1 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

SA;!IFA 2 Havacılık bahisleri —a AF ŞEŞT YT AT T Ulusal hava seferberliği emleketin bir hava tehlike- si karşısında bulunduğu ha - kikatinin meydana vurduğu gün. denberi yurddaş hava meselele - Yine önem vermeğe başlamıştır. Ve yurdun dört bir — köşesinden gelen haberler, havaya karşı ge » nel bir ilginin, gün geçtikçe art - tığını göstermektedir. Bununla beraber, yaşamakta ol- duğumuz yeni günlerin — ortaya koyduğu hava tehlikesinin, biz . den daha canlı elbirliği ve daha hızlı ve üsnomal bir çalışma iste- diğini söylemek de yanlış değil - dir. Uçakların gelecek harbların - da her şeyden önce halka, şehir, kasabalara ve tarlalara saldırma- sından doğan tehlikenin, — halka iyice anlatılamamakta olduğunu Bgösteren bu durumu tezelden dü. zeltmek zorağını duymak ve bu - na göre tedbir almak gerekiyor, sanıyorüz. Ve bize öyle geliyor ki yüzde doksan dokuz bir halk işi olan bu meselede tam bir başarı, halkın davasını geve halka mal etmek ve yurddaşın, mesele ile olan ilgi- sini devam ettirmek yolunu bul - maktadır. Ve yurddaşa düşen işin bir mikdar parayı getirip vermek- le bitmediğini, büyük — havacılık davasının iyi bir sonuca vardırıl. ması soravının da gene ona yük - JTenmiş ulusal bir borç olduğunu sezinmek lazım geliyor. Bunun böylece başarılabilecek bBir iş olduğunu sanmamak, tür - kün yüksek soysal — kapasitesini bilmemek, türk soyunun birbirine yardımı onur borcu sayan ulusal kuyunun hava meselesini de başa- rıya götürecek bir kuvvet oldu - ğunu görememekten ileri gelir. Ahmedin tarlasını yahud evi- ni yak edecek yangın, köyü şara bağlıyan yol, dere üstündeki köp- Tü, çeşmenin suyu, mektep ve ni- hayet Alinin yaptıracağı ev.. et - ralında, hattâ birbirini selamlıyan dargın köylüleri — bile toplayan kuvvetin, hava tehlikesi işinde da- ha büyük bir zorla kendini göste. receğinde nasıl şüphe edilebilir?, Bütün bir köyü, bütün tarlala- tı, bütün bir şehri ve her şeyi ya- kıp yıkacak, bütün insanlarını öl- dürecek bir kapasite gösteren ha- va tehlikesinin — tarlayı, köyü, şehri ve insanları hep birden içi - ne alan — kapsal durumunu iyice belirtmek ve hava tehlikesinden doğan davanın köy ve şehrin ana yasası ve soysal işleri arasına gir- mesi mecburiyetini açıkça anlat - mak zamanı, öyle sanıyoruz ki, artık gelmiştir. Köyün, kasabanın bayındırlığı ve baysallığı gibi soysal yardım- da türkte hızı eksilmeden yürüyen tinsel bir yasadır ve mesele, ha - va tehlikesini bu anayasa çerçeve. sine işlemektedir . Bu arada şunu da söylemek is- ter ki, hava tehlikesinin yurdda- şa yüklediği ulusal borcu değer - lendirmekte büyük fayda vardır; köyün, şehir ve kasabanın bu bü - yük davada üzerlerine düşeni açık. ça bilmesi çok yerinde olacaktır. Keşesine ve şahsiğ kuvvetine göre, yurddaş, mahalleye veya kö- ye düşen hava yardımı borcundan bir parçasını yüklenirken işin ve besabların neye vardığını bilmek ister; aylenin hava tehlikesi bor- cunu karşılamak yolunda evin başkanı olan baba, her yıl bir ta- vuğun küçük çocuk adına yumurt- lıyacağım, kara keçinin ortanca adına süt vereceğini ve ineğin bir kilo yağının büyük oğlan — adına