17 Ocak 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

Yeni Memurin Kanu- nunun Esasları.. 1 — Bugünkü memurin kanununda (idareten azil) usülü yoktu. Yalnız memur- | ların vekâlet emrine alınma # vardı. Yeni memurin ka nununda (İvekâlet emrine almak| dan başka (idareten azil| esası da kabul edilece- ktir. 2 Şimdi meriyette ol- &n memurin kanununa göre memurların siyasetle iştigali memnudur. Halbuki on oD beş senedenberi dünya vazi- yeti çok değişmistir. Bu de Bişiklikler arasında devlet içinde memurin kadrosunun vaziyeti de dahildir.. Onun için tek parti esasına daya- nan bugüokü inkılâp rejimi- miz mucibince bugün valiler vilâyetlerde Parti relisi vazi fesini de ifade — etmektedir. Bu itibarla yeni yapılacak memurin kanunu bu husuş taki kanuni aksaklığı düzel tecektir, Memurların siyaset le iştigallerini meneden ka- nuni madde kaldırılacaktır. 3 — Mevcut memurin ka nunu mucibince hâriciye me murları ile ordu mensupla: Tının ecnebi tebaasından ka dinla evlenmeleri memnudur. memnuniyet her — tınıf | Memurlara şamil olecaktır. 4- Bugünkü lâyiha me ı—!l tarifini de tadil etmek | '©“ve vücretle maa arasın daki hükmi farkı kaldırmak tadır. Yeni lâyihaya göre çı- 'cak kanun nazarında “de vletin âmme hizmeti kadro- suna dahil daimi bir vazife- ye Ücretli veya maaşlı ola- rak salâhiyetli makamca ta- yin edilmiş olanlar İmemur| sayılacaktır. Maaşlı — veya ücretli memurlar arasında va-| zife ve mesuliyet noktasın- dan hiçbir fark olmıyacak tır, Ancak ücretli memurlar kanunun tahvil gibi izin Bibi devletce tedavi gibi açık| Maruziyet ve tekaüt maaşı Peşin tediye gibi hükümle- tinden İstifade edemiyecek- lerdir. Ancak kanun (müstahdem| . #ifatını kaldırmış olmi tır. Memurluk sıfat ve larını haiz olmadığı halde kendisine devlet idarelerinde Vâzife verilenlere müstah dem denilecektir. Bunlar bu kanun hükümlerinden haric tutulacaklar ve haklarında mukavele “varsa mukavele Yoksa umuümi — kanunların hükümleri tatbik olunacak tir. Memurolabilmek için ecne bi birkimse ile nikâhlı olma- mak dahi dediğimiz gibi ka yıtlar arasına konulmaktadır ve nikâhsız oldukları halde ec nebilerle karı koca Rgibi ya #yanların — da memurluğa ıİııımıyıcııı kaydedilmek tedir. Nikâhtan evel Türk tabityetini iktilsap etmiş o- lanlarla evlenmek de memu run mensup olduğu vekâletin. izinine bağlı olacaktır Fena ahlâk ile dile gelmiş | kumar oynatmış kumar oy Damayı âdet edinmiş olan larla baysiyet kırıcı bir suç- mutlak — süretlte ve her hangi bir cürümden dolayı Ağır hapis veya — altı aydan fazla hapis cezasile mahküm olanlar veya böyle bir hare- | | bir ay | Salonda bir de enfiye çeken | rilecekmiş! ketten dolayı takibat altın da bu'unanlar memurluğa alınmıyacaklardır Memurluğa alınmak için iki sene namzetlik devri va rdır Yeni proje askeri ve adli memurlara şamil — değildir Emniyet memurları da polis teşkilât kanununa tabi ola- caklardır. Yeni lâyihanın memurları himaye edecek birçok hü kümleri vardır; bu cümleden olarak memleketi dahilinde ki resmi ve hususi sıhhat müesseselerinde — tedavileri lüzüumu Ffennen sabit olan memurlara yollukları kendi- lerine ve tedavi masrafları yattıkları mücesseselere me. nsup oldukları vekâletçe ter. viye edileceği gibi yatırılmı- k ayakta tedavi olunan. lara da yalnız gidip gelme yol masrafları verilecektir. Memurları ve n 1 ka- nunen kendisine ait olan a! lesi efradını hükümet idarel hususiye belediye tabipleri ve memurun mensup olduğu, daire kadrosuna dahil tabip ler meccanen tedavi edecek lerdir; ancak