8 Nisan 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

TT gTT < ÜN ÇT TTT SAYFA 2 e" U MARGCAKMAKEE GA KU KOGANRANEREN S NK GERR SA NE SA CA NU .“5. HAYVANSAĞ LIĞI Deri ve s *t ticaretine büyük zararlar veren sığır hastalığı | Vilâyet Genel Kamutayı üyelerinden değerli çiltçi ve Merinos yetişdiricilerinden bay Mustafa Kınığa Baylari mücadele Başkanı HAKKI USER | ra, Geçenlerde — sizinle görüş- düğümde sığırlarda vücudün ötesinde berisinde ve ençok sırt ve bel gibi Üüst yer- lerinde görülen delikli veya deliksiz. küçük bir takım deri altı şişlerin neden il- eri gelip tedavilerinin ne olduğunu sormuş ve köylü kardaşlerin öğrenmeleri için buna dair bir yazı yazıl. masını — söylemiştiniz. — Bu şişler, sığırın ipoder matoz (Hypodermatose du — bacuf) yani deri altı hastalığı de- nilen ve bizde halkça nok- ra adı verilen — tufeyli bir hastalığın derideki be. lirtiler (ağraz)ından ibarettir. ler. Sığırların deri altı sak. ini manasında olan — iyp- oderma bovis (Hypoderma bovis) denilen bir - sineğin birinci hayat devresindeki Yavrucuklarının deri altında yaşayıp büyümelerinden ve dolayısile yaptıkları tuhriş ve tahripten ileri gelir ve ancak şubattan mayıs, hazirana kadar görünürler. Sinekler yazın — haziran- n (15)nden eylüle kadar kemale ermiş, tam sinek halinde yaşar vae başlıca sığırların otladıkları yerler- de bulunup onların üstünde uçuşurlar. Bunların kendil- erine mahsus olan vizilt- ilarından sığırlar huylanıp ürker başları ile boyunlarını uzatarak ve — kuyruklarını kaldırarak olanca kuvvetlerile öteye beriye kaçarlar. Sinek, soğule veya serin havalarda uçamaz ve tanasül bakımından tabif vazifesini göremeden ölebilir. Hayatı kisadır. Birkaç.günden bir haftaya kadar sürer. Bu da tenasül yani — yumurtlayıp yavru vermek içindir. Dişi sinekler, en çok sıcak ve fırtınalı havalarda uçarl- ar. Sığırların bulundukları yerlere gider; onların üstüne hususile derileri ince olanl- ara konar ve vücudün bazı yerlerinin kılları üzerine yu- murtalarını korlar. Bu yum- urtalar, içlerindeki tohumla- rın hayatı için kendilerine tabiatın bağışladığı küçük bir kuyruk vastasile kıllara tatunurlar. Her dişi sinek, hayatına uygun zamanlarda (300-500) kadar yumurta verir. Yum urtalar, yaz sıcağının tesir- ile adeta kuluçkaya — yatan bir tavuğun altındaki yumu- rtalar gibi ve fakat oniard- an — çok daha — çabuk açılır — ve — içlerinden tıp- kı ojvcivler gibi ilk hayat devrelerinde _bıı!unııı bir takım sinek yavrucukları dı- şarıya çıkarlar. Bunlar ken dilerini saklayıp barındırmak üzere kılların arasına, dip- lerine döğrü öyürüyerek deriye gittiklerinden sığırla rı kaşındırırlar. Kaşıntıdan dolayı — zavallı sığırlar ya- ralanır ve dolayisile — si. nek yayracuklarını — bilmi, | jrek yutarlar. Bu süretle | sığırların hazım borularına “TÜRK DİLİ —— .T N EEME NU D GU TE GA DENE NU GA G GA MA MN A, ver ME M GG ae GYK VS GE GE MA SE GA NSİ | Genel Kamutayında ( Üst tarafı birinci sayfadd) fasıl arazi vergisinden maa- rif hissesi 88,000 lire, bina vergisinden — maarif hisscsi 25,000 lira, kazanç vergisin. | den maarif hissesi 75,000 li hayvanlar — vergisinden maarif hissesi 121,000 lira, geçen sinek