5 Ocak 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1
) VA V TÜRKDİLİ 5 IKlNCl KANUN ÇARŞAMBA 1938 Mısır Parlâmen- tosu F eshedildi.. K':'lı N Yrelll: Kî bineyi Teşkile Mehmet Mahmut Paşayı 'Memur Etti. Kahire, 4 (Radyo) — Üni- versiteliler, bugün — hükü- Met aleyhine ansızın Bir nü Mayiş yapmışlardır. Zabıta, nümayişçileri dağıtmak için silâh kullanmak mecburiye | tinde kalmıştır. Üniversite- l Milerden bir ölü ve birçok ta | Ağır yaralı vardır. Kahire, 4 (|Radyo|— Kral 'aruk, Mısır parlâmentosu Nün Feshinl emretmiştir. Kral yeni intihabat için hazırlık: ' lara başlanmatını, Bııvılııl Mehmet Mahmud Paşaya | emretmiştir. Pıı!lııutoııııı Feshi, Mi- Amerıkada Hel şevliklerinde 29 ki- | Şi öldü. Nevyork, 4 (Radyoj - No- | &l şenliklerinde tnlef olanlar | ir . Bunlardan iki | yüz kişi, buz tutmuş sokak- larda virajları dönerken ka- | yan — ötomobillerin altında | kalmışlardır. Diğerleri d: yangın lniıloıd::“" kazalarda öl N.v'oık 4 (AA)— N — Neşy ı;ılıloı bir istatistiğe göre | irleşik Amerika Devletleri | ::ıııı:.ı. ıhıtn senesi zarfın omobil — kazalarından 40.300 kişi ölmüş. | ,062.000 kişi de yırılınıııııııv ——__ sırda olduğu gibi, Londrada da derin akisler yapmıştır. Londra, 4 (A.A.) — Ha- vas Ajansının muhabiri bil dlıiyun Mısırdaki siyasi vaziyetin ( Sovu ikinci ııyfıdı ) İ | GUNDELİK SİY.A.ĞE; L GAZETİEI Hitler Yakında Hııııyı gidecek Roma, 4 (Radyo) - B. Hit lerin, yakında Romayı ziya ret edeceği — bildiriliyor. Pu gün teşekkül eden hususi bir komisyon, Romayı ziyaret edecek dost devletler roisle rinin istikbali için hazırlık- lara başlamıştır. Bundan an* laşılıyor ki, B. Hitlerden baş ka, daha bazı devletlerin reisleri Romaya gelecektir. Maahâaza, B. Hitler için mu azzam hazırlıklar başlamış: tır. 5 Maraşal Şan Kay Şek“ Japon Teklifini RedEtti. Çin milli lideri; laııııyı gamına, Alman sefiri taralın- dan yapılan bu teklifi şıüdıllı karşıladı. Paris, ponyanın, ıhlılifını | anlaşmak 4 (Radyo) Rusya ile hal için Çin istediği ve bu sebeptan dolayı yeni ve da- ha müssid teklifler yapmak süretile bir an evel sü'h ak | detmek - niyetinde bulundu ğu söyleniyor. Londra, 4 (Radyo) - ter Ajansının Hankeo habiri bildiriyor: Almanyanın Çin sefiri va sitasile Japonyanın gönder: diği sulh teklifleri, Maraşal Şan- Kay - Şek — tarafından derhal reddedilmişti: Bu şartlar şunlardır: 1 — Japonyanın istediği gibi bir Çin Japon ekono mi ııılıqmıııımn yapılıma; Bu anlaşma Çinin bütün ta ( Sonu ikinci sayfada ) Ja- olan Roy muü l t İki ayda Merkez bankası 18,079,975 iralık yeni kâğıt beş İiralık tedavüle — çıkardı. Ankara, 4 (AA) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından ikinci- teştin 937 tarihinden itibaren tedricen tedavüle çıkarmıya bİıılıdııı yeni harfli beş li. ralık bankonotlardan 937 so- suna — kadar ceman 18, 079,975 liralık bir miktarını tedavöle çıkarmış ve buna mukabil eski harfli banko notlardan aynı miktar lira nia tedavülden — çıkarılmış olduğu bildirilmektedir lngıltere Silâhlanmai işine L Büyük Ehemiyet Veriyor. Bu söne içinde molörize - edilecek olan ingiliz ordusunda piyadeler mitralyöz, su: g Yari kıtaları da zuhl otümabillerle teçhiz edilecek, I"Riltere, Silâhlanmada Olduğu Kadar, Harici Propağanda İşinde de Faaliyete Geçecek.. Londra Ün e 'ra, 4 (Radyo) Ç İngi- Sünün 1938 senesin: 4 Stanbaşa motörize edil: Ve #ilâh yerine piyade ” Mitralyözle techiz — ol- Z tekarrür eylemiştir. , l.' İnan haberlere — göre, iliz ordusunda kullarıla sak olan tanklar da büsbü ti ı:' "'*-'ıu.