23 SÖNMAMN 1 T05 DANT ADAĞ DIŞARDAN GELEN SON DUYUKLAR — SOVYETLER BİRLİĞİNDE | Barış hakkında İzvestiyanın bir yazısı Moskava, 21 (A.A.) — 'Tas Ajansı bildiriyor: İzvestiya gazetesi “sulh için müttehid cephe, başlığı altında yaz- mış olduğu bir makalede Bay Litvinof Wle Bay Laval ve Bay 'Titulesko'nun Cenevre'de vaki beyanatlarının Sovyet Rusya ile, Fransa küçük — anlaşma ve Balkan anlaşmasının umumiyetle sul- hu tarsin etmek ve bilhassa mıntaka- Wi bir şark misakı vücuda getirmek su- retile şarkf Avrupa'da sulhu takviye eylemek için müttehid bir cephe yücm da getirmek huşusundaki arzularının bir ifadesi olduğuna yazmaktadır. İz- westiya diyor ki: *“Bu beyanatlar büyük bir siyasi e- hemmiyet ve şümul kazanmıştır. Çünkü bu beyanatlar Roma - itilaflarından ve Sar plebisitinden sonra yapılmıştır. Roma itilafları, cihan matbuatının bir kısını tarafından sulbu münhasıran garbi Avrupa'da müstakar bir hale ge- tirmek gayesini takib eden dört büyük devletin bir anlaşma siyaseti — olarak tavsif ve tefsir edilmiştir. Sar plebisitinin neticesi, Avrupanın burjuva mehafili — tarafından — yalnız Fransa ile Almanya arasında musliha- ne münasebetlerin teessüs etmesine en- gel olan bir maniin ortadan kaldırık ması suretinde değil, aynı zamanda gar- bi Avrupa devletlerinin Almanya'nın militarist temayüllerine karşı fedakâr- Jıklarda bulunmak zihniyetlerini tak- wiye eden bir hâdise olarak karşılan- mıştır. Bay Litvinof, ile Bay Laval ve Bay 'Titulesko'nun beyanatları, umumi sulb için vücuda getirilmiş olan mücadele gephesini inhilale ve zâfa uğratmayı istihda! eden tefsirlere nihayet ver- — gmektedir, Eğer şarki Avrupa'da tarsın edilmeksizin sulh yalnız garbta tarsin edilecek olursa bunun yegâne nmeticesi gu olacaktır: a Askeri temayüllere şarka doğru is- tikamet vermek. Halbuki şarki Avru- pa'da çıkacak bir harb zarurt — olarak garbta da çıkmış olmayı intac edecektir. Bay Laval'in beyanatını gerek ken- disinin ve gerek hükümetinin şark mi- sakının akdini temin için şiddetli mü- gadele etmek bususundaki azminin bir delili olarak saymak ve bunu diğer dev- letlerin sullh temayülleri için bir mi- hek taşı addetmek gerektir. Bây Beneş, Bay Tevfik Rüştü Aras le anlaşarak Avrupa'nın şarkında ve şarkı cenubisinde sulhun tarsini emrin- de büyük ve mühim bir rol oynamakta olan Bay Titulesko kendisinin Fransa ve Rusya'nın muslihane - siyasetlerine zahir olduğunu açıkça söylemiştir. Bay Titulesko, yalnız kendi memle keti namına söz söylemiştir. Gayet iyi biliyoruz ki onun fikirlerine Çekoslo- vakya, Yugoslavya, Türkiye ve Yuna- nistan da İştirak etmektedir. Bu sebeb- ten dolayı B. Laval'in Fransa namına vwaki beyanatı gerek küçük anlaşma ve gerek balkan anlaşması mehafilinde iyi bir akis hasıl etmiş ve bu mehafilin tas- vibine mazhar, olmuştur. Bay Litvinof, kendisine bas olan doğrulukla Almanya'ya , hitab ederek akti bugün yalnız Almanyanın muvafa- katine kalmış olan bu misakın vücuda getirilmesi ihtimallerinin bugün son de tecede artmış olduğunu söylemiştir. Şu hale göre bundan sonra B. Litvi- nof, Almanya'ya açıktan açığa müraca- atta bulunabilecektir. Bittabi — sovyet diplomasisinin yapacağı teşebbüsler ve serdedeceği teklifler alman milletinin menfaatine uygun gelmek