nakliye vasıta larının memurca - tedariki ve temini şart olacaktır. İstifa eden memurlar va- zifesinden ayrılabilmek için kadar beklemiye mecburdur. Meğer ki kabul edilebilir bir mazereti olsun İcra Velilleri Heyetince hususi vaziyeti haiz oldu klarına karar verilmiyen yerlerde, bu yerlerin hari: cine gönderilen memurlar üç seneden fazla kalmaya icbar - edilmiyecekleri — için buralardan bu müddet bi- tirmeden istifa edenler yeni bir hizmet isterlerse eksik kalan müddetleri doldurmı ya mecbur o'acaklardır Memurlar her ne suüretle olursa olsun vazifeden Aay- rıldıktan sonra, beş sene, gerek doğrudan doğruyı rek bilvasıta ve biliştirak o vazifenin alâkalı olduğu münakasalara giremiyecek lerdir. Üç veya daha ziyade me- murün vazifelerini müçte mian terketmeleri balinde kendileri kanuni takibata tâbi tutulacakları gibi vazi feyi terke teşvik eden'er de daimi olarak memurluktan çıkarılacaktır. Memurlar hususi varidat ları karşılık olmak üzere edecekleri istikrazlarla ban- kalardan kredi özerine ala cakları mebaliğ müstesna olmak üzere bir senelik ma- aşlarının yarısından fazla bo rca giremiyecekleri gibi iş sahiplerinden istikraz dahi edemiyeceklerdir —eemmaatamn— Kadın tiryaki salonu Florans Van Ralli isminde Hollandalı ve maruf güzel lerden bir kadın Londrada sade kadınlara mahsus bir tiryaki salonu açmıştır. Bu salona şimdiden 50 — kibar Londralı kadın kaydedilmiş tir Buraya sade kadınlar de vam edecekler ve istedikle ri gibt aj puro ve hat tâ nargile içebileceklerdir kadınlar kısmı vücuda geti ! Her taraf karla örtülü Roma, 16 (Radyo) — Ma- dridte şiddetli bir soğuk hü- küm sürmektedir. Bu yüz- den harp bir müddet dur- muş ve 36 saatlik bir teva- kkuf devresi geçirmiştir. Şimdi âsilerin topçu faa liyeti yeniden — başlamıştır. Asilerin büyük taarruzu he nüz hedefine varmış değildir. Madridte dün akşam üze ri gazeteler çıkmamıştır. Bu gün çıkan gazeteler son va ziyeti izah etmektedirler. Bu gazetelere göre Mad rid civarındaki köyler halkı Madride iltica etmişlerdir. Bu yüzde şehirde kalabalık artmıştır. Şiddetli bir sis hüküm sü- renektedir. Buna rağmen Madridin si vil halktan tahliyesi devam etmektedir. Madrid halkı, ev lerini terkederek - hicret et mekte ısrar etmektedir. Yıkanmak yasak 100 sene yaşamak her halde bazı memleketlerin hususiyetidir. Bolivyada 25 00-4000 metreye kadar yük selen bir saha vardır; takri: ben 108,000 kilemetre mu- Bilâkis, her yönden mo dern Türk İnkılâplarını ta kip etmekte olan — Sancak Türkleri soysal hareketleri nden dolayı ekseriya mücrim addedilmiş ve ceza görmüş lerdir. Bilfarz, şapka giyen Sancak Türkü — hükümetin resmi vâlzleri tarafından ale nen tekfir olmuş, ve bu yü zden halk arasında hâdise ler zuhbur. etmiş fakat hâ kümet şapkalıları suçlu gö rüp vöizleri ve şapka giyen- lere tecavüz - edenleri haklı çıkarmak suretiyle bu soy sal harekete engel olmağa çalışmıştır. Bugün bile, kö ylülerin şapka — giymesine mani olmak için köylerde dolaşan hükümt memuru vâizlere sık sık tesadüf edil mekte, halka şapka yerine, bedeli hükümet sandığından ödenerek satın alınmış fes rabbaıdır. Bu sahada yaşı yan insanların çoğu 100 ya şını geçmiş bulunmaktadır. Kışın burada hararet sifi rdan aşağı 36 ya kadar iner. Bu sahanın hususiyet ve garabetlerinden birisi de 100 yaşına kadar gelmiş olanla rın ömürlerinde yıkanmamış olmalarıdır, Yıkanmanın meçhul veya yasak olduğu bu memleket te beşer ömrünün bu uzun luğuna ne demeli? i-0daş e /Yeiriga!: - Hukuk gazetesi Üç senedenberi Türkçe ve Fransızca