-de olacak- .ul:'m' #üvari kıtaatındaki rdan sekiz bin bayvan erin, :ıı'ıı.: Mou—gu kullamla: ühş*"- 4 (Rıdyo) Sun- d Y Taymis gazetesinin yaz göre, ],ııı.ı. hükü » metinin yeni büdcesinde si lâhlanma ve harici propa- ğanda işine büyük mebaliğ tahiis edilecektir. Bilhassa propağanda işleri üzerinde fazla durulacaktır Londra, 4 (Radyo) — Bu- gün İngiliz radyo istasyonla- rı tarafından Arapça başlı: yan radyo neşriyatı, İngiliz gazeteleri tarafından umumi: yetle müsaid şekilde tefsir edilmektedir Gazetcler, bu servisler sa yesinde İagilterenin. İtelyan , propağandasına cevap vere- ceğini ve hattâ vakında ce- nubi Amerika memleketleri için Portekiz ve İspanyol dillerince de servisler açıla cağını yazıyorlar Nazırlardan mürekkep bir komite, Mısır ve Filistin va- ziyetleri için alınacak ted- birleri hazırlamakla meşgul- dür. Taymis gazetesi, Arap- Ça radyo servisinin yalnız propağanda maksadile değil, | yabancı memleketlere İngi | liz sanat ve ilmini'öğretme ğe yarıyacağımı, bunun çok faydalı bir iş olacağını kay dediyor Londra, 4|Radyo| Lond ra radyosu, bugünden itiba ( Sonu üçüncü sayfada) K | fından Böyük Millet | kişi ölmüş, 1,062,000 Haa0 AOA Ş Amerikada noel ŞCHİİkİEI'İIBıİeN mobil kazalarında 298; bir serede N p kişi de yaralanım j ON İKİNCİ YIL SAYI: 3748 Turkıyeye Yahudiler Ni- çin Alınmamalıdır? Memleketin Rahatı ve Menfaati Noktalarından Yahudi Muhitinin Genislemesine Asla Meydan Verilmemesi İsteniyo. Memleketimize toplu bir halde yapılacak Yahudi mu baceretinin önüne geçmek üzere eski ziraat vekillerin den B. Sabri Toprak tara Mec lsine yapılan kanun teklifi encümenlerde tetkik - edil- mektedir B. Sabri Toprak teklif et üği kanunda şöyle demek tedir: Avrupa Yahudilere husu met yavaş yavaş taammüm edlvoı, yıyılıynr Memleketin Pamuk İs- N Ro'ııı';ııı!udan Bicret Edecek: Yahudiler Türkiyeye Gelebilirler mi? Bükreş, 4 — Başvekil Go- ga, yeni hükümetin proğra- mi mlatırken — Yahudileri kastederek şunları söylemiş: tir: Hükümet vatandaşlık haklarının tadili meselesini tetkik etmektedir. Harpten ( Sonu ikinci sayfade | tihsalâtı Ne Kadar.. Bu sene mahleli uzunluk nzunlııhı G0 bin ton pamuk istih- | Ziraat Bakanlığının ana işleri arasına alarak üzerin de ehemmiyetle durduğu pamuk bu sene ilk müsbet verimlerini ver- miş bulunmaktadır Milli endüstrinin ve dış pozar'arın istediği yüksek kaliteli mütecanis ve 26-30 mm. uzunluğundaki ğüu — yurdüun ve bol miktarda yetiştirmek gayesini hedef tutan çalış- ma evvelâ pamuğun istihsal asgari hadde indirmek gibi, bu mevzun en belli başlı işini ele almış meselesi; pamu- her - tarafında masraflarım tır. Bunun için beş — senelik olarak hazırlanmış bulunan pamuk proğramı; dördüncü tatbik yılında çok sevindiri- neticelerini idrak — ettir miştir ct Yuzd içinde mevcut bü tün dokuma ve iplik fabri kalarının