14 Kasım 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

ü İkinci Teşrin 14 Kazakista *Pravda, ve “İzvestiya. dan 23 ve 24 İlkteşrin tarihli Moskova gazeteleri Kaza- kistan Sovyet cumuriyetinin 15 inci yıl dönümüne it- haf ve tahsis edilmişlerdir. Bütün gazeteler Kazakista din tarihi inkişafı urf ve Ödetleri, ekonomik ve kül- türel hayalı hakkında ya zılarla doludur. Parti genel tekreteri “Mırzacan,ın ya pilan işler ve yürütülen fa- aliyetler hakkındaki bir he- Önemli sahifesine dercedil Miştir. Bütün Sovyet cum Üriyetleri başkanlarının teb tik ve temenni yazı'arı ke za aymı sayfada yer almış tır. 250 yıl evel Kazakistan da yaşıyan hak yazıcıla- tından Danmugurca ti findan yazılmış olan Kadı Karpaç ve Bayan Suluğ ef sanesi Ruscaya çevri'erek “neşredilmiştir. Bayım Bet Maylının hikâyeler külliya tı ve büyük hacimde- Cez kazgan eserleri keza bas lırılıp piyasaya çıkarılmıştir Kazakistan basın - genel di- tektörleri tarafından kaza- kistanın yeni endüstriyel ve sosya| hayatlarını gösteren bir büyük resim albüm ba stırılmıştır 15 inci yıl dönümü dola- yısile Kazakistanın baş şe- | hri Almaata üsnomal bir Surette süslenmiş ve Kaza kistan meelisi içtimaa — çağ tılmıştır, Şimdi kazakistan 3 mil- yon murabba kilometrelik bir sahayı işgal etmektedir FBatıdan Doğuya Hazer de Hizinden Altay — dağlatına kadar ve Güneyden kuzeye | İran hudutlarından — Başgır- distanın Ora! dağlarına ka- dar uzanan kazakistan Av- rupa büyüktür. Binlerce vıl Şarktan gar- ba yapı'an akınların büyük Yolu ve kapısı vazifesini gö ren bu kıta vakti'e büyük kültürlere sahne - olmuştur. Türk oruklarından Hunlar, Uygur'lar. Peçenekler, ku- marlar gibi büyük akınlar Ve daha sonra Cengiz or- du'arı hep buralardan geç mişlerdir. Bu toptaklarda ?0'.0.0“ 6666 - YOLCU — Sabahleyin erkenden oda- Sının — kapısını — vurdular, Gözlerini açtığı zaman, ufak Pençereden kirli, mavimtirak bir ışık giriyordu — Sabah oluyor.. düşündü, sonra: - Kim o« Diye sordu.. k — Benim'hanın! Araba — hâzır, yola çıkacağız . — Ah bu yol; ne üzücü ne Diye Yabancı gazetelerde gördüklerimiz. (B zakistandaki bakır ihtiyatı | DAUA tap betkesi İzvestiyanın en | kıtasının yarısından | Alev Kamçıları evese ULUSALROMAN: | 000000000csc000e 20000000e Bee. .9 .004 Cumuriye- tinin 15 Ci Yıl Dönümü Kazakistan atazisi binlerce yıl şarktan garba- yapılan akınların büyük yolu ve kapısı - vazifesini görmüştür. . şimdi 45 milyondan fazla kazak yaşımaktadır. 60 70 yıl evel Çarlık Rusyası ta rafından “ilhak edilen kaza” kislan yakın zamana kadar münhasıran göçebe bir ço- ban hayatı geçirmekteydi. | Çar Hükümeti kazakları kı rgiz kaytak adiyle anmak ta ve âdi bir halk sayma kta'idi, Hattâ kanuni | rak kazak çocukları para Dile satın alımarak ruslaştırı labilirdi | — Çarın müstemleke siyaseti kazakların 45 mlyon hek | tarlık en müabit ve iyi ye rlerinin Rus muhacırlarına verilmesine sebep olmuştu. Oralarda yaşıyan kazaklar ise çöl ere ve sahralara gö- | çebeliğe sürülmüştü. kom- | su Türk kabi'elerinden Baş kırlar veya Özbekler Çar- lığa karşı bir hareket gös ola bıra bunlara karşı gön derilir ve bu suretle komşu u'uslar biribirlerine düşürü- lürdü. Zulüm ve — hakaret gören Kazaklar bir aralık Pugaçef ve Razin isyanları na iştirâk etmişler ve Ciban Savaşı ortalarında, 196 yı lında da Rus'ara karşı isyan etmişlerdi. Bu isyanlar hep kan için- de bastırıldı. Kazaklar Ke renski zamanında — istiklâl ilân ederek Alaş ordu adın da bir devlet kurdular. İki | sene devam eden bir müca- deleden