SAYIFA 2 Bir dosta Ankara'dan mektub Ankara geceleri İIstanbul'dan gelebler söyledi: orada da sıcaklar Ankara'dakin- den az değilmiş. İstanbul'un yap- rak kımıldamayan günlerini iyi bilirim; insana hamam halvetin- de kolalı gömlekle oturuyormuş hissini veren o ıslak - sıcağa da- yanabilmek için istanbullu olmak lâzımdır. Boğazlar olmasa İstan- bulda nefes alınamıyacağı düşün- cesinin doğruluğuna, bir istanbul- lunun “İstanbul'da hava olmadı- ğını kırkından sonra anladım,, dediğini işitince bir kere daha inandım. Ankara'da, İstanbul'da, Paris- te veya Nevyork'ta sıcak otuz de- receyi geçtiği vakit Ankara'nın, İstanbul'un, Paris'in veya Nevyor- k'un tadı kalmıyor; limonata- yı ısıtarak içmek zorunda ka- dınca kim onun zevkli bir şey olduğunu —söylemeğe — kalkışa- bilir? Geçen yıl, Amerika'da sıcak- lar bütün bir ülkeyi kavurmuş, bir teneke su bir teneke benzin- den pahalı satılmış, susuz kalan hayvanlar, daha çok acı çekme- mek için, birer birer boğazlanıp konserve haline getirilmişti. Bizi tanrı bu gibi felâketlerden koru- sun. Ankara'da benzin ucuz değil- se de tatlı suyun tenekesi ön beş kuruşa bol bol tasılıyor ve kaç ay- danberi, günde on dört saat, dur- mayıp dinlenmeden ateş saçan gü- neş, — geçen gün dediğim gibi — hokkalarda mürekkebi kuruttuğu halde, Ankara urayı gene, şehirli- leri susuz bıtakmamak çaresini Buluyor. Düşününüz ki Filistin- de hükümet, beş günde bir su ve- receğini vâdetmişken bir takım mahalleler ancak haftada bir ke- re su alabildiklerinden dolayı ga- zeteler, ulusal bir dava gibi, baş- yazılarında hep bundan bahsedi- yorlardı. Sıcak ve susuzluk... İn- sanlar tabiatin sertliği veya ve- rimsizliği karşısında ne vakit sus- muşlardır? Yalnız, tabiatin iste- diklerini bilmedikleri için de onu verimsizleştirmekte — ellerinden geleni geri koymamışlardır. Şim- diye kadar yıkılan ormanlar yer- lerinde kalsaydı sıcağın ve susuz- Tuğun acısını bu kadar çekmez- dik, Biz ankaralılar — doğrusunu söyleyim — ağacın değerini en iyi anlamış olanlarız. Her tarafımızı yemyeşil görmek gayemizdir ve bu gayeye koşar adımla gidiyo- ruz. Ankara, daha bugün, en ağaç- İr, en çiçekli şehirlerimizden biri olmuştur; gelecek yıl bu mev- simde, Çubuk barajı Ankara'yı bol suya kavuşturunca, yeşil Bursa ile bile yarışmayı göze alacağımı- zı umarım, Beş yıl, on yıl — bir şehrin hayatında yılların adı mı anılır? — yirmi yıl sonra Ankara, bu bölgenin yazlığı sayılacaktır. Fakat, o gürteri daha şimdi- den düşünmeyebiliriz; Ankara'- nın geceleri, hiç bir yazlığı arat- mıyacak gibi serindir. Gök yüzünün, lâcivert kadifesi üzerine serpilmiş elmaslariyle, Ankara'yı örttüğünü seyretmek eşsiz bir zevktir; ne bir bulut, ne bir rüzgâr.. Yalnız tadına doyul- maz, serin bir hava; ceketsiz ge- zebilirsiniz, ceket giyebilirsiniz, pardesümüz ağır gelmez. Kırağı yoktur; pantolonunuz buruşmaz, şapkanızın biçimi değişmez, elle- riniz ıslanmaz. Evinize yatmağa döndüğünüz zaman yorganı lü- zumsuz bulmazsınız. Sıcak günün yorgunluğu derin