ayrılacağını ve tarlanın yarım çu. val ürününün büyükleri borçtan kurtaracağını hesab ederek tedbir alabilir. Fakat böyle bit hareket tarzını iyi sonuca vardırmak için dediğim gibi, ulusal havacılık me- selesinin yurddaşa yüklediği bor- cun değerini söylemekte zarutet vardır, Değişik sayılarda gelirleri o - Tan kırk kişinin belli bir yardım işini aralarında kotarıp başarma - sında uzun boylu hiç bir güçlük yoktur ve mesele, havacılığın pa. ra ihtiyacını bir çok kırk kişiler arasında düzgün ve uygun dağıt- maktan ibarettir. Peşinden belli olmak şartiyle en büyük milyonların bile topla - nacağına içten inamıyoruz. An - cak şurası var ki yılda, beş Tira- yı bir yana koyamıyan ve havacı. lığa yardım borcunu, ulusal bir borç olduğu için ödemeğe savaşan yurddaşla yılda yüz bin lira ka - zanan adam yahut kurul arasın - da ve on evi, bir kaç apartımanı olanla dikili ağacı olmıyan arasın- da mevcud açık farkların göz ö - nünde tutulacak kadar büyük bir önemi olduğu unutulmamalıdır. Memleket, gerçek bir tehlike karşısında ise, havacılığın ihti . yaçlarını kesin sayılarla ortaya koyarak gücümüze göre vilayet - der, şehir, kasabalar ve köyler a - rasında parçalamak ve bu suretle bu işi başarmak, sözün kısası ha - va tehlikesine karşı ulusça bir se- terberlik yı,nmık zorağında bu - lunuyoruz, İşin kesin çıkar yolu budur. Bizim inanımıza göre, mesele bellisizlik götürmiyecek kadar ö- nemlidir ve havacılık davasını, halkın soysal ve ulusal duygula - rına inanarak bir gün evel kotar - mak lazımdır. Bu da, devlet ve ulusça ciddiğ bir hava seterberli- ği yapmak ve işe dört elle sarıl. makla olabilecektir. Şakir Hazım GÖKMEN İSVEÇ'TE İsveçin yeni ulusal savga programı Stokholm, 31 (ALA.) — Taveç'in ye- ni savga örgütünü hazırlamak Üzere 1930 yılındanberi çalışan komisyon ö- devini bitirmiştir. Uçakçılığın gelişmesi üzerine İsveç- in sevkulceyş durumunda hasıl olan de- Gişikliğin ve kötüleşen arsıulusal du- rumu göz önünde tutan komisyon, İs- veçin savga örgütlerini hele uçakçılık bakımından kuvvetlendirmek — zorunda kalmıştır. Komisyon barış zamanında bile, bir başkomutanlık ile tam kadrolu bir ge- nel kurmaylık lürumunu ileri sürmüş- tür. Komisyon, çoğunluğunun kararına göre, bugün 112 milyon koron olan mü- dafaa büdcesi 148 milyona Çıkarılacak- tır. Ordunun harb örgütü altı tümenlik iki kolordu olacak, bundan başka bir seyyar tümen ile tank kıtaları, istihkâm kıtaları, sahra telgraf kıtaları gibi ö- zel kıtalardan kurulacaktır, — Ayrıca, yersel savga işleri için, Gorland adası edası özel kıtaları, kuzay İsvoçde Bo- den kalesi koruma krtaları olduğu gibi kalacaktır. Subay sayısı 1686 dan 2112 ye küçük subay sayısı ise 1030 dan 1375 © çıka- rılacaktır. Piyade kıtalarına hizmet süresi 140 günden 175 güne çıkarılmıştır. Yüksok tahsil görenler ise 260 günlük bir hiz- met yapacaktır. Uçak topçusu, iki alay ve bir sabit kıtadan kurulacaktır. Uçak kuvvetleri 21 filoya çıkarılacak ve bu kuvvet 257 harb uçağı, 80 okul uçağiyle bir mikdar ta mmodern olmıyan uçak — olacaktır. Ordunun kuvyeti, harb gerecinin fazla- Taştırılması ve modernleştirilmesi — su- retile, büyük mikdarda artırılacaktır. Donanmaya