12 Ekim 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

'I'I.IRI(IJII.I 12 BİRİNCİ TEŞRİN SALI 1937 AA el Kırmızı Ve Mavi Kuvvet-| Ruzvelt Türk-Yunan Dostluğu ler Bugün Çarpışacaklar GÜNDELİK SIY.AS.AL G—AZETE Büyük Şef Atatürk DünManevrayı Yakından Takip Ve Tetkik Ettiler.. Düşman Tanklarla Zırhlı Otomobilierle VeDiğer Motörlü Vasıtalarla Izmire İnmeğe Çalışıyor.. İzmir, T! (Husüsi) — Bu Rün Ulu Önder Atatürk, Baş Yekil General İsmet İnönü, #vekâlet vekili Celâl Bayar. vıiıllır Heyeti ve Bayan fet ve diğer zevat otomo lerle Sökeden manevra sa- na hareket — etmişlerdir. tatürk manevrayı yakından TAkip ve tetkik ettikten son N çamlığa gelerek öğle ye- Meğini yemişlerdir. Orada dası kaymakamı, em Niyet müdürü, vilâyet Jan ma kumandanı ve on Binlerce — halk tarafından ı"0ı|ııııııı|lıvdır. Halkımız Yük Şeflerine saygı ve sev- N tezabürlerini coşkunluk ıı"iılııdı göstermişlerdir. Söke, I! — Büyük ma- Bevralar dün fecirle bera | üüü b Ükesaamilar Hataydaki Kontrol ber başlamıştır. Mavi — taraf donanma ateşi himayesinde sahilde tutunmaktadır. Salı günü sabahı mavi ve kırmızı taraf kuvvetleri vin çarpışması muhtemeldir. Kırmızı küvvetler seri ve muntazam — hareketleri ile etmiş kuvvetleri tecemmularını ikmal bulunuyorlar. Kuşadası sahilinde düş manı karşılıyan — kırmızı taraf kuvvetlerinin ilk kısmı takviye edilmiştir. Mavi ta raf — kuvvetleri — tanklarla, zırhlı otomobillerle ve mo törlü vasıtalarla İzmire doğ ru inmeğe çalışmaktadır Manevra sahasında bütün kıtalarımız — kumandaları: nin — verdikleri — vazileleri tam bir zindelik ve çevik- lik içerisinde başarmakta - İntihabı Heyetı.. İntıhabat 29 llkteşrmden Evvel | Yapılmıyacak. Cenevre, 11 (A.A.) — Ha Yda intihabı kontrol ede- komite şu zevattan mü keptir: M, Jak Lagrange(Belçika), Vander Mandere (Hol N M. Reid (İngiliz), 4 Ro—ın (Norveç) ve;Ra Vİsviçre) M Rogers ko- Nitecin umumi kâtipliğini Östahte etmiştir. Komite yarın sabah ya- &ğı ilk toplantıyı müte Hataya hareket ede- tir, H'yıuı. birkaç gün sonra X$"İokıllııılıdeıı geçeceği, llkteşrinde - Antakyada —'llııcııı tahmin edilmek dir, İntihabat. rejimin me *&t tarihinden bir ay son * Yani 29 ilkteşrinden ev yapılamıyacaktır. Türki- ki Hataylı vatandaşların reylerini kullanmak üze ıqı tarihten evvel memle terine gidecekleri haber Y 'leklodlr X. Cevdat Kerim gitti tkaç gündenberi şehri- :'dU bulunan Sinop me "4 ve Parti Genyönku Üyesinden B. Cevdet Ke İacedayı dün İstanbula eket etmiştir. & "lm 20 Seneden beri tefrikaya uğrıyan: «Çin Birleşmiştir-» Çin milli bayramında be- neral Şan-Kay-Şek verdiği nutukda böyle söyledi Londra, 11 (AA.) —- O sekiz İngiliz üniversitesine Çin telgraf mensup 90 — profesör maarif nazırına bir çekerek Japon taarruzunu durdurması için ınılllı hü kümetini tazyik edecekleri ni vadetmişlerdir. Nankin, 11 (A.A) — Çin milli bayramı münasebetile general Şankayşek radyoda söylediği bir nutukta cümle demiştir ki: — Bir kaçaydan evvel sulhü ümit etmek muhaldir. Şimdiki — fedakârlıklardan daha çok büyük Fedakâr lıklara katlanmağa hazır- lanmalıyız Bununla beraber ümit ve itimat da besleme: Hiyiz. Yirmi senedenberi te frikaya uğrıyan Çin bugün birleşmiştir. Ve mütecavize karşı azimle harbetmektedir. | naenaleyh eğer davel dırlar. İntizam, faaliyet ve başarı Türk ordusunun harp kud- retini artırmaktadır. Avrupada Beliren Harp Tehlikesi: SAT A AU Büyük Şef dün manevra sahasında ordunun harekâtını tetkik buyurdular wal ON İKİNCİ YIL SAYI: 10304 Siysi ilimler akadamesine aza olacak Paris, 11 (A.A.) — Ahlâki ve siyasi ilimler akademesi azalarından bazıları şimdi münbal bulunan iki ecnebi azalıktan birine reisicumhur Ruzveltin namzetliğinin ko: nulmasını teklif etmişlerdir. 