bir uyku ile Biİ- derilir. Bir de, deniz kıyısındaki, alçak yerlerdeki şehirlerin yaz geceleri- ni hatırlayınız. Güneşin bütün gün sulardan alıp kendine doğru çek- tiği buğu, göze görünmez bir yağ- mur halinde, üzerlerimize dökü- lür; pencerelerden sızar, yatakla- sımıza kadar girer, sonraâ divarla- zın gündüz emip gece, cehennem- den çıkma bir ağız gibi. püskür- dükleri ateşe karışarak göğsümü- zün üstüne sıcak ve yıvışık bir ça mur külçesi gibi çöker, Ben, böyle gecelerde hep At- lantid'deki Sentavi'nin Moranj'ı, çekiçle başına vura vura, öldürdü- ğünü hatırlarım. Böyle gecelerde sevgi, nasıl bit kara sevda olmaz! Fakat Ankaranın geceleri, sı- cak çalışma gününden sonra, bir kaç kaşık bromür kadar dinlendi- ricidir; fikirler sakinleşir, durula- şır, billur halini alır. Gönüller bi- r.birini görecek kadar biribirine yaklaşır. İnsan, o gecelerde ancak iyi, temiz, güzel düşünür, Biz, bu bulunmaz geceleri na- sıl geçiriyoruz? Bunu anlatmak için gene kâğı- dımda yer kalmadı. Gelecek mek- tupta olmaz mı? Çok çok, yürekten selâmlar. N. BAYDAR —a BİRLEŞİK DEVLETLER'DE: Diks gemisi yüzdürülemedi Nevyork, 4 (A.A.) — Henüz yüz- dürülemiyen Diks gemisi, yolcularını başka bir gemiye taşımak için fırtına. tun durmasını beklemektedir. Amerikan harp bonoları satıldı. Vaşington, 4 (A.A.) — B. Motgen. thau, son harb üdünçalması tahvili sı- rasında çıkarılan 300 milyon dolarlık bonoların 24 gaatten az bir zaman içinde fazlasile kapatılmış olduğunu söyle. miştir. Korkunç bir tayfun Vaksanville, -Florida- 4 ÇALA.) — Bir telsiz haberine göre, Plorida adala- rındaki yol yapı işlerinde çalışan yet- miş beş eski savaşçının da öldükleri kırk yedisi: dığı haberi berkitilmektedir. Hayatta kalanlara su ve yiyecek gö. türmek üzere gemiler gönderilmiştir Küçük bir sömürge kayboldu. Nevyork, 4 (ALA.) — Miami yakı nında, yüz kadar aylenin bulunduğu kü- çük sömürge bir hortumla muştur, Birçok kimselerin öldüğü sanıl- maktadır. harap ol. Aşağı Florida'da, demiryelunun o- tuz mil uzunluğunda bir kısmı sökül. müştür. Balina dalyanları tamamile ha- rap olmuştur. Yeni bir rekor Wendover, 4 (A.A.) — “Amerlesin Avutomobile assoclatlon,, un Tesmiğ ra- poru dün Cambell'in 299.874 301.337 mil sürat yaparak rekör tesis ettiğini haber vermektedir. ALMANYA'DA: timan donanmasının manevraları berlin, 4 (A.A.) — Büyük deniz ma- nevraları, İl ve 19 eylül arasında kuzay Baltık denizlerinde yapılacaktır. Zırhlılar, hattıharp gemileri, torpi- dolar, mayın gemileri, denizaltı gemi- leri ve uçaklar programı gizli tutulan bu talimlere katılacaklardır. Manevralardan sonra, Deutschland zırhlısı, Sehlesig Holstein ve Sehlessen hattıharp gemileri, Königsberg Köln ve Leipzig kruvazörleri, dört torpido fi- lotillası ve mayın gemilerinden mürek. kep bir yardım filotillası, yolcu gemile. rinde yer tutacak olan on bin kadar kr- ta işçisinin önünde geçit yapacaklardır. v Berlin, 4 (A.A.) — 15 bin nazi mi. lis neferi dün akşam spor sarayında top lanmışlardır. Berlin milisleri