sonra Ürenburgta | toplanan Kazok — kongresi | 1920 yılı ilk teşrininde Ka- zakistan Sovyetler Cumuri- yetini |ân ve bu cumuriye Ü Sovyetler Cumuriyetleri | ittihadına' ithal etmiştir. |— Kazakistan 15 yılık Sov- | yet hayatında pek çok de- | ğişmiş ve son on yıl içinde D endüstri ve yol t sis — için 1,276 milyon ruple sarfolun: muştur. Puna karşılık istih sal olunan ham madde ve mahsu'âtın kiymeti (9ÜU yı lında 33 — milyon olduğu ha de 1935 inci yıl da 360 milyon — Rubleye varmıştır. Jeolojik —inceln meler - kazakistanın maden madan kömürü ve petrol ca zengin olduğunu göster- miştir. Buolar arasında en zenginini bakır madeni teş- ... : * M. : $ Gözalan $ : GÖLÜM bitmez, tükenmez bir azaptı. Ankaradan çıklıkları gün denberi tam dört gün, dört han odasında, dört kirli ve donuk sabah, düşünmüştü Peki kalkıyorum diye cevap verdi Arabacının iri na'ça'ı kun- duralarının, tahta merdiven leri çatırtarak uzaklaştığını dinledi Bu demir nalçalar onun kalbine basan, görün ll terirse kazaklar çarlık hesa- | Rübie | TÜRKDİLİ kil eder. Yalnız doğu Ka- sekiz milyon tahmin edil mektedir, Fültün Sovyetler birliğinin yüzde 50 — bakırı nt burası verecektir. Kur şun çinko gibi madenler de zenğindir. Altay dağ larında 2 milyon ton kur şün ve 3,760 ton — çinko | ve — bu arada 4700 ton gü- müş bulunmaktadır. Altay — ve Karadağ; altın yatak'arı bakımından da çok — önemlidir. nikel ba kımından Kazakistan Sovyet Cumuriyetlerinin en zenginidir. Vo'fram, #ora sit, Linyit ve taş kömürü damarlarında çoktur. Kömür ise mikdarı 5S0 milyar — ton ve petrol | milyar — ton olarak - takmin edilecektir. 15 senede 115 yeni fabrika ve imalâthane açılmış bun- lardan et ve balık koön: serveleri şeker ve tuz fab rikaları bihassa — dikkate şayandır. Münakale yollarının art- ması ve bi hassa demiryolu uzunluğunu 2042 kilomet. reden 5.267 — kilometreye çıkması ve büyük — Türk Siberya demiryolunun Ka- zakistamı komşularile bağ laması halkın refahini ar tırmış ve kültürel seviyesi- ni — yüceltmiştir.. Hayvan şayısı © milyondan 7,5 mil yona çıkmış ve — toprağın | beher aktarından — alınan ( mahsul © sentezden n senteze çıkmıştır. Göçebe likten birleşmiş — hâyata geçenleirn sayısı — giltikçe armaktadır. Meselâ 1932 (70 0007 aile - göçebelikten | waz geçtiği halde 1934 de | bunların sayısı — (264.000) ne varmıştır. kültür işlerine gelince, çar zamanın da ancak yüzde 2 okur ya- zar olduğu halde şimdi okur / yazarların sayısı yüzde 60 65 olmuştur. Halen Kaza- kistanda 7551 ilk okul var- dir. Bunların — bisli Kazak dilinde tedrisatta bulunuyor. Bunlarda 17178 öğretmen ve 640000 ta'ebe — vardır. Kazakistanın 16 yüksek ve teknik Mmektebinde 29000 Kazak erkek ve - kızı okü- makta ve 4000 Kazak gen ci de Moskova, Leningrat — gibi yerlerde yetişmektedir. Evelce — kazık — Tisamında kitap olmadığı — halde şimdi Şekspir, Mo'yer, Tul stoyi, Forki gibi mütefek- ,, kirlerin eserleri kazakçaya çevrilmişt'r. Kazakistanda şimdi 22 tiyatro ve 4 tiyat- | ro müzik akulu çalışmakta dır. Kazakistanın 70 — fenni ! ve — sanal — enistitüsündeki memurlarıtı yüzde 50 si Ka- zaktır. mez ayakların ağırlığını ta şıyordu, | İstemiye, istemiye yatak- tan çıktı. Biluzunu, akşam koyduğu yerden aldı Kom binezonunun aşağı düşmüş, $e divenden indiğini görünce | ritlerini omuzlarına — kaldı | rarak gerindi, 1' Han odasının bir köşesin | de kim bilir ne zamandan | kalma. Sırları dökülmüş es | ki bir ayna parçasında ken- | disini seyretti Sonra; hiç bir Şey düşünmeden veya- hut bir çok şeyler düşün- | düktan sonra biluzuna gey | di, saç'arını laradı, layyo Drunu arkasına geçirdi. Artık italyan taarruzunu bekliyorlar eee giğerız — — — eee ea ı Kayıp ayniyat makbuzu # SAYFA 3 Sovyet ! Rusyanın 18 ci yldönümü | Ankara, 13 |ALA | —So vyet ihti'âlinin — 18 ci yıl dönümü münasebetile başta Cumur Başkanımızla sosyalist şuralar birligi ol mak üzere iki taraf büyük leri arasında kutlulama ve | teşekkür telgrafları gönde- rilmiştir. Araplar Bir İstanbul. 