9 Ağustos 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

SAYIFA 2 ” buhranı sonra bu bi- çımde ilk anlaşma 1930 ortaların- da Macaristan ve Avusturya'dan — doğdu, fakat bu memleketlerde yaşayamadı. Mal trampası sağlam iktısadi bünye istiyor. Türkiye ve Fransa daha sonra bu yola girdi - ler. Fakat iki memlekette ayrı ay- rı istikametlerde inkişaf etti ve ancak Türkiye'de muvaffak oldu. İftiharla söyliyebiliriz ki türk sis- temi gerek ilim, gerek teknik ba- — kımmdan başlı başına özellikleri olan bir sistemdir. 'Türkiye bu yoldan bemen bütün it- halât eşyasına şamil olam kontenjanı yıl- da yedi yüz bin liralık bir mikdara in. dirdi, başka tabirle tamamen süpürdü. Fransa ile intihap mülâhazalarını he- saba katmıya mecbur sıyasal çeşitli fır- kaları ve kıtaca iç pölitikası yüzünden kontenjan sistemini günden güne geniş- — ketmeye doğru yürüdü. Bundan dola- — yıdır ki yapılmış anlaşmaların 1935 or- — talarına kadar olan tatbikatı, Türkiye- —— bin daima golaylık göstermiş olmasına p rağmen Fransanın, meselâ almayı tcah- hüt ettiği tütünü bile pek geç almak, vermeyi teahhüt ettiği kontenjanları — wermemek neticesiyle karşılaştı. Fran- sanın yüz milyon frangı aşan matluba- *ti memleketimizde toplandı. Fransa bu parasını ancak memleketimizden türk malı alarak çıkarabilirdi. Heyetimirin Parise vardığı gün dört memleket Fran- #a ile umumi kliring, ithalât resmi faz- Talarının ref'i kontenjanların tezyidi ve teahhüdü gibi esaslar üzerinde üç aydır münakaşada bir anlaşıma zemini bulamı- yarak burasmı- terke hazırlanıyordu. Filhakika bu memleketlerle inkita ge- cikmedi. Hükümetimiz modüsü, Fran- sa ile kliring anlaşmasını feshetmişler- di. Fransızlar yüzde otu zmisbetindeki türk fazla ihracatı kaydıma ve bedelle- rinin cumuriyet merkez bankamız emri- ne verilmesine itiraz ediyorlardı. Laval kabinesinin 29 kararnamesindeki pren- — siplerine göre de yeni bir anlaşma im- — kdnı çok güçleşmiş bulunuyordu. 7 Bu çetin şartlar içinde haşlıyarak, ve tatiller hariç olmak üzere fasılasız on beş gür süren müzakerele- — Tün vardığ imeticeler şöylece hullsa e- dilebilir: : 1 — Umumi kliring esası muhafaza — edilmiştir. 2 — Türk kliring tisteminin hususi- — yeti olan geniş husüsi kliring yani ta- Kas esası kabul edilmiştir. 3 — Kontenjanlar artıtılmıştır. Ve bazı maddeler için yeniden kontenjan — âlınmıştır. f 4 — İthalât munzam resimleri kal- — dırılmış, yani malalrımızdan almmakta olan yüzde 6 ithalât takası yüzde ikiye — ândirilmiştir. ” . 5 —Evelki anlaşma devresinden kâl- ma yüz milyon küsür frank tutarında olan ve kliring muamelelerinin önünde tıkaç teşkil eden fransız ticari alacakla- rrayri bir hesaba alınarak, Türkiyeden Fransaya ihraç edilecek Fransada kon- tenjana tâbi ve yeni alınmış kontenjan- — darla yıllık tutarı ön milyon frangı bu- lan ithalâtımızla tedricen tasfiyesi esa- — Br kabul edilmiştir. Bunlardan başka sü- - Fümü güç muayyen bir kısım mallarımı- — gin hüsusi takas yoluyla bu tasfiye işin- de kullanılması da temin edilmiştir. y Yani hem yeni kliringin işlemesi, hem €ki alacaklarım uzun vadeli faizsiz bir ticar? kredi haline inkil&bı, hem de sü- — Tümü çetin muayyen mallarımıza prim temini kabul olunmuş, nihayet bu surret- — heelinde en az sekiz sene bu para faiz- — Biz kalacak olan cumuriyet merkez ban- — kamızın iskonto ve ticari finansıman iş- — lerine bu parayı hasretmesi imkânı el- “>de edilmiştir. 