23 Şubat 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
S ŞUBAT 1935 CÜMARTESİ — İarı - sayasat Halkevinde ifigenia - Halkevlerinin yıldönümü için verilen dünlü sade müsamere, geçenlerde yapı- “müzikal Festival” e göre hem daha Sök anlaşılmış hem de daha çok — a'kış - a muştır. Sebebi, daha iyi ve daha ölçü- ü hazırlanmış olmasıdır. | Uhusal opera yerine yerli vokal ve Tatrumental müzikin en güzel örnekle- 5 '?'"'ı"“mü: ayrıca yahancı parçalar Yerilmiş en sonunda da Göthe'nin İfige- Pia'sından son perde oynanmıştır. 4 Göthe'nin bu everi klasik benzerleri- ' en güzelleri arasında gelir. Piyesin L""' ve şekil -bakımından miymarisi, Sürsuzdür. Dil, son derece temizdir. $u var ki, tıpkı Tasso gibi, İfigenia ideolojik ve felsefi bir eserdir. Aksi- Yon'u ağır akışlı ve mitolojik konunun Malümluğu ve mahdudluğu ilc çerçeve- _:"m'uiı Bundan dolayı, eserin tam te- öı: Yapması için; dinliyenler tarafından ı.:,d'" okunmuş — olması, oynuyanlar h 'ndan da en güzel dilin en güzel bir "d ile değerlendirilmesi gerekir. Ş Halkevi sahnesi, böyle klasik bir eve- vermekle büyük bir hizmet etmiş ONun şimdilik yalnız bir perdesini oyna- la da büyük bir isabet göztermiştir. de “da hemen işaret edelim ki, temsil- *Piyce muvaffakiyet gösterilmiştir. Piyesi radyoda ve elimizde aalı ola- Tak takib ottiğimiz için, tercüme haldkın: da bir. fikir edinebildik. -Tercüme, Zayıftır ve klasik eserlerde tecviz edile- İ kadar serbesttir. Buna, bir de Parçaların anlaşılan reji tarafından dığını katarsak, eserlerin ne kadar Tedelenmiş olduğunu anlarız. ., Fol sahibleri, yukarda da dediğimiz &ibi epiyce muvaffak olmuşlardır. Tam değil, Çünkü İfigenia'nın son perdesi, 'VA ettiği çarpışma ve vuruşma unsur- larına rağmen, bütün — şabisların birer birer içferahlığına kavuştukları perdedir. Zaton piyesin ruhunu “suç yüzünden #Stnet,, in bütün Agamemnun ailesini Merhametsizce takib eylemesi teşkil tder. İlk ve orta perdelerde bu şeamet, aileyi tamamen ortadan kaldıracak gibi bir tiddet gösterir ve piyesin havası tam bir tragodia havası olur. Fakat son perdede, hâkim unsur, “sükünet,, dir, Daha evelki perdelerde bir çılğından farksız olan Örest — bile, her şeyi berrak görmeğe başlıyan “ve “kaz kardeş'i kurtarmak,, derken Opol- lon'un kız kardeşi Dinna'nın heykelinin değil bizzat kendi kız kardeşi İfigenia- Tan bizzat kendisinin kurtarılması ge - tektiğini kendi kendine tefrik — edecek vuh - duruluğu gösterir. İşte bunun için, beşinci perdenin VAS iyi yaratılamamıştır. Fakat bu ku- Sur, reji'ye aid bir kusurdur. Anlaşılı - Yör ki, beşinci perdesi ile iktifa olunsa 'ahi, rejisörün piyesin heyeti umumiye- *i ile meşgul olması lâzımgeleceği şartı Sözden kaçırılmıştır. Fakat bütün bunlara rağmen, biz bu Seferki temsilden memnunuz ve onu Meydana getirenleri kutlarız. Halkevi salınesine böyle temsiller işir BURHAN BELGE İstatistik al l_)"îimiıdc rvakamın ve istati oıd'î' büyük ehemmiyet herkesin 0"": istatistik mefhumu hakkında ma- dv"m sahibi olmasını icab ettirmekte - uf'— Andre Liesse'den bay Suphi Nuri- ü ç © dilimize çevirdiği İstatistik adlı ki- AD işte bu ihtiyacı karşılamaktadır. İn: Ve Yarın tercüme külliyatının 17 kaş AY TİNI teşkil eden bu eser Kurun l_f“'uanui tarahıtdan — neşredilmiştir. ANesi 30 kuruştur. Sihhiye mecmuası İı-ıis:hh" ve İçtimat muavenel vekâ- '—"ua:.n’mr'].