14 Ocak 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

TÜRKDELE 5 14 IKlNCI KÂNUN CUMA 1938 —K Budapeşte*Könf—e;;n— IS o sı Dün Dağıldı.. V Yapılan müzakerelerde italya, Avasturya ve Macaristar | arasında tam bir anlaşma hesıl ol Budapeşte, 13 (ALA | — İtalya, Avusturya ve Maca ristan hariciye nazırları top: Tantısı dün bitmiştir. Neşredilen resmi tebliğe Bgöre Avusturya ve Macaris: tan mümessilleri, komünizmel karşı sarih muhalefetlerini teyit etmişler ve İtâlyan, Al Man, Japon antikomüniter Paktını sempati lamışardır General Franko küküme tini, İspanyanın ve bütün İe Panyol — müstemlekelerinin meşrü hükümeti olarak kati sürette tanıdıklarını İtalyaya blldlrmı.leıdn Budapeşte, 13 (Radyo! Avusturya, İtalya ve Macar: istan hariciye nazırları bu gün de toplanarak — müza | kerelerde bulunmuşlardır Macaristan — Başveklli B. Darani nazırlar — şerefine mükellef bir ziyafet vermiş: tir. Ziyafeti, bir kabul res ile karşı- | Mi takip aylemiştir. İ Fransız matbuatı, üç dev- hariciye nazırlarının bu konuşmalarına büyük ehem Miyet vermekte devam edi yor. Parix gazeteleri, Alman yanın Tuna nehri üzerindeki menafitaden — bahsederken, bu menaftin İtalya tarafın dan müdafan edildiğini kay: dediyorlar. Budapeşte,13(Radyo)-Avuz-! | İSIİHWİ fayareleri İHMİIİIIIIBİÇIİIHH mllhım askeri mü- tutya, İtalya ve Macaristan hariciye nazırlarının bugün kü müzakereleri üç saat de Yam etmiştir. Nazırlar, ye mMeği Avusturya — sefaretha nesinde yemişlerdir. Budapeşte, 13 (A.A.) Dünkü Akşam yemeği esna sında hariciye nazırı Kanya, Cinno ve Şmit Roma itilâf ları dolıyııılz birbirlerini te brik etmişlerdir. De Kanya bu itilâfların dördüncü - yıl- dönümünün yakında idrak edileceğini hatırlatımış ve bu Wilâfları traza etmiş olan üç memleket bariciye nazırları nin D1 936 da akdettik lerl " konferanı neticesinde İtalyanın Habeşistandaki hâ İmiyetinin ve Macaristanın silâhlanma hakkımıa — tanın """ Olduğunu ilâve etmiştir. cı.:mdın sonra söz alan an:ı & itilâClarının HL 'erilin mihverile he- enk old duğunu ve sami mi " anlaşma nelicesinde HROslavya ile Roma ü İtalya arasın: Avuı döstane münasebetleri e *turya, Macaristan, — Al: DY doştlük — grubunün menfaatlarile telif imkâmı buf miştir, En ton « Öt alan Şnit; he hhazırdakt konferansın - sul ö "ıd lesisine hâdim olacağı 'midint izhar etmiştir. Paris, 13 (Radyo)| etmenin unduğunu söşle Fi garo gazetesinin sureti mah susada Budapeşteye gönder- diği muhabiri gazetesine ya zdığı bir mektupla diyor ki: *Budapeşte konferansında bir karar verilmediği bize temin ediliyor. Yani hiç bir şey yapılmamış demek olu- yor. Bundan da anlaşılıyor ki, Avusturya ve Macaristan | hükümetleri, — serbestilerini muhafaza etmişler ve Ce- | miyeti akvama sadık kal mışlar, antikomünist pakta yanaşmak istememişler ve bilhassa ticaret serbestisinde yeni sahalar için kiyetler elde etmişlerdir., muvaffa Övr gazetesinde Madam Tabul yazıyor: | “Budapeştede İtalya Ha- | Dünyanın en güzel yol