6 — Cumuriyet merkez bankası ser- |— best emcine tahsis edilecek olan döviz nHisbeti devlet ve belediyeler mübayia- o tı, husüsf? ve umümi kliringler ve eski -— alacakları da şamil olmak üzere yüzde — Ootuzdan yüzde otuz beşe çıkarılmıştır. ? — İstikrarı temin için anlaşma müddeti yirmi aya çıkarılmıştır. ! 8 — Fransırz rejisinin bundan önce- — ef anlaşma ile kabul ettiği mükdar fev- — kinde her sene tesbit olunmuş mikdarda O Mmuntazaman tütün satın alması temin “olunmuştur. “Tezayüt nisbeti yüzdde el- Nidir.,, © — Modus ve kliring anlaşmaları. — müddet ve meriyet itibariyik biribirine bağlanmıştır. Aı—ılıımıınııt bükmü 13 R ağustostan itibaren yürümiye başlıya- taktır. Yeni anlaşmanın başlıca anahtarları bunlardır. Fransız kompansasyon ofisi müdürü B. Jolly bu anlaşmaların şim- diye kadar yapılmış benzerleri arasın- da teknik ve tatbikat kıymeti en yük- sek bir mükemmeliyette bulunduğunu we türk kgisteminin Fransa için de bir tekâmül olduğunu söylemiştir. Nihayet memnuniyetle ilâve etmeliyiz ki 1933 de olduğu gibi yeni politikasından son- Fa da ilk olarak Fransa, memleketimiz le böyle bir anlaşma imzalamış bulunu- yor ve bu yeni fransız ticaret nazırının da ilk mukavelesidir. Hele müzakere müddetinin kısalığı sahiden bir rekor- dur. Fransız resmi tebliğinin de kaydet- tiği gibi, heyetimize reislik eden büyük elçimiz Susd Davas, böyle bir anlaşma- nın iki memleket için olduğu kadar ar- mulusal sıyasa bakımından da önemini ve değerini anlatan beyanatta bulun- muştur. İsmet İnönü hükümetinin ken- dilerine verdiği büyük ve güç vazifeyi her iki memleketin hayrına olarak ba- şarmasını bilen müzakereci heyetimizin elde ettiği önemli ve değerli netice hiç şüphe yoktur ki iki millet arasındaki dostluğu temelleştirmeye — ve tecimsel münasebetlerimizi genişletmeye çok yar- dım edecektir.., FRANSA'DA: Bresite yeni gösteriler Brest, 8 (A.A.) — Tersane iş- ilerini idün öteygünkü ka- dar olmıyan bir takım hadiselere sebeb olmuştur. Göstericilerin sa - yısı daha azdı ve polis bunların şehrin ortasına kadar ilerlemeleri- ne engel olabildi. Sabahın sat birine doğru dü - zen yerine getirilmiştir. Polisler enternasyonal türküsü- nü çağıran ve güvenlik tertibatı- na karşı ağızlarına geleni haykı ran ve ellerine geçeni atmakta o - lan göstericileri geriye püskürtmüş lerdir. Birkaç kişinin önemsiz surette yaralandıkları bildiriliyor. Gös tericilerin arasmda en ziyade iş - sizlerle çocuklar bulunuyordu. . Brest'te durum Brest, 8 (A.A.) — Sabahleyin şehir- de sükün hüküm sürmekte idi. Umumi grev tehditlerine rağmen bütün umumi işler, nomal bir surette yapılmıştır. vi Pâris, 8 (A.A.) — Son baberlere gö- re Brest şehrinde sükün vardır. Paris - Midi gazetesi, ikinci bir ya- ralının hastahanede öldüğünü baber ver- mektedir, Şehir halkı sabahları sokağa çıkmamaktadır. Sanıldığına göre, işçiler çalışmak ü- zere bu sabah tezgüh kapılarına gelmiş- ler, fakat kapılar hükümet tarafından kapatıldığı için içeri girememişlerdir. Evelki günkü çarpışmalarda - ölen bir