31 Mayıs 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

* SAYIFA « Aydın hattını da aldık (Başı 1 incı sayıfada) Bu meyanda doğrudan doğruya ma- #a başında kırtasi işlerle kal k bil- gilerini köye ve köylüye g yaymağı esas ittihaz ettik. Köye ve köy- lüye dağru inmek meselesi bir program we eleman meselesidir. Bu program Ja bilinde herhangi bir mıntakada yapılm:ş olan teşkilât vazile olmak üzere masa başında kalmayacak, masadan tarlayı ia- tikal edecektir. Bu suretle teşkilâta da - bil olanlar bütün kafılarındaki bilgileri köye ve köylüye götüreceklerdir. Onun için teşkilâti şu suretle yapıyoruz. Yek- diğerine zirai şart ve icaplarla u n lan vil&yetleri bir mıntaka halinde top- ladık. Bu mıntaka ziraat bakımından muhtaç olduğu ne gibi şuboler — varka buralara mütehassıslar gönderdik. Kaza- lara da gamil olmak üzere yalnız nazati değil çalışacakları sahada bütün pratik malüâmatı haliz olan arkadaşlarımız Hili- yat sahasına geçerek çalışacaklardır. Bu suretle yapmış olduğumuz hir program da meselâ Arıkarada 70, 80 kadar ye - herde, bütün programlarda pratiğe, tat- Bikata en fazla önem wermişizdir. Ve battâ tali ziraat mekteplerine yaptığım bir tamimde ve programda demiştim xi falebe az bilsin, öz bilsin. Ayrıca hoca - Jara da vermiş olduğum talimatta gös - teremiyeceğiniz, yaptıramıyacağınız bir geyi hattâ talebeye söylemeyiniz de - mnişimdir. Bu noktai nazardan Rasih ar- kadaşımın dediği gibi köye ve köylüye Goğru inmek meselesi para ve çok ele - mana muhtaç olduğu balde Zizaat Vekâ- fetinin en ziyade önem vermiş olduğu Bir mesele halinde tamamile derpiş et- miştir. Önümlzdeki sene teşldiftmi yap- tığımız zaman büdçede size etraflr Iza- hat vereceğim. Enstitlinlin iki büyük va- zifesi vardır. Birisi, memlekette siraat fimini yaymak, kurmak, belletmek, Zi- gaat bilgisini memlekete yaymaktan an- Tadığım şudur ki tatbikatta riraat şube - lerine memleketin iklimine, toprağma, iktısadi ve ziral bütün gşart ve icablarına «en uygun gelen tedbirleri, en uygun ge- len yolları etrafiyle gösteren ve bildi - veri bir bilgidir. Memleketimizi tanıma- yı ve kavramış olmayı, ancak bu müles- seseler yapabilir. Arkadaşlardan rica e- Gerim. Enstitüye gelsinler, orada göre - seklerdir ki memleketin her tarafından iş olan elemanlar ürerinde lâyik o- ehemmiyet verilmektedir. Bunlar memlekette bilgiyi kurmak için fevkal - ade mesai sarfetmektedirler. Burayı ge- sen arkadaşlarım zannederim ki bu ci- heti takdir ederler. Arimıdaşım erkânı barbiye ile zeotelenik ve baytari şubeler için aramız$a bir konuşma mevzuundan Bahsettiler. Hakikaten doğrudur. Bası meselâ baytari derslerin ne mikdar oku- tulacağı hakkında aramızda bir konüş- ma mevzuu oldu. Fakat bu nihayet tek- mik ve İÜmi sahaya ait bir. konuşmadır.. Bundan başka şeye muttali değilim. vaktile profesör olarak — kullandığımız arkadaşlar, halkalı riraat mektebini #kmal ettikten sonra Avrupaya gidip galışmış ve doktora vermişlerdir. Bu arkadaşlarımız şimdi orada baş asistan doçent olarak çalışmaktadırlar.. 