1 Ocak 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

AŞAO SAYIFA 4 — ULUS Ülümü dolayısiyle Paul Bourget Fransız akademisinin duvayeni © san Paul Boürget, seksen üçüncü yaşını tamamlamadan bir hafta önce gözlerini “yumdu. Milletinin minnet ve tecesürüne tercüman olarak fransız — gazetelerinde çıkan ve çıkmakta devam eden yığınlar İa yazıyı, sadece, ardında altmıştan faz- ha emek yılı, ve yüze yaklaşan eser Aırakarak göçmüş bir ihtiyara karşı gös terilmesi âdet haline gelmiş — bir saygı şanesi telakki etmek büyük - bir hata & DA ga yalaız Fransn değil, fakal bötün şüphe dünya, büyük ve kolay kolay unutulmu- yacak sanat adamlarından birini kaybet- iştir. Nankör zaman, hain azman, birçok Grtadlar ihtiyarlık senele- iinde, büyük tirajlardan — uzaklaştırmış, seoda dışı etmiş olabilir. Fakat bir varlı. #im kiymetini mihenge vurmak için pek dere aldanmıyarak, hü- Kümlerini tesirsiz ve bitaraf, tazelemek ücare, bu ölümden sonra onun kitabla. v üzerine tekrar merakla eğilecek ol - M ine edebiyat aşkını ilk aşılamış olan bu fransız romancısına karşı hay- Ozanlık ve bağlılığını, 83 yıllık ömründe Kün olsun kaybetmedi. B <c'in eko- künde yetişmiş olan Bourget, esverlerin. de onun tarzından ne kadar ayrıldıysa, satasının hayat prensiplerine de © ka- dar candan bağlı kaldı. Onun, bu uzun “ e kadar büyük bir seciye adamı mev. «ud olmuş olduğunu ispat eder. Boürget — muhafazakârdı, ü, sonraları sanat sahasında po- pülerliğini oldukça kaybetmiş olması da — görüş ve inanışlarının - bu erkiliğinden- dir. Fakat biz şimdi, her şeyden önce bir şomancı olan bu kalem adamı üzerinde — hüküm yürütürken, onun siyasi akidele. üi eseri aleyhine bir silah gibi kullan. maya kalkamayız, aksi takdirde, böyle bir aşkın taassup bizi, hattâ bir Balzac- n bile kaymet ve ehemmiyetini inkâra kadar götürebilir. Bourget, bütün ömrünce, — kazanılan göhretin, erişilen en yüksek mertebelerin galışma hevesinden hiç bir şey ek: diği insana güzel bir örnek kaldı. İlk ya- alarını hazırlarken, ustası Balzac gibi, “akşam saat sekizde yatarak sabahın sant üçünde, beyaz kâğıdlarına güneşin ışık- “karından önce siyah mürekkebini yaş yak çalışmaya başlamış, ihtiyar yaşında, u yorucu çalışma tarzından sıhhati he- Yabına biraz fedakârlık etmiş olsa bile, ölüm döyekine girinciye kadar, her ve kadar, her gün imaamı başıma geçerek mayyen sayıfe 1 SONKANUN 1936 ÇARŞAMBA Trakvanm kalkınma projesi t tamamlandı En ufak kısımlarına kadar |ı|:ııı|:ış|ıı ilan kalkınma, (Başı 1. inci sayfada) nat rica eden bir General Dirik şunları kendisinden m arkada, Göçmen işleri. “— Yüksek makamların arzulariy- le çağrıldım. Birçok işlerimiz ki, yazı ile bitirip başarmıya imkân yoktu. Gelir gelmez ilk işlerimiz ara- sında göçmenlerin son durumları ve alınacak yeni tedbirler için Sıhat Ve kâletimize raporları sundum. Birkaç kere toplanıldı ve bu mühim mesele üzerinde konuşuldu. Yapılacaklar he- men yapıldı, İlerde - yapılacaklar da Kışlık bütün tedbirler bidir. Böylece ne açıkta ne de muhtaç e yoktur. Göçmenler müstahsil geçiyor: Bazi mubtaçlara Sihiye - Vekâlet ve Kızılay para yardımı yaptığı diğer ihtiyaçlarının temini için de e- Mmirler verildi. Yıllık yiyecekler ve kecek tehumlar tevzi küçük bir kasım 'a sermaye ve ayniyat verildi. Mes dik Gita şeyler hep aynen satın alınarak dağıtılmıştır. 