13 |Özel) — İtalyanın birçok harp gemi leri Cidde önünde ve Ye men sahillerinde dolaşmak- tadırlar. Yemen hükümeti — Hicaz kralı İbnissaudu - vaziyetten haberdar etmiş ve bir - İtal yan taarruzunun muhtemel olduğunu söylemiştir Bir Yemen heyeti Hicaza hareket etmiştir. İtalyan Hotası ve ingiliz siyasası İstanbul, 13 (Özel) — İta yanların zecri tetbirler ha- kkındaki şifahi notası Lon drada hiçbir tesir yapmamı- | şür. İngiliz siyasi adamları notanın İngiliz — durumunu hiçbir zaman - değiştirmiye- ceğini söylemekte ve zecri tedbirlerine eskiden kararla- ştırıldığı veçhile 18 teşr'nde baş'anacağını — bildirmekte- dirler. - # Kamd ü— | Zürkdilinin Hikâyesi Bir Avcının Pefterinden Uç Yaprak... YAZAN: Guy de Mouppossant Akşama doğru amucamın | oğlunun şatosuna Etrafta san dereceden vardı. Divarları, tavanı, içleri sa- man dolu, kanalları açık kuşlarla kaplı; ayaklarından dallara raptedilmiş atmaca lar, balıkçıl kuşları, baykuş'ar doğanlar, şahinler, akbaba Tarla dolu salonda akşam yemeği esnasında bizzat am ucamın oğlu bile fok — balı: ği derisinden yapılmış - içi kürklü ceketile soğuk diya rların garip bir mahlukunu andırıyordu Sabahın saat üç buçuğu nda yola çıkacak, ve dört buçuğa doğru pusu için in- tihap edilen yere varacaktı Orada kendimizi sabahın dondurucu ayazından biraz olsun korumak için buzdan tuğlalarla küçük bir kulübe yapılmıştı Korl, ellerini rak: — Daha şimdiye kadar böyle don görmedim azizim diyordu. Akşamın saat altı sında tahtessıfır 12 derece. sabaha a olacağını Allah bilir. | Yemekten sonra hemen yatağıma çekildim, ve a'evler uğuştura | galanan aydınlığı ve vücude rehavet veren hararelile ra hatça uyudum. Sabahın saat üçündü ça lar anatin kulaklarımda çın hyan sesi'e uyandım, ve hemen geyindim, koyun po- | stundan kürkümü — omuzla- saçarak yanan şöminenin dal-| vardım. | i Kdmutay gürü- 'm alarak koridora çık- | | hazırlanan küçük bnzdan bu toplandı. (Baştarafı birinci sayfada) sın beyanalını — müteakip Uuslar Sosyetesi irtibat ko mitesi tarafından — misakın 16 cı maddesine göre ulus- lar sosyetesi üyelerine düşen vazife'ere ait o'arak kabul | edilen ekonomik ve fınansal i kikalarında soğuğun kemik- tetbirlerin sosyete azasından bulunan hükümetimiz tara- fından tatbik hususunda ic- ra vekilleri heyetine selâhi- yet veren kanun — lâyihası kabul edilmiştir. eeei | İkinci Kolordunun kırkın c alayına verdiğim —4 | İkinci — Teşrin tarih cilt V| | varak 602 ve 394632 nu maralı ayniyat makbuzunu havi 154 kiloluk sığır — eti mazbatasını kayıbettim Hükmü — olmadığını © ilân ederim. 