6 Mayıs 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
T O P A N E Mamulâtım tercih ediniz. Türkiye birinci TERAZi FABRİKASI Her yerde arayınız. Mukavemet ve Zarafet ve markasına dikkat ediniz. umhuri JPM İSTANBUL CAĞALOĞLU : 4661 Telgraf ve mekrub adred: Cumhurfyet. İstanbul Posta kutusu: Istanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa tasmı 24299 24290 0 MajflS 190l Atatürk Giinü Açıkaktır 1937 Malî sene bütçesi Başvekilimiz Londraya gitti hazırlıkları ilerliyor 35 milyon liralık fevkalade tahsisat lâyihası meclise geldi Kömür Serg sinden Meclisteki müzakereler sonra yapılacak Dahiliye Vekili, Kayaştaki kaza hakkında Meclise malumat verdi ; propaganda Şehir şehir dolaşacak bir seyyar sergi ile halka bir taraftan kömür yakmanm faydalarını, diğer taraftan da ormanları imha etmenin zararlarını apaçık anlatmalıdır nkarada açılan ve büyük muvaffakiyet kazanan Kömür Sergisile iki gaye istihdaf edilmiştir: Memlekette kömür istihlâkini artırmak ve böylece ormanlarımızı korumak. Bu gayelerin ikisi de birbirinden mühimdir; hele ikincisi, memleket için hayatî bir ehemmiyeti haizdir. Çünkü ormanlanmız yakılmak suretile tahrib ve imha edildikçe yalnız memleketin en büyük servet kaynaklanndan biri duman halınde havaya savrulmuş olmakla kalmaz, ayni zamanda, yurdumuzu yeşıllikten, sudan mahrum ve kurakhğa mahkm etmiş oluruz. Fen ve teknik, birçok maddelerin sunilerini vücude getirmiş, fabrikalar, her çeşid eşya ve maddeyi, pek kısa bir zaman içinde binlerle ve birlerle yapmamn imkânını bulmuştur. Fakat, henüz, sun'î orman yapılamıyor ve henüz ağac imal eden fabrikalar açılamamıştır. Ağacları ve ormanlan, hâlâ, tabiat, tedricen yetiştiriyor. Bir fıdanm büyümesi ve ağac olması, zaman ister. Bu müddet, iklime ve ağaca göre değişmekle beraber, mutedil iklimlerde ağacların ve ormanlann yetişmesi senelere muhtacdır. Bir baltanın bir saatte devirdıği bir ağac, ancak bir asrm sabrile büyüyüp kemale ermiştir. Uzun seneler, ağacsızlıktan kuraklaşan yerlerde ağac yetiştirmenin güçlüğünü Ankara ve civannı ağaclamak için sarfedilen gayretler bize gösterdi. Bazı yerler vardır ki üzerindeki toprâkUjı yıllarca müddet, seller ahp götürmüş ve altından ot bitmiyen kayalıklar meydana çıkmıştır. Artık, buraları ölmüştür ve bu taşlıkların ağaclanmalarma imkân kalmamıştır. Kömür yerine ağac yakmakta devam ettıkçe, bütün memleketin kurak ve çorak bir çöl halini ajması, nihayet, bir zaman meselesidir. Orta Anadolunun kuraklıktan yanan halklan, hiç şüphesiz, vaktile ağaclara ve ormanlara karşı yaptıklan katliâmlann cezasını çekiyorlar. Cumhuriyet rejimınin kömür siyaseti, tam zamanında yetişmiştir; çünkü bir müddet daha geçip te şimdiye kadar baltanın şerrinden kurtulabilen ormanlar da yakılsaydı, ondan sonra yapılacak iş kalmazdı. Ankarada açılan Kömür Sergisi, cumhuriyet devrinin bir taraftan ormanlanmızı korumak, diğer taraftan yeraltmda sakh duran bir servetten istifade etmek hedeflerini takib eden çifte gayeli kömür siyasetinin muvaffakiyeti için başvurduğu çare ve tedbirlerden biridir. Sergi, Ankarada ve bütün memlekette uyandırdığı akislerle kömür yakma lehinde büyük ve müessir bir propaganda vasıtası olmuştur. Serginin bu muvaffakiyetini gördükten sonra, aklımıza gelen bir fikri, tekrarlamak istiyoruz ki o da, Ankara sergisinden Ankara 5 (Telefonla) Meclisin saat on beşte yapılan bugünkü toplanu smda 1936 malî yılı muvazenei umumiye kanununa bağlı bjr kısım daire bütçelerinde ve Havayollan devlet işletme bütçelerinde yapılan münakale lâyihaları