yavrucukları, fasıl tatarı 309,000 lira, Beşinci| bu borunun boğaz ve mi- de gibi yerlerini damarlar ile sinirlerin yol- karındaa ve onların uzün- luğunca yürüyükek — önce | mırdar iliğin borusu ya- kınlarına çıkarlar ve - 80- nun da omuz, kaburgalar sırt, bel ve kiç gibi vü- cüdün Üüst yerlerine geçe- rek oralarda deri altında kalır ve hayvanin karnını emerek yaşarlar. İşte bu yaşayiş bu — yaşayabilmek savaşı deri na — gelirler. içinde ucukları büyüyünce tenef- füs etmek yani hava ala- bilmek içiu derinin bir tar. afını delerek dışarıya çıka- rlar. By hal marttan harir. ana kadar olan müddet iç- inde vuku bulur, Nokra — hastalığı, ancak gece gündüz dışarıda me. ralarda bulundurulah sığı- rlarda görünür. Yalnız gü- nün ortasında dışarda otl- adılan veyahut sonbaharda meraya çıkarılan — sığırlar. da ya hiç görünmez ve- yahut nadir olarak görü- nür. Bunun sebebi şişlerin / içinde — bulunup — büyüdü- kten sonra derinin bir ta- rafını delerek dışarıya çıkan sinek yavrularının ancak sa- bahin — ilk saatlerinde (8) ze veya (9) za kadar yuvalarını terk etmelerinden ileri pe- lir. Eğerbu suatlerde ha. yvanlar ahırda iseler sinek yavruları yataklıklara ve gü- altı — şişleri Bu meyda- şişlerin | brelere düşüp öldüklerinden kemale ermezler. — Halbuki dışarda ilkbaharda ve yazın rutubetli ve — sicak tabil çayırlıklar toprağın& düşen- ler, en uüygün yaşamak şartlarına rast geldiklerinden büyümelerine — davam eder ve ortalama — olarak bir bu. çuk ay içinde kemale er ip tam sinek halini alırlar. Sonbaharda ise — dişi si. nekler artık yumurlamazlar. Şişler içersinde bulunan sinek yavruları - büyüyüp yuvalarını terk edinceye ka dar — sığırların - vücudünde aşağı yukarı (10) ay kad ar kalırlar. Sayıları nadir olarak (4-5) çokluk (10-50-100) kadardır. Bunlar hayvanın — kanını emerek yaşadıklarından hususile sayıları çok oldukta onl. arı taşıyan hayvanlar pek zajflar, İneklerde — süt azal- dığı gibi küçükler dahi güçlükle büyürler. Nokra — hastalığı, ardan başka dahi — görülür. İnsanlarda görülmesi pek — nadir jsede köylülerde hususile — hay- vanlar ile münasabette bu lunup — açıkta — yatanlarda tesadüf — edilmiştir. Bu hastalık karaca ve geyikte dahi görülür. Fuk- at bunlardaki nokra hast- alığını ya erma di sığırl- beygirde deler ve | neticesindedir - ki | bulunan sinek yavr. | fasık: Altı liradan yol parası 522,000 lira. Altıncı fasıl: Zephiye resminden — vilâyet hissesi 1,750 lira, taş ocakl- arı hasılatı 6,350 lira, pana- yırlar hasılatı 5,500 lira, fasıl tutarı 13,600 lira, — Yedinej fasıl: Akarat ivar bedeli 6,000 lira, Hastane hasılatı 500 lira Matbaa varidatı 10,000 lira, fasıl tutarı 16,500 İira, Sekizinci fasıl: Vesaiti nak- Tiyeden alınacak — muayyen mebaliğ 600 Iira. Dokuzuncu fasıl: Satılacak eşya — bedeli 3,000 lira, satılacak hususi emlâk bedeli 18,000 — lira, fasil —tutarı 21,000 lira. On- ferrik lira, varidat 2,700 On birinci fasıl — İstirdadat 500 lira. On ikinci fagıl: Mülga kanunlara ait vergi baka yası 13,000 lira. Bütcenin genel tutarı 1,039,900 lira. ayna ( Hypoderma diana ) denilen başka bir sinektir. Hastalığın ökonomik za- rarları - Nokra hastalığından sığırlar nadir