6 Haziran 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

©N ALTINCI YIL. No: 4977 FRANK FRANSADIR... Bugün Fransa'da en kuvvetli parti olan radikal sosyalist par- tisinin lideri Bay Eryo, son bir söylevini şu sözlerle bitirmiştir: &. Frangı korumak için toplana- lım, Çünkü, frank Fransa demek- tir...,, Frangın bugünkü Fransa - de- mek olduğuna, Eryo ile beraber herkes inanmaktadır. Paranm, pa- ra olarak büyük rol oynadığı bir ülkede ekonomik olduğu kadar, sıyasal bakımdan da çok değeri ve önemi vardır. Fransa'nın s08- yal durumu, büyük bir nisbette frangın — kıymetine dayanıyor.. Fransız köylüsü, fransız burjuva- zisi, fransız finanısı acun için frank ekonomik hayatın başlıca temeli- 'dir. Ulusal zenginlikle ulusal ge - lirin büyük bir kısmı ' doğrudan doğruya para ile paranın üremin- dea doğduğu için, onun değeri Fransada her yerde- olduğundan daha çok bir duyarlık ile göz önünde tutulur.. Ve bu değerde baş gösterecek değişiklikler, han- gi sınıftan olursa olsun, bütün Fransızlara dokunur.. Ve onlar frangın tehlikeye düştüğünü gö- Tünce, Frapsa tehlikede imiş gibi ayaklanarak harekete geçerler.. Birkaç vakit için sıyasal uymaz- lıkları unutarak frangı korumak amaçile birleşirler.. Franszların bu üsnomal kalkınmaları çok kere büyük bir başarı ile sonuçlanır.. Bütün bir ulusun istek ve irdesi bir nokta üzerinde toplanınca bu- nun başka türlü olmasına da ikti- mal verilemez. Ekonomik buhran her tarafta para kavramı üzerinde yeni fikir- ler uyandırmışsa da onun esaslı rolünü bir türlü değiştirememiş- tir. Para ya vardır, ya yoktur. Varsa, ve gerek iç, gerek dış de- ğişin başlıca araçı ise kıymetinin de çok oynar uması ve kendisine üzkes güvenilmesi gerektir. Belki üsnomal| zamanlarda paranın kıy- metini oynatarak ondan geçici faydalar elde edildiği görülmüşse de bunun ne kadar devam ettiği ve sonra tutum ve biriktirme nok- tasından yaptığı Zzararlarla alış veriş bakımından getirdiği — fay- daların biribirini ne dereceye ka - dar koruduğu da eyice anlaşıla - mamıştır. Gün geçirmek ve hattâ hoşça ge- çirmek ille yarının da böyle geçe- teğine kesin bir beldek değildir. Para düzeni de, ulus hayatınım temel taşlarından biri olduğuna göre diğer birçok sosyal ve sıya- sal düzenler gibi bunun da de- vamlı ve durluklu olmasına lü- zum vardır. Bunun içindir ki Fransa'da frangı korumak - işi ortaya çıkın- ca, tıpkı yurdu. korumak - işinde olduğu gibi sağdan veya soldan olsun, parası çok veya az olsun, bütün fransızlar - birleşiyorlar.. Fransız parlamentosu bundan ön- ceki kabineye tam yetki vererek frangı korumak işinde yardım et- memişse buna biraz da sıyasal dü- şünceler sebeb olmuştur. Ne olur- sa olsun fransızların büyük ço- gunluğu her halde frangın korun- masını istemektedir. Yalnız türlü paralar arasındaki dayanışma göz önüne getirilince fransızlar, fran- gı sarsan etkelerin dıştan gelen- lerine de her vakit karşı durabile- cekler midir? Meselenin can nok- tası buradadır. Zeki Mesud ALSAN belimeler Duyarlık Bu yazıda geçen yeni karsılıkları: Ürem — Poiz; Kamutay'da İki suçlunun ölüm cezası hapse çevrildi Dün Fikret Sılay'ın başkanlı - ğgında toplanan Kamutay'da poli- sin ödevi ve yetkisi kanununun beşinci maddesinin A böleğinin de- giştirilmesi ve yargutayın 1935 büdce yılı içinde Ankara'ya taşın- ması hakkındaki kanunların ilk görüşmeleri yapılmıştır. Yargutay hakkındaki kanunun hükümlerine göre yargutayın Ankara'ya taşın. ması zamanı venasıl yapılacağı Tüze Bakanlığınca atanacaklır. Kamutay dünkü toplantısında Çal'ın Dere köyünden Ömer, Ku - la'nın Camikebir