*" neşredilen Sihhiye mct- uyıı:Mn birinci kânun tarihli 71 inci M Sikmıştır. Bu sayıda vesmi ka- ma Nizamname, talimatname ve ta * üü ,_lc." istatistikler, memurin değişik- li "'ı Bâyri resmi kısımda “hava hat- Tük, Müdafaa işlerinde tebabetin öldü. nebi çi “Mısırda sağlık işleri, “Ec - devlet istatistikleri, ”Sehhi ve iç- Yimaz " düun, “yazıları vardır. İ ç V. D YO BT AA 'Tell Aviv sergisi müdürü. İstanbulda İstanbul, 22 (Telefon) — Tell Aviv (Suriye) de açılacak ulus - lararası sergiye Türk tüccarlarının da iştirakini temin için sergi mü- dürü İstanbula gel Buradan Avrupaya gidecektir. Sergi mü - dürü bay Yaffa beyanatında: “— Türk tüccarlarının sergi - ye iştirakindeki faideleri anlattık- tan sonra Türkofisin ve ticaret o- dasının müracaatini iyi karşılı - dıklarını ve iştirake çalışacakları- ni vâdettiklerini söylemiş, 1931 de Filistine 81694 lira olan türk ihracatının 1934 ün ilk altı ayında 306265 liraya çıktığına işaret ede- rek Türk tüccarlarının gittikçe da- ha fazla artan bu menfaatine kar- şı alâkasız kalamıyacaklarını ilâ- ve etmiştir. Gene mumaileyhin bg— yanatına göre Türkiyeden Filisti- ne bilhassa hububat ve hayvan gönderilmektedir. Filistin serbest bir pazardır. Uluslar derneğine ü- ye olan bütün devletler Filistin gümrüklerinde en ziyade müsa - adeye mazhar devlet hakkına da sahiptirler. Filistinde döviz tah - didatı da yoktur. Satılan malın bedeli serbestçe ödenir. Halkevlerinin açılma güni İstanbul, 22 (Telefon) — Evelce bil- zahüratla kutlandı. Yeni Halkevleri açıl- dı. Yalnız radyo tertibatı iyi olmadığın- dan Ankara'daki söylevleri takib etmek mümkün olarnamıştır. Kazalardaki maarif memurluk - larının kaldırılması düşünü İstanbul, 22 (Telefon) — Ta- sarruf için kazalardaki maarif memurluklarının kaldırılması ve bu vazifenin mekteb baş muallim- lerine gördürülmesi için tetkikat yapıldığı söyleniyor. Tramvay ve tünel şirketi müfet- tişleri geliyorlar Istanbul, 22 (Telefon) — Bel- çikadan gelen elektrikli tramvay ve tünel şirketi müfettişleri hükü- metle temas etmek üzere bu ak. şam Ankaraya hareket ettiler. Buğday işi tahkik komisyonu işlerini bitirdi. İstanbul, 22 (Telefon) — Buğ- day yolsuzluğu işini tahkik eden komisyon işini bitirdiğinden İs - tanbulda bulunan Ziraat Bakan - lığı müsteşarı bay Atıf Bayındır ile Ziraat Bankası idare meclisi üyelerinden bay Kemal bu akşam Ankaraya döndüler. Bay Atıf Bayındır tahbkikat s0- nucları hakkında şunları söyledi: * İş bitti. Tahkikat fezlekesi Ankarada hazırlanacaktır. Tahki- katta bitaraflığı temin için bazı memurlara işten el çektirildi. Bun- lar hakkında son karar Ankarada verilecektir. Mesuliyetler meyda- na çıkmıştır. Mesuller fezleke ha- zırlandıktan sonra belli olacak - tir.. Difteri aşısı » — Istanbul, 22 (Telefon) — Bu bafta sonunda