109 nesinde Amerika cumhurre- isti Theodore Ruzveltin aynı sıfatla bu akademiye intihap edilmiş olduğu ha- tırlatılmaktadır. Bu münasebetle se- Avrupa VaziyetiTekrar Londra, 11 (A.A ) — Res- mi İngiliz ajansı Royter teb liğ ediyor: Londra siyasi — mehafili İtalyanın kendisine yapılan daveti kabul etmemiş olma” sına müteessiftir. Ademi mü dahalenin ne âkibete uğrı- yacağını keslirmek güçleş- miştir. Çönkü, İtalyanın red cevabı karşısında ademi mü dahalenin müessir kılınması yolünda nasıl ileri gidilebi leceği bilinemiyor. Almanyanın daveti mese lesine gelince, Almanya bir Akdeniz devleli değildir. Bi- edil- miş olsaydı diğer her hangi bir memleket de ayni suret le konferansta bulunmak hakkını ileri sürebilirdi. Vaziyet kararmıştır Şura sı muhakkaktır ki önümüz- deki hafta İngiltere ile Fran sanın alacakları — kararlar fevkalâde mühim olacaktır Paris, 11 (A A ) — Hari ciye nazırı Delbos, İtalyan Karardı.. Önümüzdeki haftada Fransa ve ingilterenin alacağı ka- tarlar fevkalâde mühim görünüyor. ile görüşmüştür. İtalyan nota-| / Sının metni, pazartesi/ günü cevabı etrafında Chautemps | Cumhuriyet hayramı hazırlıkları ilerliyor Cumhuriyet — bayramının 14 ncü yılının büyük göste rilerle kutlulanması için şeh- hazırlıklar — yapıl rimizde maktadır. Bu hazırlıkları ikmal et. mek üzere ayrılan temsil, kürsüler, gazete ve mecmu- alar, süsleme, balo, grafik komiteleri dün saat 20 de Parti kurağında ayrı ayrı toplanarak yapacakları işler üzerinde görüşmüş'er ve ka rarlar vermişlerdir. Her ko- mite bu kararları Cumhuri yet bayramına kadar tatbik toplanacak olan kabine iç: Umammda inceden İnceye tet- kik olunacaktır Yunan basını, Mussolini- Hitler mülâkatı — üzerinde durmakta devam — ediyor. Etniki, Katimerini ve Pro ia, bu bususta yazdıkları lâkonik fırkalarda şunu te barüz ettirmektedirler. *Mussolini ile Hitler, sul- hü tercih ettiklerini bütün dünyaya haykırmakla, be şeriyeti tatmin etmişlerdir. Keza kimsenin menfaati- ne dokunmak niyetinde ol. madıklarını da söylemişler- dir. Harp çılgialıktır. Bu sa- mimi sözlerle verilen temi- nat, yeni bir mihver olacak ve Avrupa bunun üzerinde dönecektir. Bu zevatın yegüâne emel- leri, şanlı Avrupa medeni: | yetinin esaslarını korumak- tır. Berlin stadında — söylenen sözlerin, kuvveden flile çık- masını temenni ederiz. Prolta gazetesi bu hususta bir de başmakale yazarak diyor ki: *Mussolini ile Hitler sulh lehinde olduklarını dünyaya ilân etmişlerdir. Atatürkle, Metaksas arasında teati olunan Haati olunan askerce söz- ler iki komşu millet arasındaki dostluğun hakiki ifadesidir İtalyan dış bakanı, İspan- yaya başka gönüllü gönde- rilmiyeceğini söylemiştir. İngiltere ile Fransa, gö- nüllülerin geri çekilmesini istemişlerdi.. Henüz buna cevap Alamamışlardır. Hü- kümet İehine çarpışan gö- nüllülerin de, geri alınacağı şüphesizdir. Mussolini döndükten sonra iki devletin maslahatgüzar- ları müzakeratın devamını lstiyeceklerdir. Bu görüşmelerin muvaf- kiyetle neticelenmesini ve İngiltere, Fransa, İtalyadan müteşekkil bir müselles teş- kilini ve buna Almanyanın da Iltihakını temenni etmek, dünya sulhünün lehine olur. Bu tarihli — gazetelerden bir kısmı B. Metaksasın An- karayı ziyareti ile — iştigal ederek şunları yazmaktadır. Son günlerde — cereyan müzakerelerde Yunanistan, Yugoslavya, Türkiye