olarak — neşredil mekte olan hukuk gazetesi- nin ikinzi cilt 17 ve 18 nu maralı nüshalar çıkmıştır. Bu nüshada Adliye baka olığının bir. tekdirnamesile üniversite Ordinaryüs Profe- sör'erinden Erzurum Saylavı Saim Ali Dilemrenin Tıbbi Adliye, profesör Mustafa Re- şit Belge sayın İsviçre Fe deral mahkemesi kararla- rına, Emin Ali Durusoyun Deniz hukukuna, Cevat Hakkı Özbeyin ceza kanu numuza ald makaleleri, te- nkitleri ve Şürayi Devlet azasından Cudi Özalın, pr ofesör supbi Nurinin, üniver site Rektörlerinden E. Bar- talininin, Giuvlie Mengerinin etüdleri yazıları vardır. Tat bikat kısmında da faydalı kararları ihtiva etmektedir. Okuyucularımıza tavsiye ed.- ea İler ay Halkevleri merke zi tarafından çıkarılan bu kültür mecmuasının 47 nci sayısı neşredilmiştir. İçinde İsmet İnönünün yerli mallar ve arttırma haftasında söy lediği nutukları ile Hasan Ai Yücelin, H. Brewil, Fev ziye Abdullahın, Nıhat Sır- rimb, Ali Nihat Tarhanın, A Mejin, Ziyaeddin Fahrinin yazıları ile kitap ve dergile re dair tenkitler bulunmak tadır Değerli dergiyi okuyucu- larımıza tavsiye ederiz. A — dd ve sarık dağıtıldığı görül mektedir. 1934 yılının Ra- mazan ayında, Antakyada iki camide, — kürt Mehmet hoca adlı bir hükümet vâl zinin şapka giyenler kâfir dir sözlerini sarfetmesi üze rine vukua gelen büyük hâ- dise ve bunun nelicesi, sırf şapka giydikleri için işlerin. den cıkarılan — memurların bulunması ve halkı şapka giymeğe teşvik ettikleri id diasiyle bazı eşhasın zabıta ve adliye takibatına uğra ması, hükümetin soysal ha- reketlere karşı aldığı cephe- yi ve manayı izaha kâfi de lillerdir. Misal: -Birinci kâ- nun 1936 da şapka giydik leri için Mahmud Halef ve Cemal — Yahya adında iki Türk genci Antakya bele- diyesindeki — vazifelerinden atılmış Antakya alevilerinden Alı elendi Zeravend ve Ga rip Haydar ve Mehmed De eviş ve — Süleyman Zerrik efendiler şapka giydikleri ve, bazı alevileri şapka giyme ğe teşvik ettikleri iddiasiyle tevkif edilmiş ve günlerce mevkuf — kaldıktan sonra, kânunuvevvel 936 - tarihinde Antakya bidayet ceza mah: kemesine — sevkolunmuşlar: dır. Bununla beraber, Sancak Türk halkı ve bu halka so ysal bakımdan da kâtılma- kta olan alevi vatandaşları mız idari tedbirlerin her tü rlü mümanaalına rağmen ana yurd inkılâplarını takip et mekten ve benimsemekten geri durmamakta, Kılıkça da Türkiyeli — kardeşlerine benzemek suretiyle Suriye- den ne kadar ayrı ve başka bir varlık olduğunu bütün dünyaya isbat etmiş bulun maktadır. Sancağın soysal görünüşünü bu veçheden de tetkik ve Suriye kalabalık: lariyle mukayese etmek Sa- ncak Türk davasının sıhhat ve kuvvetini göstermeğe kâ- fi gelir İnsanları ve kütleleri, ke- ndi kendilerini idare etmek kabiliyetin? sevk ve isal için v ÜG öi daE aai Madritte-. Sanealia Türklere Yardlar 7 Antakya Ve İskenderun Mümes- sillerinin Verdikleri Rapor.. - Sancakta tetkikat yapon müşahitlere verilen rapor, Hataylı neler çekliklerini ve ne haksızlıklara oğradıklarını bötün açıklığıle göstermektedir. herşeyden önce, onları, fi- kir ve vicdanlarında bür ve serbest bırakmak ve tutmak lâzımdır. Halbuki, Sancak halkı yukardan beri zikret- tiğimiz soysal gerilik çem- berinden maada, birde fikir ve vicdan esareti altında bı rakılmışlardır.. Bir yandan manda idaresinin diğer ta. raftan bu idarenin ziyadesi- le şumarttığı Şam hükümeti memurlarının Türk halkının fikir ve vicdanları üzerin: de yapageldikleri — tazyik, cebir ve şiddet ve her türlü #kâyetlere bütün kapıların kapalı bulunuşu Türk halkı- n en