İstanbul'da & — 12 yaş arasın- daki bütün çocuklara difteri aşısı yapı- kacaktır. Esnaf bankasının vaziyeti İstanbal, 22 (Telefon) — Şehir Mec- lisi çarşamba günkü toplantısında Esnaf Bankasının mektubuna cevab — verirse Banka heyeti umumiyesi perşembe günü toplanacak ve bu cevabı konuşacaktır. Halk belediyeye bir mazbala verdi Istanbul, 22 (Telefon) — Belediye- ye Üsküdar tramyayının Küçük Çamlı- caya kadar uzatılması için 1200 imzalı bir mazbata verilmiştir. Dışarrişler Bakanı bugün geliyor Istanbul, 22 (Telefon) — Dışarrişler Bakanı Bay Tevfik Rüştü Aras bu ak - şam Ankara'ya hareket etti. Çanakkale belediye başkanlığı Çanakkale, 22 (ALA.) — Çanakkale belediye başkanı B. Veli Yasın Kayseri saylavlığına seçil n belediyeden çekildi. Belediye moclisi yeni bir başkan seçimi için toplanarak belediye üyesin - den avukat Osman Güreli başkan seçti. Gümüşhane Çırka kougresi Gümüşhane, 22 (ALA.) — C, H. F. kongresi dün saat 14 de açılarak kong- venin saygıları Atatürk'e, başbakanl ga ve gönel kâtibliğe telle sunuldu. Kon « gre başkanlığına belediye başkanı Muh- sin Ataç seçildi. Memleketin derd ve ih- tiyaçlarına uygun ve faydalı temenni ka varları verildi. Muğlaya zeytinlikler için gelen n Muğla, 22 (ALA.) — Vilâyetteki zoy- tinliklerin bakımına memur edilen mü - tehassıslar gelmişler merkezleri Milâs, Fethiye ve Marmaris olmak üzere ça - lışmaya başlamışlardır. Zirant Bakanlığı mmm bu tedbiri halkı memnun etmiştir. Muğlada sarık ve cübbe kalktı Muğla, 22 (A-A.) — Şehrimizde bu- lunan müfti ve imamlar sarıklarını — ve ruhani kisvelerini çıkararak medeni kı - yafette giyinmişlerdir. Bir kaza kurbanı Istanbul, 22 ( Telefon) — Geçenlerde ÜUsküdar Tramvay kazasında yaralanan Ali Riza ismindeki bir mektebli Zeyneb Kâmil Hastahanesinde öldü. Kok fiatları İstanbul, 22 (Telefon) — Oko- nomi Bakanlığının kararı üzerine kok kömürlerinin toptan satış fi - atına muamele vergisinin zam - medilip edilmiyeceği münakaşa e- liyior. Kok satan bazı müessesele- rin satışı ağırlaştırdıkları söyleni- yor. Erzincanda da peçe ve çarşaf kalkıyor Erzincan, 22 (A.A.) — Umu « mi meclis bugünkü toplantısında üye bayan Hatice tarafından peçe ve çarşaf ve kafeslerin kaldırıl - ması hakkında verilen takrir bü- yük bir alâka ile karşılanarak kaldırılmıştır. ——— Z— ehassıslar, Ziraat müdürlerine veri- len dünkü çay ziyafeti Ziraat Bakanı bay Muhlis Er. kmen'in Ziraat enstitülerinde açı- lan kurslara devam etmek - üzere Ankaraya gelmiş olan 25 Ziraat müdürü şerefine dün Atlıspor ku- lübünde bir çay ziyafeti vermiştir. Ziyafette birçok saylavlar, ziraat ğı erkânı, ziraat enstitüle- vi tedris heyeti azaları ve daha birçok zatlar hazır bulunmuşlar- dır. Resmimiz bu ziyafette bulu - nanları gösteriyor. | İstanbul belediyesi 750 bin lira ödünç alıryor Istanbul, 22 (Telefon) — Umumi meclisin perşembe günkü toplantısında Istanbul Belediye Reisliğinin belediye - ler bankasından yüzde sekiz faizle ye - di yüz elli bin lira ödünç almak İçin yazdığı bir tezkere okundu ve tetkik edilmek üzere büdce encümenine havale edildi. Bu