şartiyle. İzvestiya gazetesi, fransız mümessi- H ile küçük anlaşma ve Balkan anlaş- Mması mürmnessillerinin birçok defalar B. Litvinof tarafından parlak bir su- rette temsil edilmekte ve tahakkuk et- tirilmekte olan sovyet sıyasasının ken- dilerine telkin etmekte olduğu derin bürmet ve itimadı beyan etmiş olduk- larını ve B. Litvinof'un Cenevre'den * kendileriyle görüşmüş olduğu devlet — adamlarına karşı - tam bir itimad ile — dölü olarak avdet etmekte — olduğunu söylemiş bulunduğunu — kaydettitten & JAPONYA'DA Japon sıyasası Bay Hirota'nın bunu anlatan mühim sözleri 'Tokyo, 22 (A.A.) — Dışarı İşler Bakanı Bay Hirotâ dün diyette uluslar- arası meseleler hakkında çok mühim tözler söylemiştir. Bay Hirota, ilkönce Mançuko impa- ratorunun önümüzdeki ilkbaharda ja- pon imparatoruna yapacağı ziyareti ha- raretle setamlamıştır. Sonra deniz silahları meselesine ge- çerek İngiltere ve Amerika ile yaptığı görüşmelerde japon hükümetinin her şeyden önce silakların esaslı bir suret- te azaltılması ve herbangi bir devletin ötekine saldırmasını imkânsız — bırak- mak için salım silahlarının büsbütün kaldırılması veya kati surette tahdidi düşüncesiyle hareket ettiğini söylemiş- tir. Vaşington muahedesinin bozulması hakkında demiştir ki: “Japon hükümetinde, bu muahede- yi bozmuş olmasından dolayı, silahları artırmak sryasasına girişmek amacı ve- rilmemelidir. Bilâkis Japonya Vaşington muahedesinin yerine bir başka andlaş- manın, ancak silahsızlanma sihniyetine gerçek uygun bir andlaşmanın yapıl- masını görmeyi umuyor. Biribirinden pasifik Uludenizi'nin bütün genişliğince ayrılmış — bulunan Japanya ile Amerika arasında bir an- Taşamazlık sebebi tasavvur olunamaz. Eski müttefikimiz İngiltere'ye ge- lince, dış ticaretimizi korumak için e- nunla görüşülecek birçok meselelerimiz olduğu şüpbesizidr. Fakat bütün dün- ya'da karşılıklı menfaatlarımızın uyu- şamıyacağı hiç bir yer yoktur sanıyo- rum. Şurasını da söylemeliyim ki, Ja- ponya ile İngiltere arasında eyi bir am laşma dünya barışına mühim bir yar- dim olür.,, Bay Hirota Çin'e temas ederek bu memleketi samimi bir işbirliği sıyasası takibine çağırmıştır. Çin demiryollarının satılması için anlaşma olmuş 'Tokyo, 22 (A.A) — Çin doğu de- miryolunun satılması hakkımda Japon- ya ve Sovyet delegeleri arasında anlaş ma olmuştur. Bedel 1934 de tesbit e- dilmiş ve fakat kati anlaşnıa askıda V-i mıştı. Belgrad üniversitesinde karışıklıklar Belgrad, 22 (A.A) — Üniversitede son günlerde çıkan karışıklıklar üze rine, zabıta 20 kadar taleheyi tevkif e- derek memleketlerine iade etmiştir. ——— ——— sonra bu itimadın sulh için yapılmakta olan müttehid bir mücadeleye dayam- makta olduğunu yazmaktadır, 'Taarruz hazırlıkları sıyasatı, devlet leri biribirinden ayırır, bu sıyasa, böy- le bir ayrılığı istihdaf eder ve itimad sızlık doğurur. Bilakis, sulh siyaseti, sulh taraftarları arasımnda onların içti- mat ve siyasj mülahazaları arasındaki farktan müstakil olarak, mütekabil bir itimad havası vücuda getirir. Sulh için birleşmiş olan devletler, sullu temin için ne kadar şiddetli bir mücadele ya- parlarsa onların mümessilleri arasın- daki mütekabil itimad da o derecede artar. Bununla beraber, sulh mücadelesi, yalnız devlet adamlarının mesai