gelince, komisyon yeni- den savaşboyu gemileri zırhlısı yapıl- ması lâzım gelmediğini ve donanmaya düşen ödevin torpido muhribleri ve de- Nizaltı gemileri gibi ufak gemiler ile uçağın birlikte çalışması suretiyle ko- tarılacağını ileri sürmektedir. Proje, her sıhatli vatandaş için süel hizmet süresini 42 den 45 yaşa çıkar- Mmaktadır U.LUS 'LUL 19050 Kradrair DIŞ HABERLER İtalyan - Habeş anlaşmazlığında son durum nedir? (Başt | inci sayfada Pigaro diyor ki: “Fransa Üç aydanberi anlaşmazlığı mrsfet ve sağduyu içerisinde kotarmak için elinden geleni yapmıştır. Fakat alacağımız durumun metin olması ge- rektir, Zira Fransanım yarınki politika- ae da burada belli olacaktır. Fransanın Cenevredeki rolünü uzlaştırma rolü olması lüzimgeldiği her tarafta söyleniyor ve daha aykırı tezleri biribirine yaklaştırmak ve daha fena bir duruma kargı koymal çareye baş vurmaklığımız — gerektiğine yüphe yoktur. Fakat, şunu da söyleme- liyiz ki, ortada, aşılması müşkül bir nokta vardır. Ve bu sınır, noktadan Ö- teyc geçilirse dış sıyazamıız ve onun bü yük Rritanya ile anlaşarak: dayandığı prensipler bozulur, yahut onların tersi- ne hareket edilmiş olur, İtalyaya karşı dostluğumuz tamdır. Fakat bu dostlukta Pransanın sürekli asığlarını feda etmesini istemeyiz. Fransa, İtalya'nın baklı tatmin edebilecek pratik isteklerini ve namuslu kotarma yolları bulmağa ve gösterme- ge çalışmakla beraber arsıulusal dürüm- ları da görönünde tutmalıdır. Hiç, ama hiç bir şey Fransayr, Ürş sıyasasının beş yüz senedenberi üzerin- de durduğu genci mihverden kaydır. mamalıdır. İ Övr diyor ki “Fransa'nın, Ceney, meselesinde, İngiltere'nin peşi tmezden önce, ingiliz dış işleri bakanlığından bir i- manea istiyeceği ve sayet pakt, Âvru- pada, buna benzer bir şekilde bozula- cak ölürsa Tİngiltere'nin —yükenlerini tipkr Fransa gibi yerine getirip getir miyeceğini soracaktır.. İtalyan - ingiliz basını arasında Roma, 31 (A.A.) — Taymis ve Nevs Kronik! gazetelerinin Bolzano bildiri- ği hakkında yazılarından bahseden i- talyan gazeteleri bu yazıların açık ola- rak düşmanca olduğunu ve ingiliz bası. vunan esinlendiği bazt ingiliz çevenleri- na karşı İtalyanın gösterdiği güvensiz. liğin doğruluğunu — ispat ettiğini kay. deyicmektedir. B. Eden konseye verilecek rapo- ru hazırladı. Londra, 81 (A.A.) — B. Eden, ©- huslar sosyetesi konseyinin 4 eylüldeki toplarıtısına verilecek raporu — hazirla- maktadır. Bu rapor, Eden - Laval gö- rüşmesinden sonra değişebilecektir. Londra çevenleri, Cenevrede İngil- tere ile Fransanın birge bir rapor ver- melerini dilemektedir Doğu Afrikasına yığılan harp gereçi Napoli, S1 (A.A.) — Tevere vapuru ile İranca uçak gemisi, asker, harb ge- reci ve birçok uçakları doğu Afrikasına götürmek üzere buradan hareket etmiş- tir. İngilizlerden yabancı ordulara girecekler. Londra, 31 (ALA.) — Dış bakanlığı tarafından dün akşam yapılan bir bildi- riğ ingiliz hükümetinin izni olmaksı- zın ingiliz uyrusundan olan veya ingi- Hiz koruması altında bulunan her han- gi bir gahsm, İngiltere — hükümetinin diplomatik İlgilerde bulunduğu bir devletin ordusunda bir ödev kabul et- mesi yasak olduğumu hatırlatmaktadır 2000 ingiliz habeş