paranın yüzbin lirası hâl, 250 bin lirası stadyom, 154 bin İirası İymar plamı, 100 bin Hirası yaz depoları, 70 bin Erası asri mezarlık, 2 bin lirası ze « hirli gazlardan karunmak için almacak göz maskeleri, 50 bin lirası Haydarpaşa da tren yolu altında yapılacak geçid içindir. Afyonlarımızın morfin derecesini yükseltmek için tedbirler alınıyor Istanbul, 22 (Telefon) — Afyan in « hisar idaresi afyonlarımızın temiz ve iyi bir surette toplanması için afyon eken vilâyetlere bazı nümüne aletleri göndermiştir. Tohum Islah işleriyle uğ- raşan İaboratuvar seçme tohumlarda 23 buçuk dereceye kadar morfin derecesi tesbit etmiştir. Halbuki şimdiye kadar azami morfin derecesi on altıyı geçme - mişti. Bu teçrübe vaktinde alınan ilk müsbet neticedir. Zehirli gazlar hakkında bir konferans - verildi. Istanbul, 22 (Telefon) — Üniversite Fener patrikhanesinde Sensinad mec - zebirli gazlar ve bunlardan korunma hakkında bir konferans verdi. Yeni papas kıyafetleri Istanbul, 22 (Telefon) — İstanbul Fener patrikbanesinde Sensinyud meec- lisi mabed dışındaki papas kıyafetlerini tesbit için bir komisyon ayırmıştır. Hava durumu Ziraal Bakanlığı metecoorloji enstitü. sünden alınan malümata göre, son 24 saat içinde yurdum cenub ve cenubu şar- ki Anadolusu ile doğuanadolusunda Si irt ve Karadeniz kıyılarında Ordu yağış- h: ve diğer yerler yağışsız geçmiştir. Ya- Bış tamamen yağmur şeklindedir. Ölçü- len en çok yağış mıktarı Gaziantep'de 17, Silifke ve Siverek'de 14, Kilis'te 12 ve diğer yerlerde 2 - 8 milimetre arasın- dadır. Toprak üstünde karın kalınlığı Kars'ta 4, Erzurumda 15, Afyonda 20 santimetredir. Hava suhuneli de düne nazaran yer yer 2 — 3 derece arasında azlık veya çokluk göstermek suretiyle mütehavril geçmiştir. En düşük suhunet dereceleri sıfırın altında Kars'ta 17, Erzurum'da 10, Afyonda 12, Ankarada 7 derecedir. En yüksek suhunet sıfırın üstünde 18 derece olarak Antalyada kaydedilmiştir. Dün Ankara'da saat 14 de suhunet « - fır devecede kaydedilmiştir. Rüzgâr sa- kin ve hava tamamen kapalı (di. Düşünüşler. Dünkü kutlama Halkevlerinin üçüncü kurtuluş yıldö- nümünü kutlamak için hyikevimizin ter. tib etmiş olduğu dolgun ve her bakım « dan mükemmel program dün ankaral- lara çok güzol ve hazlı birkaç sant yaşattı. Başbaknasnızın sıcak ve tatlı sesile Halkevleri hakkında yaptığı ergin ko « nuşma, ve onu takib eden Bay Necib Ali'nin bilhassa dil işini ele alan güzel konferansı üzerinde duracak değilim, bu değerli söylevleri aynen gazetemizde okuyacaksınız. Ben, asıl programın, gazetede tesbi ti mümkün olmıyan bundam şonraki kı - sımları üzerinde düşüncelerimi söyle - mek için büyük bir istek duyuyorum. Çünkü, önce şunu kaydetmeliyim ki, dünkü müsamere, başlan sonuna kadar kusursuz, ve şimdiye kadar Halkevinin vermiş olduğu bütün temsil ve konsar- larden daha mükemmel oldu, Bu program bize, Nurullah Şevke - tin tatlı, gür ve işlenmiş sesini, hem ulu- sal ve hem de garb motifleri üzerinde dilenmek imkânını vermekle ayrı - bir değer kazanıyardu. Geçenlerde bu sü « tunda çıkan bir yazımda ulusal