İnsani haklarını ve menfaatlerini aramak ve korumak haklarından bile mahrum bir hale getirmiş- tir. Sancak halkının yegâne fikir naşiri olan ve 1928 yılındanberi inlişar etmekte bulunan (Gazeteyi 1932 de Türk köylüsünün uğramakta olduğu zulmü açıklıyan “Baş belâsı hep bu topraktır, baş- hklı bir yazısından - dolayı Şam hükümeti tarafından kapalılmış, gazete müdürü Halep muhtelit mahkemesi - ne sevkedilerek hapishaneye alılmış,) halkın sesi ölan bu hak sesi kesilmişti. Keza, Suriye namına tekrar etmek “istenen mebusan intihabatı- nın ademi meşruülyetine da ir yazdığı bir yazıdan dola: yı 13 ikinciteşrin 1936 da Sancak Fransız delegesi ta- rafından bir mektupla tatil ed ilmiş bulunan mezkür gazete bâlâ kapalıdır. ve Sancak Türk halkı bu — yüzden de dilsiz birakılmıştır. Berutta Türkçe ve Arakça — olarak bir Berutlu tarafından neş redilen Yıldız gazetesi San' cak halkının Sancak idare: sinden şikâyet yolunda yaz- dığı bazı yazıları neşrettiği için Sancak — hükümetinin talebiyle Lübnan hükümeti tarafından tatil edilmiştir. Sancakla tiyasi, içtimai kulüpler tesisi memnudur. Hayır maksadiyle, insani bir gaye uğrunda toplanmak is tenilen herhangi bir ianeye. bir takım dolambaçlı yollar dan gidilerek her defasında müsaadeedilmemiştir. Hal- kın umumiyetle okumasına yardım maksadiyle açılan gece mektepleri birer baha- ne ile zabıtanın kontrolu !Illllllllllllmlllllllllllll“lllllllll BONO Mübadil ve gayri mübadil Bilumum banka ve şirket netleri yüzde 5 ve iki faizli hazine tahvilâtı alınır ve satılır. z | —llllll B Yapla az ilder: İz irde Kemer Altında Hacı Hasan Otelinde 60 Numarada : Cavit: Telefon 3903 y Türklerin şimdiye kadar altına alınmış ve kapatıl- ması zarüreti hasıl olmuştur. İçtimai medeni inkişaflara taallük eden herhangi bir teşebbüs hükümetin siyaseti mahsusasına uygun gelmezse »mandater hükümet o işin tetkik ve tervici Şam hükü- meti mandeter hükümetin salâhiyetinden olacağı söyle- nerek aylar ve senelerce sürünüp tehir ve akimbıra- kılır. Sancaktaki ekalliyet ana - sırı. her sahada — hertürlü teshilâttan müstefit olurken Türkler dil, kültür — inki- şafı — iktisadi -bakımdan da büyük zorluklarla karşı karşıya ve mücadele ha- lindedir. Ve telâfisi kabil olamıyan zararlara düçar olmuş balunmaktadır. San- cakta takip edilen vergi usulü bilhassa esasen müstes- na bir vergi olan ve milli iktisadi tazyık ettiği için Türkiye,lrak,Filistin hükü- metlerince lâğvediletek bu- gün hemen Suriyeye mün- hasır kalan aşar vergisi ve bu verginin para vergisine ilâvesi hakkında Suriyede kabul edilen usul — Türkün aleyhine ve Türklerin arazi sini ellerinden a | a v a b onları iktisaden mahvetmek istiyenler için çok müsalt vesileler hazırlanmış ve sis- temli bir zulüm vasıtası olmuştur, Bu usulün kasdı mahsusla tatbik edilerek Türklere kar- p çoök Fazla aşâr ve a- razi vergisi tarhedilmesi ve bunun tabhsili için istisnai ve fevkalâde usullere başvu- rulması Sancaktaki — Türk unsurunun uğradığı feiâke- Ün en başlı sebeblerinden- dir, denebilir. Misal olarak şönu zikretmek isteriz. An- takyanın Kesip nahiyesi na mile Berarini nahiyesi var dır. Yedi büyük “köyden ve birçok ziraat yerlerin- den ibaret olan bu nahi- yenin heyeti umumiyesine 375 lira aşar vergisi konul. duğu halde — bu nahiyenin civarında olan Ordu nahi- yesinin Yeniceköy namında- ki 22 hanelik küçük bir Türk köyüne — binsekizyüz lira ve gene Ordu nahiyesi- nin Kışlak köyüne binbeş. yüz İira' aşar borcu konul- muştur. — SONU VAR - o bonoların hisse se- Adres: jîıı