mahallesinden Mehmet oğlu Hakkı, Çal'ın Şeyh- elvan köyünden Mehmet ağlu Ve- li, Kuruçay'ın Çorak köyünden Mehmet oğlu Cafer'in ölüm ceza- sına çarpılmaları hakkındaki maz- batayı kabul etmiş ve Salih'linin ( Sonu 4 üncü sayıfada) Yevtiç kabinesinde değişiklik Belgrad, 5 (A.A.) — Havas ajansının özel aytarı bildiriyor: Skupçına'da saylavların seçim ra- mcelendikten sonra, Yev - tiç kabinesinin bazı üyeleri, ya - kında değiştirilecektir. Şimdiki Kültür Bakanı B. Ste- İ Skupçına başkanlığı - iktimali vardır. Yeri - ne kimin geçeceği daha belli de - ğildir. Herhalde kabinede çok bü- yük değişiklikler yapılmıyacaktır. B. Göring'in Belgrad yolculuğunun sebebleri Belgrad, 5 (A.A.) — B. ve Bn Göring, yarın, Dalmaçya kıyıla- - rından Belgrad'a — geleceklerdir. Resmiğ çevenler, B. Göring'in Yu- goslavya'da resmiğ bir işi olduğu hakkındaki haberleri yalanlamak- tadır. Yugoslavya'nın politikası dostlukları ve bağla«malarile be - lirtilmiştir. Bu politika, dost ül! lere haber verilmeden yapılacak bir takrm konuşmalarla değiştiril- miyecektir. Gazeteler, bu geziye herhangi bir yüksek şahsiyetin yolculuğu kadar ilgilenmektedirler. Florya bayındırlanıyor İstanbul, 5 (Telefon) — Flor ya'nın bayındırlanmasına başlan- dı: Plâj en çok bi içinde tam konfurlu bir gezinti yeri haline getirilecektir. Yakın yerlerde şim diden evler yapılmıya başlanmış- tır. Şarbaylık plâjın satın alımma işini bitirmiştir. —— .—— Çağrı Kamutay İşyarlar kanunu sü- resiz komisyonu 7.6.1935 cuma gü- nü genel kurul toplantısından son- ra toplanacaktır. .4 Kamutay Gümrük ve Tekit ko- misyonu 6. VI. 1935 perşembe gü- nü saat «10» da toplanacaktır. Uymazlık — İhtilâf; Üsnomal — Fevkalâde; Kavram * Mefhum; Değiş — Mübadele; Araç — Vasrta; Kesin — Kati; Beldek —- Alâ- met; Durluk — İstikrar; Yetki — Ba- lühiyet; Çoğunluk — Bikseriyet; Da- yanışma — Tesanüd; Etke — Âmil — Hassasiyet; Merd adam ve büyük ulur odur ki, yi olduğu gibi görür. Böyle ulus- dar, türk-ulusu gibi, geçmişte olduğu ka- dar yarın da daima muzaffer olur. — Sİ NASIL DÜŞTÜ? Yeni kabineyi gene B Buison'un kurmasında ısrar ediliyor - Gazeteler rejim buhranından bah- sediyorlar - Paris'te karışıklıklar oldu Paris, 5 (A,A.) — B. Buyson'- un tam yetki dileğini 262 oya kar- sı 264 oy ile reddeden fransız r Bay Laval lâmentosunun dünkü toplantısı şöyle olmuştur: “Hükümet saat 20,40 da çekil- kümet tarafından okunan bildiri - ği alkışlamışlardır. Bununla beraber, komünistler bildiriğin okunmasını birçok de - falar kesmişlerdir. Radikaller, sa- kınlı hareket etmişlerdir. Hükümet önce, soruların geri- ye bırakılması için güven oyu iste- miştir. Bu geri bırakma önergesi- ne karşı kısa bir aytışmadan son - ra parlamento 192 oya karşı 390 oy ile geri bırakmayı onamıştır.. Bunun üzerine B. Buyson, tam yetki kanun projesini ortaya koy- muştur. Finans komisyonu hemen toplanmış ve 18 oya karşı 19 oy ile tam yetkiden yana olduğunu bil - dirmiştir. Vergileri azaltmayı ve ancak düşünülen bütün etki tu - tumlar elde edildikten sonra, es - ki savaşçıların haklariyle uğraş mayı adayan B. Buyson ile B. Ka- yo'nun sözlerinden sonra finans komisyonu raportörü B. Bartu söz almıştır. B. Bartu, tam yetkilere - ilişik ügünkü proje ile eski proje ara sındaki ayrılıkları belirtmiş ve franga karşı yapılan spekülasyo Beş gün yaşayabilen Buison kabinesi Parlamentonun toplantısı saat 15,10 da başlamıştır. Merkez partisi ile sol ve sağ partilerden birçok saylavlar, hü - İtalya - Habeş duru- mu SŞergin ı(’şlyOl' İtalyan gazeteleri son ha- diseler dolayısiyle gene Habeşistana