kabul edıldi. Hudud ve sahiller sıhhat umum müdürlüğü 1935 yılı bütçe kanununun 5 inci maddesile sarfına izin verilmiş olan 400,000 liranın 500,000 liraya çıkarılması hakkındaki kanun lâyihası görüşüldükten sonra avcılık hakkındaki kanun teklifinin, deniz hastanesinin tamiri için 937, 938 ve 939 senelerine cari taahhüdlere girişilmesine dair lâyiha, Trabzon Iran transit yolu üzerinde otobüs ve kamyon işletilmesi hakkındaki lâyiha ile Türkiye, Yunanistan arasında 15 kânur.usani 937 de akdedilmiş olan kaçakçılığın men'i ve takibi mukavelenamesinin tasDahiliye Vekih Şukru Kaya dıkı hakkındaki lâyihanın ikinci müzake« Mamak civannda bulunan eski releri yapıldı. Ruznamedeki maddeler mermi depolarından birinde tamirhane ve bittikten sonra Sırrı İçöz (Yozgad) dedi boya imalâthanesinde bugün sabaha karki: şı bir infilâk oldu, yangın çıktı. Boya ima« Bugün Kayaş civannda bir infi lâthanesi ve memurlann ikametine mahsus lâk vaki oldu. Medis buna dair malu baraka ve diğer bir depo yandı. Yangın mat edinse isabet olur.» söndürüldü. Şimdilik nüfusça zayiat tesbit Bunun üzerine Dahiliye Vekili Şükrü edılmemiştir. Bir iki yaralı vardır. Bu yol[Arkası Sa. 7 sutun 5 tel Kaya kürsüye gelerek şu izahah verdi: r İngiliz Kralımn tetevvüc resminde Cumhurreisi Atatürkü temsil etmek üzere dün şehrimizden ayrılan Başvekilimiz İsmet İnönü Ankaradan muvasalatlarında Haydarpaşa garından çıkarken ve Orgeneral Kâzımla görüşürken Suriyede muhalefet i s m e t i n ö n ü d ü n ingiliz 36 meb'us müstakii S ef irile bir saat görüştü 8 ^ , ^ ^ ^ Ankaradan gelirken hararetle Lübnanda da eski halkçı istikbal ve giderken merasimle teşyi edildi partisi mensublarından 89 kişi tevkif edildi Haleb 5 (Hususî muhabirimizden) Suriye gazetelerinin haber verdıklerine göre, Vatanî partisine karşı 36 meb'us tan mürekkeb bir muhalefet partisi teşekkül etmiştir. Bu parti kendisine »Muarız meb'uslar kütlesi» adını ver miştâr. Bu muhalif partiye gün geçtikçe bırçok meb'uslar iltihak etmektedir. Bunlar, Vatanilerin mümanaatına rağ men Viktorya otelinde içtimalar, yap maktadırlar. bir parti teşkll ettl Roma ve Budapeşte temasları bitti Von Neurath Romadan, Avusturya Cumhurreisi de Budapeşteden ayrıldılar ltalya pazar günü Habeşistan Imparatorluğunun yıldönümünü kutluluyor Mareşal Balbo Habeşistana Umumî Vali olacak Kont de Martel Parise gidiyor Haleb 5 (Hususî muhabirimizden) Âli komiser Kont de Martel 15 mayısa doğru Parise gidecektir. Başvekilimiz, Tophane Rıhtımına çıktıktan sonra, orada gördüğü bazı dırekKudüs 5 (A.A.) Dağıtılmıs olan Su leri ve dünku sayımızın *Hem Nalına, Hem Mıhına* sütununda mevzuu bahriye halkçı partisine mensub 89 kışı Bey sedılen sandallann ve sair enkazın neden orada yığüdığmı Devlet DenizyoU rut ve Lübnanda tevkif edilmiştir. Bu lan İşletmesi Umumî Müdürü Sadeddinden soruyor. tevkifata bu partinin Lübnan hükumeti aleyhine yapmakta olduğu büyük proİngiliz Kralı Majeste Altıncı Corc'un birçok tanınmış zevat tarafından karşıpaganda faaliyeti sebeb olarak gösteril tac giyme merasiminde hükumetimizi tem lanmıştır. Başvekil, trenden indikten sonra, kenmektedir. sil edecek olan Başvekil İsmet İnönü redisini karşılamağa gelenlerin ellerini sıkfikalarile beraber dün sabah hususî trenmış ve iltifatta bulunmuştur. İstasyon dıle Ankaradan şehrimize gelmiştir. şında toplanan halk Başvekili şiddetle alBaşvekilimiz Haydarpaşa gannda İs kışlamıştır. Başvekil Haydarpaşadaa tanbul Valisi Üstündağ, Kolordu Ku Akay vapurile Tophane rıhtımma çıkmış, mandanı General Salih, ordu müfettişle