1 Mart 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

DMART 1915 CUMA M aüi araştırmalar Değzeri düşürülen paralar Said AYDI değeri hangi Yazan emellere di goktanderi ökonomi bil- Binlerinin arastı Bi ÜCürmuştur. Büyü falışmalar, hen i'.lıvonlu B bunlar, birine dıkları bir kongüdur. “ araştırmalı id çeşid tesirler do- Üyük oldu, ç kertede Ünkü, bir yandı bozçlarının da kıı:şıı lar, o zamana kadar olmamış bir kerte- ::." büyüklüğe çıkmışlardı. Bir yan- “ü eski ökonomik düzen temelinden n"':"—'"--uı için, her köşede her çeşid sı- 14 SAVaşı davası güden ve yeni soysal Plünlar anıklayan bir sürü deyrimci sı- S1 partiler, yeni bir düzen kurmak in eski €yice yı zenin altüst olmasını veya ; kılmasını istiyordu. Bu sıyasal Opluluklardan bazıları ise, para değe- rum hattâ para anlamının (mefhumu- AN) sıfıra indirilmesini de bu amaca EStürür bir yol sayıyorlardı. Öyle, ki Skonomi bilgisi adına söylenen şeyler, bu bilgiyi ipsiz sapsız bir dırdırdan ::"î* saydıracak kadar biribirini hiçe İN b“' biçimde idiler, Gerçekte ökono- İ.ma;(ı'gıın birçok görüş ayrılıkları ta- la beraber, kök anlamlarında ve Ptensiplerinde diptiri bir birliktir. Bu- “Anla beraber o, her bilgi gibi kendi V; disine kalımca sızdır (bitaraftır) * ancak güdülen ülkü, taşınan dileğe :e * bir anlam ve bir değer alır. Öko- bilgisi adına her kafadan gelen kulağımızda biribirine ters çın- a ermesi de, bağıranlardan her Birinin başka şka dilekler taşımasın- Can, başka ba: Ne t güdmesinden bamız, bununla beraber ökonomi bütün. yalnız birl- içindeki bölümlerde i me dileğinin N vey irkaçının get tor N ile, para değerinin düşür î?rıhk. Biz bu yazıda bu çe; “ürülmclerine (dövaluation) dokun- Mak istiyoruz. ı_ıs;lkumm-;nı lar için ileri sürülen yaslıca deliller; ya ihracatr çoğaltmak “* böylece endüstriye yeni bir hamle Verilerek işsizlere iş bulmak, yabut da SOk borçlanmış ökonomik — unsurların I”::'—* Yükünü - alacaklıların zararma o - rm ç Bafifletmek, bu borclu unsurlar * zamanda satınalma gücünü ar- :i':"_—ık endüstriye iş çıkarmak kaygıla- : “V'uu * toplanmaktadır. Birçok! üre, Snryorlar ki, para değeri düşürü- “&, yurd içinde bütün fiatlar yükse- İnız ihracat işlerine K il bütün endüstriye ve bütün ulu- l Jk')hü.'my. de bir genişlik ve cân- k verilebilir. Görüyorur, ki bu düşüncelerin hep- __m" kantite (guantit€) teorisine dayan aa Adir Kantite teorisi ise, işleyebil. bir., Sin elinde istatistiklerden başka *stıası yoktur. İstatistik rakamları aa bitenlerin sonuclarıdır, sebebleri *BİL Oysa, ki ökonomi dediğimiz ya- Pi Yaşayışımızın tâ kendisinden bir Parçadı HS ae SS D aa ğti Olan bi ULUS DU YU K L A Balkan ökonomi konseyi İstanbul, 28 (Telefon) — Ikin- ci Balkan ökonomi konseyi ha - zirlik toplantısını martın onunda Belgradda yapacaktır. Murahhas- larımız gelecek hafta Belgrada gi- deceklerdir. —— lığın yaşayış ve oluşunda henüz rak lara sığdırılamamış nice yerleri vardır. Bideki malürmat bu kadar eksik iken, dar görüşlü bir