2, Ko, Sığir eli M Kasap Muharrem hazırlanmıştı | .» Hancı Ahmet ağa çoktan kalkınış, avluda tavuklara yem veriyordu. Onun mer — Sabahlar hayır olsun hanım dedi. Sabahlar hayır olsun Ahmet ağa.. — Nasıl rahat uyuyabil- din mi bari: Eh - oldukça — Demek yolculuk var. — Ne yapalım. Daha yo lumuz çok uzüun inşallah | yine görüşürüz. Sizin hanım | uyuyor mu? “hanım, tım. Korli kalın bir ayı kü- rküne bürünmüş olarak bu- | Idum. İki fincan haşlar ça- | yi e biraz ı_“ıu:beri atıştıra rak üz rine de birer bardak şampanya içtikten sonra dı şarıda bizi bekliyen rehbe- ile köpeklerimiz. Plongeon ve Pierrot yanlarına gittik. | © Yolculuğun daha ilk da- lerime kadar işlediğini his ÇEVİREN: Müştak Baykal settim. Her yer donmuştüu Et- rafta hiç bir hareket yok- tü Bu kavurucu soğuk, bu mukavemit edilmez kuvvet bütün mevcudata hakim... Her şeyde bir ölü manza rası var.. Ağaç'arın dalla- rındaki yuvalarında bulun urken donüp yere — düşen kuşlar, orada soğuğun — ku- cağında daha sertleşiyorlar, daha katılaşıyorlar, Ay in- çe bir yay gibi karşımızda Bir tarafına yanlamış, sara: rmış sanki bu soğuktan oda donmuüş — Artık ilerliyemiyor. Orada bir noktada mıhlan. miş kalmış. Etraf da sönük. ölü. sişli bir aydınlık var. Korl ile, bellerimiz bü kük, ellerimiz ceplerimizde çifte'erimiz kollarımız — al- | tHında yan yana gidiyoruz. Yün kaplı çizmelerimiz yü- rürken hiç bir gürültü yap- miyor Nihayet bataklığa vardık | ve bu basık ormanın deri nliklerine doğru giden dar bir yolu tuttuk. Dirsekleri miz sazların şerit gibi ince yapraklarını sıyırıyor, ve ar- kamızda vücudumda garip ürpermeler uyandıran — bir hışırtı birakıyor! Bütün bataklık ölü gibi Aralarından geçtiğimiz saz- ların — haşırtisindan — başka sükütu ihlâl eden hiç bir ses yok Epeyce gittikten sonra ta kip ettiğimiz keçi yo'unun bir dönemecinde bizim için kulübe karşımıza çıktı; içe- riye girdik. Av vaktine da- ha bir saatimiz olduğundan kürküme güzelce sarındım. ve bir köşeye yanladım Fakat donmuş- bataklığın Ve bu buzdan dıvalrarın so- ğuğu iliklerime kadar öyle tesir etti ki biraz sonra ök- sürmeğe başladım. - Bitmedi -- Balıkesir sul hukuk - hakimliğinden: Balıkesirin Martlı mahal lesinden Şahin zade — hacı Ethem oğulları Adil, Nuri, Hacıgaybi — mahallesinden hacı Ethem kızı Fahriyenin Martlı mahalles'inden Haşim zade Hakkı karısı ölü Hacer evlatları Yakup, Nimet İsmet ve Balya kazası muhasebel hususiye memuru — arabacı oğlu hafız Mehmet — karısı Fevziye aleyhlerine açdık ları martlı mahallesinde kâin (, ktirde bir bap ev'erinin taksimi davasının yapılmakda olan | muhakemesinde: müddeale met gösteri'en — adreslerde bulunamadıklarından ilânen tebliğat yapılmış — tebliğat üzerine gelmediklerin - den giyap'arında — muha- keme icrasına ve gıyap ha rarlarının kendilerine ilâren tebliğine karar verilmiş ol duğundan muhakemenin muallâk bulunduğu 22 11- 935 günü saat 9 da Halıke sir sulh Bukuk muhakeme sinde hazır. bulunmadıkları gıyaplarında mu- hakeme ve tetkıkata devam olunacağı tebliği makamla- rına kaim o'mak üzere gıyap yh'erden Yakup, Nimet, İs | kararları ilânen tebliğ o'nur. ——— —— — ——— ——— - Hayır kalktı. Çağıra | düşerse — gene uğrayın: yımda sizi selâmetlesin. Bırak rahatsız etme se- lâüm söylersin, Ahmet ağanın çağırması- na hacet kalmadan karısı başını samanlıktan — uzat. mişti — Güler bir yüzle yanlarına yak aştı. Ahmet ağa: — Hanım gidiyor onu gösterdi, Ne çabuk. Sütünüzü diye | hazırlıyorum — Teşekkür ederim. Hiç ganım istemiyor. Bir — iki bisküvi yedim , Kâfi, Yolunuz açık — olsun Biloyr — ayağınız — İnşallah Eel çantasından çıkardığı bin kaç lirayı kadının avcu - na sıkıştırdı. — Küçüklere bir şey alırsınız. — Ne zahmet — ettiniz kızım. Arabacı Bekir, uzun gay- tan bıiyıklarını nasırlı par- maklarile sıvazlıyarak bu ay- rılık sahnasın bakıyordu. Bel kis arabaya girdikten sonra çin çin arabasının perdelerini ilikledi, sonra yerine çıka- rak terbiyeleri eline aldılar, hanın kapısından çıktılar. (Sonu var) ———