi hanedan aylesine ai 2 — (Yurd arşivi), bu arşivde bir devletin, iç işlerine ve kendi tebaala n da - kasımlar dayreleri vardır. Vilayet arşivi, kilise arşivi gi- bi. Yurdun iç işlerinde toplanmakta olan vesikaları bir ar (Devlet arşivi), bu da bir dev- işlerine aid vesikaların top- Muahede- 'nameler, müzakere ve sefaret ve kon- solosluklardan gelen evrakın toplan: dığı yerlerdir. Arşiv sistemi nedir? Arşivde bulunan eserleri tasnif et mek hususunda bir takım üsüller var- Tasnifi düzgün olmuyan arşivler, ilmi kıymetini kaybederler. O zaman âdi bir depodan ibaret olur. Arşivle Fi tasnif usulüne, arşiv sistemi adı ve- rilmektedir. Arşiv sistemi de (4) kı 1 — Kronoloji sistemi. 2 — Coğrafi sistem. 3 — Şahıslar sistemi. 4 — Mevzular sistemidir. — Kronoloji vesikaların meydana / gel- dikleri zaman itibariyle bir tasnif ya- pilir. Meselâ: 15 inci 16 mcr asırda ve yahut da 1789 veya 1453 t le meydana gelen vakaların vesi ia le, kronoloj siyle tasnif edilen sistemdir. İşte z man itibariyle kurulan sisteme, kro- yolojik sistem denilmektedi ni vesikaların meydana geldikleri memleket veya iyet ve yahut da bir kara parçasın- da oturmuş olan milletlere ai istemi, arşiv daire 3 — Şahıslar sistemi; bu sistem de ında yazılı olan şahis- lar nazarı lir, meseli hut Napolyon zamar da büyük adamların adları çeçen za- ve yahut o zamana aid va- kalar yazılı olan vesinklar bir arade taznif edilir. Buna da şahıslar sistemi adı verilmektedi. — Mevzul; süstemi; bu si de, vesikaların mevzularına göre ya- pılan tasniftir. Vesikalardaki vakala: T ayrı, ayrı tasnif edilirse, buna da (madde veya mevzu) sistemi de- Arşiv sistemleri tabii. bir şekilde tasnif edilmelidir. Her vakanın esaz v teşkil, şartlara göre tertib edilmesi smdır. Bu şartlar da şunlardır: A - Bir vakanın meydana - geldi zaman, B - vakaya karışan adam, C - Vaka - ile alâkı afi olan. coi ULUS Tıbbi müsamere Birinci mıntaka Etibba Odasın her on beş günde bir verilen tıbbi müsamerelerinin dördüncüsü 30. 1. 936 perşembe günü saat 18,30 da eskisi gibi Ankara Nümune hastane- si konferans salonunda yapılacaktır. Mevzular: 1— H yaşında bir çocukta habis hypernephrom (Patalog Dr. Kâmile Şevki). 2 — Beyti kuddamiye lükse ol- muş cismi billuri vakası (tromatik) (Göz mütehassısı Dr. Vefik Bulat). Doktorlar arasında Eski Uşak belediye doktoru B. Ke - mmal Tarsus belediye doktorluğuna, Gü- müşhacı köy belediye doktoru B. Osman Giresan belediye doktorluğuna, Konya mmemleket hastanesi dahiliye mütehasını B. Orman baş hekimliğe, müfettiş dok - tor B. Sabri Trakya ikinci umum müfet işlik ahi müşavirliğine, Antalya sıtma B mücadelesinin eski - doktorlarından Münir Antalya sıtma mücadelesi d luğuna, eski Kandıra hükümet / doktoru B. Fund Haydarpaşa nümune hastanesi Gelibolu hükümet doktoru B. Fahri Edirne mer kez hükümet doktorluğuna, Lapseki kümet doktoru B. Zeki Gelibolu hükü met doktorluğuna, Alaşehir hükümet doktoru B. Abdullah Faik Ödemiş hü - kümet doktorluğuna, birinci sınıf opera- tör B. Salâhaddin Amas, tanesi operatörlüğüne naklen tayin edil mişlerdir. memleket h: Nişanlanma Sıhat. Vekületi indan Bay Talat ile Maliye Vekâleti memur dan Cevad'ın hemşiresi Bayan Cevdet'in 26 1 - 936 da yapılmış. tır. Çiftlere sadetlre dileriz. mevki, D * Vakanın mevzuu / nedir? İşte bü dört şart düşünülerek, nişan törenler sistemidir. Bu sistemi pek çok kabul etmiştir. En kolayı, en kullanış bir kıymet kaza- ğ fsiz bir ar- giv'in manası yoktur. Bu bir depodan yarettir. Halbuki bir arşiv dairesi ta- mamen bir (tarih salonudur!), arşi bu şekilde olmalıdır. Arşivi meydana getirenler şu nok- talara önem vermeleri lâzımdır. Ar- givde maksad, mana, vuzuh ve güzel. ik olmalıdır. Arşiv daireleri — husun olamazlar. Muhakkak arşiv daireleri devlete bağlı olması ve bir de müsta- kil ve salâhiyeti olan bir direktöre bu iş