oradan da Perapalas oteline gitmiştir. rinden Başvekıle Londrada refakat edeBaşvekilimiz öğleden sonra saat üç bucek olan General Kâzım ve Amiral Şükçuğa kadar Perapalas otelinde istirahat rü Okanla, Harb Akademisi Kumanda etmiş ve saat dörtte otelden çıkarak, nı General Ali Fuad, General Dr. Suphi Beyoğlunda yaya olarak bir gezinti yapYakar, Vali muavini Hüdai, Belediye mış ve otele dönmüştür. reis muavini, Denizyolları Müdürü ve lArkast Sa. 7 sütun 4 te] Lübnan'da 89 kişi tevkif edildi Montrö muahedesi cumartesi günü imzalanıyor Mııhtelif vesikalar bugün tasdik edilecek Montreux 5 (A.A.) Montreux mukavelenamesinin cumartesi sabahı imza edilmesine muvakkaten karar verilmiştir. Bu akşam saat 14,30 da umumî komisyonun celsesinden sonra mukavelename ile nizamname metinlerininin ikinci kıraatinde kabul edilmesi için heyeti umumiye Nahas Paşanm riyasetinde toplanacaktır. Bundan sonra reis, ecnebi gazete[Arkast Sa. 8 sütun 2 de] Büyük edibin 55 inci san'at hayatı kutlulandı Halid Ziya için dün gece Halkevinde yapılan merasim çok parlak geçti Ecnebi artistler Mareşal Blomberg Mareşal Balbo AB1D1N DAVER [Arkası Sa 7 sütun 3 £el îtalyan donanma ve ordusu mütemadiyen takviye edilmektedir Roma 5 (A.A.) Almanya Hari ciye Nazın von Neurath, Mussolini'ye veda etmek üzere öğleye doğru Venedik sarayına gitmiştir. Von Neurath, bu sabah Amerika, Avusturya, Macaristan sefirlerile diğer bazı zevatı kabul etmiştir. IÇ SAHİFELERDE 3 Uncüde: Yurddan yazılar İsmail Habib 4 üncüde: Hikâye Kayseride güzel bir çiçek sergisi açıldı Sahir Üzel 5 incide : Serbest fikirler Mehmed Ali Ayni Dünya genclik teşkilâtı 6 ncıda : Spor Yakacık mektublan Mahmud Yesari 7 incide: Artık işçiye zeval yok. Kandemir Askerî ittifak yok Roma 5 (A.A.) Dün öğleden sonra von Neurath ile Ciano arasında vuku bulan mülâkat hakkında siyasî mahfiller, Alman Îtalyan görüşmele rinin sulhcuyane mahiyeti hakkında ısrar ve bir askerî ittifak derpiş edildiğini tekzib etmektedirler. Bu mahfiller nihaî tebliğin bu hususta dolaşan şayiaları kat'iyetle tekzib edeceğini ilâve eylemektedirler. Ayni mahfiller, Roma Berlin mih verini bütün memleketlere açık bulunan yeni bir Avrupa teşkilâtıran esası olarak tavsif etmektedirler. ltalya ile Almanyanın mutedil bir hattı hareket ittihaz edecekleri hususundaki kanaat kuvvetlenmektedir. Bazı siyasî müşahidler, bu ihtiyatlı hareket tarzını, Milletler Cemiyetinin gelecek toplantısında Habeşistanm ilhakını tanıması ümidinden ileri geldiği suretinde tefsir etmektedirler. Kazanc vergisi yüzde elliden yüzde beşe tenzil edilecek Ankara 5 (Tele fonla) Halkımızı büyük garb san'at kârlarını dinlemek ve seyretmekten meneden malî pürüzün düzeltilmesi yolun daki neşriyatımız ü zerine alâkadarlarla görüştüm. Maliye Vekâleti de bu artistlere aid vergi nin ağırhğını göre Meshur tı , Dun akşamki ihtıfalde hazır bulunanlardan Huseytn Cahid, Huseyin Siret ve Halid Ziya Uşakhgil viyolonist Thibean Büyük edib ve romancımız Halid Ziya Uşaklıgilin san'at hayatının 55 inci yılrek bazı esaslar tesdönümü, dün akşam Eminönü HalkevinMüşterek hattı hareket bit etmiş ve bir kanun lâyihası halinde de büyük merasimle kutlulanmıştır. Bütün Roma 5 (A.A.) Siyasî müşahid Meclise vermiştir. Lâyiha ile bu vergi lArkası Sa. 8 sütun 1 de} lArkası Sa. & sütun 2 de] gazeteciler, jairler, edibler, romancılar ve Jeaque edebiyat meraklılan merasimde hazır bulunmuşlardır. Merasim, saat 21,30 da reis Agâh Sırn Levendin bir nutkile başla mıştır. Agâh Sırrı, Serveti Fünun edebilArkast Sa, 7 sütun 5 tel