22 ens- tİtlü içerisinde 62-67 tane başasistan, asistan ve şef olmak Üzere arkadaşla- iımiz çalışmaktadırlar. Bunların 95 95i bu suretle kendi şubesinde, kendi bran- yında çalışmış arkadaşlarımdır. Bazı enstitöler vardır ki; © da iki tanedir. Onlara çalışmak için lâzım gelen ele- marilati vefememişizdir. Onların bir ikisi de hasta oldukları için bu dediğim moksan olmuştur. Bu mektepten — asis- tan olarak çıkanların bu noksanları da- hi telafi edilecektir. Arkadağlarımım yakınında — olması itibarile gidip tetkik edebilirler, Zira- at Enstitüsü kendisine verilen yolda vazifesine mükemmel ve kati adımlar- a ilerlömekte ve kendisine tahmil et- miş olduğu ödevini iftihar ve kıvaaçla yapmaktadırlar.,, (alkışlar). Bu izahlardan sonta Enstitünün 935 yılı saypaları karşılığı olan — 14137.180 Kira ayırım kabul edildi. 'Tarım enstitüsü büdcesinden sonra Devlet Demir ve Hava Yollarının 935 yıl: büdeesinin görüsülmesine başlar - Maştır. Bu mesele üzerindeki sorulara cevab veren Bayındırlık Bakamı B. tinkaya demiştir kd: — Efendim, muhtelif suretlerle bu- yurdukdarı bu permiyi sarfetmek lüzu- mu görülmektedir. Onun için burada mrarf Ücreti mevzuubahs etmiyerek doğ- ruden doğruya bu müsaadeyi kanun da- dili rilebilir, bazı bariçten bir gazeteciye, hariciyenin, hükümetin Mizum gösterdiği kimselere bir çok va- siyetlere sarfedilmek — üzere mahdud mikdurda bu müsaadeyi almakta bulu - Ali Çe- ünde alıyoruz. Bunlar matbusta ve- gelecek ecnebi nuyoruz. Yataklı vagon vervisi vaktiyle 6 -7 senc evel memleketin ecnebilere veya - hat imkün: verdiği sıralarda, Bay Behiç zamanında, bir mukaveleye — raptedil - mişti. Son zamanda biz bu mukaveleyi urun uzadıya tetkik ederek barzı esaslı noksanlara tesadüf ettik. Bilhasaa va - gonların ahşab olmaması mesclesi. Bu- nun Üzerinde mrtar ettik. Belki de naza- rı dikkatinisi celbetmiştir. — Vagonlar tanesi gelmiştir. Bir kaç tanesi gelmek üzeredir. Yemek meselesi Üzerinde tetkikat yaptık. Haddı lürımında bulduk. Tet kikatımız neticesinde; 160 kuruş kadar bir paradır, evelki vasiyetten indirmiş- lerdir, bunun mnutedi! bir fiat olduğuna kani olduk, servisleri ve sairesi itiba - tiyle. Gene bu noktai nazardan bir a - çık olursa beynelmilel zaruret itibari- le bu açığı Devlet Demiryolları “izeri - me almak mecburiyetade kalıyor. Sivil tayyare hizmeti memleketin anuhtelif istikametlerinde seyahat ede- bilmek imkânını vermek için ötedenbe- Ti hükümetçe toşebbüsatta bulunulrmıuş- tur. Fakat bir kaç senedenberi bu iş imaalesef ileri gitmemiştir. Halduki bi- Hyorsunuz bütün dünyada sivil tayya recilik meselesi çok ileri gitmiştir. Bir defa günün vesaiti makliyesi —sırasına girmiştir. Uzun mesafelere postaları makletmektedir. Memleketimizin böyle bir hizmette getikmiş ve zamanını kay- bederek buna yetişememiş olması bü - yük bir siyadır. Bugün hükümet bil « hasta Başvekil buna layık olduğu & - hemmiyeti vermektedir. Bu işi öteden - beri Milli Müdafaa tarafından — tedvir olunuyordu. Kendileri yeni bir faaliyet