kantite teorisi ile, öko- nomi denilen canlı oluşu pek kolay ön: lzyemiyeceğimiz besbellidir. Bu demek değildir, ki aklımızın şimdiye kadar ere- bilmiş sandıklarından faydalanmak it- vemiyelim. Yalnız elimizdeki - bilginin yetersizliğine uygun bir ihtiyatla dav- ranmamız daha doğru olurdu. *06 sonra, ilkönce * ânin bir ulusal ö- Bunları dedikten ra değeti düşürülme konoemi içinde bütün fiatları yükselte- ceği ve bütün ulusal ökonomiye bir gı nişlik ve bir canlrlık vereceği,, delili ile başlıyalım: Eğer bütün entla ve hizmetlerin Fi- atları, paranım düşürülen değeri ölçü- sünde birden yükselse idi; bunun so- nucu, sadece, alacaklıların b dına soyulmasından başka bir şey ola- mazdı, Alacaklıların yokedim (istihlak) gücleri azalır, borelularınki ise artmış olmazdı. Dolayısiyle endüstri de bun- dan zararlı çıkardı. Yetirimin (istihsal) artmatı asla beklenemerdi. Çünkü, eğer para değeri düşürülmekle beraber, bü- tün fiatlar, hele ilkmadde ve elişi Fiat- ları da artsaydı, endüstri patronlarının canlılık ve genişlik gücü elular â- bundan bir bulması nasıl beklenebilirdi ? Para değeri düşürülmekle bütün w lusal ökonomiye bir genişlik ve canlı- lrk gelebileceğini ileri sürenlerde bir doğruluk ve açık yüreklilik görmüyo - ruz, Bütün fiatların bir hızla ve birden yükseleceğini söylüyenler, birçok se- bebler yüzünden bunun böyle olmıyaca- ğını'bilirler. Samimiyetsizlikleri de bu- radadır. Gerçekte, fiatları ilkönce yük- selen emtiay: yetirenler, geçici bir uza- da bundan istifade edebilmekte ve yeti- rimlerini artırabilmektedirler. Bu. fır- sattan istifade edemiyecek bir durum- da olanlar, daha doğrusu henüz fiatları yükselmemiş maddelerin yetiricileri ize, işledikleri ilkmaddelerin — Hiatları çok defa daha önce artmış bulunması yüzün. den, yetirimlerini — daha da azaltmak zorluğuna düşmektedirler. Bir yandaki geçici artma öte yanda: ki daralma ile karşılaşi ökonomi bütünlüğü ge lanmış değil, belki bir uygunsuzluk ve denksizlik içine sürüklenmiş oluyor Aldanılan bir nokta da şudür, ki su- ni olarak fiat yükveltmenin tesirlerinin, ulusal bünyenin tabif ve uzvi dinamiz. masının tabil ve uzvi genişleme. artma ve açılma bamloleriyle bir tutulmakta- dır. Oysa, ki bu büsbütün başka bir şey- dir. ö Değeri düşürülen paralar üstündeki araştırmalarımızza gelecek yazılarımız. da devam edeceğiz. Yerli malı eşya. pıyangosu Yerli #alı eşya piyangosunun çekilmesine bugün de devam cdil- miştir. Bugünkü çekilişte 25 lira- dan yukarı yerli malı eşyası kaza- nan numaralar ilişik cetvelde ya - zılıdır. Numaralar bitmediğinden çekilmiye cumartesi devam edile - cektir. Birçok numaralar da onar, beşer, birer liralık ve ellişer ku - ruşluk eşya kazanmışlardır. Çe - kilme bitince listeler bastırılıp tevzi ettirilecektir. Kazanan numaralardan - bir kısmı şunlardır: 142038 numaralı bilet 500 liralık eşya, 3035 numaralı bilet 100 lira - lik eşya Elli liralık eşya kazananlar 27336 12003 44248 98440 18800 44050 57329 93213 25 liralık