ve Ro. manya tek bir kitle halinde hareket eylemişlerdir. Bu hareket tarzı şimdiye ( Sonu üçünçü sayfada ) İngiltere Ehemmiyetli | Memleket Bir Tehlike Karşısında tlektrik ışığına kavuşuyor Bulun uyor.. 8. Çemberlâyn söyletiği bir nutukta eAdaletsizlik de- yam ederse hiçbir millet taarruzdan masun kalamaz »Dedi Sgarborough, 11 ÇA A) - Muhafazakâr parti kongre: sinin son içtimanda dün ak- şam bir nutuk söyliyen Çem berlâyn, İngilterenin dahili ve harici siyaseti hakkında izahat vermiş ve pek nazik ahval ve şerait dairesinde çalışan Edenden takdir ve stayişle bahsetmiştir Halihazırdaki korkunç me seleler karşısında dünyanın vaziyetini tahlil eden Çem- berlâyn açık bir şekilde ilâ- ni harp edilmemiş olmakla beraber iki harp karşısında bulunduğunu kaydetmiştir Bunlar İspanya ve Çin harp leridir. Bu harplerde kulla nılan bombardıman tayya- releri harbe iştirak etmiyen leri de öldürmekte ve sakat- lamaktadır. Hatip insani duyguları is yan ettiren bu gibi hareket lerden muharebe — zamanla rında içtinap edilmiyeceğini beyan etmiştir. Binaenaleyh bizzat muahedelerle girişi- len taahhütlere rağmen me- vout İhtilâfin sülhen — halli için müzakereye girişmeden evvel kuvvete müracaat et- mek usuülüne karşı Isyan et- mek lâzımdır. Hatip, Ruzveltin nutkunu hatırlatarak bu nutkun tam vaktinde söylenmiş olduğu- W nu teberüz ettirmiş ve şöy- le devam etmiştir: Şimdiye kadar Amerika. nın açık bir tecerrüd siya seti takip edeceği zannedil- mekte idi Halbuki Ruzvelt dünyaya ârız olan adalet - sizlik hastalığının yayılma sına müsaade edildiği tak- dirde hiçbir milletin taarruz: dan masun kalmıyacağını görmüştür. Ruzvelt, verilen sözde durulacağına ve mu ahedelerin kudsiyetine ina- nmak siyasetine avdet et- mek lâzımgeldiğini — söyle- mekle İngiltere ve Ameri kanın kanaatlerine — tercü man olmuştur. Sulhun ida- mesi için birleşerek gayret sarfedilmesi hususundaki teklife de İngiltere bütün kalbi ile iştirak eder. Çemberlâyn, Amerikanın dokuz devlet konferansına Iştirak edeceğinden emin ol duğunu ve İnılltue namına vaktinden evvel taahhüde girmek istememekle beraber bu devletin yegâne gayesi sulhün tesisi olduğunu söy liyebileceğini ve — İngiltere hükümetinin de bu maksat- la hazirlanacak — her türlü plânın tatbikine Iştirak ede- ceğini beyan etmiştir. İspan- ya hakkında hatip, ademi | ( Sonu ikinci sayfada ) Memleketimizde elektrik tesisatı faaliyeti son zaman- larda bir hayli artmıştır. Bugüne kadar 62 vilâyet ve 370 kazamızdan 50 vilâyet ve 104 kazamız elektriğe kavuşmuş bulunmaktadır. Son zamanlarda yine ba- zı vilâyet ve kazalarımızda tesisatı ikmal edilmiş bulu- var — Bunlardan su kuvveti ile çalişan Tosya elektrik tesisatı Vekâletçe tayin edilen mütehassıs he- yet tarafından muvakkat kabul muamelesi - yapılmış ve şehre cereyan verilmiştir. nanlar da Ayancık — belediyesinin de yaptırmış olduğu — elektrik şebekesi fen hayetince mu- ayene edilerek kabul - edil- miştir. Bu şebeke Ayancık Zingal kereste fabrikasından cereyan almaktadır ve şehir bugün elektrikle tenvir edil- mektedir. Bundan başka Merzifon şehrinin de elektrik tesisatı için teşekkül etmiş bulunan komandit şirketl faaliyetini tamamlamıştır. Bu — şirket bugün anonim bir şirket ol. mağa çalışmakta, bu suretle teşkilâtı daha muvafık bir şekle sokarak halkın men- faatini gözönünde bulundur mak arzusundadır. Bütün bunlardan başka bugün yine muvakkat kabulü yapılan ve tesisatı ikmal edilmek Özere bulunan şe hirlerimizde — memurlarımız faalit halindedir.