şefi Von Jagev, S.A. ların, yahudilere karşı gös- teri yapmak için değil, fakat ırk poli. tikasının gerçek ihtiyacını — incelemek için toplandıklarını söylemiştir. ULUS DIŞ HABERLER ULUSLAR SOSY ETESİ KONSEYİ TOPLANDI. (Başı 1 inci sayfada) B. Alaisi diyor kiz Cenevre, 4 (A.A.) — İtalyan dele- gesi B. Aloisi yabancı gazetecileri ka bul ederek demiştir ki: “— Konseyde de - söylediğim gibi kendi asığlarının korunması için lüzum. lu olacak bütün hususunda tam bir hareket özgürlüğ nü korumaktadır, Bu hareket özgü #ün gerek uluslar sosyetesinden çekil meğe, gerek harp ilânma şamildir. birlerin alınması Cenevre, 4 (A.A.) — B, Eden ya bilhassa Türkiye, Çekoslovak; marka, Polonya delegeler tir. Konsey toplantısını geri buraktı. Cenevre, 4 (A.A.) — Royter bildi- tiyor; Sanıldığına göre, konsey, duru- habeş sa runa va- toplantısını müu incelemek için kit bırakmak üzere birakmıştır. Başlıca deleği ne aykırı düşen tezlerin arasın: bulmak için görüşülere devam - edeceklerdir. Konsey başkanı bulunan Arjantin dele gesi B. Guinazünün — çağırısı ü tekrar toplanabilecektir geri iribiri. Cenevre, 4 (A-A.) — Koönseyin cu- ma veya cumartesinden önce toplantısı- na ihtimal verilmiyor. kotarılması için bir formül çarelerini araştırmaya devam etmek Üzere bir por komitesinin kurulması kararla: mıştır. İngiliz salkuru akşam üzı fif sürette akımsar gözü'tüyordu Anlaşmazlığın i ha. Cenevre, 4 (A.A.) — Royter ajansı bildiriyor: Durum karanlık olmakta de vam ediyor. B. Aloisi dün B. Laval ile görüşmüştür. İtalyanm durumunda hiç bir değşiklik olmadığı — anlaşılmakı dır. Yeni bir hadise Roma, 4 (A.A.) — Adisababada ye. ni bir habeş - italyan hadisesi —olduğu bildiriliyor. Bir italyan mühendisin yolda saldırılarak yere atılmış ve — bu mühendisle diğer bir italyan mühendi. sinin evleri taşa tutulmuştur. İtalyanın Adisababa orta elçisi ha- diseyi protesto ederek italyanların ile- ride haklı savga araçları kullanmas. dan soöravlı olamıyacağını bildirmistir. Maltada savga tedbirleri Malta, 4 ÇALA.) — Royter ajansının gayri resmi iyi bir kaynakdan öğrendi. ğine göre, dün buraya gelen Ormond İdrografi vapurunun tayfası tarpil ge- milerine taşınmıştır. Bütün otomobil sa. hipleri 12 eylülden önce arabaları hak- kında polise tam bilge vermek 2orun- da tutulmuşlardır. Tersşanede — çalışan sekiz gün içinde gaz xaz altı bin kişiye maskeleri dağıtılacak ve bunlara hakkında dersler verilecektir. Marsemucetto limanının ağzı kapa tılmeştır. İtalyan gemileri nereye gidecekler Napoli, $ (A A,) — 6 eylülde Afri. kaya hareket edecek olan Aventino Celio vapurları, başka bir y reket için emir almışlardır. Y B vet Ege denizidir. Napolide toplanmış olan bütün harp gemileri de haska bir Üsse hareket etmişlerdir öre bu yi İtalyan gençlerinin bir gösterisi, Roma, 4 (A.A.) — Yabancı ülkeler. de oturan beş bin kız ve erkek italyan genciyle büyük bir kalabalık akşam ts- tü Venedik alanında B. Musolini'yi Coş- kunca selâmlamışlardır Duce italyan olmakla övünmeleri 1â- zım