şeb riciye Nazırı Kont Çiano is tediğine muvaffak olamamış | hayal inkizarına uğramıştır Çünkü, Avusturya ve Macar- istan, Milletler Cemiyetinden çıkmamağa karar verilmiş lerdir B9 De Kanya, yalnız General Frenko,nezdine bir ticaret mümessili gönderme ğe muvafakat etmiştir. Bu nun ehemmiyeti de o kadar büymı değlldir | kir GUNDELIK bTY ASATİ, GAZE' £ £ F" Suriye Tehdid Altında mı Bulunuyor ?.. Bir Fransız gezetasi, Suriye işinde Fransanın büyük bir tehlike karşısında bulunduğunu yazıyor Vu gazetesinde* Fransa nın Suriyedeki eseri tehdid olunmaktadır, başlığı altın- da yazdığı makalede Emm anvel — Bouürcler. diyor. ki: Ne yapmak lâzımdır? Yapı- lacak yey vakit kazanmak, federal himayeyi genişletm- ektir. Bugün Suriye ve Lüb- nan himaye altındadır. Bu bimaye iki değil, beş hükü- met üzerinde tahakkuk et tirilmelidir. Bu takdirde he | rkes memnun olacaktır. Şa- yed böyle hareket edilmez se yakında ihtilâl başliıyacak ve ozaman pahalı ve kan- hh bir askeri sefer icap ede cekktir. Bü ihtilâl hazırlan- maktadır. Pek yakında, şar kta ilerlemiyen ricat eder. ekesini kurarak, turizm me rkezleri tesis ederek bu fa- memleketi zengin bir memleket haline getirmiş ol an Fransa tehlikededir. Belki | de kaybedilecek bir dakika | yoktur. Zira yakında kan akacaktır. Jür gözetesi diyor ki: * İtalya bu yeni İnşaatın ıhııyıc ıöıludığl parayı ma: Bir Ingıiız FilosuCebe- lüttarıka Geldi.. esseselerini bomberdımad elti Cebelüttarık, 13 (A A )— Bir İagıliz deniz filosu Ce- belüttarıka gelmiştir Poris, 13 (A.A) yada asi tayareleri, leketin şark — sahilterindeki askeri müesseseleri bombar dıman etmişlerdir P 13(Radyoj - Mad- ridden alınan son haberlere göre, iki gündenberi kar ya ğmakta ve bütün nakil va- İspğe- Bd sıtaları durmüş bulunmakta- dır Madrid halkı, mütbiş bir sıkıntı içindedir, vesika her nüfus için verilen ile yüz elli gram ekmek, dünden it ibaren yüz grama indirilmiş tir. Paris, 13 (Radyo) Ma dtiddeki yeraltı şimendifer lerinde şiddetli - bir “infilâk olmuştur. Ölülerle yaralılar çoktur Marsilya, 13 |Radyo| Almeriya önlerinde kayalara çarparak batan Fransız va puro kaptanı kurlulmuş ve Almeriyaya çıkmıştır. Vapua run yalnız makinisti. ölmüş | ve mürettebatından da — on dokuz kişi yaralanarak has taneye yatırılmıştır Kurtalan mürettebatı « mak için — Almeriyaya bir Framsız torpidosu — hareket etmiştir Paris, 13 (Radyo) gosa cephesinde şiddetli mu harebeler devam ediyor Kocaka yolunda taarruza geçen cumhuriyetçiler, ihti lâlcilerin mukavemetile kar Sara şılaşmışlardır Frankistler, Siyeyapa'ome ra ve Siyeraalyares cephe lerinde cumhutiyetçileri ku şatmağa çalışıyorlar. Cumhuriyetçiler, şimal ce çok — hâkim mevkiler elde etmeğe mu- vaffak olmuşlardır phesinde bir Son gelen haberler Teru cephesinde ihtilâfcıların yeni bazı meyvziler zaptettik Terini bildirmektedir. Cumhuriyetçiler, yolunu çok iyi tahkim etimişlerdir beraber, bu Valânsi şekilde Bununla yol, bir — Waç gündenberi Iki metre