ordusuna girmek istiyor Londra, 31 -(A-A.) — Londradaki habeş elçiliği, resmiğ bir bildirikle in. güliz uyrusu tarafından habeş ordusuna girmek için yapılan başvurmaları red- detmekte, fakat Iki bini geçen bu baş. varmalarının, anlattığı sempati duygula- rından dolayı Haheşistan'ın minnetini bildirmektedir. Manevrular bitti Bolzano, 31 (ALA.) — Manevralar bitmiştir. Manevralardan sonra 120.000 askerin katılmasıyle bir geçit resmi ya. pılmıiştır. Bu resimde Duüçe, Mareşal Balbo ve harbiye, bahriye ve hava müs- teşarları bulunmuştur. "Zecri tedbirlerden bahsolun - dukça tek bir asker terhis etmiyeceği: Bölzano, 31 (ALA.) — B. Musolini her türlü ihtimallere karşı gelmek için yeniden iki yüz bin italyan askeri: eylülde silâh altına çağırılacağı €l kıtalar tarafından yapılanı b Çit resminde verdiği töylevde miştir. Manevralâra lan kataların tümenleriyle birlikte kalacaklarını ilâ- ve eden B. Musolini de âr ki: * — Bir kere daha herkesin bilmes getektir ki, zecti tedbirlerden — mana - $ız ve kışkırtici bir tarzda bahsedildik- çe ne bir tek er, ne bir tek denizci bir tek uçakçı te Bu söylev yalnız üç dakika tür Zecri tedbirler ve Avusturalya, Londra, 31 (ALA.) — Kanberra'dan Royter ajansına bildirildiğine göre A- vusturalya başbakanı, Avusturalyayı Ce- nevrede oruntayacak olan — yüksek ko. miser, B. Bruc'un İtalyaya karşı zecri tedbirlere 'oy vermesine dair emir aldı- gı hakkımdaki basın haberlerinin aslı olmadığını töylemiştir. Başbakan Habeşistan'da harp patla. yacak olursa, Avusturalya'nın daha filen ortad bulunmayan bu mesele hakkında alacağı durumun gimdi miyeceğini ilâve etmiş Buna kargı, B. Bruce'un İngilterenin barış sıyasasına tam bir yardımda bulu- tacağı resmen berldtitmektedir. n ileri sürül İngiltere verilen bırakığdan haberi olmadığını söyliyor Londra, 31 (A.A,) — Resiniğ çeven- ler B, Ricket tarafından Adisababada oruntanan bir İngiliz - amerikan finan sal grupuna bazı bırakığlar — verildiği hakkında hükümete hiç bir baber gel mediğini bildirmektedir, Harb halinde İngiltere bırakığ alanların haklarını korumuyacak Londra, 31 (A.A.) — Kuvvetle söy- lendiğine göre, barb halinde, İngilte- ze, Habeşistandaki petrol bırakığı ile ilgili olanların haklarını biç bir suret- le korumuyacaktır. Bırakığ verilmesi italyanları kızdırdı. Roma, 31 (A.A.) — Habeşistan pet rollerinin işetilmesinin — bir İngiliz - amerikan grupuna ihalesi, burada de- rin bir kızgımlığa sebeb olmuştur. - Giornale gazetesi, bu hareketin, in- Biltere tarafından İtalya ile imza edi len muahedelerin nakzı — mahiyetinde olduğunu söykemektedir. Amerikan çevenlerinin kaygısı. Vaşington, 81 (A.A.) — Tecrübeli arsrulusal tetkikçiler Habeşistandaki ?“mı bırakığları hakkında diplematik kargaşalıklar olması ihtimalinden kork- maktadırlar, Bununla berâber, bu brrakaığın Bir- leşik devletleri bugünkü bubrana karış- tırmıyacağı sanılmaktadır. Çünkü, Bir. k;î_k devletlerin, Habeşistanda zaten sahip oldukları petrol asığları Ameri- kanın, tarafsızlık kanumunu — kabul et. mesine engel olmamıştır. B. Ruzveltin, bu - kanun projesini imza etmek hususundaki gecikişi birçok söylentilere yol açmışsa da iyi haber a. Tan çevenler, buna