inkânt aradı ve bu işi Devlet Demiryol- larmna tevdi etmek istedi. Biz de o ka-. dar ihtisanmız olmadığı halde kebul ettik, Ve bu hususta icabeden eşebbü - satta bulunacağız. Bunun tahsisatı büd- cede olmadığı için Devlet Demiryolları kazancından 500000 lira buna ayırdık. Şahsiyeti hükmiyeyi haiz bir müdüri - yeti umumiye tarafından tedvir olun - ması teklifinde bulunduk. Devlet D miryolları bu suretle bu isi Üzerine al - maş bulunuyor.., 5 , Bu izahlardan sonra Devlet Demir - yolları büdcesi 20.000.000 ve Hava yol- larr devlet işletmesi büdcesi de 600.000 Jira olarak kabul edildi. İzmir ve İstanbul limanları büdeesi İzmir ve İstanbul liman yönetgele- vti büdcesi görüşülürken — ileri sürülen fikirleri karşılayan Maliye Bakanı Fu- ad Ağralı söz alarak demiştir ki: “— Limanların tahmil — ve tahliye işleri, büdce müzakeresi münesebetile maruzatta bulunurken — ifada eti veçbile bu mücesese hazinenin de işti- rak hissesi bulunan şirketlere tevdi e- dilmiştir. Bu şirketin kâr güyesi takib etmesi hissi basıl olunca devletçe bu mevzu üzerinde tevakkuf edilmesi lâ- zimgelen bir hesus olduğu nazarı iti- bara alınmıştır. Sermayesinin — dörtte üçünü veya ondan fazlatı hilkümete ir- tikal etmiş olan şirketlerin — tasfiyesi için hükümete salâdiyet verilmesi yo - lunda geçen sene yüksek heyeinizin kabüil etmiş olduğu kanuna binaen, o sene 13 ağustosta tasfiye kararı — ver- dik, tasfiye heyeti teşkil ettik. Tasfiye heyetinin aldığı bilânçodan İsmet B. arkadaşımızmı bahsetmiş olduğu kusur- lardan birisi de budur. Yani — Meclisi İdare aralarının zimmetlerine avans o- larak bazı paralar alınmış olduğu — gö- tikleri nokt paraların tahsili: İcabedenler hakkınd yede dahi bulunulmaktadı leyh mütemadiyen tabı maktadır. Tahsil olun in uğraşıl- caktır. Kadro hakkındaki suale encümen &- züsr urkadayımız orzı cevab ettiler. Yal- Niz bendenir de şunu söyleyeyim ki bu idarelerin ati senede en ziyade mercii aslisi olan vekâletlere raptı hakkında da bir layihai kanuniye derdesti tak - gdimdir. Bingenaleyh intikal devresi 0l- mak itibariyie maliye almış, bugünkü ihtiyaca göre kadroları tesbit etmiş, ar- kadaşımın da izahı veçhile tasarruflar myapmış ve ati için almmasır 1ârım ge- len tedabiri de göz önünde bulundur Atide merdli aslisi İktısad Ve- € bağlanacaktır. Finans bakanının bu izahından son- va İstanbul limanı 1.130.521 ve İzmir limanı da 352.024 Türa olarak kabul e- dilmiştir. mu: kâl Özgen ertik sahiblerinin kazanç vergileri « — Bundan sonra özgen ertiklerle uğ - raşanlar haklındaki kazanç vergisi ka- mun projesinin konuşulmasına geçildi. Özgön ertik sahihleri oturdukları ya- pının gayri safi gelirinin yüzde yürü de- Tecesinde kazant vergiti vermekle yü- kümlü idiler. Finans Bakanlığı, bunlar- dan vergi almırken, yalnız - sanatlarını yaptıkları yerin hesaba alımması yerine, kullandıkları adamların sayısına ve otur- dukları evlerin vergi kıymetine de bakıi ması yolunda bir önergede bulunmuş - tur. Kamutayın finans komizyonu, kulla- nılar adamlar ve oturulan ev yerine baş- ka bir esas Ürerinden kazanç vergisi ahınmasını düşünmüştü. Komisyonun banun için kabul ettiği formülün ana çizgileri şunlardır: Komisyon özgen er- tik yapanlardan i içü ürzerine kazanç vergist almmasını düşünmüştür. 