işçinin ölü alayı bugün öğleden son- ra şehir mahallelerinden birinde yapı- lacaktır. Hükümet, nizamın muhafazası soravını alayı tertip edenlere bırakmış- tır. *a Brest, 8 (A.n.) — Salı günkü pa- tırdıda Ölmüş olanların cenazesinde Broeatli işci ile yakım köylerden gelen bir çok işçi hazır bulunmuştur. Cena. ze türübünde bir çok resmi gçahıslarda katılmışlardır. Brest hadisesinin yankıları Paris, 8 ÇA.A.) — Bu sabah gazete- ler, “ayaklanıma,, , “azıma,, ve “azıcı ha- reket,, gibi başlıklar altında Brest ha- diselerine sayıfalar dolusu yazı ayır- maktadırlar, Bu hadiselere önayak olanlara karşı ciddiğ tedbirler alınmasını istiyen Ma- tin gazetesi diyor ki: *“Brest hareketi, anı bir tepki olma- yıp. komünist ve sosyalist politikacılar tarafından hazırlanmıştır.,, Aynı fikirde bulunan “Jur,. gazete- si, gerek Bresxt ve gerek Toulon'da ç kan hadiselerin, gündeliklerinin artırıl- Saasını istiyen bir işçi savaşı olmadığı- ULUS ———M SAĞ e KÜ eĞ ' n SAa svve DİŞ HABERLEF Paris konferansı toplanıyor İngiltere protestosuna cevab bekliyor AANANA İtalyan basımı , İngil- tere uluslarım jandar- ması değildir,, diyor - İtalya 250-500 bin bal- ya pamuk alacak - Ha- beşistan ordusunu 630 bine çıkardı. - Vehib paşa için asılsız haber ğ Roma, 8 (A.A.) — Giornale d'ltalya gazetesi İngiltere'nin ha - beş meselesinde İtalya'ya karşı elan durumunu inceliyerek di - yor ki Xa Ingilterede İtalya'ya düşman partilerin devlet adamlarının ya- nında İtalya'nın davasından yana kuvvetli bir kamoy bulunuyor. İtalya, kendisinden yana olanla ra minnettardır.,, Bu gazete yazısını şöyle bitiri. yor: *“ Dünyanın mukadderatı se - çim işleriyle karıştırılmamalıdır. Ve gene eıııperyılıımı de İngilte- re'nin uzun seneler süren silâhlı savaşlarla elde ettiği hakları di - ğger uluslar için yadısayacak dere- cede ileri gidilmemelidir. İstekle- re bir had çizilmeli ve diğer mem- leketlerin dostluğu ve çalışma bir- Hği takdir olunmalıdır. Halbuki, dünyanın her tarafıa- da birçok ve güç meselelerle kar - şılaşmak yükümünde bulunan İn - giltere'de Avrupa'da barış ve dur luk inancalarımna ıııılıtıı; bulun - maktadır. Bu inancalar Streza'da başla- mıştı. Ve bunlar genişletilebilirdi, İtalya bu inancalardan biri olabi- lirdi. Ancak, ondan hayatiğ ihti - yaçlarını feda etmesi ve esasen bütün isteklerini elde etmiş bulu- nan başka memleketlerin faydala- rı uğrunda jandarmalık yapması istenemez.,, Vehib Paşa hakkında esassız haberler Ankara, 8 (A.A.) — Vehib Paşa'nın bagünkü Tür - _hı'yı Cumuriyeti hükümeti ile hiç bir il, Anadolu Ajansının önce neşretti- ği haber de bir belgedir. Habeşistanda bir ödev - kabal etmesi için Ankara'dan Vehib Pa- ——— nı, fakat br azıma başlangıcı - sayılabi- tecek ve inceden inceye hazırlanmış sı- yasal gösteriler olduğunu yazınaktadır. Genel iş konfederasyonu neşrettiği bir kararda Brest gösterilerini haklı bulmaktadır. Komünst "Humanite,, gazetesi, ışıklıklarda ölenlerin gömülmesi ilgisi ile bugün bir genel grev yapılacağını ve bu grevin kesin olarak yeritileceğini yazmaktadır. Fransanm büyük işleri Paris, 8 ÇALA.) — Bugünkü bakan- lar könseyi, İş bakanının, büylük işler hakkındaki bir program saptayacak o- lan kararlar hakkındaki önergelerini