hiç bir sebeb göster- memektedir. Dış işleri bakanlığı, bıra- kığ. Adisababa tarafından berkitilme- dikçe, bunun hakkında kesin olarak bir şey söylemek İstememektedir. B. Borah, bırakığın Birleşik devlet. ler ağyruları tarafından satın alınması: Tun Âmerika'nın - bitaraflık #ryasasını bozmıyacağını söylemiştir. Çarpışma olmadı. Paris, 31 (A.A.) — Sömürge bakanı, frantız somalisinde bulunan İssas oy- mağı ile Samaras oymağı arasında ha- beş toprklarında bir çarpışma olduğu haberini yalanlamaktadır. Topçu ateşleri hazırlıkları Bolzano, 31 (A.A.) — Kıral ve Duce, “Non, vadisinde 124 toptan katınç 31 batar 1 tarafından yapılan gerçek top- çu Gteşi talimlerinde hazır —bulunmuş lardır. Habeşistanın finans tedbirleri Adisababa, 31 (A.A.) — Habeş ban- kasr yalnız gezginlerle tecimenler için ve az mikdarda olmak şartiyle yeniden yabancı döviz satmağa başlmıştır. Girltin çıkattan fazla alması den husüle gelen döviz azlığı, kapital- lerin harb tehdidiyle drşarı kaçmasın- dan ötürü daha fazla artımmıştır. Öte yandan birçok kimseler harbın sonuçlarından şüphe etmekte ve Avru- pa mallarinı istok yaptırmaktadır, Fakat memleketin kaynakları geniş olduğu gibi bankanın durumu da iyi- dir ve kâğıd paraların yüzde yüz made- ni karşılığı vardır, İmparator mallarının sigorta ettirilmesini istedi. Paris, 31 (A.A) — Londradan Le maten gazetesine bildirildiğine göre, habeş imparatoru Liyod'e başvurmak, Adisababadaki özel taşıtsız malları ve hükümet mallarının büyük bir kısmınt harb tehlikesine karşı sİigorta etmesini istemiştir. Lloyd daha cebab venmemiştir. İm« pacratorun Avrupa bankmlarında — bulu« nan taşıtlı Özel servetinden büyük bir kasmı Patitte bulunmaktadır. Kanada barış istiyor. Ottava, 31 (A.A.) — Hükümet, U« Tuslar sösyetesi konseyine gidecek olan delegasyona emir verdiği sırada - "bizl ilgilendiren — tek harb barış barbıdır, demiştir. DAĞINIK HABERLER : Altıncı alman kolordusunun büyük manevrası Hanover, 31 (ALA.) — Altncı alman kolordusu Hanovr ile Lüneburg arasın. da iki eylüldan beş eylüle kadar büyük manevralar yapacaktır. Bir resmiğ bildiriğde Versay andlaş- masından beri ilk defa olarak modern harbın lürumlu kıldığı silâhlarla bBöyle bir manevra yapılacağı bildirilmektedir. Çankayşek ne oldu Şanghay, 31 (A.A.) — Japan çeven leri, çin mareşalı Çankayşek'in hapis edildiği haberinin doğru olmadığını bil- dirmektedir Fieri hakyerinin verdiği cezular Tiran, 31 (A.A.) — Son azıma ha » disesi dolayısiyle Fieri hakyeri 4 ölüm, 23 sonsuz kürek ve 11 yirmi yıl hapis cezası vermiştir Göringin gezisi geri kaldı Kopenhag, 31 (A-A.) — Extrabla dett gazetesi Göring'in Danimarka et. rafında yapacağı geziden vaz geçtiğini çünkü sryasa! işlerin kendisinin yerin- den ayrılmasına engel olduğunu ya. zıyor, Düzeltme Dünkü sayımızda, beşinci — sayıfa. mtzda, otuz ağustos törenine aid yazı- da General Kemal'in soyadı Gökçe ola- caken Kökçe olarak çıkmış ve söylevim baş tarafı karışmıştır. Şöyle olacaktır: “Beş yıl süren bu çetin savağta, başta Yüce Önderiyle, tüsk ülüsu hiç bit engel dinlemedi. Erkeğiyle, kadı- miyka, dişiyle ,tirnagıyla, can ve başıy- la yöksullüklar içinde, Çalıştı, didindi, uğraştı...