sarfet- melerini amir değildir. Bu mücadele, uluslar arasında da mukarenetler hasıl olmasını ve halk kütlelerinin bu mü- cadeleye her an muzaharet etmelerini de ister. Halk kütleleri, söylenen söz- lere inanmazlar, onlar icraat isterler ve ancak icraata inanırlar. Sulhun beka ve muhafazası ile alâkadar olan memleket- lTerin diplomasi sahasındaki icraatları- nın, onların itimad hakkında söylemiş oldukları sözleri muhik göstereceğini ümid ediyoruz. Cenevre müzakeratını aksettirmekte olan bu beyanatlar, bütün Avrupa'da sulhun idame edileceği ümi- dini kuvvetlendirmektedir. Bu beyanat- Jar, sövyet efkârı umumiyesi tarafım- dan derin bir memnuniyetle karşılana- caktır, ALMANYA'DA Hücum kıtaları Berlin, 22 (A.A.) — Hücum kıtaları- nn düzenlenmesine devam olunmakta - dır, Berlin'deki hücum kıtalarının yük- sek kumandanlığında milhim değişiklik- ler yapılacağı söylenmektedir. Bu hü - cum kıtaları, özel (hususi) garnizoalar haline getirilmiş ve doğrudan doğruya Fürer'in emci altına konulmuştur. Berlin hücum kotaları erkânı harbi - yesine Fon Voyrş'un getirilmesine de özel bir ehemmiyet atfedilmektedir. Bu “rat, Silezyadaki bücum kıtalarının es- ki kumandanıdır. ve Silezyadaki eski başkan Brükner'in azlinde âmil elan- lardan biridir. Almanya'nm bakır istihsali Berlin, 22 (A.A) — 1934 yılında ba kır istihsali artmış ve demirhanclerin istihsali 25600 tona çıkmıştır. 1933 yılı Jetihsali ancak 49000 tandan — ibaretti. Elektrolitik bakır istihsali 170600 to- ma çıkmıştır. 1033 yılında bu nevi bakır istihsali 160300 ton idi. Almanya'nın dış tcareti Berlin, 22 (A.A) — Haves muhabi tinden: Almanyanın dış ticaret bilân- çosu, 1934 ilkkânun ayı rarfında 4$ mil yon mark ithalat fazlalığı göstermekte- dir. 1934 yılı içinde ithalat yekümu 4 milyon 451 bine. ihracat yekünu ise 4107000 e varmış ve bu suretle 284 mil yon açık görünmüştür. 1933 de, ithalata nisbetle ihracat fazlalığı, 668 milyon mark idi. 1934 yalının açığı bilhassa bazı ih- racatın ilgasından ve gene bazı itha latın artırılmasından ileri gelmiştir. “Kimse Almanya'ya cezasını görmeden saldıramaz,, Berlin, 22 (A.A) — Havas muhabi- rinden: Nazi fırkası teeminat ofisi ba- kanı Dr. Robert Ley, ilk defa olarak bütün alman ticaret teşebbüslerine şah- ten bir hitabta bulunmuştur. Radyo ile olsun, meydanlarda olsun bir milyondan fazla mücesese, ulusal düşünce ile, ilk ve gerçek sosyalizmden bahsetmiştir. Söszen, Roma ile Karta €a mücadelelerinden bahsetmiş ve Kar- tacanın bu mücadeleleri tüccar zihni- yetile hareket ettiği için kaybettiğini söyledikten sonra demiştir ki: * — Bu düşünce devrimden önceki Almanyada da vardı. Fakat, kader bir mucize yaparak bize Adolf Hitleri gön derdi. O, bizi sarstı ve artık kimse, Al- manyaya, çezasını görmeden saldıra - MaZ.y , Sonra, Sar işine Almanyanın başka bir ulusla boy ölçüşmediğini söyliyen doktor, bunun nazilik ile marksizm a- rasında bir döğüş olduğunu söylemiştir. Almanya şimdi de Klaypeda'yı istiyor Berlin, 22 (A.A) — Havas muhabi- rinden: (Vostfelişe — Landesçaytung) gazetesi, Sorda olduğu gibi bir plebisit yapılmasını istediği Klaypeda toprakla- rıma (Şarkın Sarı) adını vermektedir. Bu gazete, nazilerin resmi gazetesidir. Sar işi bittikten sonra, Nazi fırkası