eşya kazananlar 141418 — 147259 — 1444038 140581 97946 110309 9035 35233 25542 92279 54809 41684 7 günlük kaçakçılık Son yedi gün içinde muhafaza teşki- Tâtı tarafından 34 kaçakçı ile, 480 kile gümrük kaçağı, 397 kilo inhisar kaçağı 105 kilo esrar, 14 adet altın gümüş ziy- net, 21 altın lira, 29 mecidiye, 120 kâ- ğıd Kira, bir tüfek, bir tabanca ve 10 ka. çakçı hayvanı ele geçmiştir. ki istimlâk boreları ödeniyor İstanbul, 28 (İstanbul) — İs - tanbul belediyesi 1935 yılı içinde eskiden kalan istimlâk borcları- nın hepsini ödemeğe karar ver - miştiüir. Bunun tutarı 220,000 lira- dır. Kimsesiz çocuklara yardım Kars, 28 (A.A.) — Kimsesiz çocuk- lar kurumu burada seksen üç çocuğa her gün sıcak yemek vermek suretiyle ge dalandırmakta ve ayrıca 150 çocuğa el- bise yaptırmaktadır . Esnaf bankası toplantısı İstanbul, 28 (Telefon) — Es - naf bankası heyeti umumiyesi bu gün toplandı. Toplantıda Ökono- mi Bakanlığı namına da mura - kib komiserlerden bay Nahid Tahsin bulundu. Evvelâ Şehir Meclisinin son toplantısında bah- se konan rapor okundu ve netice- de bugünkü şartlar içinde banka- nn çalışmalarına devam edemi - yeceğine karar verildi. Ve bir tas- fiye heyeti seçildi. Öğrendiğimi- ze göre tasfiye heyeti cumartesi günü toplanacak ve bankanın borcları ile alacaklarını tesbit e - decektir. Banka bugün oturduğu binadan çıkacak ve eşyaları satı- lacaktır. Ankara Radyosu Dün akşam Ankara radyosun- da, günün en düşündürücü mev- zuu olan “GRİP” üzerine bir ko- nuşma yapıldı.. Herkesi korkutan ve yıldıran bu kötü - rahatsılığın ne olduğu, nasıl geldiği, nasıl ya- yıldığı ve bundan nasıl korunabi - leceği anlatıldı. Radyo dinleyici- | lerini, bu konferans kadar alâka - dar eden pek az mevzu vardır sa- nırız!.. Bu çok değerli konferan - sı olduğu gibi gazetemize alarak radyosu olmayan okurlarımızı da faydalandırmak dileğindeyiz. Dün matbaut raporu günüydü; geçen yedi günün belli başlı hâdi- seleri ve bu hâdiselerin acunun dört bir tarafında yaptığı akisler anlatıldı.. Bu akşamm radyo proaramı şudur: 19.30 - Dans musiki 19.40 - Çocuk saati 20 - Musiki; Ernst Mersiye Spohr Adagie Necdet Remzi: keman Ulwi Cemal: piyano 20.20 - Ev kadınına öğütler 20.30 - Musiki: Beethoven Trio Necdet Remzi: keman Ulvi Cemal: piyano Edib Sezen: violonsel 20.50 - haberler Suriye fevkalâde komiseri İstanbul, 28 (Telefon) — Fran- sanın Suriye fevkalâde komiseri bay Martel Toros ekspresile Suri - yeden şehrimize gelecek ve bura- da durmadan trenle Fransaya gi- decektir. Türkofis'in bildirimi Yurda dışardan pirinç girmiyecek. fürkofisten tebliğ edilmiştir: Bazı ticaret odalarından ve müstahsillerinden almman telyazılarında pirinç idhalinin serbest bırakılacağı hak- kindaki haberin doğru olup — olmadığı sorulmaktadır. Umumi idhal rejimimizle memleke te pirinç sokulması menedilmiş bulun . duğundan bu husustaki şayinların —aslı olmadığı bildirilir. pirinç Takas heyetleri kurulacak Memleketlerle mevcud muvakkat ti- caret anlaşmaları