olarak ölür- ler. Ancak bu hastalık büt. ün nokralı hayvgnlarda de- rilerin delinmesini ve diş- ilerde — sütün azalmasını mucip olduğundan zarurl- ârı büyüktür. Sütün aza- lmasından ileri gelen zar- ar, Danımarkada yılda hay- van — başına (12) frank tah- min edilmiş isede — (30-35) franka — kadar çıkabilir. | Derilerin delinmesinden i- leri gelen zuarara gelince | bu, Danimarka ve Fransada (8,000,008) Almanyada 110,000,000) ve - Amerikada 1180,000,000 - 300,000,000 ) kadar tahmmin ediliyor. Bizde nokra hastalığın- dan ileri gelen zarar hak kında henüz bir istatistik yok isede değimli olduğunda şüphe yoktur. Ü Tedavisine gelince: No- kara hastalığının meydana gelmesine mani olacak henuz gerçekten ameli bir “te- davi — yoktur - Ancak — bu- na — tutulan — hayvanlarda meydana golen “deri altı şişlerin içinde bulunan'si. nek yavrularını höenüz de- riyi delmeden dışarıya çı- karmak — lâzimdır. Bunun için ilk bahardan başlıya- rak hayvanları, sürüleri her (15) günde — veyahut |(3) haftada bir muayene etmeli vr hastaları ayırıp kalem şeklinde pek keskin bir bıçak vasıtasile şişlöri yar:p içlerindeki sinek yıvrul.ıı-nıı dışarı — çıkarmalıdır. Bıçağın deriye açtığı yara munta zam olup irinlemeden ça- buk kapanır. Holbuki sinek yavrularının dışarıya çıkmak üzere deride açtığı yara kapanmaz çünkü hem irinli hemde yuvarlakdır. Bu a- meliyattan sonra hem sü tün miktarı çoğalır hemde yara kapandığından derinin değeri düşmez. Ben söyledim dinlemek ve yapmakta hay- v sahiplerine düşer. YÜEİL ü uncu fosıl: Mütenevyi ve müğe-, ve Bürhaniye odalarından | diği anlaşılmaktadır. Hususi gönderilecek ikişer murah- | muhasebe tahsil mülettişi Vilâyet İnzibat K? has 15 nisanda şehrimizde | Bandırmada bu —meselenin | unda üç muallim toplanarak bu —murahhas- | tahkikatı ile — uğraşmakta- | mesleğinden ihraç ları seçecektir. dır. | rilmiştir. j — ea e LA A L e e e el v VAS N i66 e KENTE VE VİLÂYTTE J v ee ERGA CA DENMAM KU NU 0 SA N GA N BU GU OAN NU CA KA S MR A N GA CA SA MA NELU NN * Kanlı Bir Vaka! ğ ÇandırKöyünde Dün sabah Ka Bir Vaka Oldu. Üç Yaralı Var! Dün sabah şehrimize iki, iki buçuk saat azaklıkta bul unan Çandır köyünde üç kiş- inin yaralanmasile neticelen- en kanlı bir vaka olmuştur. Vaka şöyle olmuştur: Karameşe Mehmet pehlivan dün sabah Kör Emin ile birlikte köy odası önünde Kâmil pehlivan ve kardeşi Ali ile Karşılaşmıştır. Kâmil ile Karameğenin arası — öte- denberi açıktır. Kâmil bu karşılaşmayı firsat bilerok Karameşeye bir haylı kü. für savurmuş — ve — sonra tabancasını çekerek Kara- meoşenin üzorine saldırmıştır. Bu #ırada kel Süleyman adında biri de vaka yerine gelmiştir. ,Karameşo Süley- mana: Süleyman bak bu adam | Odalar Kongresi Ükonomi Bakanlığından vi- lâyete gelen -bir — emirde 21 mayısta Ankarada top- lanacak olan Ticaret oda. Jarı umumi kongresine vi- lâyet namına ikij has gönderilmesi bildirilmiştir. Balıkesir Edremit, Ayvalık, Bandırma müurah- | beni öldürecek, demiştir. Süleymanda: Kâmil yapma! Diyerek Kâmili önlemiştir. Fakat bu sırada Kâmilin kardeşi Ali av tüfeğini Karameşeye do- ğrultap iki el aleş etmiştir. Silâh gesi üzerine Karameş- enin kardeşi — Hüseyin vaka yerine