10 Kasım 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

İkinci Teşrin 10 i_Yabancı Japon Ekonomisi Ve Yapılan Görüşmeler. Berlinde çıkan “Volktoc- | her Zeobachtrr, gazetesin den; Tokyo gazetesi volkscher Beobachter aytarının Japo Bya ekonomisinin önderi firmanın elindedir, kömür, altun, çinko, ipek, pamuk, telülloz, yün, — konserve, iâtün, bira kimyeviğ Mmaddelerin ticaretiyle meş Bul olur. Siamla, — Filipin adaları ka Münakaleyi gemilik özel bir filosu var dir. Bu kadar büyük bir kon Sorsiyomun, Japonyanin eko Bomik hayetının rakiksiz Sahibi olduğu zannedilebilir. Fakat Mitsulnın rakibi Mit subishi ile gerek iç ve ge rek dış piyasalarında giriş tiği Japonyada her çocuk bilir. Mitsui — bu tehlikeli düşma nı daha yenebilmek ve ve Birleşik Ameri: Devletleriyle doğrudan temin eden 35 amansz — mücadeleyi eyi baş bü sosyal İçin siyasa si'âhına Yurmuştur. Japonvada yük siyasal partiler sınıflarin kendi asığ'arı için getirdikleri — birlik- lerden ziyade — ekonomik teşekküllerin menfaat birlik leridir Mitsuller, büyük kuvvet lerine rağmen halk tarafın vücude dan sevilmezler. Siyasal ve ekonomik — partiler. Bir çok defa garip, hatta ulusal şe refi Tekeliyecek hâdiselere sebebi verdiklerinden. geniş halk kitlesi ve bilhassa şah- siğ menfaat'erden — uzak, bir birliği gaye it- tihaz etmiş olan fakirler ta tafından - nefret'e karşılanır Bundan daha üç yıl evel Mitsuillerin Genel direktö rü Baron Ban sokakta Nas. yonalist'er. tarafında öldü rülmüştü —Fakat diğer ta raftan Mitsui konsorsiyonu" nun mükemmel — orgenize edilmiş olması nüfusu çok maddesi az Ponyanın ucuzca yapmasını ko'aylaştırıyor ki bunu bir çok Japonlar unu tur'ar. ulusa! olan Ja ihracat ham Konuşmamız: Masanın başında — oturan ve mükâlemeyi idare eden genç Baron Mitsulye — sor dum Türkdilinin Hikâyesi Ci Hashirobei mitsui | 3D0 yıllık aile nizamnamesi nasıl — oluyordu. - büugünkü mitsul konsorslyomuna tat bik e'unabiliyor? 1900 yılında aâlle meclisi: değerli bir. hu- kukçu ve dip'omata, aile miz, gayet nizamnamesini — ayni Japon kanununa uydurmak işini havale e'ti. Fakat esis itibarile bugün hâlâ o eski nizamnamenin hükümlerine sadık — kalmışızdır. Aile — erkânımın meslek dahi'inde getirilme- hakkında izeshat bilirmisiniz? 1878 yı'ına kadar ai'e erkânımız kendi fırmaların. da çırak çalışırlardı. Fakat bu yıldan itiharen yabancı oku'lara si vere- gönderilmeğe baş landı. Bizzat ben, bizim işi- mizle hiç bir bir bankada — yetiştirildim Eğer bir mitsul kendi ban- kalarının birine i'gisi olmıyan yollansay dı, daha Ffazla iltimaz görür ve tahsili o kadar mükem- | mel olmazdı | bir g — Kuzay Çinde son ay- lar içinde yepyeni yepyeni esal durum meydana geldi. Bunun Japon ihraca t üzerinde ne gibi bir tesi ri olabilir? Baron mitsul bu — sualin cevabını biraz geride otura- rak sakin bir sürette — «i garasını içmekle meşgul olan direktörlerden — dirisine bi raklı — Ancak Çin'n iç duru munun stahlize olduğu ve aydınlandığı taktirde plânlı bir — Japon ihracatından bahsetmek imkâmnı hasıl ola cautır. Çin piyasası ihracat yapmamız için çok müsalt tir, Biz Çinde aamuk tarı mı ile meşgul olduk Fakat bu gayretlerimizin meyve- sini almak için her — halde müddet bekle- meğe mecbur kalacağız Bu gün Çin — pamuklarının ka litesi arasında çok — büyük farklar vardır. Tıpkı Kora Yarım adasında — olduğu gibi kuzey Çinde de pa muk