6 Mayıs 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

A AŞ AR ŞA VK Ğ. ; Y ee SAYFA: Dünya İktisadiyatı Ve Devletler Arası Işbırlıgı Milletler cemiyeti kadrosu içinde çalışan “enternasyo- nal iş bürosu, milletleraranı iş meselelerinin tetkiki ve n tanzimi imkânları- nı araştırmakla uğraşır. En ternasyonal iş bürosunun ba gada bulunan B. Harold Bütlerin dünya iktisadi va ziyetiyle sosyal şartlar hak kında 1936 da neşretmiş ol- duğu rapor büyük bir alâka oyandırmıştı.. Bu raporda dünya iktisadi vaziyetinde hafif bir salâh alâmeti mü şahede edildiği kaydedilme- kle beraber bunun aldatıcı bir tezahür olması ihtimali hakkında da endişe izhar ediliyordu. B. Bütlerin bu seneki ra- poru münakaşa edilmez bir realitenin müşahedesiyle ba- şlamakta ve ilk Fasıl “kal- kınmanın ehemmiyeti, baş- lığını taşımaktadır. Filhaki- ka, bütün bir sıra memle- ketlerde üretim 1929 sevi yesini aşmıştır. İşsizlik mü- temadiyen azalmaktadır. Dünyanın ekonomik müva zene ve İstikrarı elde etmiş olduğuna henüz kimse kani değildir. ve milletlerarası ti- cari mübadeleler hâlâ çok aşağı bir seviyede kalmak- tadır. Fakat kalkınma alkâ metleri de boldur. Başlıca gıda maddeleri ve hammad- delerin fiatları yükseliş ha- lindedir. Deniz münakaleleri tıklaşmaktadır. 26 eylâl 1936) tarihli İngiltere - Fransa - Amerika arasnındaki üç ta- raflı ma'l anlaşma, enterna- eyonal ticaretin engellerini ortadan kaldırmak hedefini güden verimli bir elbirliğinin mebdel olmuştür. — Birleşik devletler ve Fransa gibi ba zı memleketler ekonomik #i Tâhsızlanmamın ilk tedbirle rini almışlardır. Kontenjan. ların kaldırılması, gümrük tarifelerinin indirilmesi — di- ğer bazı memleketlerde ay n yola gitmiye hazırlanma- ktadırlı Rapor diyor ki: *Bunlar, altı yıldan beri de: vletleri mütemadiyen otar şiye ve ekonomik milliyet çiliğe doğru sürükliyen te- mayüllerin tersine dördüğü ne dair ilk alâmetlerdir. B. Bötlerin, çizdiği iç açı- cı tablo da tek karanlık na: kta silâh yarışıdır. Enterna- syonal iş bürosu reisi, harp malzemesi imalini İşsizlikle mücadele için meşrü bir va: telâkki — edebileceğini söyliyecek kadar ileri git mektedirler. Silâhlanma ile nafıa işleri arasındaki esaslı fark, birinciler milli servete hiç bir şey ilâve etmediği halde ikincilerinin verimli olmasıdır. Devletin, harp en düstrisini inkişaf — ettirmek için katlandığı fedakârlıkla- ra müvazi olarak halk küt- lelerinin hayat seviyesi de- vamlı surette düşmektedir. Diğer taraftan, silâhlanma yarışının sebebiyet verdiği poletik sıkıntı. ve harp tehdidi sermayeleri hareket- sizleştirmekte, yabancı mem- leketlerde envestisman yap- mayi imkânsızlaştırmakta ve enternasyonal sahada işlerin kalkınmasını kötürümleştir. mektedir.,, Hakikaten orga nize ve mlilletle cemiyetince W garanti edilmiş bir sulh bu | tehdidi ortadan kaldırmadı | kça. ekonomik- ve sosyal te- | rakki ancak mütereddit ve zayif olabilecektir. Bütler, hemen bütün dün yaya şamil bir karakter al miş olan otarşi temayülleri ne de şiddetle muhaliftir. Dünyada endüstrinin coğra- | fik genişlemesi buhran yıl larında büyük terakkiler gö- sterdi. Buna mukabil, endü striyel memleketler, zirai | memleketlerin satınalma ka- biliyetinin kifayetsizliğini müşahede ederek, kendi zi raatlerini inkişaf ettirmiye koyuldular. Ekonomik infi- rad sahasında en çetin gay retleri nasyonal - sosyalist Almanya gösterdi. 