karşı ateş püskürüyorlar Roma, 5 (A.A.) — İtalya ile Habeşistan arasında Valval hadi- sesini incelemek üzere italyan - fransız - amerikan komisyonunun toplanmaya hazırlandığı bu sıra - da Samolı sınırında habeşler ye - niden italyan jandarmalarına sal- dırmışlardır. Roma gazeteleri bu- nu Habeşistan'ın İtalya'ya karşı yeni bir düşmanlığı ve habeş hi kümetinin de sınırda güvenligi tut- maktan eksin olduğunun bir ka - | nıtı olarak görmektedir. Gazetele- re göre İtalya'ya karşı yapılan bu saldırmalar komisyonun işini ko- laylaştırmaktan çok uzaktır, hem bu saldırımlar bütün sınır boyun- ca yapılmaktadır. (Tevera) gazetesi habeş ordu- sunu belçikalılarla birlikte mo - devn savaşa hazırlıyan isveç ku - Sonu 6 ınci sayılada bun azaldığını söylemiştir. Bunun üzerine B. Buyson hükümeti ta - rafından istenilen tam yetkiler meselesi hakkında saylavlar fikir- lerini söylemeğe başlamışlardır. Hükümet adına B. Borno, BB. (Somu $ inci sayıfada) İsmet İNÖNÜ Her yerde 5 kuruş CHP, Genel Yönetim kurulunda 1. — Genel yönetim kurulu bu- gün (dün) toplanarak, Ankara, Balıkesir illerinde açılan üyelik - lerle Kelkit ilçesinde açılan baş - kanlığa yerlerinden bildirilen ar - kadaşların atanmalarını onayla - mıştır. 2. — Parti kurumlarını kurum, hesap ve çalışış bakımlarından de- vamlı bir teftiş altında bulundur - n bu işi plânlamış ve Ka- mutayın bu yaz tatilinde bu yol dan çalışmaya başlamasını anay - lamtştır. Bu saretle bu azat so - nunda illerin yarısı teftiş edilmiş bulunacaktır. Her gün beş kelime Ulus baştanbaşa kılavuz kelimeleri ile çıkıyor. Türki- yede çıkan gazete ve dergile- re her gün verilen 5 er keli- melik listeleri de yazıyoruz. Bu listeyi basan gazete ar- tık bu. kelimelerin ostmanlı- calarını kullanmıyacaktır. YİRMİ İKİNCİ LİSTE 1. — Nakliyat — Taşın Nakil — Taşıma 2, — Vesaiti nakliye — Taşıt (ta - şıma araçları) *Örnekler: 1 - Bir memleket- te taşın işleri, ekonomik ge- Tişimle sıkı sıkıya ilgilidir. 2 - Deniz taşıtları arasında en ucuzu yelkenlilerdir. 3. — Emvali menküle — Taşılı mallar Emvali gayri menkule — Ta şıtsız mallar Örnek: Bay xxx bütün taşıt- li ve taşıtsız mallarını karısı üzerine çevirdi. 4. — Tedvin etmek — Dergimek —— Müdevven — Dergin Örnekler: 1 - Türkçe Kamu- * su, Şemsettin Sami'nin der » gimiş olduğu eserlerin en iyisidir. * 2-A... mnınderginleri ara- — sında bu isimde bir eser ha- tırlamıyorum. ( Sonu 4 üncü sayıfada) Havacılığımiz içi Dün partinin il yönetim kurulunda bir toplantı yapıldı Dün, Halk Partisi il kurağın - da, il yönetim kurulu başkanı B. Rifat'in başkanlığı altında “hava tehlikesini bilen üyeler,, yazmak ve yurddaşların hava kurumuna yardımlarını sağlamak işlerinde çalışmak üzere kurulan komite, ikinci toplantısını yapmıştır. Bu toplantı iki saatten fazla sürmüş ve bu çalışmalar etrafın “Bugünkü konferans da bazı kararlar verilmiştir. P Önümüzdeki cumartesi günü — saat onda başka bir çok yurddaş - ların da gelecekleri bir toplantı — yapılacak ve toplantı, Türk Hava Kurumu Genel Merkezi sa- Jonunda olacaktır. Toplantıya gi- — recek yurddaşlara — çağırılıklar gönderilecektir. $ î " Türk Hava Kurumunun, hava tehlikesini gereği gibi halka anlatabilmek için hazırladığı konferanslar serisinden birincisi- ni bugün saat 18 de Halkevinde B. Şakir Hazim Gökmen ve - vecektir. Eski bir uçakçı olduğu ve Avrupa'da havacılık işleri hak - kında yazılanları dikkatle gözden geçirdiği için bu işteki bilgi- si büyük olan B. Ş. H. Gökmen'in, ilgen olacağından şüphe et- mediğimiz konferansında bulunmalarını, okurlarımızdan ve halkımızdan dileriz.