gelmiş o da elindeki bıçakla vakaya karışmış, Kâ- mili bacağından yaralamış- | tır. Bu sırada — köy ihtiyar heyeti üyesinden küçük Hü- seyin de vakaya silâhlı olar- | ak karıştığından köy odası önü bir harp meydanına dö, nmüştür. Küçük Hüseyin tabancasile Karameşeye ateş etmiş ve , Karameşe bundan “korkarak — kaçmağa başlamış Hüseyin de kardeşinin poşi sıra gitmiştir. Fakat küçük Hüseyin peşlerini bırakmam. Banîı—n;a Muhasabel hususiyesindeki sulislimal, Bandırma muhasebei hu- susiyesindeki — * gulistimalle alâkadar olarak — memur- dan — başka ikide tahsildar açığa — çıkarılmıştır Memur — ve tühsildarların yirmi- bin lira kadar bir parayi zimmetlerine geçir- Önüne geç l ış biraz ötede ikiıiniar aklarından yaralıya: sermiştir. £ Vakağan sonra şehi en gönderilen başçavtf dullah kumandasında bi froze vakaya el koyf Abdullah çavuş akşamt dar köyde kalarök şayan bir çalışma ilf bütün deldilile tesbit * tir. Karameşe Mehmet rdeşi — Hüseyinin hafif ise — de yarası, oldukca — ağ! Üçü de memleket © nesine — yatırılmıştır. Hüseyin tabancasile D le yakalanmıştır. Kamili deşi vakadan — sonrâ miş - olduğundan hef tulamamıştır. anasının da bu Vi | olduğu anlaşılmakta Belediye Kamutayı | Belediye Knml""' ; toplantısını bugün ğ mel | tır. Belediye encü © v Ü , - L - ö T & defa olarak tir. — İnzibat konisyonuik, yi Japonya Uluslararası mesai ofisin- , den de çekiliyor. , Tokyo, T(AA) — Uluasl- ar kurumundan çekilen Japonya şimdi de uluslararası” mesai — ofisinden çekilmek meselesini âraştırıyor. Büyük Devletler ne Vaziyet Alacak ( Üst tarafı birinci sayfada | abının bundan sonra Londra vasıtasile Pariste daha eyi anlaşılacağına kansatleri va. rdır. ş İngiliz harici sıyasasının bir çok cepheleri attu olduğu d memnuniyet- le tesbit edilmoktedir. Bu mutabakat yalnız takip olun- an gayelerde değil fakat us- ullerde de mevcattur. Paris muhabiride, Fransa da şark misakı meselesinde müsbet neticelere — varmak ümidinden vazgeçilmeğe te- mayül başlamıştır. Şimdi da. ha ziyada Uluslar Kurumu çerçevesi — dahilinde umumi bir anlaşma arzusuna dönü. lmüştür. itibarile | Polonya siyasasile mutabak- | (9) Nisan salı günü saul (20,30) da başlamak üzere | büyük Türk Mimarı (Sina- Unun) adına bir gece lerlip | olunmuştur: , (Konferans) 1 — Mimar ( Sinanın ) — hayalı ve asarı- sermühe- ndis bay Ziya tarafından 9 — ( Konser ) A — Puarlelle bay Kadri, bayan Muallâ, Naci, bay Hamdi. bay B. Litvinof B. Bentesi M" aya çağırdı. | göre, evelâ İngiltere hükü- meti*B Edenin yaptığı ziy- aretlerin neticesi hakkında bir tapor verecek — ve bünü | Streza konferansında haziır L bulunan devletlerin müstak« bel, siyasetlarine y daâir umu. © 23 NISAN « Çocuk Bayramının günüdür. Yavruların! bayramı için HALKEVİMİZD Sinan Gecesi: | Halkevi Başkanlığında B — (Salo) Ki Kadri, (bayan FikTE Jakalinde) yaY C — (Salo) (Şat) Fikret ve bay * | refakalinde) 3 — Temsll: » | A — Beyaz $ lyesi. o | pyn — Komedi İT Z |— Salon saat sek”, caklır. Her kes © Salon dolunca KP ! panacaktır. | mi bir münakaşâ Çi cektir. Her devlti “ijaf “ta kendi teklifleri” recektir. Sir Con Saymof Londra sefiri igelecek ötrezü hakkında görüşüü —— ——— Te hazırlant