1936 ey- lülünde kabul edilmiş olan 4 yıllık plân, otarşı prensi pinin zaferi uğrunda bir hamleydi B. Bütler Alman |* devlet adamlarının beyanat lariyle meşhur “yağdan ön: ©e top, dövizini zikrediyor ve Almanyanın gösterdiği infirad arzununun umumi kalkınmıya engel teşkil et. tiğini müşahede ediyor. Ona göre, Almanyanın hammad- de edinmek hususuadaki te zi ciddi bir temele istinad etmemektedir. hammadde lerin kolaylıkla herkesin el de edebileceği bir hale gel: mesi için, milletlerarası mü: badelelerin. ticaret ve mali- yenin normal şekle girmesi kâfi olacaktır. B. Bütlere gö re bu meselenin sömürgeler bakımından müteleası biraz fazla mübaleğalandırılmıştır. Dünyada yapılmış en ye- ©i sosyal inşa tecrübelerin den bahseden rapor Fransız hükümeti tarafından tahak kuk ettirilmiş olan eseri hu- susl bir dikkatle mütalaa et- mektedir Fransız tecrübesinin ehem miyet ve genişliği gözden kaçmıya çok müsaliddir; çün kü bu tecrübe, önceden ha: zırlanmış bir plân dairesin de vukua gelmemiş ve hu- susl bir ideolojiye bağlanma mıştır. Biribirini tamamlayıcı bir seri natamam tedbirler yözünden, bu tecröbe, man- tıki ve simetrik bir manza- | ra göstermemekte ise de mil- Hi hisstin derin bir uyanışına cevap vermektedir. Bu milli uyanış, bir kaç ay içinde ge- niş şümu'lü bir reformlar serisinin muvaffakiyete iysali için gerekli hamleyi temin etmiştir 1936 mayısından ilkkâ nununa kadar, meclis Fran sz parlâmento tarihinde eşi olmıyan bir lejislativ proğ ram kabul etmiştir Gibi diğer taraftan B. Büt- ler Fransız - sendikalizminin | genişlemeine ciddi bir ehe mmiyet atfetmektedir. 1936 nisanında !.165 265 kişi olan | sendika sazaları aynı yılın | Ukkânununda 4 314170 ge | çıktı. Buna müvazi nlııık ı şimdiye kadar ancak büyük | endüstrilere inhisar eden Fra- sz patronları genel konfede- rasyonu orta ve küçük İş vericileri de kendi içine ala | gerekse moral e ü Ihracatımız Gittikçe fazlalaşıyor. 1936 şubatında memleke timizden (5) milyon (520) bin liralık ıhracat yapılması na mukabil bu senenin şur batında ihracatımız (11) milyon (675) bin liralıktır İthalâtımızda ise büyük bir azalış vardır: Geçen şubat ayı zarfında- ki (7) milyon (417) bin li | ralık ithalâta karşı 937 şu batında yurdumuza yalnız (5) milyon küsur liralık ec- nebi mal ithal — edilmiştir Bu rakam; yeni — yılın ilk ayında yapılan — ithalâttan da azdır. Bu suretle ithalâ tımızın eksildiği ve ihraca- tın da yüksveldiği görülmek tedir (5.550.22) liralık ithalât ve- (H1 675.151) diralık âh- racat yapılmış olmasına na zaran, aradaki fark lehimi- ze olarak allı milyon lira dan fazladır Ankarada —haş — pehlivan müsabakası yapılacak. Çocuk Esirgeme Kurumu Genel merkezinin, baş pehlivan müsabakası bu sene 21, 22, 23 mayıs 937 tarihlerinde Ank stad yomunda yapilacâ Baş peh'ivana (500) lira. mükâ- fat ile bir. madalya, »diğer pehlivanlara da (700) lira mükâfat verilecektir. Türkiye | Çocuk Esirgeme kurumu | genel merkezinde pehliyan- rak genişledi. B Bütlere göre, bütün bunlar Fransız sosyal organizasyonunda es aslı değişiklik'erdir. Fransa isbat etmiştir. ki demokrasinin teşrli ve icrai metodları, hâdiseler icabet türdiği zaman seri ve kati bir şekilde harekete geçmi ye mani teşkil etmez. Neticede B. Bütler, de- mokratik devletle otoriter devletlerin ekonomik ve sor yal hayatı organize etmek için baş