10.000 pullı Bu yıl ziraat iyi ve pek — geniştir. Göçmenlere şimdiye kadar verilen hayvan ve pulluklarından başka di ve edevatı yeniden öküz ve hayvan har madasları yetiştirile 2000 araba: Bu kere yeniden daha iki bin ba - için — Sıhiye Vekâleti mezuniyet verdi. Her tarafta satmalınma hazır- hığı vardır, Bunların da tiplerini Ade , Bursa, Biga, İstrance gibi yer derden istedik. Göçmenlerin - büyük baş hayvanları için ilkbahara kadar geçindirecek ot ve saman alınmasının Sıhiye Vekâletince - kararlaştırılma: dolayısiyle hayvanları sağlam bir hal de muhafaza etmiye imkân hasıl ol- du. Hiç bir göçmen hayvanına yiye- tör. Sayısı sekseni geçen eserleri bu ke- sif çalışma hayatının parlak / verimidir. Esasen, eseri heybetli bir hacme varan bütün büyük garb muharrirlerinde bu bülmiyor mü- Burjuva bir aileden, bir riyaziye ho- casının oğlu olarak düoyaya gelmiş olan Bourget, bütün hayatınca mütevazı, gü- rültüden vzak bir hayat yaşadı. Kırk senedenberi akademinin azası idi ve ge- 'ne kırk senedenberi, Paris'in - kuş sesi ilen son yerlerinden biri olan Barbet- de Jouy sokağındaki sakin evinde mün. zevi bir hayat yaşadı. Büyük bir eseı hasredilen ömrün ne kadar intizamlı, ne kadar gürültüsüz olması lâzımgeldiğini örnek hayatiyle ortaya koydu. Roman, tetkik, seyahat notları, — makale, tenkid, bütün kalem sahalarında kudret ve kabiliyetini doğuştan aldığı - istidad kadar bu kıkmaz çalışma hevesine borç- hudur, diyebiliriz. Edmond Jaloux ölümü hakkında y değı son yazısında diyor ki: “Pek az dam Paul Bovrget kadar - mütevazı ve münezvi yaşamıştır. Salon — adamlarını tasvir ettiği için monden diye vasıflan. dırılan bu muharrir, yıllardanberi dış ı çıkmıyan ve verimli bir inzivaya çe- kilmiş olan yorulmaz bir emekçiydi. Kül- tür kelimesi onun nazarında en tam ma- Basıni almıştı. Zamanımızın bu en bür Yük romancısı, aynı zamanda'insan ha- yatiyle münasebeti olan her şeye karşı alâka duyan bir âlimdi” Y.R cek bulmak için sıkıntı çekmiyecek tir. | 10.000 ev Gelecek yıl en az on bin ev yeniden yapı Bunların kiremidi, ke- restesi, küçük bir menteşe çivisine ka- dar plânlaştırılmış olup birkaç gün sonra Trakyanın nafıa müşavirleriy- Sıhat Vekâletin 'vek Trakyanın caktır. fen köylünün ihtiyacına uygun, pratik ve kullanışlı ev tiplerini tesbit edecektir. Şimdiden bütün Trakyada — hazırlık çin emirler verilecektir. Vekâletin parası ve tahsisatı vardır. Şimdi yapı: dacak olan evler gelmiş olanların ta. mamiyle, içinde iyi bir hayat ve fe hça — yaşıyabilecekleri — kadardır. Devlet yeniden göçmen getirtmiye karar verirse - geleceklerin — mikdarına öre yeni yapılar plân içine girecek- tir. Yalnız S0 milyon kiremide ihti: yaç vi iu kendi bölgelerinde yapılacak sağlamlığı, teknik şartları h: a sıkı bir kontroldan - geçirilecektir. Her vilayet ve kaza kendi ü dıkları kiremid işini bildirmişlerdir Bunların bir kumı da vakti. gelince Mars olabilecek- tir. Kereste işi de ciddi ve şaşmıyan emniyetli bir hesab ile düşünülmüş 've yüksek vekâletçe tesbit olunmak- ir ki, bunların hemen en ço- z olma benzeri Göçmenleri mak: Arazi prak sahibi. yap- n göçmenlere tevzüi ve ta- İk işler arasındadır. Bu . Ancak / göçme kanun hazırlıkları vardır. Trakya'da sağlı /tma mücadelesi yapı- i kurutulacak bataklıkların ma mücadelesi il darı kurutma Sıhiye Vekâleti bütün Trakyanın en ik köyüne