verilmelidir. Arşive müsaadesiz her adam girmemeli, ancak ilim adamlı 1, arşivden istifade etmelidir. Berlin arşiv dairesinde üç nevi kataloğ var- dır. Bu kataloğlar da arşive aid ve- ğrafları ve yazılarının, imler tarafından hulâsa . Bir milletin tarihini yaz- le beraber, kâğıd vesikaları da koru- mak hepimize düşen bir borçtur. Ar- giv direktörlüğü tarih ve felsefe tah. sil etmiş muallimlere vermek lâzım- dır. Avrupada böyledir. Arşivi mey- dana getirecek âlimin, çok yüksek bir tahsili ve çok da sabırlı olması lâzım- dir. Arşiv, bir millet için muhakak lâ: zımdır. Bunun i meydana getirmek zamanı geli Arşivimiz olmazsa, bütün yazılı ve arşivi düşünmek türk olana bir bor, Enver Behnan Şapolve Satılık arsa Yenişehir otobüs garağı ittisa. tinde bir tarafı şimendifer hattı diğer tarafı ” asfalt cadde 1450 Sadire murabbar bir kıta 'araa va fılıktır. Taliplerin 1296 numara: ya telefon etmeleri, — 1—3S9 k, (Hususi) — 935 — yılı içindeki canlı çalışmalarını sevinç ve- rici neticelerle bitiren Zonguldak Halkevi 936 çalışma yılı için daha ge- bir program hazırlamıştır. İkinci- inci akşamı umumi bir top- Bu toplantıda ilk ön- bir konferans vererek “Çay cuma” kamununun parti binası 29 SONKÂNUN 1936 ÇARŞAMB öğretmenlerin, bayanların gösterdik deri yüksek özveri cidden övülmeğe değer kıymettedir. Bu piyes önümüz- deki hafta tekrarlanacaktır. Zongul- dak Halkevi ayrıca halkı aydınlat mak için ayrı mevzularda - her hafta kış konferansları vermeğe de başla mıştır. Bu konferansların sayıs Zonguldak Kalkevi gençleri tarafından temsil edilen “Himmetin oğlu” pi yesinden Bir sahne . Sonra evin temsil kolu, bir ay: yrova mtmekte olduğu (Him- oynadı. ve çok başta kültür direktörü olduğu halde tanan programa göre 13 olacaktır. Çaycuma — kamununda — partililer ve bütün kamun halkının içten - gelen yardımlariyle güzel bir parti binası yapılmıştır. Aynı / zamanda — kamun gencliği teşkilâtlandırılmak suretiyle Gemlik suni ipek fabrikası Sun'i ipk fabrikasının kurulması- 'a karar verilelidenberi, birçokları. 'mın hatırına şöyle bir sual gelmiş ol- ipekleri sa gerektir: “En güzel tal pek bol olasn memleketimiz ve bu sun” ipeğe ne lüzum vardır, ipek endüstrisi, tabiisine rekabet ct miyecek ve ona zarar vermiyecek mi dir?” Fakat en sathi bir tetkik bize bu neviden endişelerin yersiz olduğu- 'nu göstermeye kâfi gelmektedir. Ev- ipek ucuzdur. Pahalılığı do layısiyle tabii ipel daha ucuz olan sun'i ipeklileri alabil- mektedirler. Halbuki sun'i ipeğin kul- velâ sun' kette yayılmasına hizmet eder ki, bu hal, tabii ipekçiliğimizin de lehinedir. Bundan başka tabii ve sun'i ipeklerin ipek karıştırılmasiyle yapılan bazı liler de daha fazla alıcı bulmakta ve peğin sürümünü ar- böylece de, tabi tırmaktadır. Esasen Japonya ve İtal. ya gibi tabiü ipek endüstrileri pek yüksek olan memleketlerde bu sun'i ipeğin lüzum - ve faydasını görerek bu endüstriye ayrıca ehemiyet vermiş derdir. Şimdiye kadar gümrük resmi yük- zmen her yıl memle- bilhassa çorapçılıkta - kullanılıyordu. Gemlik'de kurulacak olan fabrika senede muhtelif kalınlıkta üç yüz bin kiloluk sun'i ipek ipliği yapmak su- retiyle, bu maddenin dışardan mem- ithalini — dürde acak e leketimize tamamen yerli piyasamızın ihtiyacı karşılıyacaktır. Gemlik'te yapılacak olan sun'i ipek fabrikasının cüki — Tersane arsasına yapı işlerine iki aya kadar b caktır. 400 işçi çalıştıracak olan fa rika gelecek senenin - şubatında - faali - yete geçmiş olacaktır. Sinopda çarşaf kalktıktan sonra Sinop. 27 (A-A) — Çarşaf kalktıktan sonra Sinobun sosyal hayatında değişiklikler oldu. Halkevinde her hafta aile toplantılarına ber sınıf halk- Toplaatı geceleri salonda yer bulmak — mümkün olmadığından, bu ihtiyacı karşılayacak yeni bir halkevinin yapılması için proje- ei hazırlanmava baslanmıctır. yapıla 'tan yüzlerce aile gelmektedir.