1 — Ertiklerini yaptıkları yerlerin gayri sali gelirinin yüzde 50 «i nisbe « tinde; 2 — Ayrıca da bunların butundukla- rı şehirlerin nüfusuna ve bu şehirlerdeki derecelerine göre maktu bir kısrm. Bu maktu kısım için de avukatlar mühendislere ayrı, doktorlar ve dişçül re ayrı mikdarlarda olmak üzere, bunla- rın bulundukları şehirlerin nüfusuna ve ertik sahiblerinin derecelerine birer çi- zelge hazırlaamıştı. Büdce kamisyonu, Finans komisyo- nunun ba Esasını kabul ederek hazırla- dığı projeyi geçenlerde Kamutay gene! kuruluna vermiştir. Ancak Tüze komis yonu genel kuruldan maddenin kendi aralarında konuşulmasını istemiş oldu - ğu için, proje hu komiayona gönderil - miştir. Projenin Tüze komisyonunca gö- rüşülmesi sırasında üyeler iki kısma ay rildılar. Üyelerin az bir iızım finans ko- Mmisyonunun önergesini az bir ayrımla kabul etmiş, çoğunluğu da, eskiden ol - duğu gibi, verginin, otunular yere göre alımmasında ısrar etmişti. 1 a mal Ünal (lsparta) söz alarak: “— Büyük Başbakan yakında hepi - mize söylemişti ki: “herkesin verebi - leceği mikdarda vergi vermesini temin edecek bir usul henüz bulunamamıştır. elimizde böyle bir mucize yoktur., Fi- nans komisyonu da en doğru ve mutlak ölçüyü bulduğu düşüncesinde değildir. Özgen ertik sahiblerinden vergi almak yolunda kemisyonlar arasındaki — bazı görüş farkları ve, bir komisyonun için- deki ayrı ayrı düşünüşler bile, hakika- te imkân olduğu kadar yaklaşmak için- dir. Onun için, finans komisyonunun hazırladığı madde metninin görüşülme sini ileri sürüyorum., Diyerek bir dilerge vermiştir. Bunün üzerine sörz alan B. Refik Şevket ince (Manisa)— Hükümetin gayrisafl gelir Formülünün sağlam ol- * madığını, örnek olarak gösterdiği İs- tanbul hekimler odasında 685 gı işyar elmâk üzere 1178 hekim olduğunu, bun- Tarın bu çizelgeye göre beş kısma ayrı- Lp maktu vergi vermelerinin, oda yö-, netim kurulundaki — 11 üye tarafından kestirilmesi lâzımgeldiğini, ne buna, ne de örnek olarak gösterdiği barodaki avukatların verecekleri vergilerin ba- To yönetim kurulygun 7-8 Üyesi tara- rüldü. Memurlar da dahil olmak Üzere | fından saptanmasına imkân olmadığını bunun yekünu 18 bin Hiradır. 9000 ni meelisi idare azalarının, diğer mısfı da we bunun haksız olduğunu Neri — sür- müştür. masmurların zimapetindedir. Temas #ia — Kemâl Ünal (Isparta) — Finans ko- misyonu saltık tüzeyi sağlamak dava- sında değildir. Hekimler odası bu gi- Büçlük çekmezler, Her aları, şarbaylıklar da sin ne durumda olduğunu erek fi- görüşül- bileri tanımakta yerdeki teci böyledir. Ki bilizler. Dilergemin kabul nans komisyonu maddesinin mesini ileri sürüyorum., Dilerge okunurkea, Raif Karadeniz töz alarak demiştir ki: “— Kanun maddesini formüle e- den bir ve iki numaralı çizelgelerdeki avukatlar ve mübendislerle — dişçiler, doktorlar ve diş tabibleri arasında ver- gi bakımından büyük — farklar vardır. Özgen ertik sahiblerinden vergi alınır- ken bu yüzde S0 nisbetindeki ayram ne- den ileri gelmiştir? Buradaki haksızlı- &ı bildiriyorum. Bu çizelgeleri birleş - tirmelidir. Komlayon bu işle uğraşma - lıdır.,, “ B. Relet Karadeniz bu isteği için bir dilerge verdi. B. Kemal Ünal'ın daha önce verilmiş olan dilergesi okunarak kabul edildi ve finans komisyonunun hazırlamış olduğu proje görlşülmeğe başladı. Bundan sonra B. Refet Karadenizin dilergesi okunacak kabul edildi ve avu- katlarla mühendisler için yapılmış olan bir numaralı çizelge ile — doktorlar ve dişçiler için yapılmış olan iki mumara- li gizelge birleştirildi. Özgen ertik sahiblerinin kazanç ka- nunundaki şartlar içinde bildiriğ vere- bilecekleri de maddeye ilave edilmiştir. Finans Bakanının 1935 de alınmak Üzere geçen martta eski kanuna göre kesinlenmiş kazanç vergilerinin ve bu diki kanım esaslarına göre yeğritilme- Bi İçin projeye süresiz bir madde ila - vesi hakkındaki — önergesi ile beraber proje olduğu gibi kabul edildi. Tuzun üç kuruşa satılması hakkında kanun Sıra Kamutayan evgin olarak görü - yeceği mesvelelere gelmişti. Tuz kanunu projesi basılmamış olduğundan alkışlar arasında okundu. Ve yurdun hayatiğ meselelerinden birini halkın asığı ba - kımından en Üstün bir tarzda kotaran kanun oybi kabal edildi. Sıyasal bilgiler okulu Sıra, evginlikle görüşülmesi gere » ken sıyasal bilgiler okuluna gelmişti. Sorulara cevab veren Kültür Bakanı, bu yapı mevsiminin içinde okulun yapıl « masının gerekli olduğunu ve seçilen ye- Tin en uygun yer olduğunu anlattı. A- çık oya sunulan kantn kabul edildi. Aydaın hattını da aldık Aydm demiryolunun devletçe a - tın alımması hakkındaki kanun proje - sinin güsüşülmesine başlandı. Bayındır. hık Bakanımız Ali Çetinkaya, hattın u- fak bir tariiçesini yaparak bugüne ka- dar geçirdiği evreleri anlattı Ve bugün Kamutaya sunulan kanunun devlete ne ler kazandıracağını izah etti. Sürekli alkışlarla karşılanan kanun eybirliğiyle onandı. Aytaçlar bu an - laşmanın hükümetin ve Bayındırlık Ba- kanının yeni bir utkusu olduğuna iça. ret ettiler, Not: Önemli bulduğumuz ve birçok dikkate değer tarafları - lan Bayındırlık Bakanımızın dün- kü diyevini, okurlarımıza; yarınki sayımızda sunacağız. Başkan, yeni arat kanunu cumarte- sinden sonra yürütülmiye girdiğinden pazartesi, çarşamba ve cuma günleri toplanılmasını önergedi ve kabul edi- di. Kamutay pazartesi günü saat 15 de toplanacaktır. Bugünkü kupa maçı General yüb kupasını bugün Çankaya - Geneler oynuyorlar - lki hafta önce Ankara Gücü Genel Başkanı General Eyüp An- kara'nın iyi ayaktopu takımların- dan Çankaya ile Ankara Gücü ara- sına bir kupa koymuş ve bu karşı- laşma beraberlikle bitmişti. Bu - gün bu maç yeniden saat 17,5 da oynanaca'tır. Çankayadan Nurü ve Ha't'cı'nın oynuyacağı söylen - mektedir. 