kadar fiş usulü ik ederek sağlam bi fettişlerine ve ge; miş olup kısa bir zamanda yapılma- ım olan işler ve tedbirler oldu- âu gibi görüneceki Ziraat. Ekim işleri de sonbahar ve ilkba- hara göre gene fiş usulüne bağlanmış- 'tır. En küçük köyde dahi sağlam ve yanlışsız bir rakam alınabilmek için gömdiden fişler dağıtılmıştır. İki ekim mevsimi arasındaki farkı doğru ol fişlerin tle tasnifler yar üzerinde Tamamlanan kadro ve köy bü- roları: Trakya Umum Müfettişli; h ve pratik bir kadrosu son konomi, t rım, baytar ve kültür müşavir miz kuruldu. Kadromuzun hususiyet- lerinden biri de cumuri, lü üzerindeki hassasiyetinin ifadesi o- lan köy bürolarının kadromuza ek- lenmesidir. Bazı eksik tarafları ol. makla beraber yetindel köycülük kurumu — ve bu teşekkülün kalkınma / üzerinde aldığı di neticeler, bizim için sağlam ve pratik örnekler olmuştur. İzmiri göz önüne alarak ve Trakyanın seviyesini de dü- günerek derecelere bölünmüş, kusım- lara ayrılmıştır. Uzun yıllar için ge- niş bir program yapılacak ve devlet varlığının temeli olan köylüyü büyük rejimin isteğine göre yavaş yavaş he- defe doğru yürüterek ışıklı, bayındır, kültürlü bir varlık çerçevesi mak idealimizdir. O köylü ki, bütün tarım, ekonomi ve endüstri plânları nun istediği her maddeyi hazırlamak, çıkarmak, yetiştirmek gibi alın terini mimsiyerek ve inanarak can bağlılığı çok ile ve derin bir aşkla çalışmaktadır. Trakyanın - bütün — vilayetlerinde köy büroları olacak ve 1200 köyün hangilerinde okul ve öğretmen varsa oralarda mutlaka köy okuma — oda: açılacaktır. Trakya köylerinde sağlık, kültür, ziraat, ekonomi kısımları gör- terilmek üzere bir film makinası si- pariş edilmiştir. Bu makina Edirne Halkevi namına gelecek, müsaid mev simlerde mütehassıslarla birlikte köy: lere götürülecektir. Vekâletlerin ha- zırladığı filmlerden istifade edilecek Peynircilik Trakyanın peynirciliğine 100 bin firalık kredi / verilmiştir. — Bunların mandıraları Sıhiye Vekâletinin bi limatına bağlı ve tekniğe uygun ola- Ma. liyeti ucuzlatmak ve nefis peynirleri: mizi kıymetlendirmek - için iktsadi tedbirler yüksek vekâletlerce düşü- nülmüş ve düşünülmektedir. rak yapılmış slah edilmektedi ek Koza ve ipekçilik işlerinde özenle çalışılıyor. Şurasını kaydedeyim ki bü yük Başvekilimiz koza - ve ipekçilik noktasında ayrıca hassasi, Koza ve lere olduğu gil ihnak makinal miş olup ilkbaharda bunlar - baştan- başa yapılacal Hayvan ve ürünlerin ıslahı Buğday tohumlarının islah ve ü- retme çiftliği, bozuk bakari hayvan- darın islah ve üreme hizmetini / al İnanlı çifeli iftlikteki umum müfettişliğin aygır deposunun - geniş- lemesi Trakyanın tarımı için en ve- li bir yoldur. 936 yılının bu ba- Ayrıca dört vilayetin hususi idare ve köy büdcelerine konmuş olan pa- merkeb, aygır ve Plevne lış memleket- lerden getirtilmesi kararlaşmış ve bu- takas işlerine başvurulmuş- larak küçük makinalarla balya hali 'ne getirme yurdun 't mütehassıslar tarafından hazırlan. mış ve vekâlete sunulmuştur. Göçmen evleri için tam 150 bin meyvalı ve meyvasız fidan hazır olup #imdi ve ilkbaharda bunlar yerliyeri- 'ne verilecektir ve iyi ambalâj oluna- caktır. Her ev 10-15 ağaç dikeceği gibi asma fidanları verilecek ve ay- yasız bütün belediyeler irili ufak- kezinde ve nümune ağıl çiftliklerinde milyonlarce. dut ve badem yetiştirmek için