hükümlerine göre ya- pılacak ihracat kıymetlerinin tesbiti ve mukabil idhalata aid muamelelerinin ifa sı ile meşgul olmak üzere ihracat mer - kezlerimizde vali veya muavinin riyase ti altında ve Türkofis Müdürü, Kam . biyo müdürü, ihracat gümrüğü mü: rü, Ziraat Bankası müdürü, ticaret oda- 8 umumi veya başkâtibi ve ticaret oda- sından seçilecek bir azadan mürekkeb birer takas heyetinin teşkili için Tera Vekilleri heyetince onanan kararaame bugün cümhur reisliğince tasdik olun- rouştur . buğ, Seniha Hızal, Nakiye, H SAYIFA 3 aü Bir yarenlik ve çocuklar Şu kaypak ve oynak havalarda »0 - Huktan sıcağa, ucaktan soğuğa girip çı - karak ciğerlerinizi üşütmek İstemezss miz, kurban bayramı dolaşımalarından ve kutlaşmaktan vazgeçiniz. Ama diyesek- siniz ki: — Nasıl olur? — Pek kolay olur: gideceklerinize lar ruşluk birer kart gönderirsiniz ve dolap ma masrafını Çocuk Esirgeme Kurumu- na boğışlaramız. Gidecekleriniz eyi yü - rekli kişilerdir, bunu kutlaşma sayarlar, Ham onların da böyle davranıp yapamı yacakları ne bilik? Göğüs burun inğisi, boğaz grip, ya - lan ve kötü duyum gibi yayılıp saldırı - yor, Görenek olmuş diye şuraya buraya gidip sonunda hardalkı kâğıtlara mumya gibi sarılıp döşeğe verilmek istermisi - niz? — Kim ister? — Öyleyse önümüzdeki — bayramda kırk kapının zilini çekeceğinize gi yiniz, bunun için harcayaca bakım bekliyen yoksul yavrulara v niz. Sevdiklerinizden, sayd klarınızdan bayramlaşmağa gitmediğinizden — ötürü güceneceklerini ummayınız, üzülmeyi . niz, çünkü onların da sizin gibi yapa - caklarına inanabilirsiniz. Bayram ziyaretlerinde - biribirimize karşı ne gülünç olduğumuzu hiç düşüm- dünüz mü? Hele bir düşününüz. Hava eyi. Maşallah pek eyi. Civa fena Evet pek fena. Sonra suspus. Daha daha ma - tılsınız? Eyiyim; siz micesiniz? Ben de öyle Gene tısss... ve daha, ve daha, ada- mın daha düşünürken güleceği geliyor. İşte bu gülünçlükten kurtulmamız içü bir yol vardır: bayramlaşacağız diye kapt kapt dolaşmıyalım da bunun yerine yurdun yoksul bebelerine bir para ar « mağan edelim. Bu ulusal iş bir genelle- şirse artık kimse kimseye gelmedi git - medi diye gücenmez. Ben böyle yapacağım. — Gitmiyece . Him, ve gücenmeyeceğim. Bana da gü - cenmemelerini en derin saygılarımla di- AKAGÜNDÜZ —. lerim. Yangın İstanbul, 28 (Telefon) — Ga- latada Haralambosa aid tütün de- posundan bugün yangın çıkmış ise de büyümesine meydan verilmiye- rek derhal söndürülmüştür. Afyon mübayaatı ilerlemekte midir? Uyuşturucu maddeler inhisarı İzmir şubesi tarafından tüccar - dan ve müstahsilden afyon müba- yeatına devam edilmektedir. Mübayaat iki ay sürecektir. Bugünlerde Japonya ve Ame- rikadan afyon için bazı talebler - le karşılaşılmıştır. İdare bu husus- ta müzakerata başlamıştır. Rusya ve İran uyuşlurucu mad- deler blokuna girmek - istedikle - rinden yakında müzakereye baş - lamak için hazırlıklar yapılmakta- dır. Müzakerelerin İstanbulda ya - pılacağı haber alınmıştır. ylaolarımız : Bayan Türkün Baş - iye