programımızın toma mile —tatbik olunabilmesi bir zaman — meselesidir. Fakan Çinde siyasal sükü net temin gün daha uzun olunduğu SEYAHATTA YAZAN: Guyde Moupossani Biraz düşündükten sonra Mâve etti: — Bakınız, bahs ederim ki yine pençeremin altında dir. Ve şezlonkundan kalkarak pençereye gitti Perdeyi ar alıyarak bana, hakikaten yol kenarındaki bir kanape de oturan ve dalma otelin Pençerelesine bakan adamı gösterdi O, bizim kendisine baktığımızı farkedince kal ÇEVİREN: Müştak Baykal kmış ve hiç arkasına bak madan uzak'aşmıştı. Bu suretle bende hayret bahş ve cidden şayanıtees sür bir şeye, birbirini hiç tanımıyan iki mevcudurun dilsiz aşklarına şahit olmu- ştum. O, Konter, ölümden kur tarılan bir mahlük minnet- tarlığı ve teslihatile seviyor ve artık benim her şeyi öğrendiğimi anladıktan sonra eski | bn | TÜRKDİLİ bizlinm dokuma artık birleşik Amerika dev- Rha' âlına bağı olmaktan kurtulacaktır Baron Takikimi ile yaplığı mülâkatı aşağıda veriyoruz. Şimdi dünyanın en büyük ekonomik organizasyonların dan biri olan mitsul ti- carethanesinde — bulunuyo rum masanın başında genç | bir adam, — mitsui âillesi nin ve büyük konsorstiyo munun reisi, Taki kimı mitsui oturuyor. Japon hem de endoüstrimiz lesler.nin miltsvi Baron Hem dünya ekonomisinde hâkim | bir rol aynayan bu mitsui âilesi. kimlerdir? 300 evel 0 zamanın yı paytabtı olan kıyoto şehrinde Lez ticareti'e meşgul olan büyük bir propaganda hasına —malık adamın sü'âlesi! mitsvi 6 zamanki Japonya için tamamile yeni teşkil Peşin — tediyat ve vahidikıyasi üzerine tes bit ve he bir Hashirobei olan eden olunmuş fiat vazetmişti. Buna — rağmen muvaffak o'du Baba mit | gul propagandadan da an- Ticarethanesinin mini binlerce kâğıt — şemsi- yelere yazdırdı, yine bu is | min sahnede — edebiyatta | geçmesi için elinden geleni yaptı, eğer o yare veya — balon keşfedil- miş olsaydı, ihtiyar mitsul | mutlaka — bun'arı — propa ganda yolunda kul'anırdı. Fakat kendisinin bıraktığı en değerli şey ekonomi ta- rihinde eşi — bulunmiyan meşhur âile nizamnamesini dir. Bu nizamname bince mitsui set kanununa göre esarını larar is sıralarda ta muci mevcut reraş- bir va risiser — silsilesi değildir, bilâkis daâima kendi kuv vetlerile yenileşen bir ce maatlır. Bugün ticaret âle minde mitsul — partnership company a fını alan ve ko nsorsiyoma — dahil ailelerin adedi hiç bir va man İl ri aşamaz. Bu su rete 300 yıl evel -kurulan bir ticaretbanenin bugüne kadar de — kalması muştur. Ayda bir âile mec lisi toplanır bu tağvibi - alınmaksızın hiç bir şeye teşebbüş olunamaz. Her hangi bir inden bulunan temin oun meclisin mevki mecbuür reisin yerine gelecek daima | vasitasile ve bu sebep'e çekilmiye olan kimse âile meclisi onbir âi lenin erkânı arasında seçilir | Ailenin bütün uzuvları böy le bir Ihtimale karşı mü- cehhez olabilmek için her gün gelip “nasıl oldu ğüunu, soruyordu Ve onu, her tesadüfünde daha zalf- lememiş, daha sararmış gö- rdüğünden çılgınca ağlıyor- du: Kontes: Bu adamla bir. defa konuştum. Fakat bana san ki onu yirmi senedenberi tanıyormuşum gibi geliyor, diyordu. Dışarda karşılaştıkları za- man Kontes, onun selâmına ciddi ve lâtıf bir tebessüm le mukabele ediyordu. Kontes. böyle terkedi'miş ve yavaş yavaş ölüme yak- Taştığını bildiği bir zamanda bu kadar derin ve şalrane | bir tarzda sevildiğini görm- birşey müessis âilenin elin- | bu * mesle — yo'unda - veltiştiri lir Nizamnamenin en önemi maddesi şudur: Dağılmak işleri mahveder Onun için yeni faeliyet alan- larından kaçınınız Bu üç yüz yıl evel Japonyanın ekonomik bakımdan kendi içine kapalı olduğu ve dün ya ekonomisi denilen şeyin mevcut olmadığı bir zaman Kittir. Fakat bugün mitsul ai'esi İmpırıtor uğu yeni: den geleceğini ve Japonya- nın ekonomi endüsiri açılacağına daha tahmin etmiş ve yollarına evelden 1 ve hazırlanmış'ı İmparatorluğu buna göre * bunun için n W partiye finansal yardımlarda restorsyondan gelmesine taraftar bulundular evel Japon İmparatoru hiç t9 zengin değildi — Sho günt adındaki — Hühümet kiyoto sarayına ufak bir irat bağlamıştı — fakat İm paratorluk partisine maddi imkâmnlar verilince, iş iş degişiti. Geçen yüz yılın or talarına doğru İmparatorluk | mevkiec geçti ve mitsul ai. lesi Japonyanın - birdenbire endüstrileşmesinde aslan | payını aldı. Ekonomi ve en- duatrinin genişlemesi ve «i yasal partilerin gittikçe nü fus kazanmasile mitsul — âl- &l Japonyanın birdenbire en pa: | düstrileşmesinde aslan | ymı aldı. ekonomi düstrinin genişlemesi ve sl | partilerin gittiçe nü fus kazanmasi'e mitsui aile- sinin kudredi de Nihayet Japonya ile Mançuri arasındaki ekonomik müna- sebetlerin — gittikçe — inkişaf Ç etmesi, her iki memleket | arasında bir ekonomik blok | teşkilini mucip olacak mi? Hazır bulunan - direktörler den birisi | İngilizce ile atılıyor: yasal büyük harpde mükemmel | Mançukuo ile olan mü | nasebetlerimizin günün bi- rinde bir blokla neticelene ceğinde şüphe yoktur. Man- çukuda şimdiye kadar Çin- | Ider tarafından idare olu nan iş'etmeler, ancak Japon idaresi altında lerdir. Mançukuo — Çinli'eri büyük işletme'eri idare ed- ecek kabiliyette değildirler | Halbuki Japon işletmeleri Ünin çok sağlam olduğu an- ' Taşılmış, istihsal rakam'arı yükselmiştir. Mançukuda el emeği Japonyadan — daha ucuzdur; fakat buna muka- bil verim kabileyeti daha azdır. Ora halkı daha ziya- | de tarımla meşgul olmağa alıştığı içiü endüstri işlerine ekle mesut — hissediyordum Bununla beraber ifrata va ran inadına devam ediyor ve ümitsiz. bir halde onu kabul etmeği, onunla kon- uşmağı, ismini bile öğrenm | eği istemiyordu | — Hayır, hayır diyordu. î Bu garip dostluk bana do- | kunuyor Biz daima - birbi.: rimize | yiz O, ise tam Donkişontu. | Çünkü Kontese yaklaşmak için hiç bir teşebbüste bu lunmuyordu. Ve onunla ko nuşmamak için vagonda et- tiği abes vadi sonuna kadar | tutmak istiyordu. | Kontes. ekseriya — uzun izlik saatlerinde şezlonk- yabancı — kalmalı- olan ' ve en- fazlalaştı | bir | düzellilmiş- | karşı bir az yabancılık his- setmektedir Japonya - Mançori ekon omik bloku daha yakinlaşa cak olursa belki zahiren Japonyanın aleyhi ae duran. Alinap Japop ©o zaman te cim plânçosu da düzelir. Ha maddelere malik olma. yan Almanya, ihracat yü zünden kazandığı dövizler le Mançukudan Soja fasul- | yesi alırsa Mançukunun al im kabiliyetini aritırmış ve bu suretle Japonya bu üç taraflı ticaretten istifade et miş olur. Japonya ihracatının imk Anları bahso'unca Mitsuüi direktörleri endişele rini gizlemiyorlar mevzuu FHez gün yeni bir me mleket ihracatımızın önüne yeni enge'ler koymak isti yor. Nerede yeni imkânlar keşfetrek nerede mazi arltırmak istesek der hal karşımıza bir çok mani ler çıkarıyorlar. Fakat Ja Balıkesir Askeri ihracatı- | pon