Klaypedayı şarkta yeni bir tehlike yu- vası saymakta ve Litvanyayı — (halka karşı almış olduğu taahhüdleri yapma mış olmakla) suçla tutmaktadır. Gaze- te, şöyle bitiriyor: “Litvanya hükümeti, Klaypeda top raklarında dayanılmaz bir hal almış o- lan vaziyetin uluslararası bir hakeme verilmesine mani olamaz.,, Holanda Sovyet Rusya'ya siparişler verecekmiş Amsterdam, 22 (A.A) — (Nederlana Telegraf) a göre, Amsterdam belediye reisi, Moskovaya gitmiştir. Belediye reisi, sovyet mahfellerile Amsterdam Hmanınım genişletilmesi meselesini gö- rüşecektir. Beraberinde mühim bir gemi inşaat şirketinin müdürünün oğlu vardır. Bu zat, sövyetlerle mühim siparişler için görüşecektir. SAR İŞİ Sar göçmenleri işi uluslar derneğinde Cenevre, 22 (A.A.) — Havas muha- birinden: Sar sığınmanları hakkındaki fransız muhtırasını tetkik eden Uruslar Derne- gı konseyi, rapörtörü Belçika mümess!- hini gelecek toplantısı için, konsey ile görüşerek teklifler yapmağa memur et miştir. Müuhturada, seçimin ertesi günü, fran- sız başkumandanının Sar'dan göçenle- tin her şeyden önce Uluslar derneğini alâkadar ettiğini söylediğini hatırlat. makta, Uluslar Derneğinin sebeb üze- rine tesir ederek fenalığın önüne geç- mek vazifesi ve bundan mesul olduğu bildirilmektedir. Muhtira, sarlıların 15 yıl Uluslar Derneği tebaası olduklarını, bu idare- ©in devam etmesini istiyenlerin göçen- ler olduğunun açık olduğumu söylemek. tedir. Fransız hükümeti, — Sar'dan ge- çenlerin yerleştirilmesinin, Uluslar Der- neği bütçesine aid olduğunu takdir et- mekte ve mütehassıs teşkilatın bunlar. la uğraşmasını istemektedir. Muhtıra, fransız hbükümetinin ilk. önce Sar'da yaşıyan fransızları düşü.- necek iken, Sar'dan geçenlerle, alman tebaalarmma karşı neler yaptığını bildir- mektedir. Artık, Uluslar Derneğinin işbirliği olmadan geçenlere yer ve yurd verme- ğe devam edemez. Mühtıra'nın verilmesi, hiç bir itira- za sebeb olmamıştır. Yalnız, genel yaz- gan, Uluslar derneği bütçesinde 1 son- kânun 1936 ya kadar sarlı göçmenlere verilecek kredi olmadığını hatırlatmış- tır. Sar katolik kiliseleri plebisiti kulluyor Sarbruk, 22 (A.A.) — Alman istih- barat bürosu bildiriyor; Sar katolik ki- Hiseleri dün 13 sonkânun plebisitinin mesud neticesini bir âyinle kutlamış- lardır. Bay Knoks'un istirahata ihtiyacı var Londra, 22 (A.A.) — Sar komisyo. nu Başkanı B. Knoks, işi bittikten son- ra yeniden çalışmağa başlamadan din- Tenmek için uzun bir izin alacaktır, Sar italyan kumamlanı Cenevre'ye çağrıldı Sarbruk, 22 Ç(A.A.) — İtalyan kıta- ları kumandanı general Viskonti, Ce nevre'ye çağrılmıştır. Sanıldığına göre, bu, italyan kıtala- rımın ne zaman ve ne süretle geriye çe- kileceğini tayin etmek içindir. POLONYA'DA Fransa - Leh görüşmeleri ve Leh gazeteleri Varşova, 22 (ALA) — B. Laval ile B. Bek arasında Cenevrede Doğu and'eş matı hakkında yapılmış olan görüşme ler, leh matbuatınca dikkatle takib & dilmiştir. Bu gözeteler, her türlü dü şünceler ileri sürmekten çekinmetle beraber fransız gazetelerinin düşünce lerini bildiren telgrafları aynen almak tadırlar. Bunlara koymuş oldukları başlıklar, resmi leh sryasasının çekin gen olduğuna delalet etmektedir. Bay Bek Varşova'ya döndü Varşova, 22 (A.A) — Dışariişler bakanı B. Bek Varşovaya