yük- sekliğinde kar'arla örtülmüş bulunuyor ararmea Üelbos aü 8 Avenol e koruştu Parle,; 13 (Radyoj — Hari ciye nazırı B. Delbos buğün bir | * bulacak? Fevkalâde men abiden mi? Bu menbalar | arasında bugün, üzerinden bir kısmını devlet hesabına- almaktan — başka birşey kalmamıştır. B. Mu- solini, ne olursa olsun faşist devletin bizzat kadrosunu servetler teşkil eyliyen sosyal sınıfla rın bu yeni fakirleşmesinden çekinmiyecek mi? Diğer ta raftan muhâkkak olan bir şey var ise oda her hangi | bir silâhlanma yarışında, İt- alyanın muhakkak surette İngiltereye kazgı mağlüp o! acağıdır. B. Mussolini realist bir adam diye tanınmıştır Bu sebepten ikinci. bir ihti- mal daha mevcuttur. ve o da şudur: B. Musolini, bu rişmeden evvel, bu müza- kereler üzerinde — tesir etmek maksadiyle de mıç olabilir. . tera ver- kararını “Vansittart ile yeni | diplomatik müzkerelere gi- | aanamraa aa. seüreetidelünlkalekaiidi a Budapeşte Konferansı Devletleri olan Avusturya ve Macaristan, General Franko Hükümetini Resmen Tanıdı. D ON İKİNCİ Y!l. SAYI: 3756 -— — urıyaSılahlanmasının Başdöndürücü Hızı.. Yapılan bir hosaba göre, devletlerin silâhlanmağa sarf eltikleri para günde altı milyon İiradır - Bir Fransız gazetesinin yaptığı hesaplara göre dün- ya, silâhlanmak — uğrunda | her gün | milyar frank “bi- zim paramızla takriben GÜ milyon lira, sarfedilmekte- dir. Bu, günlük sarfiyatı saate, dakikaya ve saniyeye tak- sim edecek olursak dünya- nın silâhlanmak için saatte 2,500,000; dakikada 42,000 ve saniyede 700 lira sarfet. tiği meydana çıkar. Bu miktar, muhtelif mil- lötlere göre yu şekilde tak: sim edilmektedir: İngiltere her 7 günde, Amerika her 12 günde, Fr. ansa her 17 günde bir mil yar frank sarfetmektedirler. Almanya, silâhlanmak iç- in yaptığı mosrafı gizli tut- maktadır. Fakat bu mikta- rin yılda 78 milyar frank “bizimm para — ile 4 milyar, 680 mllvon ııı ettiği Eski Çin Hariciye Nazı- rının Paris Seyahatı.. Coktor Şen, kendisile konuşanlara: «Ümunt harp baş- Çinin eski hariciye nazırı doktor Şen Parise gelmiş ve kendisi *Üniversite ku- lâbü, ne misafir edilmiştir Doktor Şen. uzak şark hâdiseleri — hakkında endişeli bulünuyor. Bu hu- susta yakında bir konferns verecektir Şimdiki halde kendisi ile görüşenlere şunları söylemiş- tir: — Uumumi harp başla- di sayılabilir- Bu harbin bü: | yümesine mani olmak - için çalışmak — Fransa, İngiltere bir Funun için de Vaşing ve ÂAÂmerikaya düşen iştir. konfe lâzım tonda yeni Brüksel ransının toplanması dır. Emin olün — ki, bir konfe , li gibi mu valtakıyetsizlikle böyle neticele necektir Tokyo. 