geldiğini söylemiştir 200 bin çural pirinç Bombay, 4 (A.A.) — Kenia vapura 200 bin çuval pirinci hamilen Somaliye hareket etmiştir. Londra, & ÇALA.) — Royter ajandı- nın Adisababadan aldığı haberlere gö- re çitalyan kıtalarının sevki devam et mektedir. Habeş askerleri sınırlara taşınıyor Londra, 4 (A.A.) — Deyli Tel, fın yazdığına göre iki bin habeş askeri, torluk muhafaza komutanı Habuta Nikalle'nin komutası altında olarak dün Adisaba badan Agadene hareket etmiştir. Kullo ili ilbayı ve eski —impai Esassız haberler Adisababa, 4 (ALA.) — İtalya elçi liği, italyan elçisinin Ricket testo ettiğine, İtalya elçiliği 21 hadiseler olduğuna ve el rının yakında Adisababay lerini söylediğine yalanlamı ni pro- önünde ba. lik işyarla- terkedecek- dair olan haberleri Habeşistanın resmiğ bildiriği. Adisababa, * (ALA.) — Resmiğ bir an sosyetesine verilen n tamamen ekonomik * up Ha 1906 andlaşmasındaki yükenlerle mahi eşistanın girmiş bin amerikan kumpanyası bırakı, biçbir suretle karışı tedir Yakalanan bir çaşıt Adisababa, « (ALA.) — Franss liği fransız uyrusundan Deroguefeui Ile'un Diidjiğa'da çaşıtlık suçuyla ya kalanmış olduğ ridaonadaki u berkitmektedir. Di- ransız konsolotu bu mese- le hakkında bir gerçin yapmak üzere Djidjiğa'ya gidecektir Standar Oil bırakığı terketti Vaşington, 4 (A.A.) — Standard oil kumpanyasının şubesi olan Socony Va kuum company, Habeşlatan bırakığı bü. k bir ik uyandırdığı için bü dilmesi pek istendiğir ) Hü leği üzerine, bu brrakığı terketmeğe ka- rar vermiştir leyen Bakan Kor B. Hul, bü gibi bırakığların bu sı- rada, barışın korunması —hususunda ö. nemli bir engel olduğunu ve bunların a ğir sonuçl. doğurabileceğini anlatmış- B. Ricket Kahireye geliyor. ibuti, 4 (ALA.) — Royter ajansının ine göre, habeş hükümetiyle bırakığ işini görüşmüş olan Ricket bir fransız vapuru ile Kahireye gitmek ü- zere Cibutiden harekte etmiştir. Kapital kimin? Londra, 4 (A-A.) — Londranın sıya- *a! çevenleri, Ricket işine özel ingilir kapitalinin de karışmış olmasını imkân h görmektedir Paris, * ÇALA.) — Hah ra buçlanılacak topraklarda petrol elçisi son. ve cevher araştırmak Üzere Şertoka yazdığı 19.7 tarihli le, Ricket bırakı tubu bildirmek sure n fikirlerde uyan- artıran haberi ber Bu bakrmdan Şertok, tüçhan hakkı. itabilecektir rtok'un henüz hiç bir para ödeme yfiyeti de kayda değer başitca noktadır. Meselenin ekonomik tarifi Adisababa, 4 (A.A.) — Habeş hükü- Meti resmiğ bir bildirikte, amerikalıla ra verilimiş olan birakığın habeş hükü. metinin başatlık bakları — içinde oldu. ğünu ve bu birakığin tamamen ekono- mik bir mabiyette olup Ülkenin gelişi- mine yardım için verildiğini söylemek. tedir. Hükümet, bildirikte, bu mesele deki tutomunu değiştirmek niyetinde olmadığını da lüve etmektedir. B. Hul, hedefimiz barıştır, diyor. Vaşington, 4 (A.A.) — B. Hul, Ric. ket'e verilen bırakığ işinin Amerikanın hiç bir değişiklik yapmıya: cağını, Amerikanın bu işte sorulmadığı gibi kendisine haber de verilmediğini durumundi SOVYETLER