in- celiyecektir. Venizelos Fransadan ayrılıyor Paris, £ (A.A.) — Giriştiği - hükü- met darbesinin yarıda kalması üzerine Fransa'ya sığınmış olan Venizelos, ex- celsior gazetesi yazitılarından birine, Normandic'yi yakında terkederek- yaz azatını Fraftsa deşihda, “başka bir iklim- de, geçireceğini söylemiştir. kar- 'gisi olmadığına bu hususta şaya emir verildiği etrafında çı - kan haberler doğru değildir. Yeni giden kuvvetler Napoti, 8 (A-A.) — Napoli ile Ma - savva arasında düzgün postâ yapan Mazzini vapuru, bugün bazı — subaylar, sörnürge askerleri ve harb gereçi ile, Doğu Afrikasma gitmek üzere buradan kalkmıştır, Subaylar arasında, Napoli faşist par- tisi assekreteri, teğmen Fernando Delo ile, Kültür bakanının oğlu teğmen Cio Cio de Veki bulunmaktadır. ıml)u pamuğu niçin istiyor? Vaşington, 8 (A.A.) — Amerikan gi- rit ve çıkat bankasının haber verdiğine göre, bazr amerikan çıkatçıları bankaya !ıııvuıırılı italyan endüstrisine yapıla: cak pamuk çıkatına para yatırılması için * kışa vadeli krediler istemişlerdir. Banka, bu pamuğün müklımmat ya - pilmasında kullanılmıyacağını araştır - mak üzere çıkatçıların düleklerini ince - den inceye inccledikten sonra kredileri verilebilecelini söylemiştir. Konferansa hazarlık Paris, 8 (A-A.) — B. Laval, dün öğ- leden sonra, ingilir elçisi Sir George Clerk ve italyan elçisi Kont Pigmatti Morano di Custozza ile görüşmüştür. Görüşme, 16 ağustosta Paris'te kanü- hükümetlerin cevabı. için bu konferansın toplanma tarihi kesin olarak saptanma miştır. Yetkili çevenler, konferansın — ger - çekte BB. Laval. Eden ve Aloisi arasın- da bir haberleşme mahiyetinde olacağı fikrindedirler . İtalya pamuk — alacak Nevyork, 8 (ALA.) — “Sun,, gazete- sinin haber verdiğine göre, İtalya, Bü - yük miktarda Amerika pamuğu satın al mak Üzere, Nevyork börsası ile paazrlı- #a girişmiştir. İtalya'nın satın almak istediği pa - mük, 250.000 ile 500.000 balya arasın - dadır , İtalyan ordusuna girmek istiyen Roma, 8 (A.A.) — Yabancı uyrular tarafından gönüllü olarak askerlik hiz- metine girmek için gösterilen istekl. .i çokluğundan ötürü, İtalya'nın bir “ya - bancı lejiyon,, kurulması meselesini in - eclediği yayıntısı dolaşmaktadır. İtalyanın — istekleri Roma, 8 (A.A.) — Paris konferansı- nın sonuçları hakkındaki tasınlar şimdi daha uygun bulunmaktadır. İtalya, ön- ce bu konferansın derhal toplanmasına itiraz etmişti. Fakat şimdi italyan hükt meti, toplantı için saptanan tarihin, tür- lü görüşmeler arasında bir yakınlık bul mıya ve İngilterenin italyan istekler' daha iyi anlamasına elverişli olduğu fik- rindedir. İtalya cevab vermezse Londra, 8$ (ALA.) — Hükümet, ital- yan gazetelerinin İngiltere'ye karşı gi - riştikleri savaştan ötürü, 26 temmuzda yapmış olduğu protestoya İtalya'nın u, güun bir cevab vereceğini umud etmek - tedir. İtalya, bu protestoya cevab verme - diği takdirde, İngiltere yeni bir girgid- bulunacaktır. Bu ikinci girgiden son da bir cevab alamazsa, Londra hükümet, meselâ italyan gazete aytarlarının geri gönderilmesi gibi bezı tedbirler almayı düşünecektir. Habeş ordusunun kuvveti Adisababa, 8 (ALA.) — Havas ajan- 61 aytarının bildirdiğine göre, habeş sü- el kuvvetleri “7,., ordudan