tam ekiple - çalış tıkları takdirde 24 30 mm uzunluğundaki pamuk - ihti yaçları takriben 18 293 ton ve bundan aşağı uzunlükta ki pamuk ihtiyaçları 7444 tondur. Bu sene yurd da 24-30 mim. uzunlugunda ZU000 ton ve buadan eşağı ise uzunlukta ise 40000 ton pamuk — istihbsal — olunacağı tahmin olunmaktadır Bu rakamların açık ifa- desinden, daha bu seneden itibaren yurtta çalışacak bü tün dokuma fabrikalarının muhtelif uzunluktaki pamuk ihtiyaçları tatmin edildikten başka ihraç edilmeğe hazır 34,263,000 kilo pamuk elde edileceği meydana çıkar Bu yılın umumi pamuk istihsalâtı bugün kumen dü şük olan pamuk satış fiat- tahmin ediliyor. larına göre kıymetlendirilecek ve çiğit tutarı da ilâve edi lecek olursa takrihen (26,- 000 600) lira gibi bir rakam elde olunur. Uzun ve fenni tecrübeler den sonra yurdun muühtelif bölgelerinde vasıflarını boz- madan yetiştirilebilen pamuk çeşillerinin — çiftçiye temin ettiği Taydalar sayesinde son senelerde pamuk istihsalâtı- mızda bariz bir yükseklik görülmektedir. Aşağıdaki cet vel keyfiyet hakkında bir fikir verebilir. Ekilen saha Alınan mahsul Seneler Hektar — Ton 1932 — 158116 20209 1933 162140 - 28052 1934 — 197060 34865 1935 — 209945 52257 1936 253635 51779 1937 — 317000 60000 Tahmini Son sene içinde pamuk çuluk plânı içinde üretilen yeni çeşit pamuk tohumla Elektrik sandalyesine ni de yakından görecek, Filimi de yapılan bir Kahrama Cumartesi : SON HAFTA miın bir haftalık heyecanlı hayatıdır. SON HAFTA Romanını okürken Nevyorkun en meraklı yerleri- SON HAFTA SON HAFTA ölüm gününü besap ediyor: Pazartesi, salı, çarşamba, perşembe, cuma, OIüm K Pek yık;nılt neşre bı'lıyoıuı. Yehudiler kendilerine tah- | sis edilmiş olan — Filistinde de rahat ve huzür. bulamı. — yorlar. Oranın asıl sahiple- ri olan Araplar, memleket. lerine olan tasarruf hakla- rinı kaybetmemek — için bi- ran mücadeleden fariğ kal- miyorlar Yahudiler, gördükleri bu nefret ve — husumetin sevk ve tazyıkı ile bulundukları yerlerden yar yavaş ken- dilerine daha — müsait bulu- ( Sonu üçüncü sayfada ) rile, Adana, İçel, Malatya, Elaziğ, Diyarbakır, Urfa, Maraş, Gazilantep, İzmir, | Manisx ve Antalya vilâyet- leriyle Nazilli ve İznik ka- zalarının eski ve bozulmuş açık kozalı pamuk - tohum- lukları tamamen değiştiril - miştir. Tohum meselesi hal- ledilirken bir yandan da pamuk maliyet fiatlarının düşürülmesi çareleri aranıl- | mıştır. Bu hususta Adana, Nazilli ve Sakarya vadisin- | de kurulmuş olan, ziraat vekâletine ald pamuk üret- me ve islâh istasyonları bir çok tenni tecrübelere giriş- mişlerdir. Buralarda alınan neticeler çiftçilere gösteril- mektedir. En uygun ziraat metod- larımı ve pamuk ekiminde makine kullanılmasının ikti- sadi faydalarını ameli ola- I rak çiltçiye gösterip öğret- mek üzere bu yıl) 73 çiftçi ile devlet ortakçılığı yapıl- mıştır. Bu şekildeki bera - berce çalışma sayesinde or- taklar pamuk ekiminin en | verimli metodlarını ve ma- | kine kullanılmasından — elde olunan kârı ve bu makine- leri kullanmasını bizzat ça- lışmak suretile öğrenmişler dir. Ayrıca bu sistem dahi- İ (Sonu ikinci sayfada) oturmağa mahküm bir ada- tanıyacaksınız. muammanın - romanıdır.