döanmüştür. Doğu andlaşması etrafında Varşova, 22 (A.A)y — Fransa sefiri B Laroş, bugün dışarıişler bakanlığı ,fta giderek bakanlık müsteşarına Fransa min Doğu andlaşması hakkında Alman- yaya vermiş olduğu notanın metnini vermiştir. DEĞİŞİK DUYUMLAR Maden kazaları çoğalıyor Gilberton, 22 (.A.A.) — Potsvil meğ denlerinde altıncı katta kuvvetli — bit patlama olmuş ve altı kişi ölmüştüre Otuz kadar da ağır yaralı vardır, Bir maden kazası Cilberton — Pensilvanyada —22 tAğ A) — İçerisinde 200 işçi çalışan biç' madende olan patlama neticesinde ilkâ kişi ölmüş ve $0 kişi grizüdan zehirleği miştir. Bir maden kazası daha Belgrad, 22 (A.A) — Bulgar sınıra yakınında, sırb balkanmdaki bir maüden ocağında, petlryan grizo yüzünden ©1 kişinin öldüğü, 7 kişinin ağır, beş kişli min de bafif yaralandığı bildiriliyor. Toprak altımda kalan işçiler Varşova, 22 (A.A.) — Geçen cumazı tesi Katovice kömür madenlerit- deki çöküntüde toprak altında kalan işçilerden biri kurtarılmış ise de öteki iki işçinin kurtarılmasından umud kee silmiştir. Dünyanın altım miktarı Cenevre, 22 (A.A) — Uluslar dere neğinin son aylık istatistik bültenine göre, Söovyet Rusyanınki dışarda olmalk üzere dünya altın ihtiyat akçesinin mikdarı artmıştır. Fransada 205 milyon, Amerikada 854 milyon. Dünya piyasalarında altın değeri sonteşrin ayma bekarak hafifçe inmiş olmakla, temmuz ayına bakarak yine epey yükselmişti Sınal istihsalat, Alkmanya, Avustur« ya, Belçika, Şili, Amerika, İtatya, Not veç, Holanda, Polonya, İsveç ve Cekoş. lovakyada düzelme cseri göstermiştir. Sınai tahvilat değerleri Avusturyas da yüzde $8, Almanyada yüzde 26, İnç gi'terede yüzde 19, Danimarkada yüze de 16 yükselme göstermiş, Fransade yüzde 27, Holandada yüzde 24 ve Bel Çikada yüzde 21 nisbetinde düşmüştün Buğday fiatınm düşmesi endişe uyandırdı Paris, 22 (A.A) — Piyasanın x htına dair yasanın kabulü üzerine buğ< day fiatlarında görülen düşüklük hükü met mahfellerinde kaygular uyandır mıştır. Fiatlarım birdenbire ve müyş bim surette düşmesinin önüne geçmeli için hükümet serbest piyesalardan v& bilhassa buhrandan en çok mütcessir ai lan mıntakalardaki piyasalardan yeniş den buğday satın almağa karar vermiş. tir. Silahlar tahkikatı Vaşington, 22 (ALA.) — Silâhhar hakkındaki tahkikatta bulunan ayan kas misyonu tekrar çalışmaya başlamış — ve birçok yeni mühim H#şaatta bulunulmuş tur, Büyük savaşın ertesinde 14 milyon dolar değerindeki savaş levazımı hükü. met tarafından bir buçuk milyon dolara satın alınmıştır. Öte yandan, savaş sıra- sında Amcrika hükümeti hesabına yapı- lan gemilerin şuna buna verilen hediyö, ler yüzünden yüzde elli nisbetinde fazla bir fiata maledilmiş olduğunu koamisyom hayretle dinlemiştir Şahitlerin bu ifadelesini dinliyen dina leyiciler arasında 1927 Cenevre silah « sızlarıma konferansını akim bıraktırmış olmakla iftihar eden Bay Vilyam Şeres, do bulunmakta idi. z Amerika'da kapanan tabrikalağ Nevyork, 22 (A.A) — Gömlek falik tik-törleri birliğinden — bildirildiğine göre, Nevyork, Pansilvanya ve Kon « nektiküt'de yüzlerce fabrika ulusal kal kınma idaresinin koyduğu esatlar j de hiç bir kazanç teminine muvaffı olamadıklarından kapılarmı — kapamış lardır. Bu yüzden 20 bin kadar işçi # çıkta kalmıştır.