31 MAYIS 1935 CUMA Yabancı postası Pravda Hitler söylevi için ne diyor? Riga'dan 24 maysı tarihli gezetesine bildiriliyor: Bugün çıkan sovyet gazeteleri Bay Hitleri'n söylevini zorluca tenkid eti mektedirler. Barışm ve güvenliğin düşmanla- ri, başlığı altında yazmış olduğu bir betkede Pravda gazetesi “Peri ma « gallariyle bülbül beslenemez,, — demcek- te ve Hitler söylevinin alman barışse « verliğiyle sovyet saldırımı. hakkında uydurulmuş peri masallariyle dolu ol« duğunu yazmaktadır. Pravda, bundan sonra diyor kir “Almanyanın barba — hazırlanmak için zamana ihtiyacı vardır ve bundan dolayıdır ki barıştan bahsetmektedir. Almanyanın bugünlerde bütün umudu Tagilterededir. İngilterenin nötr ve Avrupanın barış arayan devletlerinden ayrı kalmasını istemektedir. Bay Hitler, İngiltereyi komünizm omacısiyle Ürkütmek istiyor. Almanya, Gevletleri biribirinden ayırmak ve onla- TI teker teker tepelemek dileğindedir. Bay Hitlerin kollektif paktlara kanşın kalmasının anlamı budur. Almanya, hükümeleri ayrı ayrı etki altında bırakmak — istiyor ama bu İş, pek de o kadar kolay olmayacaktr. Sözün açığı, Almanya barışın ve gü- wenliğin düşmanıdır. Bay Hitler'inki bir barış değil, Av- tupanın doğusu ve batısı için bir harb programıdır. Pravdanın bu betkesi bültün rus ga« zeteleri tarafından kopya edilmiştir. Sovyet Rusyanım resmiğ organı o- lan İzvestiya da buna benzer bir betke yazarak Bay Hitlerin, bu söylevinde Rusyaya karşı yaptğı — hücumların Rus — Alman ilgilerini daha kötüleş- tirdiğini bildirmektedir. Takas anlaşmaları hakkında (Başı 1. ci sayıfada) bi maddeleri takas heyetine kıy- metini takdir ettirmeden ihraç etmemeleri ehemmiyetle beyan olunur.,, Çimento fiatları hakkında Ekonomi Bakarılığının genelgesi Ekonomi Bakanlığınca telgraf- la ilbaylıklara yapılan genelge su- ığ'ıi önemi dolayısiyle aynen bil- diriyoruz: “1 — Çimentodan ton başına alınmakta olan istihlâk resmin den 250 kuruş tenzilât yapılması Büyük Millet Meclisi heyeti umu- miyesinden çıkan kantınla onay - Tanmıştır. Bu kanunun hükmünün 1 hazi- ran 1935 tarihinden itibaren cere- yana başlıyacağı kanunda musar- rahtır. Metin 1 haziran 935 tarihli resmi gazetede bittabi çıkacaktır. 2 — 18B. 4. 935 tarihli ve 909 sayılı telgrafımda — gösterilmiz şartlarla çimentonun tonunun 22 buçuk liraya satılacağını ve vergi- lerden tenzilât kabul edildiği an- da bu tenzilât nisbetinde ayrıca fiatın düşürülmesi icab edeceğini bildirmştim. 3 — Birinci fıkradaki vaziyete nazaran 1 hazfran 938 tarihinden itibaren çimentonun ton başına fi- atı 20 liraya indirilmiş olmak icab ettiğinden vaktın darlığı hasebi - le alıcı!arım bukukunu tamin ee - cek tedbirlerin alımması için şim - diden bildirtyorum. 4 — 900 sayılı telgrafım Esas - Jarı dahilinde 1 haziran 935 tari- hinden itibaren çimentonun ton basma yirmi Hiradan satılmasmın temin? ve İnbası rica olunur... İzmirde yaz saati İzmir, 30 (A.A.) — Haziranın ilk gününden sonra hükümet day- relerinde yaz saatinin yeritilmesi- ne başlanacaktır. İşyarlar aaat 8 den dörde kadar arasız çalışacak we ondan sonra hükümet davrele- ri kapanacaktır. Taymit ' Ki erağ İ