13 (ALA .) de- pon impardtorluk konferan sının Maraşsl! Şan Kay-Şeke Japon tekliflerinin. kabulu için' son olarak yeni bir mü hlet verdiği söylenmektedir. | Londra, 13 (|Radyo|j giltetenin Tokyo sefiri, gün Japon hariciye l! Hrula)ı İn bu nazırı ziyaret etmiş Milletler. Cemiyeti umumi kâtibr. B. — Avenolu ederek İ7 ikinci- kânunda könseyin 100 üncü - toplan- tısında görüşülecek mesele ler hakkında bulunmuştur. müzakerede çok | kabul | ladı sayılabilir.» Diyar ve İngiliz gemilerinin Pançe nehrt üzerindekt seyrisefer haklarından İogilterenin asla vazgeçmiyeceğini bildirmiş tir Şanghay, 13 (Radyo) Japon — tayareleri, — bugün (Ankeo) tayyare istasyonunu bembardıman — etmişlerdir. Bu istasyonda bulunan do- kuz Çin tayaresi — tahrip edilmiştir. Japon tayareleri, hangar- larına dönerlerken üç Çin tayaresine — raslamışlar ve hücum ederek — bunlardan birini düşülmüşlerdir. Japonlar, (Yançe) nehrin- de yeniden bazı Çin gam- botların bombardıman etm işlerdir. Tokyo, 13 (Radyo) — Ja- ponya hariciye nezareti erkâ- nından birinin ifadesine göre, imparatorluk konferansında verilen kararlar, bir. haftu - dan evvel anlaşılamıyacaktır. Bu kararlar, Maraşal (Şan- Kay Şek| in vereceği cevap- tan sonra matbuata — akset- tirilecektir. —— Hitlerin Roma Seyahatı Berltn, 13 (AAA.) — Um: uümiyet itibarile iyi malümat alan mehafillerde, Hitlerin İtalyaya 9 mayısta gideceği ve bir hafta oradâ kalacağı bildirilmektedir. Hitler, hem devlet hem de hükümet re! tahımin edilmektedir. Bu pa: ra günlere taksim edilirse her dört güne mukabil bir. milyar frank isabet eder ki aşağı yukarı İngilterenin yap: tığı muazzam sarfiyatın iki misline muadildir. İtalyanın da gücünü yetti- ği nisbette silâhlandığı mu- hakkaktır. İtalyanlar Akde- nizin kendilerine dar geldi- ğini ihsas etmektedirler. Ye- niden 35 şer bin tonluk Iki dritaot inşa etmeğe başla- mışlardır. Silâlanmasının en büyük kuminı denize hasreden İh- giltere buna icabeden ceva- bi vermiştir: O da iki mua- zzam dritnotu kızağa koy du İngilterenin deniz kuvvet- lerini takviyedeki gayesl şu- dür: Büyük Britanya filosunun, Japon, İtalyan ve Alman de- niz kuvvetlerinin mecmuuna muadil olması... Bunun da 1942 senesinde — tahakkuk edeceği hesap — edilmiştir. Bu svretl)e İngiltere- nin ezeli denizlere hâkim olmak siyasetini hayatı için gene yegâne siyaset addeti- ği anlaşılmaktadır. Gene - gelelim - İtalyaya.. İtalya yaptığı hesaplara gö- re, 1940-1941 senesinde de- niz kuvvetleri 550,000 tona baliğ olacaktır. Bunlarda 35000 tonluk dört dritnot, 24000 tonluk dört, 10000 tonluk yedi, 8000 ve 5000 tonluk on iki krovazör, 78 torpido ve 100 denizaltı ge- misinden ibaret olacaktır. Fransa Askeri şürası azası silâh fabrikalarını gözdiler Paris, 13(Radyo) — Fransız askeri şürası azası, erkânı harbiyet umumiy& reisi Ge neral Gamelenin , refakatin- de Şanelröya giderek silâh fabrikalarını ziyaret etmiş- lerdir. Pai Rus-Mançuri İhtilâfı.. Tokyo, 13 (Radyo) — Rus- ya ile Mançuri arasında bir ihtilâf çıkmıştır: Bunun - se bebi, Sövyet Rusyanin bazı yerlerindeki Mançuri konsu- loslarına yapılan fena mua meledir. Son haberler, Mançurinin mukabeleibilmisil — yapmak niyetinde olduğunu - bildir mektedir. 1&i vik. Natyonal ickyalikt mehafi NEr, Hitlerin Pöpâyi ziyaret etmiyeceğini bildiriyörlür. ütile at edecek" d li l aei aa n lli l Ü e LA ei İei a ei