sesleri- mizi halka dinletmenin hem halk — ve hem de seş saantkârlarımız için ne kı- dar faydalı olacağını söylemiştim. Halk- evinin bu ilk teşebbüsünü sevinç ve t k- dirle karşılıyor ve sık sık tekrarlanma sını dileyorum. Çok doğru ve isabetli — bir * görüşle dünkü müzik programında yerli ve'ya - bancı eserlere müsavi derecede yer ve - rilmişti. Bu suretle Hayden, Papper, Haendel ve Bellini'nin yanında Necil Kâzım, Ulvi Cemal, Cemal Röşid gibi ulusal bestekârlarımızın değerli kom - Pozisyon ve armonizasyonlarını büyük bir hazla dinledik. Ulvi Cemalin arme- nize ettiği iki halk türküsile Necil Kâ- zım'ın bestelediği “sılaya dönerken,, nd h türkü halkın coşkun ve içten gelen al- kış ve takdirleriyle karşılandılar. Necil Kâzım'ın gerek bu türküsünde ve ge - rek sanra çalınan “Poğme” indeki oriji- nallik bu gene kompozitörün ne kadar zengin bir içâlem sahibi olduğunu bize vösterdi. Türk musikisi hakh olarak on- dan çok şey bekliyebilir. “Poğme” inde- ki motiflerde yerli ve garb unsurlarının biribirlerine mezcedilmemiş bir - halde ve ayrı ayrı durduklarını gördük. Fakat bunu şimdilik bir kusur telakki edeme- yiz. Bu, iki ayrı duyuş ve söyleyiş taraı- nı bir halita halinde kendinde mezcede - cek türk müziğinin vücude gelebilmesi için daha uzun çalışma devreleri ve za- man icabedecektir. Ulvi Comal'in Beş damlasında da bu sanatkârın ruh hassa- siyeti kâfi derecede kendimi gösteriyor, Yalnız Cemal Reşid için, bu kompozitö- rün zengin olan eserleri arasından daha iyi parçalar seçilebilirdi, diyeceğiz. Piyanist Ferhunde Ulvi ve Ulvi Ce mal, viyolonist Necdet Remzi ve viye - lonselist Edib Sezen dünkü konser için çok iyi hazırlanmış olduklarını bize ku- Şursuz bir exöcution'la gösterdiler. Bu konsere iştirak etmiş alan bütün sanat- kürları alkışlamak bir vazifeydi ve ha'k bunu yaptı. ' Konserden sonra Halkevi temsil şu- besi sanatkârları da bize kısa fakat vü- zel bir tiyatro ziyafeti verdiler Oyna - nan Goethe'nin İphigönie adlı tra -d si- nİn sonuncu perdesiydi. Bir amatör gurupundan umulmuya « cak derecede ahenk ve ölçüyle başarı - Tan bu temsilde İphigenie rolünde Ba - yan Atiye Galib kandisinden beklediği. miz olgunluk ve hassasiyetle ve rolurü benimsiyerek oynadı. Sahnemizin tanı »- mış sanatkârı Ercümend Behzad kısa ra lüne kabiliyeti hakkında kifi bir fi - kir verecek kadar hâkimdi. Diğer gene- ker de eserin umumi ahengini bazımya bir muvaffakiyet gösterdiler, Halkevlerimizin sahncleri için klas'ık eserlerin se İlmesi lüzumu üzerinde bir kaç defa israr ettim. Dünkü kısa tecrü- benin muvaffakiyeti bu yolda yürüm-k için genclerimize bir vesile - olmalıdır. Gerçek sanata giden yol tektir, değerli emekler değersiz eserlerin yükü altın « da beyhude ezilmiye ve ziyan olmaya niçin mahküm edilsin? Dünkü programiyle bu müsamore :ılı ı:ı: daha birkaç defa tekrarlanma- . Bu suretle bu mavaffak programız hazırlanması için harcanmış olan gay - retlerden daha büyük ölçüde verimler c! de edilmiş olur. Halkevini bu çok muvaffak başarımı için tokrar kutlamayı bir bore b Tiyoruu Yaşar Nabi NAYIR