şimdiden hazırlı Ve vilayetlerle belediye bü pılirken bunlara yer verilecekt tün bunları bir düzen altında tutmak için yüksek tahsil görmüş birkaç gene bu işe memur edilecektir. Kavun ve balık. Demiryollarının tarifeleri üzerinde köylünün ve üretmenin lehine olarak bazı tedbirler alınmış ve bilhassa mil- yonlarla nefis kavunlar yetiştiren U- zunköprü bölgesinde bu işin teşkilat- landırılması ve Marmara'daki balık- çılık konserve ve sardalya fabrikası nn ekonomik bir desteğe kavuşma: 'ogTama girmiştir. Arıcılık, tavşancılk, tar Ziraat Vekâleti programı ve köy serveti bakımından çok mühim olan bu üç şey üzerinde Trakyanın müspet Dadan kovanları besliyenlere Zira- 'at Vekâletince takdirname re teşvik etmektedir. Iııv,lı olacaktır Altmış kri h: Ziraat Bankası Umum Direktörlü- ü ile yapılan anlaşmada Trakyada yeniden 60 tane zirni kredi koopera- koope Yeni kanun köylünün çok lehinde ve kooperatife giriş şartları da pek sa- de ve ucuz olduğunda: da bunların da açı kat makbuzlarla köylü parası kısa zaman- ve müvak- alınıp ilk- oaharda tekemmülle harekete geçile- rant bankasında emanete ceğine inanıyorum. |Edirne'de kız ensüitüsü ve istas- Hcirnede cumüriyet kız” ensttüsü lmak için Kül- n büyük alakası ve ve auşam kuralar tür Bakanımı buna aid binalar temin - olunmu Oraya vekaset 936 için müke bir kadro göndermeyi üzerlerine al mıştır. O vakte kadar biz de hazaı dığımızı yapacağız. Tunca'nın taştığı zaman bastığı Edirnedeki mahalleler, Kazılayın - yardımiyle yukarı semi Bunun etüdleri bit- miştir. ve istimlak işine başlanılmış. ve çıkarılacaktı Edirnenin buyük istasyon tamamlanması, Bayındı Bakanlığı yüksek makamınca şark demiryolları idaresine emir verilmiş- tir. B istasyonun açılmasiyle şehir yeni bir inkişaf hızı almış olacaktır. İstanbul - Balkan sösyetesi büyük bir ekonomi yolu olarak — de- vam etmektedir. Bunun üzerinde bü- hemen yüklerimiz hassasiyet gösteriyor. E- n yıllardanberi yapılan bitmiştir. Başlıca imar bölge- üzerinde etüd. yapılmakta: Bunların projeleri yakında alâkadar Trakyanın en canlı bir konserve yeri Edirnedir. Orada büyük mından bazı eksiklikler gösteren bu fabrika bugün durmuştur. Fakat şük- ranla öğrendiğime göre önümüzdeki ay içinde yüksek ekonomi bakanımı- zm hazırlamakta olduğu - beş ekonomi plânının içine alınması hak- kındaki ricalarım kabul buyurulmuş- tur. Bu takdirde, le Trakya için çok verimli olacak ve dış piyasa- da tutulacaktır. Edirnenin tomatesi, bezelyesi ve bol meyvası bu fabrika- 'nın varlığına başlıca sermayedir. Bu- 'nun gibi Marmara'daki balıkçılık ha- rekeimiz de devletin büyük progr m arasında yer Umudmi ceza evi. Yüz binlerce lira sarfiyle ikmal 'edilmiş olan Edirne cezaevini 936 ye fında açmak ve cezalıları ekonomik 've verimli bir terbiye altında bulundu. irkaç bakımdan ideale doğ- Tu yürütmek için Adliye ve Ekonomi Bakanlıklariyle olan konuşmamız iyi Bir yol almış ve sunduğum — projeler üzerinde çalışılmıya başlanmıştır. Devlet merkezinde her yerden ve büyüklerimden gördüğüm — yardımı edemem. Atatürk'ün huzurların- da tükenmez kaynaklarından aldığım ilham ve heyecanı ve büyük Başveki dimiz İsmet İnönü'nün bütün zorluk. ları yenen enerjisinden aldığım şevk ve hize ifac rarak edemem. Bunları za- elist bir duygunun bütün bağlıdı Kamutay Dahiliye — encümeni cuma günü saat 10 da toplanacak- tır.