mallarının redde uğra- matı bilhassa Asya piyasa larındaki yerli alıcıları çok heyecana — düşürmektedir. Asya sümürgelerinin Avru- padaki sahipleri kendi mal- larının satılabilmesi için Ja> pon mallarının fiyatına sat. mağa meçburdular. hu gün faz'a imkân vadeden fiyasa yakın şarktır, Son yıllar içinde buraya yapı- ihracatı arttırmağa muva ffak olduğumuz gibi avru. mallarile da rekabetedebil dik. Fakat biz. Avrupaya yaklaştıkça ihracatımıza m- ani olan siyasal sebeplerde büyüyor. Şimdi — şef'erine veda etmek Üzere ayağa kalkan bu direktörlari her gün, her saat işgal eden mese'eler, hakikaten önem lidir ve Mitsui — konsorsiyo muazzam organiz en munun asyonun gerisinde bütün bir ulusun kuvvet veenerjisinin | gizli olduğunda hiç şüphe | yoktur. satın alma komisyonundan Balıkesir garnizonunun senelik Ihtiyacı için 7000 ki'o makarna ve 4000 kilaşehriye açık eksilmiye ile 26 11-935 salı gönü saat (1 de satın alınacaktır. Malın tahmin edi- len bede'i 2860 lira o'up muvakkat teminatı 214 İira 50 kuruştur. Eksilsme kolordu satınalma komisyonu binasın- da yapılacaktır. Talip olanların şarinameyi görmek üzere iş saatlerinde ve eksiltmeye iştirak etmek üzere de muay yen gün ve saatte komisyona gelmeleri 4â4— 1 —271 'Balıkesir Kızılay Kurumu sıhhi filimler getirtiyor. Sağlık ve sosyal yardım Bakanlığında mevcut bulunan sıhhi fi'imlerin Ba'ıkesire de gönderilmesi Kızılay Kurumu | tarafından temin edilmiştir. İsim'eri aşağıda yazılı o'an bu filimler Halkevi sinemasında bedava olarak umuma gös terileceklir İki Bir Bir Bir Bir Bir Bir » Bir Bir Sekiz Altı Bir Kayıp - mühür Orhaneli Kazası ma'iye- sinden —almakta olduzum şehit maaşının tatbik mühü rümü kaybettim. Yenisini ka- zıttırdim, eskisinin. hükmü olmadığını ilân ederim Dursunbey Yaslıviran köyünden şehit Mus tafa karısı Kezban tan kalkar, pençeresinin perdesini aralıyarak, onun pençeresinin altında olup olmadığına bakardı; ve onu sıra üzerinde hareketsiz. ve gözleri pençerede görünce dudaklarında hafif bir teb essüm'e döner yerine uza- nırdı Kontes, bir sabah saat ona doğru öldü. Ben otel- den çıkarken onunla karşı laştım. Yüzü karmakarışıktı. Ha. beri daha evel almıştı. — Sizin önünüzde bir saniye görmek rum dedi. Kolundan tuttum ve eve girdik. Yatağın önüne onu istiyo- gelince | cerası D — Yedi kısımlık : Vaktile üç dost idi'er (Frengi filimi) : : Sıhhi Su. : Veremin erken teşhisi, erken tedavis : Sinek tehlikesi : İhmalin cezası : Uzun ve afiyetde yaşamanın çaresi : Anne südünün kıymeti : Sağlığı korumıya alışmak ve nu başarabilmek. : Nezlenin ehemmiyeti. : Villie niçin yıkanmak istiyor. : Çocuk bakımı. : Sıtma, : Sıtma mücade'esinde yeni usuller. bu- Kayıl nüfus cüzdanı Balıkesir nüfus dairesin- | den çıkardığım nüfus cüz | danmı kaybettim. Yenisini çıkaracağımdan eskisinin | hükmü olmadığını ilân ede rim İkinci kolordu emir sü- | bayı Binbaşı Siret ölünün elini tuttu ve uzun uzun öptü Sonra bir çılgın gibi dışarıya fırladı | — Doktor tekrar sustü. So- | nra | - İşte, dedi. Şüphesiz en garip bir şimendifer ma- İnsanların her biri bir. nevi kaçıktır. diye bi'liriz Bir kadın kısık bir sesle mırıldandı: — Bu iki — mevcudiyet sizin — zannettiğiniz. kadar açık değiller.. Hayır, asla, asla.. Fakat ağlamaktan, daha fazla bir şey söyliyemiyor- du. Onu teskin etmek için bahsdeğiştiri'di kimse ne söyliyeceğini bilmiyordu. I SON |