vurdukları metodot- ları ve zihniyetleri kıyasla maktadır. Ekseriya metodot lar birbirlerine benzemekte | | Iluıiıbıılııı kaç kuruş- dir, fakat elde edilen neti- celerde esaslı farklar vardır. “Bazan devletin fsaliye tinden mülhem olduğu şey | | bütün milletin refab ve kül. türünü arttırmak endişesin. dedir. Bazan da devletin ga- yesi poletik ve arkeri bün “yesini kuvvetlendirmek ga yesini gütmekte ve vatan daşların refahı ikinci dere- | vecede kalmaktadır ,, B. Büt Üler, soysal adaletie harbe hazırlanma arasında — uzlaş- ma imkânı bulamadığına kanidir. Gerek ekonomik, bakımından bunlar birbirine taban taba na zıd şeylerdir. Rapor şöyle bitmektedir: “Kollektif emniyet yal nız bir poletik tasavvur de- ğildir. Bunun bir olabilmesi için temel taşı sosyal adalet olan milli ve enternasyonal bir ekonomik nizamı İcap ettirir. realite | | ga düşünceleri . ileri sürerek ( rin karşılıklı münasebetleri ların kaydına başlanmıştır. — | | sanayi erbabının bu birlik TÖRKDİLİ. iLiİMiZDEN HABERLER 'Nikâha Giderken Yol- Kuçuk Sanat erbabı için için bir ka- | nun hazırlanıyor. Memleketimizdeki küçük sanat erbabını ciddi ve esas- h bir distipline tâbi. tutmak ve her sanat için birer sa- nat birliği kurarak küçük sanatla geçinenlerin bu bir liklere bağlı bulundurulma - sını temin suretiyle sanat menfaatlerinin müdafaası ve endüstrinin gelişmesine hiz met etmek gayeleriyle Eko: nomi Bakanlığı tarafından hazırlanan “küçük sanatlar kanunu, projesi devlet şü rası heyetinde bir aydanbe ri tetkik edilmekte idi. Haber aldığımıza göre, proje esasla alâkalı olmıyan ufak değişikliklerle devlet şürası genel heyetinden çık miş ve Başbakanlığa tak- dim edilmiştir. Proje bugün. lerde Kamutaya — sunulacak ve tatil devresinden evel ka nunlaşması için çalışılacak tır. Devlet şüram proje üze- rinde tetkiklerini yaparken kanunu esas itibarivle mu vafık gördüğünü kaydeyle miştir: *..Mevcud esnaf cemiye- lerinden beklenilen faydaların elde edilemediği ve gerçi borç- lar kanununda hizmet akdi Faslında umuml surette usta ve çırak arasındaki münase- betlere dair bazı hükümler | mevcud ise de gerek ustala rın, gerek kalfa ve çırakla ndeki huşusi vaziyetlere gö re diğer bazı hükümlerin tedvinine ihtiyaç bulunduğu gibi her sanat için birer sa- | bDat birliği teşkil olunarak lere bağlı bulundurulmaları | gerek sanat menfaatlerinin müdafaası ve gerek sanayi in inkişafı bakımından fay dalı olacağı cihetle kanun umumi heyeti esas itibariy le muvafık görülmüştür ... Devlet şürasında madde itibariyle yapı: lan maddeler dolayisiyle pro- je 103 madde olmak üze re tesbit ıdllmlılır İuk pul yapıştırılacak, Doğum, ölüm vakaları il- | gelmiştir. Ziraat memuru B. | İpek boceği yetiştirmek isti- | aygırlarla safat işine devam | hallesinden taşçı vstası Rü- daCan | Merkspilnkıl, Verdi. Zavallı adam- cağız düşerek öldü. ; Balyanın Orhanlar nahi- yesinden Şakir oğlu Alı, ay- ni köyden Hamza kızı Fat- ma ile olan evlenme mua melesini ikmal ettirmek için birlikte Balyaya gitmek üze re yola çıkmışlardır. Kadın ve erkek maden binalarına doğru yaklaştık- ları sırada Alinin altındaki merkep birdenbire ürkmüş ve sağa sola rast gele çifte atarak çılgınca koşmağa ba şlamıştır. Adamcağız bu e. nada müvazenesini kaybede" rek hayvanın ayakları altı Dna düşmüş. kafan da bir | taşa çarpmıştır. Ali baygın bir halde yere uzanmıştır. Fatma