katınçtır. Her orduda, üçer bin kişilik 30 alay vardır. Bu besab ile habeş ordularmın bütünü 630.000 kişiye çıkmaktadır.. Buriların ancak 250.000 | hükümet tarafından verilen tüfek ve cephane ile cihazlıdır. ? Haheşistan'ın aşağı yukarı-türlü tip- lerde 200 topa sahib olduğu gattılmak - AAAA, Almanya Tuna paktına hangi şart larla girecek? Viyana, 8 (A.A.) — Velt Blattın Berlin aytarının bildir- diğine göre, B. Hitler, dış ba- kanı Von Noyrath, Sü Bakanı B. Von Blomberg, B. Göring ve B. Göbbels, Tuna andlaş- ması hakkında olan yeni fran- sız - italyan projesi üzerinde üzun uzadıya incelemelerde bulunmuşlardır. Bunların “Almanya, baş- langıçtanberi, hak eşitliğine sahib olmadan hiç bir andlaş- maya girmemeğe karar ver- miştir.,, yolundaki 13.5 tarihli görüşü savgamak Üüzere söz birliği ettikleri söylenmekte- dir. B. Göbbelsin bü görüşme sonunda, Avusturya mukadde- ratının Romada belli olacağı- nı fakat Avusturya rejimi hak- kındaki son kararın Berlinin elinde bulunduğunu söylediği söylenmektedir. B. Göbbels, A- vusturyanın, Almanyaya ka- tışması halinde büyük bir dev- let haline geleceğini ilâve et- miştir. AARAŞ YARARADAZ tadır. Bu topların bazıları 1860 da ya - pılmıştır. Habeşsatan bundan başka 400 kadar makineli tüfek, bir o kadar da oto matik tüfeğe ve 8 uçağa sahibtir. Bu uçakların ancak 6 &t havalanabilmekte - dir. Habeş küvvetlerinin kuzay — illerde toplanması, hükümetin bir emri gereği olmadığı söylenmektedir. Bu toplanma, habeş savaşçılarının tehdide en fazla maruz bildikleri bölge- Terdeki şeflerin emri altına girmek hu - susundaki eglimleri şeklinde izah edil- mektdier. İtalyan genel kurmay başkanı Parise geliyor Paris, 8 (A.A.) — Matin gazetesinin Roma'dan aldığı bir habere göre, ital.ı yan genel kurmay başkanı B. Badoglio, fransız genel kurmay başkanı B. Game- lim ile Roma'da başlanmış olan görüş- melere devam etmek üzere yakında Pa- ris'e gidecektir. Lö Jurnal gazetesi, bu iş dolayısiyle son zamanlarda İtalya tarafından alınan sücl tedbirlerin, italyan kuvvetlerinin tekrar gruplandırılması hakkında ve Fransa ile bir işbirliği esasına dayanan plânın bir kısmı şeklinde göründüğünü ileti sürmektedir. Roma'dan — gelen bir ajans haberine göre, sü bakanlığı gerek italyan gerek yabancı, hiç bir gazetecinin, Brenner boğazı sınırında yapılan manevralarda bulunamıyacağı emrini vermiştir. Yanlış bir haber Londra, 8 (ALA.) — Taymis gazete- si; Mısırdaki ingiliz yüce komiserinin Kahire'den ve Irak büyük Britanya el- çisinin Bağdad'dan hareketlerinin, İ- talyan - habeş anlaşmazlığı için Lon- dra'da toplanmasına karar — verilen bir konferansa katılmak ergesiyle olduğu bakkında bir gazete tarafından verilen haberin doğru olmadığını bildiriyor. Taymis, böyle bir onferansın ne töp- lantıya çağrılmış, ne de çağrılması dü- şünülmüş olduğunu yazmaktadır. Taymis'in dediğine göre, yüce ko- miserle elçi, sadece azat gezisine çık- mış olup, kendilerini ilgilendiren mese- leler üzerinde görüşmek ergesile, her yıl olduğu gibi, İngiltere dış bakanlıs ğıina uğrıyacaklardır. Japonyanın Adisababa işgüderi Tokyo, (A. A.) — Japonyanın Roma büyük elçiliği sekretelierinden B. Harü- manm Adisababa işğüderliğine gönde- Mleceği haber alınmıştır. ——