BİRLİĞİ'NDE Rusyada kurşuna dizilen zorbalar Moskova, * (A.A.) — İrkutak hak yerinde, üç beyaz rus kurşuna dizilmeya kasanmıştır. Hakyeri beyaz rusların ve yabaner arkadaşlarının tethiş kmavlarmı ve bunların bir yabaneı devletin süe! ku- ie olan ilgilerini meydana çıkar 4 z ANYA'DA: İspanya kabinesinin aldığı tedbirler Madrid, & (A.A.) — Polis çok önem- $ saknt tedbirleri almıştır. B. Lerru bu tedbirlerin herhangi bek- lenmiyen bir hadise karşısında kalma. sadece mak ergesile almdığını söylemiştir — —— —— — —— ——— Ş, italyan - habeş anlaşmazlığın- kömetinin esaslı bedefi barışın e etmiştir. da h m.ması olduğunu Uluslar sosyetesi harbın Önüne geçerse Cenevre, 4 (ALA.) — Amerikan se- natörü B. Pope amerikan gazetecilerine demiştir kiz “— Uluslar sösyetesi İtalya ile Ha, beşistan arasında bir barbın önüne ge- rek bir başarı elde edebilirse birge gü- venlik prensipinin etgin olduğunu göse Ben eminim ki, böyle oir başarı Amerikada uzlaşma komisyonla. riyle elbirliği etmek yolunda coşkun hir hareket uyandıracaktır. terecektir. Bırakığ ve italyan basını Roma, 4 (A.A.) — İtalyan — basını Ricket bırakığından bahsederek bu işte Hterenin gayet açık bir manevrasını eşistanın da fena niyetlerinin ye. ini görmektedir. Fransız gazeteleri ne divor? Paris, 4 (A,A.) — Gazeteler, Ceneva re toplantısının, yüksek bir önemi öle duğunu sanmamakta ve dikkatlerini, Paris'te toplanan yargıçların verdikler$ karara çevirmektedirler. Maten gazctesi, yargıçların hadise. lerin değerlerini ölçmekle kalacakları nı, Fakat hadise hakkındaki şehadetlerin sarih olmamasından ötürü ceksperlerin, hadiseleri tam olarak belitmek imkânm nr bulamadıklarını yazmaktadır. Bu se« beple eksperler, tarafından birinin arsrulusal soravlığa hüküm verememiş.. ler, menfi olmakla beraber meseleyi, yargıçlık yetkisinin #mırı içinde kota- ran bir sonuç elde etmişlerdir. “Pöti jurnal,, gazetesi yargıçların hepsine sorular sormüştür. B. De Lapradelle ça diyevde bulun. muştur: tarafından gösterilen uzlaşma eğliminin anlaşmazlığı barış yolu ile kotarmak imkânına bir işaret sıyılması umulabilir. Komisyon, hadisenin, son derece bir önemi olmadığını ve Habeşistan tara- fından bile bile yapılmadığını sapta. mıştır. Kotarma işinde etke olan ruhtan esinlenmiş olarak, bir uzlaşma yolu bula maklığın imkânsız olmaması gerektir.., Profesör Jezge kesin hükümler ver, menin mevsimsiz olacağını fakat şim- diden büyük bir şey kazanıldığını söy. lemiş ve “hadise düzeltilmiştir. Şimdi meseleyi bu evresinden gözden geçire melidir.,, diye İlâve etmiştir. B. Politis demiştir ki: “Verilen hüküm, hadisenin genel durum Üzerinde kesin bir etki yapabhle Bir. Jtalyan yargıçları uzlaşmağa istek- H görünmüşler ve işi bastırmak isteği. ni göstermişlerdir. Verilen oyların top- taluğu bunun en açık ifadesidir. Aynı zamanda, güçlükleri — ortadan kaldırmağa ve İtalyanın onurunu ko. tumağa da gayret edilmiştir. Bütün bunlar hayıra 'şarettir fakat, kesin bir fikir edinecek olan gene ân- cak Cenevredir., a