müstak- bel kocasının kanlar içinde yatlığını görünce hemen va- kayi jandarmaya haber ver: miştir. Balya — müddelumumis! ve hükümet doktoru vakâ mahalline giderek (ilk tah: kil pmışlardır. Gönende ipek böceği için tohum dağıtıldı Gönen, ( Hususi ) Ziraat Enstitüsünden bura ziraat memurluğuna 25 pa ket ipek — böceği tohumu Haydar Öngül bu paketleri yenlere dağıtmış ve bakımı | hakkında kendilerine izahat vermiştir. Hayvan nexslini islâh mak sadile vilâyetten gönderilen edilmektedir Bilhassa köylerden hayvan gelmektedir. ae Dinarrıit Taşocağında patladı. Bir Amele Yaralandı. Bandırmanın İhsaniye ma- çok şen oğlu Ali Debleki köyü civarındaki taşocağında ça lışmakta olduğu bir sırada birdenbire dinamitlerden bi- ri büyük bir güröltü ile pat- Tamıştır. Bu gürültü ile birlikte za- vallıadamcağız yere yığılmış başından, ellerinden ağır ve tehlikeli surette yaralanmış tır. * ket hastahanesine mıştır. Hâdisenin ne sure!le mey li Bandırma Memle- kaldırıl- mühaberlerine pul yapıştı rılmaması hakkında kanun hükmünün bazı nülus idare- leri tarafından yanlış anla şılarak evlenme, boşanma ve yer değiştirme ilmühaber lerine de tatbik edildiği gö- rülmüştür. - Dahiliye Vekâletin den Vilâyetlere gönderilen bir tamimde bu hareketin hatalı olduğu ve nüfus ka- nununun 42 ve 43 üncü ma> ddelerinde gösterildiği gibi evlenme ve yer değiştirme ilmühaberlerine beşer, bo şanma ilmühaberlerine de | yirmişer kuruş harç — pulu, | yalnız yer değiştirme ilmü haberi onbeşer kuruşluk dam | ga pulu yapıştırılması (â | oğlu Ahmet dana geldiği hakkında tah kikat yapılmaktadır. Kız kaçıranlar yakalanıdı Çağışın Ovabayındır köyün den Ali kizi 16 yaşlarında ki Fatma; dün akşam üzeri Çandırdan köyüne gitmekte iken Yenice — ile Bayındır arasında Çınarlı pınar mevkünde önüne an- sızın bir kaç kişi çıkmıştır. Bu — adamlar kızı zorla kaçırmışlardır. Hâdise haber alınınca jandarma tahkikata , başlıyarak kızı. kaçıranlar dan Yenice köyünden Şakir ile Hüseyin oğlu İsmatll ve Hakkıyi ya kalamış ve Adliyeye vermiş zam geldiği bildirilmiştir. tir. Askeri Kıyafat t;lâîmı:iuiı bazı dağişiklikler yapıldı Askeri kıyafet talimatna- mesinde bazı değişiklikler yapılmıştır. . Bu değişikliklere göre; su bayların kaput üzerindeki düğmeleri mat olacak vt apoletlere takılacak numa” ralara ait kayıdlar gösteri lecektir. Dünkü ! Voleybol ; Maçları İlkokullar için Halkevi tarafından konan voley kupası maçlarına dün de dt vam edilmiştir Dumlupınar okulu Alı Şu üri okulunu birinci devred? Tye karşı 15 sayı ile, ikl: devrede de 3 & karşı 15 saf! | ile mağlüp etmiştir. Bunu wi teakip yapılan Mithatpaşa, G" zi okulu maçının birinci def resinde Mithatpaşa — okül! 10 15 galip gelmiş, ik devrede ise 6 ya karşı 15 sayı ile — yenilmiştir. B” beraberlik üzerine maç bif devre daha temdit edilmi!” tir. Bunda her iki takilf birbirini yenmek — için Ç'k çalışmış, nihayet 14 sayıy" karşı 15 sayı ile Gazi okul” galip gelmiştir. Vekâlet emrine alınan tapı memürü Dursunbey tapu memuf' B. Ali Ratıp görülen lüzüf' üzerine vekâlet emrine mıştır. Yerine de vekâlett' Tavşanlı tapu kâtibi B. All tayin edildiği her — iki “kaymakamlıklarına - bil: Ge'lı'n Kaynanayi Döğdü mü? | Kurtuluş — mahallesi Mustafa kızı 36 yaşların Zehra, bir alacak m yüzünden kainvalidesi A’( | yi başından yaraladığı ' 4._: yet olunduğundan tahkik! başlanmıştır.